بزرگ‌ترین حزب انتخاباتی، ائتلاف بازسازی و توسعه به‌رهبری محمد شیاع السودانی، توانست بیشترین کرسی‌ها را کسب کند، اما هیچ گروه یا ائتلافی نتوانست اکثریت مطلق (حدود ۱۶۵ کرسی) را به‌دست‌آورد. این وضعیت الزام به ائتلاف‌سازی پس از انتخابات و مذاکرات پیچیده میان گروه‌ها و احزاب مختلف را نشان می‌دهد.
۲. بازتاب ترکیب قومی و مذهبی
نتایج انتخابات بازتاب واضحی از ترکیب قومی-مذهبی عراق دارد:
• استان‌های شیعه‌نشین: احزاب و ائتلاف‌های شیعه غالب بودند.
• استان‌های سنی‌نشین: احزاب سنی‌تر موفق‌تر بودند.
• منطقه کردستان: احزاب کرد، به ویژه KDP، پیشتاز شدند.
البته برخی استان‌ها نتایج غیرمنتظره هم داشتند، مانند استان نینوا که حزب دموکرات کردستان در آنجا نتایج چشمگیری کسب کرد. این موضوع نشان‌دهنده تغییرات پویا در حمایت‌های محلی و پیچیدگی سیاسی عراق است.
۳. تحلیل پیامد‌های سیاسی
• تداوم وضعیت موجود: انتخابات بیشتر ادامه ساختار‌های قدرت موجود را نشان می‌دهد تا ایجاد تحول بنیادین. بلوک‌های سنتی و جریان‌های سیاسی قدرتمند همچنان نقش اصلی را دارند.
• اهمیت ائتلاف‌ها: هیچ فراکسیونی اکثریت ندارد، بنابراین مذاکرات پس از انتخابات برای تشکیل دولت، کابینه و تقسیم پست‌های کلیدی تعیین‌کننده خواهد بود.
• چالش‌های داخلی: مشکلاتی مانند بیکاری، فساد، ضعف خدمات عمومی و امنیت، فشار بر دولت آینده برای اصلاحات واقعی را افزایش می‌دهد.
• محور منطقه‌ای: عراق همچنان در تقابل نفوذ میان ایران و آمریکا قرار دارد و ترکیب دولت آینده بر سیاست خارجی و داخلی کشور تاثیرگذار خواهد بود.
• اختلافات استانی: مشارکت و گرایش‌های سیاسی بین استان‌ها متفاوت است؛ استان‌های کلیدی مانند بغداد، نینوا و بصره می‌توانند مسیر تحولات سیاسی را تعیین کنند.
۴. نحوه انتخاب نخست‌وزیر
عراق براساس قانون اساسی ۲۰۰۵ یک نظام پارلمانی فدرال دارد که نخست‌وزیر راس هرم قدرت اجرایی کشور است و توسط پارلمان انتخاب می‌شود. روند انتخاب شامل مراحل زیر است:
۱. تشکیل پارلمان جدید: پس از تایید نتایج انتخابات توسط کمیسیون و دادگاه عالی فدرال، پارلمان جدید تشکیل می‌شود.
۲. انتخاب رئیس مجلس و رئیس‌جمهور: رئیس مجلس و دو معاون انتخاب می‌شوند و سپس رئیس‌جمهور (معمولا از جامعه کردها) با رای دو‌سوم پارلمان برگزیده می‌شود.
۳. تعیین بزرگ‌ترین فراکسیون: رئیس‌جمهور موظف است نامزد نخست‌وزیری را از بزرگ‌ترین فراکسیون پارلمانی معرفی کند. تعریف «بزرگ‌ترین فراکسیون» ممکن است شامل ائتلاف پس از انتخابات نیز باشد.
۴. معرفی نخست‌وزیر پیشنهادی: نامزد معرفی‌شده ۳۰ روز فرصت دارد کابینه خود را تشکیل و برنامه دولت را ارائه کند.
۵. رای اعتماد به دولت: کابینه باید رای اعتماد پارلمان را کسب کند. در‌صورت عدم موفقیت، رئیس‌جمهور نامزد دیگری را مامور تشکیل کابینه می‌کند.
۵. ملاحظات قومی و سنت‌های سیاسی
از سال ۲۰۰۳ تاکنون یک توافق نانوشته در عراق تثبیت شده است که تقسیم قدرت را به‌شکل زیر تعریف می‌کند:
• نخست‌وزیر: شیعه
• رئیس‌جمهور: کرد
• رئیس مجلس: سنی
این سنت (محاصصه) گرچه در قانون نیامده، اما در عمل همیشه اجرا شده است و بر روند انتخاب نخست‌وزیر تاثیرگذار است.
۶. چشم‌انداز آینده
با توجه به نتایج انتخابات و نبود اکثریت مطلق، مهم‌ترین مرحله پیش روی عراق تشکیل دولت و ائتلاف‌ها خواهد بود. موفقیت دولت آینده در اعمال اصلاحات، مقابله با فساد و بهبود خدمات عمومی، تعیین‌کننده میزان اعتماد مردم و ثبات سیاسی خواهد بود.
همچنین، تعامل دولت جدید با ایران و آمریکا و مدیریت موازنه‌های منطقه‌ای، نقش حیاتی در سیاست داخلی و خارجی عراق ایفا می‌کند. استان‌های کلیدی و مشارکت مردمی نیز شاخص مهمی برای سنجش عملکرد دولت خواهند بود
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
عضو دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
حجتالاسلام سعید داوودی میگوید عفاف بدون حجاب ناقص است و حجاب بدون رعایت عفاف، بیمعنا
«جام‌جم» در گفت‌وگو با رئیس مرکز مطالعات منطقه‌ای پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس آسیای غربی و مرکزی یونسکو بررسی کرد
