کتاب هنوز زنده است

گزارش یکی از اپ‌های کتابخوان نشان می‌دهد سرانه مطالعه دیجیتال ۱۰ دقیقه افزایش یافته و تعداد کتابخوان‌ها ۵۰‌درصد رشد کرده با رکوردهایی مانند خرید ۱۸۵۶ کتاب توسط یک کاربر و کتابخانه شخصی ۱۹ هزار جلدی! این رشد، عمدتا به کتاب‌های صوتی نسبت داده شده که ۱۱.۷درصد ترجیحات را تشکیل می‌دهد. 
با این حال، کتاب کاغذی همچنان پیشتاز است (۸۱.۴درصد) اما ایرانی‌ها سه برابر بیشتر از کتاب، متون کوتاه در شبکه‌های اجتماعی می‌خوانند (۴۰.۷دقیقه در روز برای مقالات و تحلیل‌ها). این تغییر، از مطالعه عمیق به محتوای فوری و رایگان، ناشی از کمبود وقت (۴۹.۷درصد مواقع) و خستگی ذهنی است. ژانرها نیز دگرگون شده: رمان و داستان (۲۱.۲درصد) محبوب‌ترین است، پس از تاریخی(۱۵.۴درصد) و روان‌شناسی(۱۴.۷درصد).کتاب‌های الکترونیک (۱۸.۵درصد) و صوتی، جایگزین‌هایی برای قشر جوان شده‌اند اما مطالعه فکرمحور(حافظه‌محور)غالب است و کمتر به تفکر انتقادی می‌رسد. 
آمارهای تازه نشان می‌دهد الگوی مطالعه در ایران بیشتر از آن‌که به «کم‌بودن» خلاصه شود، دچار ناهمگونی است. میانگین ۱۰.۹دقیقه مطالعه روزانه کتاب در کنار ۷۰ دقیقه مصرف شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهد کتاب در رقابتی نابرابر قرار گرفته اما کاملا حذف نشده است. این‌که فقط ۴۱‌درصد خود را کتابخوان می‌دانند و بیش از نیمی می‌گویند کتاب در خانواده‌شان جایگاه کمی دارد، یعنی کتاب هنوز به رفتار رایج تبدیل نشده است. 
درمقابل، همان گروه کتابخوان، منظم‌تر عمل می‌کنند: ۴۱.۷درصد از آنان در هفته گذشته کتابی را به پایان رسانده‌اند. ترجیح ۵۲.۴درصدی برای نسخه چاپی وانگیزه ۶۴.۴درصدی برای رشد فردی نیز نشان می‌دهد کتاب برای بخشی ازجامعه همچون ابزاری معنادار در فرآیند یادگیری جای دارد.موانع هم روشن هستند: ۴۹.۷درصد افراد، کمبود وقت وخستگی ذهنی را دلایل اصلی عنوان می‌کنند. 
در نهایت، تصویری که پدید می‌آید، جامعه‌ای است با اقلیتی پیگیر و باثبات در مطالعه، در مقابل اکثریتی که کتاب برای‌شان گزینه‌ای درجه‌ ۲ محسوب می‌شود.