در ارزیابی یک مکتب یا شخصیت تاریخی، یکی ازعمیقترین معیارها، بررسی چگونگی مواجهه آن با «دوگانهها» است؛ دوگانههایی چون فرد و جامعه، ظاهر و باطن و دین و دنیا. انسانهای بزرگ، ظرفیت جمع این تضادهای ظاهری را در وجود خود دارند. در این میان، شخصیت حضرت فاطمه زهرا (س) جایگاهی منحصربهفرد دارد اما به نظر میرسد ما در فهم ابعاد وجودی ایشان، با یک نارسایی مواجهیم: غلبه نگاه «مصیبتمحور» بر نگاه «معرفتمحور».
به یکی از مباحث حساس و بسیار مهم تاریخ اسلام میپردازیم؛موضوع «فدک» وپرسشهایی که حول غصب آن و واکنش حضرت فاطمه زهرا(س) مطرح میشود. که اتفاقا مؤلفههای کلان تمدنمحوری، هدایتگری انسان و ادامه روند هدایتگری در سنت نبوی از مواضع حضرت صدیقه طاهره(س) در این واکنش برحق بوده و نباید آن را به مطالبه مال شخصی تقلیل داد. برای بررسی این موضوع، با صاحبنظر و کارشناس ارجمند تاریخ اسلام دکتر محمدحسین رجبی دوانی گفتوگو کردیم.
در باب مقوله «اشک» و اهمیت آن، مباحث متعددی قابل طرح است، اما پرسش بنیادین اینجاست که اشک از کدام مرتبه وجودی انسان نشات میگیرد؟ برای پاسخ به این پرسش، باید دانست که بهطور کلی چهار مرتبه وجودی برای انسان قابلتصور است: مرتبه جسمانی، مرتبه عواطف و احساسات، مرتبه عقلی و در نهایت مرتبه فراعقلی یا همان مرتبه ملکوتی (ملکوت قرآنی و نه فلسفی) که مرتبه الهی و خداگونگی ماست.
انگیزههای دینی و تاریخی نفرین (لعن) منکرین حق حضرتزهرا (س) به تحلیلهای چندبعدی نیاز دارد. این انگیزه صرفا دینی و مذهبی نیست و چهبسا ریشههای سیاسی، جامعهشناسی و روانی دارد. با توجه به موضوع بنیادین و محوری «تقریب»، درمییابیم که این مهم به فرهنگسازی و آموزش همهجانبه نیاز دارد و صداوسیما میتواند نقش مؤثری در این زمینه ایفا کند.
ایام فاطمیه فراتر از یک سوگواری صرف تاریخی، آوردگاهی برای بازخوانی هویت شیعی و ترسیم مرزهای اعتقادی در کنار مصلحتهای کلان امت اسلامی است.
روز دوشنبه سالروز شهادت تنها یادگار حضرت محمد (ص) است. این شهادت دردناک را به تمام مسلمانان جهان تسلیت میگویم.
قرآن کریم در نخستین تابش بر قلب مبارک رسولالله (ص)، قبل از طرح بهشت و جهنم از حیا سخن گفته و فرمود: «اَلَم یعلَم بِاَنّالله یری»؛ آیا آدمی نداند که خداوند او را میبیند.
مسائل و چالشهای مطرحشده ازجمله دوری از رسالت اصلی دانشگاه و مهارتمحوری تنها به دانشگاه پیام نور محدود نمیشود؛ بلکه نقدهای مشابهی در مورد دانشگاههای غیرانتفاعی، علمی کاربردی، فنی حرفهای و حتی دانشگاه آزاد مطرح است. این انتقادات عمدتا به فاصلهگرفتن این دانشگاهها از مأموریتهای اصلیشان و سوقیافتن آنها به سمت مدرکگرایی مربوط میشود.
فهم تمدنی از سیره حضرت زهرا (س) بازی با کلمات یا شعار نیست، بلکه یک متد، روش و رویکرد از سیره و فرمایشهای حضرت زهرا (س) در پژوهشهای جدید و استنطاقهای نوین است. اساسا فهم تمدنی از سیره حضرت زهرا (س) حاوی یک ضرورت قدیم و البته یک ضرورت جدید است. ضرورت قدیم آن، به مبانی کلامی و حقایق تاریخی ما برمیگردد.
به گفته اساتید ادبیات آئینی، سرودن شعر آئینی درباره حضرت زهرا(س)بهدلیل جسارتهایی که به ساحت این بانوی بزرگ رواداشته شده،نیازمند رعایت دقیق خطوط قرمزوظرافتهای ادبی ویژهای است.ازآنجا که بانوان به این ملاحظات آشناترند، سراغ دو شاعر و فعال برجسته ادبیات آئینی، خانمها فاطمه نانیزاد و رباب کلامیفرد رفتیم. گفتوگو با این دو بانوی ادیب حاوی نکاتی شنیدنی و قابل تأمل بود.