با نزدیک‌شدن به ایام محرم و صفر سال ۱۴۰۴ هجری شمسی، در حالی که منطقه و جهان شاهد تحولات بی‌سابقه و نبردی سرنوشت‌ساز میان جبهه مقاومت و رژیم اشغالگر صهیونیستی است، فضای فرهنگی کشور نیز شاهد رویشی عمیق‌تر و معنادارتر در عرصه مرثیه‌سرایی آیینی است.
محرم یادآور یکی از تأثربرانگیزترین رویدادهای تاریخ اسلام یعنی شهادت امام حسین(ع) و یاران وفادارش در دشت کربلاست. این واقعه برای شیعیان نه فقط یک خاطره تاریخی بلکه نماد مظلومیت، مقاومت و حق‌طلبی است. این حق‌طلبی امسال در سایه جنگ تحمیلی ۱۲روزه اسرائیل علیه ایران که منجر‌به پرکشیدن بسیاری از نظامیان و غیرنظامیان ایرانی، کودکان و خانواده‌ها شد، پررنگ‌تر است.
سینما همواره برای مردم ایران به‌مثابه خانه امنی به‌شمار می‌رود که حتی در سال‌های موشکباران در هشت‌سال دفاع‌مقدس نه‌تنها چراغش خاموش نشد بلکه با استناد به آمارهای منتشرشده پرفروغ‌تر نیز شده است.
جنگ بود و اضطراب و استرس. شب بود و صدا و همهمه. شهر ما آنچنان مهمان ناخوانده به خود ندیده بود که به یکباره مسافران ترسیده و نگران پناه آورده بودند و ما باید برای آنها کاری می‌کردیم.
با دکتر محمد اسحاقی به بررسی شرایط رویارویی تمدنی غرب با شرق پرداختیم و این استاد برجسته دانشگاه تهران با رسایی و روشنی به روشنگری دراین‌باره پرداخت؛ با ما باشید.
ما باید جنگ ۱۲ روزه را همان گونه واقعگرایانه داوری کنیم که عقل حکم می کند و چیزها و رخداد ها را همان سان ببینیم که هستند نه طبق انواع میل و آرزو های خود یا تحزیفاتی که ذهن بشری مرتکب می شود یا سیاست ماکیاولی و فریبکاری راه سیاست بازانه ای را که پیش پای سیاستمداران می نهد تا واقعیات را ندیده گیرند.و با لفاظی مردم را اغوا کنند و بر خلاف ایستادگی شان در عمل رفتار نمایند و در مسیر تسلیم و سازش گام زنند.
در بستر منازعات و بحران‌های معاصر، هنر آیینی نقشی کلیدی در بازتولید هویت جمعی و ثبت حافظه فرهنگی ایفا می‌کند. این یادداشت با رویکردی میان‌رشته‌ای، به بررسی جایگاه عکاسی آیینی در ایام محرم و صفر، در دل شرایط جنگی می‌پردازد و از مفهوم «انسان رسانه‌ها» برای تحلیل نقش عکاس به‌مثابه راوی معنوی-اجتماعی بهره می‌گیرد. هدف آن است که نشان داده شود چگونه عکاس آیینی در بستر جنگ، فراتر از مستندسازی بصری، به حماسه‌خوانی تصویری بدل می‌شود و با ترکیب نمادهای دینی، عناصر بصری و واقعیت‌های میدانی، به خلق روایتی بینامتنی از تاریخ، رنج و ایمان دست می‌زند.
شاید کنار هم قرار دادن دو جمله برای این روزها بتواند مسیر پیش رو را روشن‌تر کند. پیامبر(ص) می‌فرمایند، با شهادت امام حسین(ع)، حرارتی در قلوب مومنین ایجاد می‌شود که هیچ وقت این گرمی و حرارت سرد نخواهد شد.
روزهایی که خیابان‌های ایران مملو از مردمی بود که برای وداع با شهیدان به صحنه آمدند، صحنه‌ای را رقم زد که تحلیلگران آن را نماد وحدت یک ملت با خواسته‌ها، دیدگاه‌ها و خاستگاه‌های مختلف توصیف کردند.
این روزها که بوی اسپند و گلاب درکوی و برزن می‌پیچد وپرچم‌های سیاه عزای حسینی بر سردر هرخانه وتکیه برافراشته می‌شود، ماه محرم با تمام شکوه و عظمت خود از راه رسیده است. امسال اما، محرم رنگ و بویی دیگر دارد.