هیتلر در کوچه‌های تهران دهه۴۰
فصل دوم سریال «حکایت‌های کمال» به نویسندگی و کارگردانی قدرت‌الله صلح‌میرزایی و تهیه‌کنندگی محمود سلامیان، از تیرماه امسال روی آنتن شبکه دو رفته و ادامه‌ای است بر اقتباس تلویزیونی کتاب رمان محمد میرکیانی با عنوان «حکایت‌های کمال».
این سریال با روایت قصه‌های آموزنده از نوجوانی به نام کمال در تهران دهه ۱۳۴۰، مفاهیمی چون دوستی، مسئولیت‌پذیری، عدالت‌خواهی و تربیت اخلاقی را در قالبی ساده و قابل‌فهم بازگو می‌کند. ترکیب بازیگران باتجربه‌ای چون محمود پاک‌نیت، جعفر دهقان، ایرج نوذری، آزیتا ترکاشوند، سولماز حصاری و میرطاهر مظلومی در کنار چهره‌های نوجوان، به سریال تعادلی جذاب داده. حکایت‌های کمال می‌کوشد در میان آثار نمایشی تلویزیون، بار دیگر به نیاز مخاطب نوجوان برای الگوسازی مثبت در قالب داستان‌های پرمفهوم پاسخ دهد.
به دنبال ارتباط با نوجوان امروز
تهیه‌کننده سریال «حکایت‌های کمال ۲»، درباره داستان این فصل گفت: داستان فصل دوم، در ادامه فصل اول است با این تفاوت که در یک فاصله زمانی رخ می‌دهد و قصه فصل دوم به‌گونه‌ای طراحی شده که بخشی از اتفاقات فصل اول را در دل خود بازگو می‌کند تا مخاطب خط اصلی قصه را گم نکند.
محمود سلامیان در ادامه اظهار کرد: فصل دوم دارای ۳۷قسمت ۴۲دقیقه‌ای است که از شبکه دوی‌سیما پخش می‌شود. تعداد قابل توجهی از بازیگران (به جز نقش کمال) تغییر کرده‌اند و چون فاصله زمانی زیاد بود و بازیگران نقش‌های نوجوان بزرگ شده بودند، ناچار شدیم از بازیگران دیگری استفاده کنیم.
وی تصریح کرد: زمانی که مرکز سیمرغ با من درباره فصل دوم صحبت کرد، فیلمنامه اولیه کار نوشته شده بود که آن را خواندم و گفتم نیاز به بازنویسی دارد. من چند نکته را مدنظر داشتم که باید به آن اضافه می‌شد: یکی طنز به‌روز، چون مخاطب نوجوان امروز قرار است آن را ببیند و دیگری اطلاعات سیاسی دهه ۱۳۴۰ که باید اضافه می‌کردیم و درنهایت کتاب و کتابخوانی را هم در طول فیلمنامه پررنگ‌تر شد. براساس این موضوعات، فیلمنامه بازنویسی و مواردی به‌کار افزوده شد.
این تهیه‌کننده افزود: در تولید سریال حکایت‌های کمال۲ چند اتفاق را پررنگ کردیم. یکی بحث ارتباط نوجوانان با یکدیگر در آن مقطع زمانی، یعنی زمانی که فضای مجازی وجود نداشت و تمام مراودات، حضوری یا نهایتا مکتوب بود. از طرف دیگر، به تصویر کشیدن فضاهای تهران دهه ۱۳۴۰ که برای مخاطب بزرگسال خاطره‌انگیز و جذاب است. همچنین ارائه بخش‌هایی از اطلاعات سیاسی آن دوران؛ یعنی این‌که چه وقایعی زیرپوست شهر و کشور رخ می‌داده. نوجوانانه شدن اثر برای ما اهمیت داشت. چون ساخت چنین آثاری دراین زمانه دشوارتراست وبرقراری ارتباط با مخاطب نوجوان امروز،کار راپیچیده‌تر می‌کند.
وی ادامه داد: از سوی دیگر بخشی از سبک زندگی مردم دهه ۱۳۴۰ ارجاعاتی به امروز دارد. مثل موضوع آب، برق و مسائلی از این‌دست که این دو دوره زمانی با هم مقایسه می‌شوند. برای مثال، آب سهمیه‌بندی بوده یا مراودات بازار و ارتباطات مردم با هم شکل ویژه‌ای داشته که تلاش کردیم در حکایت‌های کمال ۲ به آنها بپردازیم.
سلامیان خاطرنشان کرد: یکی از مشکلات زندگی امروز ما، سبک زندگی است که تا حدی دچار انحراف شده. احیای سبک زندگی گذشته و خوبی‌های آن هدف ما بود، چراکه این ویژگی‌ها می‌تواند برای جامعه امروز مفید باشد.
«پرویز هیتلر» از نقش خود می‌گوید
حمید ابراهیمی، بازیگر نقش «پرویز» سریال حکایت‌های کمال، درباره ذات این شخصیت گفت: پرویز یکی از مأموران کلانتری و از همسایه‌های «داوود لحاف‌دوز» با بازی محمود پاک‌نیت در محله است که همیشه اختلافی بین این دو وجود دارد. چون داوود انقلابی است اما پرویز این‌گونه نیست. پرویز از شاه‌دوستان و مأموران دولت و ساواک و تلاشش این است که آدم‌های طرفدار داوود در محل را اذیت کند و به آنها زور بگوید.
وی ادامه داد: در فصل دوم تغییراتی، هم در ظاهر (جابه‌جایی بازیگران) و هم در محتوا وجود دارد، به‌طوری که در فصل نخست کمتر به مباحث سیاسی آن دوران پرداخته شده بود ولی در فصل دوم این موضوع بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. خداوند شهرام عبدلی را رحمت کند. نقش او را در فصل دوم میرطاهر مظلومی بر‌عهده گرفته است.
این بازیگر درباره ایفای نقش خودش گفت: تلاش کردم اگر تغییری هست، آن را کمتر و حفظ راکورد کنم، چراکه یکی از علل توفیق نقش پرویز در فصل اول، همین ثبات بود. پس از پخش فصل اول، یکی از بازخوردهای خوب مردم همین شخصیت و اجرای آن بود و سعی کردم این ویژگی را حفظ کنم. البته یک تفاوت در فصل دوم داریم. آن هم این است که پرویز خودش را شبیه هیتلر کرده، چون عاشق اوست و از دیکتاتوری او خوشش می‌آید. دوست دارد دیگران را زیردست خود بگیرد و به آنها زور بگوید.
ابراهیمی با تأکید بر علاقه‌اش به نقش پرویز بیان کرد: عمده نقش‌های من منفی بوده اما در این مجموعه، طنز بازی کرده‌ام و مردم از این طنز استقبال کردند. مخاطبان نوجوان بسیار به این شخصیت علاقه نشان دادند. برای مثال، من یک ویژگی رفتاری داشتم که سوت می‌زدم و با لکنت، داوود را صدا می‌کردم. دایرکت اینستاگرامم پر بود از فیلم نوجوانانی که تقلید این حرکت را برایم می‌فرستادند.
وی ادامه داد: بامزه بودن این شخصیت کمک کرده که هم بچه‌ها و هم بزرگ‌ترها او را دوست داشته باشند؛ شخصیتی که اصلا خط ثابتی ندارد و به یکباره عوض می‌شود. برای مثال با داوود مثل یک رفیق حرف می‌زند و ناگهان یقه‌اش را می‌گیرد و دشمن خونی او می‌شود. همین تضادها باعث دیده شدن و جالب شدن این شخصیت شده است. حتی در ظاهر و اجرا هم تلاش کردم کارهایی کنم که او را دوست‌داشتنی نشان دهم.
ابراهیمی بیان کرد: بین نقش‌هایی که بازی کرده‌ام شخصیت پرویز را واقعا دوست دارم. چون آدمی است سیاه و غیرقابل شناخت که نه می‌توان او را شناسایی کرد و نه می‌شود حدسش زد و هر لحظه ممکن است دست به کاری بزند (حتی در خانه، با زن و بچه‌اش). این مسأله از منظر بازیگری برایم جذاب بود.
این بازیگر اضافه کرد: بداهه‌گویی زیادی داشتم. چون آقای صلح‌میرزایی از فصل اول با ما کار کرده و نوعی اعتماد بین‌مان شکل گرفته بود، دستم باز بود و با من مشکلی نداشتند و دیگران به‌خصوص آقای پاک‌نیت هم در این بداهه‌گویی با من همراه بودند. چون در این داستان، نوعی دوئل بین من و ایشان وجوددارد.
ابراهیمی در پاسخ به این‌که مهم‌ترین مشکل نقش پرویز چه بود، گفت: همه سکانس‌های من سخت بود؛ یا رنگی می‌شدم یا در چاله روغن می‌افتادم. هر روز یک داستان داشتم. برای مثال، موش و مار داخل لباسم می‌انداختند. یک‌بار هم باید از شیشه عبور می‌کردم.
وی افزود: در این کار از نظر جسمی اذیت شدم اما چون در بازیگری کشف و شهود وجود دارد این کار برایم لذت‌بخش بود و خستگی نمی‌آورد. درنهایت عاشق کار می‌شوی و ادامه می‌دهی. مطمئنم که نقش پرویز در حکایت‌های کمال۲ این بار هم مورد توجه قرار می‌گیرد. چون یکی از نقش‌های اصلی است و بازخورد خوبی خواهد داشت. صرفا زمان پخش برای من عجیب بود و نمی‌دانم چرا در ماه‌های محرم و صفر پخش می‌شود.
دشواری‌های تولید
سلامیان با اشاره به مشکلات تولید این اثر خاطرنشان کرد: به‌دلیل فاصله زمانی بین دو فصل، آرایه‌ها عمدتا تخریب شده بودند و ناچار شدیم دوباره همه چیز را بسازیم و بازسازی کنیم. افزون بر این، تعداد بازیگران نزدیک به ۲۰۰نفر بودند که روند تولید را به علت محدودیت‌های بودجه‌ای دشوارتر می‌کرد. وی درباره چرایی حضور بازیگران جدید در فصل دوم توضیح داد: بازیگران نوجوان شش سال بزرگ‌تر شده بودند و باید تغییر می‌کردند اما بازیگران اصلی ما مثل محمود پاک‌نیت، حمید ابراهیمی و... همچنان حضور دارند و برخی هم بازیگران جدیدند. سلامیان یادآور شد: این کار طی هشت ماه ساخته شد؛ همان‌طور که تولید فصل اول هم در همین محدوده زمانی صورت گرفت. نقطه قوت فصل اول این بود که مخاطب عام آن را پسندید و بر این اساس، فصل دوم هم ظرفیت دیده شدن دارد.
به دنبال ارتباط با نوجوان امروز
تهیه‌کننده سریال «حکایت‌های کمال ۲»، درباره داستان این فصل گفت: داستان فصل دوم، در ادامه فصل اول است با این تفاوت که در یک فاصله زمانی رخ می‌دهد و قصه فصل دوم به‌گونه‌ای طراحی شده که بخشی از اتفاقات فصل اول را در دل خود بازگو می‌کند تا مخاطب خط اصلی قصه را گم نکند.
محمود سلامیان در ادامه اظهار کرد: فصل دوم دارای ۳۷قسمت ۴۲دقیقه‌ای است که از شبکه دوی‌سیما پخش می‌شود. تعداد قابل توجهی از بازیگران (به جز نقش کمال) تغییر کرده‌اند و چون فاصله زمانی زیاد بود و بازیگران نقش‌های نوجوان بزرگ شده بودند، ناچار شدیم از بازیگران دیگری استفاده کنیم.
وی تصریح کرد: زمانی که مرکز سیمرغ با من درباره فصل دوم صحبت کرد، فیلمنامه اولیه کار نوشته شده بود که آن را خواندم و گفتم نیاز به بازنویسی دارد. من چند نکته را مدنظر داشتم که باید به آن اضافه می‌شد: یکی طنز به‌روز، چون مخاطب نوجوان امروز قرار است آن را ببیند و دیگری اطلاعات سیاسی دهه ۱۳۴۰ که باید اضافه می‌کردیم و درنهایت کتاب و کتابخوانی را هم در طول فیلمنامه پررنگ‌تر شد. براساس این موضوعات، فیلمنامه بازنویسی و مواردی به‌کار افزوده شد.
این تهیه‌کننده افزود: در تولید سریال حکایت‌های کمال۲ چند اتفاق را پررنگ کردیم. یکی بحث ارتباط نوجوانان با یکدیگر در آن مقطع زمانی، یعنی زمانی که فضای مجازی وجود نداشت و تمام مراودات، حضوری یا نهایتا مکتوب بود. از طرف دیگر، به تصویر کشیدن فضاهای تهران دهه ۱۳۴۰ که برای مخاطب بزرگسال خاطره‌انگیز و جذاب است. همچنین ارائه بخش‌هایی از اطلاعات سیاسی آن دوران؛ یعنی این‌که چه وقایعی زیرپوست شهر و کشور رخ می‌داده. نوجوانانه شدن اثر برای ما اهمیت داشت. چون ساخت چنین آثاری دراین زمانه دشوارتراست وبرقراری ارتباط با مخاطب نوجوان امروز،کار راپیچیده‌تر می‌کند.
وی ادامه داد: از سوی دیگر بخشی از سبک زندگی مردم دهه ۱۳۴۰ ارجاعاتی به امروز دارد. مثل موضوع آب، برق و مسائلی از این‌دست که این دو دوره زمانی با هم مقایسه می‌شوند. برای مثال، آب سهمیه‌بندی بوده یا مراودات بازار و ارتباطات مردم با هم شکل ویژه‌ای داشته که تلاش کردیم در حکایت‌های کمال ۲ به آنها بپردازیم.
سلامیان خاطرنشان کرد: یکی از مشکلات زندگی امروز ما، سبک زندگی است که تا حدی دچار انحراف شده. احیای سبک زندگی گذشته و خوبی‌های آن هدف ما بود، چراکه این ویژگی‌ها می‌تواند برای جامعه امروز مفید باشد.
«پرویز هیتلر» از نقش خود می‌گوید
حمید ابراهیمی، بازیگر نقش «پرویز» سریال حکایت‌های کمال، درباره ذات این شخصیت گفت: پرویز یکی از مأموران کلانتری و از همسایه‌های «داوود لحاف‌دوز» با بازی محمود پاک‌نیت در محله است که همیشه اختلافی بین این دو وجود دارد. چون داوود انقلابی است اما پرویز این‌گونه نیست. پرویز از شاه‌دوستان و مأموران دولت و ساواک و تلاشش این است که آدم‌های طرفدار داوود در محل را اذیت کند و به آنها زور بگوید.
وی ادامه داد: در فصل دوم تغییراتی، هم در ظاهر (جابه‌جایی بازیگران) و هم در محتوا وجود دارد، به‌طوری که در فصل نخست کمتر به مباحث سیاسی آن دوران پرداخته شده بود ولی در فصل دوم این موضوع بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. خداوند شهرام عبدلی را رحمت کند. نقش او را در فصل دوم میرطاهر مظلومی بر‌عهده گرفته است.
این بازیگر درباره ایفای نقش خودش گفت: تلاش کردم اگر تغییری هست، آن را کمتر و حفظ راکورد کنم، چراکه یکی از علل توفیق نقش پرویز در فصل اول، همین ثبات بود. پس از پخش فصل اول، یکی از بازخوردهای خوب مردم همین شخصیت و اجرای آن بود و سعی کردم این ویژگی را حفظ کنم. البته یک تفاوت در فصل دوم داریم. آن هم این است که پرویز خودش را شبیه هیتلر کرده، چون عاشق اوست و از دیکتاتوری او خوشش می‌آید. دوست دارد دیگران را زیردست خود بگیرد و به آنها زور بگوید.
ابراهیمی با تأکید بر علاقه‌اش به نقش پرویز بیان کرد: عمده نقش‌های من منفی بوده اما در این مجموعه، طنز بازی کرده‌ام و مردم از این طنز استقبال کردند. مخاطبان نوجوان بسیار به این شخصیت علاقه نشان دادند. برای مثال، من یک ویژگی رفتاری داشتم که سوت می‌زدم و با لکنت، داوود را صدا می‌کردم. دایرکت اینستاگرامم پر بود از فیلم نوجوانانی که تقلید این حرکت را برایم می‌فرستادند.
وی ادامه داد: بامزه بودن این شخصیت کمک کرده که هم بچه‌ها و هم بزرگ‌ترها او را دوست داشته باشند؛ شخصیتی که اصلا خط ثابتی ندارد و به یکباره عوض می‌شود. برای مثال با داوود مثل یک رفیق حرف می‌زند و ناگهان یقه‌اش را می‌گیرد و دشمن خونی او می‌شود. همین تضادها باعث دیده شدن و جالب شدن این شخصیت شده است. حتی در ظاهر و اجرا هم تلاش کردم کارهایی کنم که او را دوست‌داشتنی نشان دهم.
ابراهیمی بیان کرد: بین نقش‌هایی که بازی کرده‌ام شخصیت پرویز را واقعا دوست دارم. چون آدمی است سیاه و غیرقابل شناخت که نه می‌توان او را شناسایی کرد و نه می‌شود حدسش زد و هر لحظه ممکن است دست به کاری بزند (حتی در خانه، با زن و بچه‌اش). این مسأله از منظر بازیگری برایم جذاب بود.
این بازیگر اضافه کرد: بداهه‌گویی زیادی داشتم. چون آقای صلح‌میرزایی از فصل اول با ما کار کرده و نوعی اعتماد بین‌مان شکل گرفته بود، دستم باز بود و با من مشکلی نداشتند و دیگران به‌خصوص آقای پاک‌نیت هم در این بداهه‌گویی با من همراه بودند. چون در این داستان، نوعی دوئل بین من و ایشان وجوددارد.
ابراهیمی در پاسخ به این‌که مهم‌ترین مشکل نقش پرویز چه بود، گفت: همه سکانس‌های من سخت بود؛ یا رنگی می‌شدم یا در چاله روغن می‌افتادم. هر روز یک داستان داشتم. برای مثال، موش و مار داخل لباسم می‌انداختند. یک‌بار هم باید از شیشه عبور می‌کردم.
وی افزود: در این کار از نظر جسمی اذیت شدم اما چون در بازیگری کشف و شهود وجود دارد این کار برایم لذت‌بخش بود و خستگی نمی‌آورد. درنهایت عاشق کار می‌شوی و ادامه می‌دهی. مطمئنم که نقش پرویز در حکایت‌های کمال۲ این بار هم مورد توجه قرار می‌گیرد. چون یکی از نقش‌های اصلی است و بازخورد خوبی خواهد داشت. صرفا زمان پخش برای من عجیب بود و نمی‌دانم چرا در ماه‌های محرم و صفر پخش می‌شود.
دشواری‌های تولید
سلامیان با اشاره به مشکلات تولید این اثر خاطرنشان کرد: به‌دلیل فاصله زمانی بین دو فصل، آرایه‌ها عمدتا تخریب شده بودند و ناچار شدیم دوباره همه چیز را بسازیم و بازسازی کنیم. افزون بر این، تعداد بازیگران نزدیک به ۲۰۰نفر بودند که روند تولید را به علت محدودیت‌های بودجه‌ای دشوارتر می‌کرد. وی درباره چرایی حضور بازیگران جدید در فصل دوم توضیح داد: بازیگران نوجوان شش سال بزرگ‌تر شده بودند و باید تغییر می‌کردند اما بازیگران اصلی ما مثل محمود پاک‌نیت، حمید ابراهیمی و... همچنان حضور دارند و برخی هم بازیگران جدیدند. سلامیان یادآور شد: این کار طی هشت ماه ساخته شد؛ همان‌طور که تولید فصل اول هم در همین محدوده زمانی صورت گرفت. نقطه قوت فصل اول این بود که مخاطب عام آن را پسندید و بر این اساس، فصل دوم هم ظرفیت دیده شدن دارد.
