به گزارش جام جم آنلاین، احد وظیفه در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به ویژگی‌های اقلیمی تهران، این شهر را در دسته اقلیم‌های گرم و خشک کشور طبقه‌بندی کرد و گفت: به‌جز نوار باریک شمال کشور که اقلیم معتدل دارد، اغلب مناطق ایران دارای اقلیم گرم و خشک است. در فلات مرکزی ایران، تابستان‌ها میانگین دما به بالای ۴۰ درجه سانتیگراد می‌رسد و کمینه دما نیز حدود ۳۰ درجه سانتیگراد است.
دمای میانگین مرداد و تیر ماه در تهران
وی با اشاره به شرایط دمایی تیر و مرداد در پایتخت گفت: میانگین دمای تهران در تیر و مرداد حدود ۳۶ تا ۳۷.۵ درجه سانتیگراد است اما در برخی روزها، دمای هوا تا ۴۰.۴ درجه نیز افزایش یافته یعنی حدود ۲ تا ۳ درجه بالاتر از نرمال بلندمدت بوده است.
وی توضیح داد: دمای هنجار یا نرمال، میانگین بلندمدت دما در یک منطقه است.
وظیفه ضمن توضیح بی‌هنجاری دمایی نیز گفت: بی‌هنجاری دما به وضعیتی گفته می‌شود که شرایط دمایی از حالت معمول فاصله می‌گیرد. از آنجایی که آنومالی یا بی‌هنجاری در میانه روز اتفاق می‌افتد، شهروندان گرمای مضاعفی را احساس می‌کنند.
نقش ارتفاعات در اقلیم تهران
وی در ادامه درباره نقش ارتفاعات شمال تهران در تغییرات دمایی توضیح داد: در هر ۱۰۰۰ متر افزایش ارتفاع، دما به‌طور متوسط ۶ درجه کاهش می‌یابد. اگر ارتفاع میانگین تهران را ۱۲۰۰ متر در نظر بگیریم و به ارتفاع ۲۲۰۰ متری در شمال شهر مثلاً انتهای دربند برویم، دما در آن نقاط حدود ۶ تا ۷ درجه خنک‌تر از مناطق شهری خواهد بود. طبیعتاً شرایط اقلیمی این ارتفاعات با مناطق پرجمعیت تهران تفاوت دارد.
دوره «چهل‌سی» در تابستان تهران
رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی در ادامه به اصطلاح «دوره چهل‌سی» اشاره کرد و گفت: هواشناسان قدیمی به بازه زمانی حدود ۲۰ تیر تا ۱۰ یا ۱۵ مرداد، اصطلاحاً دوره «چهل‌سی» می‌گفتند که از تیم معروف چلسی برگرفته شده است؛ دوره‌ای که کمینه دما حدود ۳۰ و بیشینه دما به نزدیکی ۴۰ درجه می‌رسد. در این دوران کمینه دما در خنک ترین ساعات روز به بیش از دمای آسایش بدن افزایش می‌یابد؛ دمایی که حدود ۲۴ تا ۲۶ است.
وی به روند بلندمدت افزایش دمای تهران اشاره کرد و گفت: چارچوب اقلیمی تهران پیش از این نیز گرم و خشک محسوب می‌شده است. با این وجود اگر میانگین دمای تهران در ۱۰ سال اخیر را با دهه‌های گذشته مقایسه کنیم، می‌بینیم که حدود ۲ درجه سانتیگراد افزایش داشته است؛ به‌طور متوسط، هر دهه حدود ۰.۴ درجه سانتیگراد به متوسط دمای تهران افزوده شده است.
رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی ادامه داد: این تغییر بسیار اثرگذار است، به ویژه در ماه‌های گرم سال که حتی یک یا دو درجه افزایش دما می‌تواند سطح آسایش انسان را به‌شدت تحت تأثیر قرار دهد بنابراین بر اقلیم سراسر ایران، از جمله تهران شرایط جدیدتری حاکم شده است.
وظیفه در پایان گفت: طی ۱۰ سال گذشته، زمین گرم‌ترین دوره تاریخی خود را تجربه کرده و سال ۲۰۲۴ نیز به‌عنوان گرم‌ترین سال ثبت‌شده در تاریخ کره زمین ثبت شده است. این روند جهانی، تأثیر مستقیم بر اقلیم ایران نیز گذاشته است. برای مثال در اردیبهشت ۱۴۰۴، ایستگاه‌های مختلف کشور از جمله در استان تهران، رکوردهای بی‌سابقه دمایی ثبت کردند.
