هر سال از دو هفته قبل از اربعین حسینی پروازها، سفرهای ریلی و همچنین شروع پیادهروی برای این آیین مذهبی آغاز میشود. در یک دهه گذشته هر سال خدمترسانی به زائران افزایش یافته و امسال نیز دولت اعلام کرده جهت ارائه خدمات ویژه برای این راهپیمایی میلیونی آمادگی کامل دارد؛ البته با توجه به مسافت طولانی، باید برنامهریزی دقیق، خدماترسانی گسترده و هماهنگی چندجانبه انجام شود.نقش حملونقل درسفر اربعین حیاتی است؛ ازجابهجایی میلیونی زائران در شهرهای مبدأ تا مدیریت ترافیک مرزها و حملونقل در خاک عراق. درسالهای گذشته، با وجود تلاشهای گسترده دولت و مشارکت مردمی، کمبود اتوبوس، مدیریت ضعیف پایانهها و اختلال در سامانههای بلیتفروشی و قیمتگذاری از چالشهای مهم این سفر بود که گاهی موجب نارضایتی زائران میشد.
دکتر مسعود پزشکیان، رئیسجمهور روز یکشنبه هفته گذشته به صورت سرزده به وزارت راه و شهرسازی رفت و با مدیران این وزارتخانه نشستی برگزار کرد. فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی در این جلسه با اشاره به اقدامات انجام شده برای کیفیتدهی به سفرهای اربعین امسال، گفت: برنامهریزی برای سفرهای اربعین از یک ماه گذشته آغاز شده و اولویت تمرکز در سفرهای اربعین امسال بر حوزه جادهای و ریلی است. وی همچنین اعلام کرد که در مسیرهای منتهی به مرزهای ششگانه اعزام زوار، پروژههای مهمی اجرا شده است.
فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت نیز با بیان اینکه جلسات ستادمرکزی اربعین تشکیل شده و تقسیمکاری بین دستگاههای اجرایی انجام گرفته است، گفت: بر این اساس، وزارت راه وشهرسازی مسئول ایجاد و توسعه ناوگان حملونقل هوایی، زمینی و دریایی شده و وزارت بهداشت نیز وظیفه ارائه خدمات درمانی به زائران را برعهده دارد. همچنین، وزارت ارتباطات مأمور تأمین اینترنت پرسرعت وپایدار درنقاط مرزیومسیرهای منتهی بهعراق شده است.وی افزود:وزارت خارجه اقدامات هماهنگکنندهای را با دولت عراق انجام داده و در این راستا، فعالیت پایانههای دریایی از بندر خرمشهر به بندر بصره از دهم مرداد آغاز خواهد شد. عملیات پروازی نیز از۱۷تا۲۶مردادماه ادامه خواهد داشت که دراین مدت،۱۷۲راهدارخانه در مسیرهای منتهی به مرزهای اربعین فعال خواهند بود. سخنگوی دولت درپاسخ به سؤالی درباره سازوکار نظارت بر اجرای مصوبات، گفت: با وجود تعهد قلبی مردم و مسئولان نسبت به اربعین، سازوکاری مشخص برای نظارت طراحی شده که ذیل معاون اول ریاستجمهوری پیگیری میشود. این نظارتها ناظر براجرای تعهدات دستگاههای مختلف وهماهنگی بینبخشی است. مهاجرانی درباره وضعیت تأمین ارز برای زائران نیز اظهار کرد: موضوع در ستاد اربعین مطرح و بهصورت بخشی از تقسیم کار ملی دنبال شده است.
آغاز سفر دریایی زائران اربعین
سعید رسولی، معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی گفت: نخستین سفر دریایی زائران به عتبات عالیات از مسیر خرمشهر به بصره روز گذشته انجام شد و طبق تقاضای موجود، امکان افزایش تا ۴ سفر دریایی (رفت و بازگشت) در طول روز، وجود دارد. وی افزود: خط مسافری دریایی خرمشهر-بصره در راستای تسهیل تردد زائران اربعین حسینی و ایفای مسئولیتهای اجتماعی، برقرار شده است.
به گفته رسولی، مسیر خرمشهر به بصره با ۱۷ مایل دریایی، نزدیکترین مسیر دریایی برای زائران اربعین حسینی است که علاوه بر تقویت زیرساختهای خدمترسانی به زائران، گامی مؤثر در راستای ارتقا سطح روابط دو کشور دوست و همسایه، ایران و جمهوری عراق، به شمار میرود. با توافق به عمل آمده، برای دومین سال پیاپی، توانستیم مسیر دریایی بندر خرمشهر به بصره را راهاندازی کنیم و به منظور ارائه خدمت شایسته به مردم عزیز، امسال نیز یک کشتی مجهز دارای امکانات ویژه مسافرتی با ۲۳۵ نفر ظرفیت، توسط بخش خصوصی مورد استفاده قرار میگیرد.
تمهیدات لازم و ارتقای بهداشت در مرزها
سید مرتضی احتشامی، مدیرکل دفتر نظارت بر بهرهبرداری فاضلاب شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور با اشاره به اهمیت بهداشت محیط در مسیر اربعین گفت: با هدف جلوگیری از بروز مشکلات زیستمحیطی و بهداشتی، اقدامات مؤثری در سه محور بازسازی تأسیسات فاضلاب، ارتقای ظرفیت سامانههای جمعآوری و پایش مستمر شبکه در مرزهای شلمچه، چذابه، مهران و خسروی اجرا شده است. وی با اشاره به مهمترین اقدامات انجامشده در مرزهای شلمچه و چذابه ادامه داد: تمام خطوط شبکه فاضلاب در این مناطق لایروبی شده است و تمامی حوضچههای ورودی به خطوط اصلی، بازسازی و ترمیم شده است.
مدیرکل دفتر نظارت بر بهرهبرداری فاضلاب شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور افزود: در پایانه شلمچه لاگونهای تخریبشده بازسازی و در پایانه چذابه یک لاگون جدید نیز احداث شده است وظرفیت پمپاژ درشلمچه از۱۵۰به ۲۲۰ مترمکعب در ساعت افزایش یافته است. از سوی دیگر ابراهیم مرادی، راهبر فرودگاه بینالمللی مهرآباد گفت: با هماهنگیهای انجام شده با سازمان هواپیمایی کشوری امسال نیز همچون سالیان قبل میزبان زائران اربعین اباعبدالله الحسین خواهیم بود و (پنجشنبه، ۹ مرداد) اولین پرواز مهرآباد به نجف حامل عاشقان حضرت سید الشهدا(ع) انجام شد.
افزایش ۱۹ درصدی ظرفیت قطارهای اربعین
محسن طباطبایی، مدیرکل برنامهریزی و نظارت بر خدمات مسافری شرکت راهآهن گفت: حرکت قطارها از چهارم مرداد در مسیرهای تهران - خرمشهر، مشهد - خرمشهر، تهران به همدان و کرمانشاه و مشهد به همدان و کرمانشاه آغاز شده است. وی افزود: برای تعدادی از شهرها از جمله کرمان، زاهدان، یزد، رشت، ساری و گرگان نیز قطارهای فوقالعاده به کرمانشاه و شهرهای جنوبی پیشبینی کردهایم.
مدیرکل برنامهریزی و نظارت بر خدمات مسافری شرکت راهآهن تصریح کرد: به فراخور زمان تعداد قطارهای فوقالعاده بیشتر میشود. با توجه به زمان اوج تقاضا یعنی از ۱۵ تا ۲۳مردادماه پیشبینی میشود که تعداد قطارهای فوقالعاده به روزی چهار تا پنج قطارهم خواهدرسید.وی همچنین اضافه کرد:امسال به لحاظ تعدادصندلی وقطار افزایش ۱۹درصدی خواهیم داشت.
طباطبایی با بیان اینکه قطارهای حومهای در ایستگاه خرمشهر مستقر شده و بین ایستگاه خرمشهر و شلمچه خدمات رایگان ارائه میدهد، گفت: امسال خدمات خوبی در ایستگاه شلمچه و خرمشهر به مسافران ارائه خواهد شد.
ارائه اینترنت رایگان
وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات اقدامات و امکانات متعددی را برای تسهیل ارتباطات زائرین در نظر گرفتهاند. ارائه اینترنت وای فای رایگان یکی از اقداماتی است از سالهای گذشته برای زائران در پایانههای مرزی مهم در نظر گرفته میشود و امسال هم هماهنگیها برای ارائه اینترنت رایگان از مسیر نجف تا کربلا انجام شده است. همچنین نشست دوجانبه هماهنگی با رگولاتوری عراق درباره ارائه خدمات ارتباطی در ایام اربعین حسینی با ریاست حمید فتاحی، قائممقام وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در بغداد برگزار شد که ایجاد لینکهای ارتباطی مستقیم پرظرفیت بین دو کشور در ایام اربعین، ارائه اینترنت رایگان (WiFi) به زائران در موکبهای منتخب در مسیر نجف به کربلا، ارائه خدمات باکیفیت و مقرون بهصرفه توسط اپراتورهای تلفن همراه ایران و عراق، تخصیص شماره تلفن کوتاه (۹۱۱) در عراق برای ارتباطات اضطراری زائران به زبانهای فارسی و عربی و... از موضوعاتی بود که در این نشست درباره آنها توافق شد.اربعین حسینی طی سالهای اخیر به بزرگترین تجمع مسلمانان جهان با محوریت زیارت امام حسین(ع) در کربلا تبدیل شده است. سفری که برای ایران مزایای اقتصادی زیادی به دنبال دارد. سفرهای اربعین در حالی از روزهای نخست هفته گذشته شروع شده است که با نزدیک شدن به روز اربعین، حضور زائران و حجم سفرها طی دو هفته آینده به شدت بیشتر خواهد شد. با این حال برای برگزاری بدون حاشیه مراسم اربعین ۱۴۰۴، لازم است از هماکنون نهادهای ذیربط ضمن رفع نقاط ضعف سالهای گذشته، با برنامهریزی منسجم، سامانههای یکپارچه حمل و نقل، افزایش نظارتها و مشارکت بیشتر مردمی، زمینه را برای سفر آسان و امن فراهم کنند تا این سفر نهتنها با شکوه بلکه با نظم، کرامت انسانی و آرامش برگزار شود.
آمادگی ۲۱۷۰ اتوبوس و ون برای خدمترسانی به زائران
مسعود کاظمی، مسئول قرارگاه حمل و نقل مرزی اربعین با اشاره به اینکه ناوگان حمل و نقل زائران اربعین در پرترددترین مرزها مستقر شده و در مرز شهید سردار سلیمانی مهران به دلیل حجم بالای تردد ۲۵۰ دستگاه اتوبوس استقرار یافته است، گفت: در مرزهای شلمچه و چذابه ۱۶۰ دستگاه، خسروی۱۲۰ اتوبوس، تمرچین پیرانشهر ۵۰ دستگاه و در مرز باشماق نیز ۴۰ دستگاه اتوبوس مستقر شده است. وی با اشاره به اینکه قرارگاه حمل و نقل مرزی اربعین ذیل ستاد مرکزی اربعین و با دستور وزیر کشور تشکیل شد، اظهار کرد: شروع عملیات این قرارگاه از اول ماه صفر (۴مرداد ماه) در مرزهای هشت گانه ایران و چهار محور اصلی درخاک عراق آغاز شد.مسئول قرارگاه حمل ونقل مرزی اربعین، وظیفه اصلی قرارگاه را جابهجایی و انتقال زوار حسینی از پایانههای مسافربری و پارکینگهای مشخص شده شهرهای مقصد در ۶ مرز خروجی کشور به سمت خاک عراق اعلام کرد و ادامه داد: این مرزها شامل تمرچین در پیرانشهر، باشماق در مریوان، خسروی، شهید سردار سلیمانی مهران، چذابه و شلمچه است.همچنین برای زوار پاکستانی وافغانستانی که ازطریق مرزهای ورودی ریمدان و میرجاوه وارد کشور میشوند هم تمهیدات لازم برای انتقال به سمت عتبات عالیات در نظر گرفته شده است.