دولت چهاردهم با هدف تک نرخی شدن ارز و حذف رانتهای ارزی با ایجاد بازار ارز تجاری، نرخ ارز نیمایی را در آذر ۱۴۰۳حذف کرد که این اقدام از دی ماه اثر خود را بر نرخ تورم ماهانه و نقطهای گذاشت. رشد نرخ تورم سالانه تا اردیبهشت امسال تغییر چندانی نکرد اما پس از چند ماه رشد تورم ماهانه و نقطهای حاصل از حذف ارز نیمایی، اثر خودش را در تورم سالانه نشان داد و تورم دوازده ماهه منتهی به ماه جاری به ۳۵.۳درصد رسید. نرخ رشد تورم ماهانه تیر ماه ۳.۵درصد، تورم نقطه به نقطه ۴۱.۲درصد و تورم دوازده ماهه منتهی به ماه جاری ۳۵.۳درصد اعلام شده بود که همگی نسبت به نرخ تورم خردادماه افزایش نشان دادهاند، به طوری که تورم نقطه به نقطه تیر ماه در مقایسه با ماه قبل آن ۱.۸واحد درصد، تورم ماهانه ۰.۲واحد درصد و تورم سالانه ۰.۸واحد درصد بیشتر شده بودند.
افزایش ۴۷.۳درصدی قیمت خوراکیها در یک سال
گزارش مرکز آمار ایران از نرخ تورم و متوسط قیمت خوراکیها در تیر ماه ۱۴۰۴ نشان دهنده افزایش شدید قیمت مواد غذایی است که به یکی از چالشهای اصلی اقتصادی خانوارهای ایرانی تبدیل شد. بر اساس آمار مرکز آمار ایران، نرخ تورم نقطهبهنقطه خوراکیها، آشامیدنیها و دخانیات در تیرماه به۴۷.۳درصد رسید که نسبت به خرداد، ۵ واحد درصد افزایش داشت. این آمار نشان میدهد هزینه پرداختی خانوارها برای خوراکیها که بیشترین سهم را در سبد مصرفی خانوار دارد، در یک سال به طور میانگین بیش از ۴۷ درصد افزایش یافته است. همچنین تورم ماهانه مواد خوراکی در این ماه ۵.۱درصد ثبت شد، در حالی که تورم ماهانه کل کشور ۳.۵درصد بود؛ این نشان میدهد فشار تورمی در گروه خوراکیها بهطور خاص محسوستر بوده است.بر اساس دادههای مرکز آمار، نان و غلات بیشترین افزایش قیمت را داشتهاند؛ به طوری که تورم ماهانه آنها به ۱۶.۶درصد رسیده است. همچنین روغنها و چربیها ۷.۳درصد، گوشت قرمزوگوشت ماکیان ۵.۸درصد، نوشیدنیهای غیرالکلی ۵.۷درصد و گوشت قرمز، سفید و فرآوردههای آنها ۵.۵درصد، دخانیات ۶.۳درصد وآب، برق وسوخت ۴.۹درصد در تیرماه افزایش قیمت را تجربه کردهاند که در مقابل کمترین افزایش قیمت مربوط به سه گروه قند، شکر و شیرینیها با تورم ماهانه منفی ۴.۵درصد،میوه و خشکبارمنفی۲.۸درصدوآموزش ۱.۶درصد کمترین افزایش قیمت رادرکالاهای اساسی داشتهاند.
حبوبات در صدر گرانی یک سال اخیر
مرکز آمار ایران همچنین در گزارش خود متوسط قیمت کالاهای خوراکی منتخب در مناطق شهری کشور در تیر ماه امسال را منتشر کرد که بر اساس آن قیمت کالاهای اساسی همچون برنج ایرانی و خارجی، گوشت، لبنیات، روغن و حبوبات بیشترین افزایش قیمت نسبت به خرداد ماه سالجاری (ماه قبل) را ثبت کردهاند.
تغییرات متوسط قیمت کالاهای خوراکی در تیر ماه امسال نسبت به تیر ماه سال گذشته نشان میدهد لوبیا چیتی با ۲۳۹.۸درصد، لیمو ترش با ۱۴۹.۷درصد، لپه با ۱۳۴.۳درصد، برنج ایرانی درجه یک با ۱۳۴.۲درصد، لوبیای قرمز با ۱۱۷.۲درصد، نخود با ۱۱۴.۱درصد، کره پاستوریزه حیوانی با ۹۳.۵درصد، چای بستهای خارجی با ۸۴.۷درصد و عدس ۸۲.۴درصد در یک سال گذشته نسبت به سایر کالاها بیشترین افزایش را تجربه کردهاند.
طبق این گزارش، در گروه نان و غلات، اقلام برنج ایرانی درجه یک ۲۸درصد، برنج خارجی درجه یک ۱۰.۸درصد و ماکارونی با ۹.۵درصد در تیر ماه۱۴۰۴نسبت به ماه قبل از آن افزایش قیمت را تجربه کرده است. قیمت مرغ ماشینی با ۱۰.۹درصد و گوشت گاو یا گوساله با ۴.۸درصد بیشترین افزایش قیمت نسبت به خرداد ماه را در گوشت قرمز، سفید و فرآوردههای آن داشتهاند.
گزارش مرکز آمار حاکی است در گروه لبنیات، تخممرغ و انواع روغن بیشترین افزایش قیمت در چهارمین ماه سال نسبت به ماه قبل از آن مربوط به پنیر ایرانی پاستوریزه با ۱۱.۶درصد، روغن نباتی جامد با ۱۱.۱درصد، ماست پاستوریزه با ۹.۳ درصد و روغن مایع با ۸.۱درصد است.همچنین بیشترین کاهش قیمت در این گروه مربوط به تخممرغ با منفی ۲.۲درصد است.
این گزارش نشان میدهد در گروه میوه و خشکبار، پرتقال با ۱۱.۵درصد بیشترین افزایش قیمت را داشته و در مقابل هندوانه با منفی ۲۴.۴درصد، خربزه با منفی ۲۱.۴درصد، لیموترش با منفی ۱۸.۲درصد وهلو با منفی ۱۷.۶درصد دراین گروه بیشترین کاهش قیمت را در تیرماه نسبت به خردادماه ثبت کردهاند.
در بررسی گروه سبزیجات و حبوبات نیز بیشترین افزایش قیمت نسبت به خردادماه مربوط به لوبیا چیتی با ۱۲.۱درصد، لوبیا قرمز با ۷.۶درصد و لپه با ۶.۷درصد است، اما در این گروه سیبزمینی با منفی ۱۹.۶درصد، بادمجان با منفی ۱۸.۳درصد، گوجه فرنگی با منفی ۱۸.۲درصد، فلفل دلمهای با منفی ۱۴.۱درصد و خیار با منفی۸.۵ درصد بیشترین کاهش قیمت را در تیر ماه تجربه کردهاند.
طبق این گزارش، در گروه قند و شکر، آشامیدنیها و سایر خوراکیها نیز بیشترین افزایش قیمت در تیر ماه نسبت به ماه قبل از آن مربوط به چای خارجی بستهای با ۷ درصد، رب گوجه فرنگی با ۶.۸درصد و شکر با ۵.۶درصد است.
قیمت حبوبات کاهشی میشود؟
قیمت حبوبات هم طبق گزارش مرکز آمار در حالی افزایش قابل توجهی را در یک ماه ثبت کرده است که رضا کنگری، رئیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی تهران میگوید: با شروع فصل برداشت محصول به نظر میرسد قیمت حبوبات از ۲۰ روز آینده (اواخر مرداد) در بازار داخل کاهش مییابد.
وی با بیان اینکه سال گذشته به دلیل کمبود آب و بروز برخی آفات، تولید حبوبات به ویژه لوبیا چیتی با کاهش روبهرو بود، افزود: کاهش تولید و تداوم صادرات حبوبات در سال گذشته باعث شد عرضه و تقاضا همخوانی نداشته باشند و در نهایت باعث افزایش قیمت این محصولات در بازار شد.
کنگری همچنین از کاهش ۲۲ درصدی قیمت حبوبات در بازار عمده فروشی خبر داد و تاکید کرد: پیش از این قیمت هر کیلو لوبیا چیتی در بازار عمده فروشی ۵۰۰ هزارتومان بود که اکنون این رقم به ۳۹۰ تا ۴۰۰ هزارتومان رسیده و شرایط بازار نشان میدهد که روند کاهش قیمت لوبیا چیتی ادامه داشته باشد. او گفت: اکنون وضعیت بقیه کالاها در بازار عمده فروشی از لحاظ عرضه و قیمت مناسب است و هیچ مشکلی ندارد و در واقع بازار روند عادی خود را طی میکند.وعده رئیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی تهران در حالی است که از اواخر تیرماه امسال، بر اساس تصمیم وزارت جهاد کشاورزی، صادرات حبوبات ممنوع اعلام شده است.