اربعین؛ نذری برای دانایی و توسعه فرهنگی

در کنار نذرهای غذایی و خدماتی، می‌توان ازاین فرصت برای نذر فرهنگی وترویج دانایی بهره گرفت. درسال‌های اخیر، ایده‌هایی چون موکب‌های فرهنگی و نذر کتاب، زمینه‌ای برای پیوند میان شعائر مذهبی و توسعه فرهنگی پدید آورده‌اند. این اقدامات اگر به‌صورت مستمر و هدفمند دنبال شوند، می‌توانند منجر به ارتقای سرمایه اجتماعی و آگاهی عمومی شوند. راه‌اندازی موکب کتاب در مسیر پیاده‌روی اربعین یا سایر مناسبت‌های مذهبی فرصتی است برای توزیع کتاب، گفت‌وگوهای فرهنگی، نشست‌های کوتاه کتابخوانی و ترویج فرهنگ مطالعه در میان زائران. با وجود گسترش نسبی زیرساخت‌های فرهنگی، فرهنگ کتابخوانی هنوز در کشور نیازمند توجهی ویژه است. نذر کتاب یا وقف کتابخانه می‌تواند جریانی تازه برای ارتقای دانش و آگاهی عمومی به‌ویژه در مناطق کم‌برخوردار ایجاد کند. کلانشهر‌های مهم و تأثیرگذاری مانند تهران، تبریز، مشهد و قم با سابقه تاریخی و جایگاه دینی خود، ظرفیت بالایی برای تبدیل ‌شدن به الگوی ملی در حوزه کارآفرینی فرهنگی و احیای هنرهای اسلامی دارند. راه‌اندازی انجمن‌های هنری، حمایت از هنرهایی مانند تذهیب، خوشنویسی، معرق و مرمت مساجد می‌تواند ضمن ایجاد اشتغال، به احیای هویت فرهنگی و دینی بینجامد. تجربه نشان داده بسیاری از تحولات مثبت فرهنگی، از دل آیین‌ها و مشارکت مردمی آغاز شده‌اند. اربعین تنها زمان عزاداری نیست؛ فرصتی است برای گسترش شعور فرهنگی، انتقال ارزش‌ها به نسل آینده و سرمایه‌گذاری برای ساختن جامعه‌ای آگاه، عمیق و فرهنگی. زمان آن فرا رسیده که نذر دانایی، در کنار سایر نذرها، جایگاه شایسته خود را در فرهنگ عمومی ما بیابد.