واکاوی ضعف در صنعت دام و طیور
بخشی از خوراک دام (نهاده‌های دامی) از طریق واردات تامین می‌شود. در بخش دام سبک، وابستگی نهاده‌ها به واردات کمتر از ۲۰ درصد است، به‌طوری‌که دام عشایر کشور، نهاده مصرف نمی‌کند و بیشتر از مراتع استفاده می‌شود.
بخش دام صنعتی (سنگین) وابستگی ۵۰درصدی به نهاده‌های دامی وارداتی دارد اما در بخش طیور وابستگی کشور بیشتر و بالای ۸۰ درصد است. گوشت مرغ (طیور) در دهه‌های گذشته در سبد غذایی نبود ولی وارد سبد غذایی کشور شده و خوراک طیور (مرغ و پرندگان) به‌گونه‌ای تعریف شده که وابستگی کامل به ذرت و سویا دارد. یکی از علت‌های وابستگی به واردات نهاده‌های دامی این است که سبک زندگی و الگوی مصرف را در جامعه روستایی تغییر دادیم، زیرا تولید دام و طیور در روستاها بدون وابستگی به نهاده‌ها انجام می‌شد و امروز این وضعیت تغییر کرده و کشور به مصرف‌کننده عمده گوشت مرغ تبدیل شده است.
همچنین برای خوراک دام سنگین جیره ذرت، سویا و کنجاله تعریف شده، درحالی‌که کشور ما با تولید ذرت و سویا که یک محصول آب‌بر است، تناسب ندارد اما می‌توان جیره غذایی دام را براساس محصولاتی که در کشور تولید می‌شود، تغییر داد. امروز می‌توان از گیاهانی مانند ارزن و سورگوم استفاده کرد که تولید آن با اقلیم ایران سازگار است. ممکن است کیفیت غذایی آن در جیره مناسب نباشد که برای افزایش و بهبود کیفیت این محصولات، باید کارهای تحقیقاتی انجام شود.
متأسفانه در تامین نهاده‌ها و کاهش وابستگی به واردات، بی‌توجهی صورت گرفته و حتی واردات برای برخی‌ها منافع داشته که امروز این اتفاق افتاده است. یکی از آفت‌های دیگر در بخش وابستگی نهاده‌ها به واردات، تخصیص ارز ترجیحی است و برخی برای دریافت این ارز، حتی تمایل دارند تولید داخل را زمین بزنند تا پرداخت ارز ترجیحی تداوم داشته باشد و سود ببرند. نبود سیاست‌های درست، متنوع نبودن جیره غذایی دام و طیور و تخصیص ارز ترجیحی (یارانه به واردات) باعث شده صنعت دام و طیور آسیب‌پذیر باشد.
همچنین برای خوراک دام سنگین جیره ذرت، سویا و کنجاله تعریف شده، درحالی‌که کشور ما با تولید ذرت و سویا که یک محصول آب‌بر است، تناسب ندارد اما می‌توان جیره غذایی دام را براساس محصولاتی که در کشور تولید می‌شود، تغییر داد. امروز می‌توان از گیاهانی مانند ارزن و سورگوم استفاده کرد که تولید آن با اقلیم ایران سازگار است. ممکن است کیفیت غذایی آن در جیره مناسب نباشد که برای افزایش و بهبود کیفیت این محصولات، باید کارهای تحقیقاتی انجام شود.
متأسفانه در تامین نهاده‌ها و کاهش وابستگی به واردات، بی‌توجهی صورت گرفته و حتی واردات برای برخی‌ها منافع داشته که امروز این اتفاق افتاده است. یکی از آفت‌های دیگر در بخش وابستگی نهاده‌ها به واردات، تخصیص ارز ترجیحی است و برخی برای دریافت این ارز، حتی تمایل دارند تولید داخل را زمین بزنند تا پرداخت ارز ترجیحی تداوم داشته باشد و سود ببرند. نبود سیاست‌های درست، متنوع نبودن جیره غذایی دام و طیور و تخصیص ارز ترجیحی (یارانه به واردات) باعث شده صنعت دام و طیور آسیب‌پذیر باشد.
