تبهکاران در شوک
در رسانه‌ملی، تلویزیون با هدف ارتقای آگاهی عمومی و ایجاد امنیت روانی و مالی برای شهروندان، در کنار وظیفه فرهنگی خود تلاش کرده افکار عمومی را به سوی رفتار امن و آگاهانه هدایت کند. در میان تولیدات در این خصوص یکی از نمونه‌های شاخص، مجموعه «شوک» است؛ مجموعه‌ای با رویکرد آگاهی‌بخش، که آسیب‌های اجتماعی و پرونده‌های امنیتی روز جامعه را روایت می‌کند.
یکی از دستاوردهای جدید این مجموعه را با دو قسمت ویژه با عنوان «وطن‌فروشی» درجنگ۱۲روزه دیدیم. این مجموعه مستند تلاش کرد در شرایط بحرانی جنگ، با ترکیب روایت همسو باگزارش‌های عینی،به تحلیلی دقیق از تهدیدهای موجود بپردازد و در حضور کارشناسان و متخصصان امر، مسیرهای امن گزارش‌دهی و مواجهه با موقعیت‌های خطرناک را به مخاطب ارائه دهد. از این رو جام‌جم در گپ‌وگفتی صمیمی با حسن علیزاده، تهیه‌کننده شوک از رویکرد اتخاذ شده و تلاش تیم تولید سخن گفت که چگونه در کنار روایت دغدغه‌های امنیتی، به حفاظت از حقوق شهروندی متهم و سلامت روان مخاطب توجه کرده‌اند.
حسن علیزاده در بیان اولویت‌های شوک در انتخاب سوژه گفت: همیشه یکی از اصلی‌ترین معیارهای انتخاب سوژه برنامه موضوعاتی است که جامعه درگیر آن است؛ مانند سرقت، زورگیری، اراذل و اوباش یا سرقت‌های خودرو. البته فضای مجازی هم این روزها بیشتر در بطن اتفاقات حضور دارد. مثلا هفته پیش قسمتی پخش شد به نام «سارق نظافتچی» که فردی با اعلام آگهی نظافتچی در پلتفرم دیوار، با طعمه‌های سرقت ارتباط می‌گرفت. یعنی بعد از درخواست برای نظافت، او با این عنوان پوششی وارد خانه‌ها می‌شد و سرقت‌ها را انجام می‌داد. از دیگر موضوعات روز می‌توان به فیشینگ و کلاهبرداری از طریق لینک یا پیام‌های جعلی سازمان‌ها و ادارات با عنوان «دادگستری» و «ثنا» اشاره کرد. از سوژه‌های پرمخاطب دیگر این فصل هم بحث املاک و اجاره و مسکن بود؛ جایی که عده‌ای با نشان کردن خانه‌های بالای شهر که قیمت بالایی دارند با ساخت و تهیه سند جعلی این خانه‌ها را با همکاری بنگاه‌های املاک به مستاجران جویای خانه، اجاره می‌دادند. با این کار مستاجران پس از مراجعه به محل متوجه می‌شدند خانه‌ای در کار نیست و همه چیز بلاتکلیف می‌ماند.
گزارش امنیتی در دوران بحران
علیزاده درباره کار در شرایط بحرانی جنگ ادامه داد: در شرایط بحرانی و به ویژه در جنگ ۱۲ روزه با این‌که بسیاری از گروه‌ها فعالیت‌های خود را متوقف کرده بودند، گروه شوک با مدیریت موثر بحران توانست اعضای گروه را گرد هم آورد. این گروه با تشکیل اتاق فکر و ایجاد هم‌افزایی مضاعف، موفق شد خود را با تغییرات و تحولات جامعه هماهنگ کند. سابقه سوژه‌های شوک مشخص است و همان‌طور که گفته شد به مسائل روز می‌پردازد. بر اساس شرایط بحرانی و خاصی که در حمله اسرائیل به ایران گذشت، یک‌سری سوژه‌ها به مسائل حفاظت و امنیت مربوط می‌شد. به عنوان مثال، پرونده‌ای که در مورد وطن‌فروشی کار کردیم که با همکاری بچه‌های اطلاعات فراجا انجام شد. در این پرونده گروهی با سوءاستفاده از فضای مجازی و به ویژه واتساپ، لوکیشن اماکن حساس امنیتی را برای معاندان ارسال می‌کردند و در قبال آن پول می‌گرفتند. شوک با بررسی این پرونده خوشبختانه با تایید مسئولان ذی‌ربط دو قسمت از آن روی آنتن رفت و یک قسمت هم به دلیل مسائل امنیتی هنوز پخش نشده است. دوستان قول داده‌اند به محض برطرف شدن مسائل امنیتی، آن را پخش کنند، زیرا این پرونده هنوز در دست پیگیری است.
تهیه‌کننده برنامه شوک افزود: ما سه قسمت از پرونده وطن‌فروشی را تولید کرده‌ایم. وطن‌فروش ۱ و ۲ که پخش شده‌اند و وطن‌فروش ۳ که به دلیل مسائل امنیتی و اطلاعاتی، هنوز اجازه پخش آن صادر نشده است. با توجه به شرایط بحرانی پرونده‌هایی که ما کار می‌کنیم، به طور قطع باید تحت نظارت بچه‌های حفاظت فراجا قرار گیرد و با هماهنگی موارد قابل پخش مشخص شود. آنچه مشخص است امنیت کشور است که اولویت دارد و شوک نیز هدفش آگاهی‌بخشی در این زمینه است. در کل، همکاری خوبی با دوستان فراجا و ناجا داریم و خدا را شکر تا‌کنون این همکاری ادامه داشته است.
وی توضیح داد: زمانی که به موضوعات حساس و امنیتی وارد می‌شویم، قطعا حساسیت نیروهای امنیتی و ممیزی افزایش می‌یابد. زیرا نیروهای امنیتی مرتبط باید کار را تأیید کنند و پس از آن فیلم برای پخش ارسال می‌شود. ممکن است پرونده هنوز باز باشد که ما باید روایت خود را به گونه‌ای بیان کنیم تا به فعالیت نیروهای امنیتی خللی وارد نشود. همچنین شبکه نیز ملاحظاتی دارد که باید رعایت شود. علاوه بر این، ما خود را مسئول می‌دانیم که مستنداتی که پخش می‌شود، هم جنبه آگاهی‌بخشی داشته باشد و هم باعث اختلال در کار نیروهای امنیتی نشود.
شوک و نقشه امنیتی جامعه
علیزاده در تشریح سوژه‌یابی فصل جدید برنامه بیان کرد: تولید برنامه شوک از سال ۸۶ آغاز شد و در آن زمان بیشتر به موضوعاتی چون اعتیاد یا سرقت پرداخته می‌شد. در فصل‌های جدید، ما به دنبال این هستیم که به دغدغه‌های مردم بپردازیم، مانند زورگیری، سرقت و جرایم فضای مجازی. با جمع‌آوری گزارش‌های مردمی از سطح شهر تلاش داریم در کنار آگاهی از میزان رضایت مخاطبان، از دغدغه‌های کف جامعه مطلع شده و آنها را در لیست سوژه‌ها قرار دهیم. با توجه به این‌که این برند از قبل شناخته شده است و همچنان با به‌روز نگه داشتن سوژه‌ها در دست تولید است، امیدواریم مورد توجه و نظر مخاطبان قرار گیرد.
تهیه‌کننده شوک با اشاره به هدف برنامه ادامه داد: هدف ما در این فصل، اطلاع‌رسانی و افزایش آگاهی عمومی است. علاوه بر نمایش جرایم و متهمان، به بررسی اقدامات پلیس و تا حدودی موضوعات حاکمیتی نیز می‌پردازیم. تلاش می‌کنیم با ارائه اطلاعات دست اول، فاصله میان مردم و مسئولان را کاهش دهیم و با آگاه‌سازی از تکرار تخلفات و کم‌کاری‌های ناآگاهانه در زمینه‌های مختلف، در راستای آسایش و امنیت عمومی گام برداریم. به عنوان نمونه در زمینه آگاهی مردم، توصیه می‌کنیم از شرکت‌های معتبر نیروی خدماتی بگیرند یا برای رهن و اجاره به املاکی‌های دارای جواز کسب مراجعه کنند. همچنین در خصوص فیشینگ و لینک‌های آلوده، به آنها آموزش می‌دهیم که چه اقداماتی باید انجام دهند و از چه کارهایی باید اجتناب کنند. در اتاق فکری که داریم، بیشتر روی افزایش آگاهی مخاطبان تمرکز داریم. هدف ما آگاهی دادن است تا اگر کسی با مشکلی روبه‌رو می‌شود، بداند چگونه باید عمل کند تا از وقوع آن جلوگیری‌کند.
روایتی صادقانه در فضایی پرتنش
وی در خصوص میزان واقع‌نگاری یا کارگردانی بودن صحنه‌ها اضافه کرد: از آنجا که در پیگیری برخی سوژه‌ها معمولا از وقوع حادثه گذشته است تیم شوک ناچار برخی سکانس‌ها را مستند بازسازی می‌کند. هر چند با این نگاه صحنه‌ها را بازسازی می‌کنیم تا نگاه کارگردانی به حادثه و شخصیت لحاظ شده باشد. کارگردان ما به گونه‌ای این بازسازی‌ها را انجام می‌دهد که طبیعی به نظر برسند، به ویژه در صحنه‌های دستگیری. خوشحالیم که با توجه به بازخوردهایی که داشته‌ایم می‌توان امیدوار بود این صحنه‌ها به خوبی تصویرسازی شده‌اند. هدف ما از این امر این است که از واقعیت دور نشویم و همه چیز را به صورت واقعی و رئال به تصویر بکشیم.
علیزاده یکی از چالش‌های پیش رو در زمان جنگ را داشتن مجوز برای فیلمبرداری دانست و افزود: با توجه به شرایط امنیتی امکان حضور سر صحنه‌ها بدون مجوز وجود نداشت و کلا تصویربرداری زمان جنگ با حساسیت بیشتری مواجه بود. گروه تولید شوک هم مثل همه گروه‌های تولیدی نیاز به مجوز فیلمبرداری در سطح شهر داشت. در آن زمان، به دلیل ضرورت از دست ندادن صحنه‌ها و سیر مراحل مجوز برای حضور دوربین‌ها و تجهیزات در صحنه‌های مختلف، به ویژه در مکان‌هایی که موشک‌باران می‌شد، با چالش‌هایی مواجه شدیم که خوشبختانه با توجه به همکاری‌هایی که پیش از این با یگان‌های نظامی و انتظامی در پرونده‌ها داشتیم این مشکل با همکاری دوستان در فراجا برطرف می‌شد.
تهیه‌کننده جوان برنامه پرمخاطب شوک، فرآیند گرفتن پرونده و رساندن آن به آنتن را این گونه تشریح کرد: در واقع، برخی از عواملی که در مسیر تولید و پخش با آنها مواجه می‌شویم، خود به نوعی برای ما شوک ایجاد می‌کنند. به عنوان مثال، دریافت پرونده و بازجویی از متهم یک فرآیند پیچیده است. وقتی متهم را به محل می‌آوریم، معمولا تمایلی به صحبت ندارد یا حاضر نیست با نگاهی جامعه‌مدار هشدارهای لازم را در زمینه امنیت ارائه دهد. همچنین ممکن است پرونده‌ای را ضبط کرده باشیم اما به دلیل مسائل حفاظتی و امنیتی، امکان پخش آن وجود نداشته باشد و زحمت گروه به نتیجه نمی‌رسد. بنابراین، جمع‌آوری و پردازش پرونده‌ها نیز یک فرآیند است و همان‌طور که گفته شد، گاهی اوقات خود این مراحل برای ما شوک‌آفرین است.
توازن بین حقیقت و حقوق
وی در خصوص رعایت حقوق متهمان گفت: از جمله نکاتی که برای تیم برنامه‌سازی شوک حائز اهمیت است در اولویت قرار دادن حقوق شهروندی متهم یا مجرم است. ما به رعایت حقوق شهروندی آنان متعهد هستیم. وقتی متهم را به محل تصویربرداری می‌آورند شرایط و آنچه که قرار است اتفاق بیفتد با نگاهی آینده‌نگرایانه برای او گفته می‌شود. حتی مواردی وجود داشته که متهم بعد از انجام صحبت‌ها تمایلی به همکاری نداشته یا بعد از ضبط، رضایت خود را برای پخش مصاحبه اعلام نکرده. در این موارد به دلیل حفظ حقوق شهروندی، به نظرشان احترام می‌گذاریم و با وجود زحمتی که تیم متحمل شده آن را پخش نمی‌کنیم. البته لازم است گفته شود که در فرآیند کار، با همکاری روانشناسان و پلیس، برای متهم یا مجرم، مشاوره‌هایی برگزار می‌شود تا در سیر گفت‌وگو هدف آگاه‌سازی جامعه محقق شود. مثلا با توجه به موضوع پرونده راهنمایی‌های لازم ارائه می‌شود تا شهروندان هوشیار باشند و فریب‌نخورند.
علیزاده با بیان این‌که تلاش‌مان این است که حقوق شهروندی متهم قبل از شروع برنامه رعایت شود، ادامه داد: با حضور روانشناس و کارشناسان مربوطه متهم یا مجرم به اتاق ضبط برنامه می‌آید و سپس روند مصاحبه آغاز می‌شود. دریک کلام، تاکید دارم که فرآیند تولید با تمرکز جدی بر حقوق شهروندی هر دو طرف گفت‌وگو (شاکی و متشاکی) انجام می‌شود. به همین دلیل، استفاده مداوم از نظرات کارشناسان و روانشناسان به عنوان راهنما و مرجع اصلی در مباحث لحاظ شده است تا هم انصاف حفظ شود و هم محتوا به صورت عینی، منطقی و بدون ملاحظات احساسی ارائه شود. البته باید دقت داشت که در نظر گرفتن دقیق این ملاحظات به کاهش چالش‌ها و افزایش رعایت اصول حرفه‌ای کمک می‌کند.
می خواهیم آگاهی عمومی را تقویت کنیم
علیزاده، تهیه‌کننده شوک یکی از خلاهای اصلی در مواجهه با موارد امنیتی را کافی نبودن آگاهی مردم دانست و خاطر نشان کرد: در زمینه آگاه‌سازی موارد امنیتی، به‌ویژه در مجموعه وطن‌فروشی، یکی از خلأهای اصلی جامعه ناآگاهی کافی در مواجهه با افرادی است که به نوعی اختلال امنیتی ایجاد می‌کنند. در شوک تلاش کردیم تا مخاطبان بدانند در صورت مشاهده موارد مشکوک امنیتی، باید به کجا گزارش دهند و چه اقداماتی باید انجام شود. تلاش‌مان این بود که در زیرمتن گوشه چشمی داشته باشیم به این‌که اگر مخاطب در فضایی ناامن قرار گرفت، چگونه باید رفتار کند، به کجا اطلاع دهد، در چه مواردی لازم است واکنش نشان دهد و در کجا نباید واکنش نشان دهد. این موارد بخشی از روایت داستانی شوک بود که زیرساخت آموزش امنیتی را تشکیل می‌داد.
حسن علیزاده در بیان اولویت‌های شوک در انتخاب سوژه گفت: همیشه یکی از اصلی‌ترین معیارهای انتخاب سوژه برنامه موضوعاتی است که جامعه درگیر آن است؛ مانند سرقت، زورگیری، اراذل و اوباش یا سرقت‌های خودرو. البته فضای مجازی هم این روزها بیشتر در بطن اتفاقات حضور دارد. مثلا هفته پیش قسمتی پخش شد به نام «سارق نظافتچی» که فردی با اعلام آگهی نظافتچی در پلتفرم دیوار، با طعمه‌های سرقت ارتباط می‌گرفت. یعنی بعد از درخواست برای نظافت، او با این عنوان پوششی وارد خانه‌ها می‌شد و سرقت‌ها را انجام می‌داد. از دیگر موضوعات روز می‌توان به فیشینگ و کلاهبرداری از طریق لینک یا پیام‌های جعلی سازمان‌ها و ادارات با عنوان «دادگستری» و «ثنا» اشاره کرد. از سوژه‌های پرمخاطب دیگر این فصل هم بحث املاک و اجاره و مسکن بود؛ جایی که عده‌ای با نشان کردن خانه‌های بالای شهر که قیمت بالایی دارند با ساخت و تهیه سند جعلی این خانه‌ها را با همکاری بنگاه‌های املاک به مستاجران جویای خانه، اجاره می‌دادند. با این کار مستاجران پس از مراجعه به محل متوجه می‌شدند خانه‌ای در کار نیست و همه چیز بلاتکلیف می‌ماند.
گزارش امنیتی در دوران بحران
علیزاده درباره کار در شرایط بحرانی جنگ ادامه داد: در شرایط بحرانی و به ویژه در جنگ ۱۲ روزه با این‌که بسیاری از گروه‌ها فعالیت‌های خود را متوقف کرده بودند، گروه شوک با مدیریت موثر بحران توانست اعضای گروه را گرد هم آورد. این گروه با تشکیل اتاق فکر و ایجاد هم‌افزایی مضاعف، موفق شد خود را با تغییرات و تحولات جامعه هماهنگ کند. سابقه سوژه‌های شوک مشخص است و همان‌طور که گفته شد به مسائل روز می‌پردازد. بر اساس شرایط بحرانی و خاصی که در حمله اسرائیل به ایران گذشت، یک‌سری سوژه‌ها به مسائل حفاظت و امنیت مربوط می‌شد. به عنوان مثال، پرونده‌ای که در مورد وطن‌فروشی کار کردیم که با همکاری بچه‌های اطلاعات فراجا انجام شد. در این پرونده گروهی با سوءاستفاده از فضای مجازی و به ویژه واتساپ، لوکیشن اماکن حساس امنیتی را برای معاندان ارسال می‌کردند و در قبال آن پول می‌گرفتند. شوک با بررسی این پرونده خوشبختانه با تایید مسئولان ذی‌ربط دو قسمت از آن روی آنتن رفت و یک قسمت هم به دلیل مسائل امنیتی هنوز پخش نشده است. دوستان قول داده‌اند به محض برطرف شدن مسائل امنیتی، آن را پخش کنند، زیرا این پرونده هنوز در دست پیگیری است.
تهیه‌کننده برنامه شوک افزود: ما سه قسمت از پرونده وطن‌فروشی را تولید کرده‌ایم. وطن‌فروش ۱ و ۲ که پخش شده‌اند و وطن‌فروش ۳ که به دلیل مسائل امنیتی و اطلاعاتی، هنوز اجازه پخش آن صادر نشده است. با توجه به شرایط بحرانی پرونده‌هایی که ما کار می‌کنیم، به طور قطع باید تحت نظارت بچه‌های حفاظت فراجا قرار گیرد و با هماهنگی موارد قابل پخش مشخص شود. آنچه مشخص است امنیت کشور است که اولویت دارد و شوک نیز هدفش آگاهی‌بخشی در این زمینه است. در کل، همکاری خوبی با دوستان فراجا و ناجا داریم و خدا را شکر تا‌کنون این همکاری ادامه داشته است.
وی توضیح داد: زمانی که به موضوعات حساس و امنیتی وارد می‌شویم، قطعا حساسیت نیروهای امنیتی و ممیزی افزایش می‌یابد. زیرا نیروهای امنیتی مرتبط باید کار را تأیید کنند و پس از آن فیلم برای پخش ارسال می‌شود. ممکن است پرونده هنوز باز باشد که ما باید روایت خود را به گونه‌ای بیان کنیم تا به فعالیت نیروهای امنیتی خللی وارد نشود. همچنین شبکه نیز ملاحظاتی دارد که باید رعایت شود. علاوه بر این، ما خود را مسئول می‌دانیم که مستنداتی که پخش می‌شود، هم جنبه آگاهی‌بخشی داشته باشد و هم باعث اختلال در کار نیروهای امنیتی نشود.
شوک و نقشه امنیتی جامعه
علیزاده در تشریح سوژه‌یابی فصل جدید برنامه بیان کرد: تولید برنامه شوک از سال ۸۶ آغاز شد و در آن زمان بیشتر به موضوعاتی چون اعتیاد یا سرقت پرداخته می‌شد. در فصل‌های جدید، ما به دنبال این هستیم که به دغدغه‌های مردم بپردازیم، مانند زورگیری، سرقت و جرایم فضای مجازی. با جمع‌آوری گزارش‌های مردمی از سطح شهر تلاش داریم در کنار آگاهی از میزان رضایت مخاطبان، از دغدغه‌های کف جامعه مطلع شده و آنها را در لیست سوژه‌ها قرار دهیم. با توجه به این‌که این برند از قبل شناخته شده است و همچنان با به‌روز نگه داشتن سوژه‌ها در دست تولید است، امیدواریم مورد توجه و نظر مخاطبان قرار گیرد.
تهیه‌کننده شوک با اشاره به هدف برنامه ادامه داد: هدف ما در این فصل، اطلاع‌رسانی و افزایش آگاهی عمومی است. علاوه بر نمایش جرایم و متهمان، به بررسی اقدامات پلیس و تا حدودی موضوعات حاکمیتی نیز می‌پردازیم. تلاش می‌کنیم با ارائه اطلاعات دست اول، فاصله میان مردم و مسئولان را کاهش دهیم و با آگاه‌سازی از تکرار تخلفات و کم‌کاری‌های ناآگاهانه در زمینه‌های مختلف، در راستای آسایش و امنیت عمومی گام برداریم. به عنوان نمونه در زمینه آگاهی مردم، توصیه می‌کنیم از شرکت‌های معتبر نیروی خدماتی بگیرند یا برای رهن و اجاره به املاکی‌های دارای جواز کسب مراجعه کنند. همچنین در خصوص فیشینگ و لینک‌های آلوده، به آنها آموزش می‌دهیم که چه اقداماتی باید انجام دهند و از چه کارهایی باید اجتناب کنند. در اتاق فکری که داریم، بیشتر روی افزایش آگاهی مخاطبان تمرکز داریم. هدف ما آگاهی دادن است تا اگر کسی با مشکلی روبه‌رو می‌شود، بداند چگونه باید عمل کند تا از وقوع آن جلوگیری‌کند.
روایتی صادقانه در فضایی پرتنش
وی در خصوص میزان واقع‌نگاری یا کارگردانی بودن صحنه‌ها اضافه کرد: از آنجا که در پیگیری برخی سوژه‌ها معمولا از وقوع حادثه گذشته است تیم شوک ناچار برخی سکانس‌ها را مستند بازسازی می‌کند. هر چند با این نگاه صحنه‌ها را بازسازی می‌کنیم تا نگاه کارگردانی به حادثه و شخصیت لحاظ شده باشد. کارگردان ما به گونه‌ای این بازسازی‌ها را انجام می‌دهد که طبیعی به نظر برسند، به ویژه در صحنه‌های دستگیری. خوشحالیم که با توجه به بازخوردهایی که داشته‌ایم می‌توان امیدوار بود این صحنه‌ها به خوبی تصویرسازی شده‌اند. هدف ما از این امر این است که از واقعیت دور نشویم و همه چیز را به صورت واقعی و رئال به تصویر بکشیم.
علیزاده یکی از چالش‌های پیش رو در زمان جنگ را داشتن مجوز برای فیلمبرداری دانست و افزود: با توجه به شرایط امنیتی امکان حضور سر صحنه‌ها بدون مجوز وجود نداشت و کلا تصویربرداری زمان جنگ با حساسیت بیشتری مواجه بود. گروه تولید شوک هم مثل همه گروه‌های تولیدی نیاز به مجوز فیلمبرداری در سطح شهر داشت. در آن زمان، به دلیل ضرورت از دست ندادن صحنه‌ها و سیر مراحل مجوز برای حضور دوربین‌ها و تجهیزات در صحنه‌های مختلف، به ویژه در مکان‌هایی که موشک‌باران می‌شد، با چالش‌هایی مواجه شدیم که خوشبختانه با توجه به همکاری‌هایی که پیش از این با یگان‌های نظامی و انتظامی در پرونده‌ها داشتیم این مشکل با همکاری دوستان در فراجا برطرف می‌شد.
تهیه‌کننده جوان برنامه پرمخاطب شوک، فرآیند گرفتن پرونده و رساندن آن به آنتن را این گونه تشریح کرد: در واقع، برخی از عواملی که در مسیر تولید و پخش با آنها مواجه می‌شویم، خود به نوعی برای ما شوک ایجاد می‌کنند. به عنوان مثال، دریافت پرونده و بازجویی از متهم یک فرآیند پیچیده است. وقتی متهم را به محل می‌آوریم، معمولا تمایلی به صحبت ندارد یا حاضر نیست با نگاهی جامعه‌مدار هشدارهای لازم را در زمینه امنیت ارائه دهد. همچنین ممکن است پرونده‌ای را ضبط کرده باشیم اما به دلیل مسائل حفاظتی و امنیتی، امکان پخش آن وجود نداشته باشد و زحمت گروه به نتیجه نمی‌رسد. بنابراین، جمع‌آوری و پردازش پرونده‌ها نیز یک فرآیند است و همان‌طور که گفته شد، گاهی اوقات خود این مراحل برای ما شوک‌آفرین است.
توازن بین حقیقت و حقوق
وی در خصوص رعایت حقوق متهمان گفت: از جمله نکاتی که برای تیم برنامه‌سازی شوک حائز اهمیت است در اولویت قرار دادن حقوق شهروندی متهم یا مجرم است. ما به رعایت حقوق شهروندی آنان متعهد هستیم. وقتی متهم را به محل تصویربرداری می‌آورند شرایط و آنچه که قرار است اتفاق بیفتد با نگاهی آینده‌نگرایانه برای او گفته می‌شود. حتی مواردی وجود داشته که متهم بعد از انجام صحبت‌ها تمایلی به همکاری نداشته یا بعد از ضبط، رضایت خود را برای پخش مصاحبه اعلام نکرده. در این موارد به دلیل حفظ حقوق شهروندی، به نظرشان احترام می‌گذاریم و با وجود زحمتی که تیم متحمل شده آن را پخش نمی‌کنیم. البته لازم است گفته شود که در فرآیند کار، با همکاری روانشناسان و پلیس، برای متهم یا مجرم، مشاوره‌هایی برگزار می‌شود تا در سیر گفت‌وگو هدف آگاه‌سازی جامعه محقق شود. مثلا با توجه به موضوع پرونده راهنمایی‌های لازم ارائه می‌شود تا شهروندان هوشیار باشند و فریب‌نخورند.
علیزاده با بیان این‌که تلاش‌مان این است که حقوق شهروندی متهم قبل از شروع برنامه رعایت شود، ادامه داد: با حضور روانشناس و کارشناسان مربوطه متهم یا مجرم به اتاق ضبط برنامه می‌آید و سپس روند مصاحبه آغاز می‌شود. دریک کلام، تاکید دارم که فرآیند تولید با تمرکز جدی بر حقوق شهروندی هر دو طرف گفت‌وگو (شاکی و متشاکی) انجام می‌شود. به همین دلیل، استفاده مداوم از نظرات کارشناسان و روانشناسان به عنوان راهنما و مرجع اصلی در مباحث لحاظ شده است تا هم انصاف حفظ شود و هم محتوا به صورت عینی، منطقی و بدون ملاحظات احساسی ارائه شود. البته باید دقت داشت که در نظر گرفتن دقیق این ملاحظات به کاهش چالش‌ها و افزایش رعایت اصول حرفه‌ای کمک می‌کند.
می خواهیم آگاهی عمومی را تقویت کنیم
علیزاده، تهیه‌کننده شوک یکی از خلاهای اصلی در مواجهه با موارد امنیتی را کافی نبودن آگاهی مردم دانست و خاطر نشان کرد: در زمینه آگاه‌سازی موارد امنیتی، به‌ویژه در مجموعه وطن‌فروشی، یکی از خلأهای اصلی جامعه ناآگاهی کافی در مواجهه با افرادی است که به نوعی اختلال امنیتی ایجاد می‌کنند. در شوک تلاش کردیم تا مخاطبان بدانند در صورت مشاهده موارد مشکوک امنیتی، باید به کجا گزارش دهند و چه اقداماتی باید انجام شود. تلاش‌مان این بود که در زیرمتن گوشه چشمی داشته باشیم به این‌که اگر مخاطب در فضایی ناامن قرار گرفت، چگونه باید رفتار کند، به کجا اطلاع دهد، در چه مواردی لازم است واکنش نشان دهد و در کجا نباید واکنش نشان دهد. این موارد بخشی از روایت داستانی شوک بود که زیرساخت آموزش امنیتی را تشکیل می‌داد.
