سازمان صداوسیما با دعوت از خبرنگاران خارجی، کاری کرد که فارغ از روایت رسمی و مرسوم جریان اصلی در غرب، روایتهایی درست و مستند به مخاطبان ارائه شود. پیش از این بسیاری از خبرنگاران برجسته و مشهور خارجی به روایت نبرد ۱۲روزه پرداخته بودند اما خط غالب آنها همیشه با اما و اگر همراه بود. حتی خبرنگار برجسته سیانان که از ایران گزارش میداد، جایی در ارتباط زنده با شبکه خود، با اشاره به هدفقراردادن غیرنظامیان در ایران در جریان نبرد اخیر، آن را تلفات جانبی یک جنگ خواند. همه اینها باعث شده بود تا جای یک روایت واقعی در خط رسانهای خارج از ایران خالی باشد.بر همین اساس رسانهملی با دعوت از فعالان رسانهای سراسر جهان، کارزار جهانی «محکومیت تروریسم علیه رسانه» را کلید زد و میزبان یک تیم ۱۵نفره از خبرنگاران حوزه رسانه و فرهنگ شد. بخش آخر سفر این تیم ۱۵نفره، بازدید از ساختمان شیشهای بود تا از نزدیک این حمله تروریستی را برای رسانههای خود روایت کنند. این بازدید با تلاش معاونت برونمرزی و در قالب جشنواره رسانهای صبح صورتگرفت.
تلخی تماشای یک ساختمان آشنا
آندریاس لاندک، روزنامهنگار و مستندساز آلمانی ساکن فرانسه است. وقتی با او صحبت کردم، به ساختمان سوخته اشاره کرد و گفت که چند ماه قبل در اینجا حضور داشتم و حالا دیدن این منظره برایش سخت است. لاندک با مستند خود در جشنواره بینالمللی رسانهای صبح در تهران، جایزه دریافت کرده بود و حالا همراه این تیم به ایران آمده است.
وی به جشنواره صبح و حضورش در ایران اشاره کرد و به جامجم گفت: من قبلا این ساختمان را در جریان جشنواره رسانهای صبح دیده بودم و حالا در مقابل این منظره بسیار تلخ ایستادهام. دفعه قبل خبرنگارانی بسیار حرفهای را در این ساختمان دیدم که به فعالیت مشغول بودند. به نظرم حملهای که اسرائیل داشته، درواقع حمله به یک رسانه رسمی و ملی و علیه آزادی بیان است.
وی به فعالیتهایش در تولید مستند اشاره کرد و ادامه داد: پیش از این، چیز زیادی از ایران نمیدانستم. همیشه دوست داشتم به اینجا بیایم و فرصت فوقالعادهای بود که همه چیز را با چشمان خودم ببینم. در این سفر متوجه شدم که رسانههای جریان اصلی غرب تصویری منفی از این کشور ساختهاند که کاملا نادرست است. البته هر کشوری فرهنگ خاص خود را دارد و هدف سفر کشف چیزهای ناشناخته و جدید است.
لاندک درباره انجام این حملات حین مذاکراتی که میان ایران و آمریکا در حال انجام بود، عنوان کرد: به همین دلیل اصلا نمیتوانستم باور کنم. مذاکراتی میان ایران و آمریکا جریان داشت. من روز حمله با معاون وزیر امور خارجه ملاقات کردم و او در حال تبادل پیام برای تعیین محل نشست بعدی در اسلو یا استکهلم بود. من هم اطلاعاتی مبنی بر پیشرفت دیپلماسی داشتم. معتقدم دیپلماسی تنها راهحل مشکلات است و هرگز نباید به راکت و جنگ متوسل شد. هر جنگی درنهایت با دیپلماسی به پایان میرسد، پس چرا اصلا مسیر جنگ را طی کنیم؟
از لاندک پرسیدم آیا تابهحال با محدودیتهای دولتی مواجه شده یا خیر و او اینطور پاسخ داد: من همیشه مستقل کار کردهام و هیچکس هرگز به من نگفته است که چه کاری را انجام بدهم یا ندهم. در پاسخ به سؤالی درباره محدودیتهای دولتی باید بگویم خیر، چون من آنقدر برایشان مهم نیستم که بخواهند مانع کارم شوند.
این مستندساز و روزنامهنگار درباره آزادی بیان ادعایی غرب و پوشش مواردی مثل تحولات غزه و حملات تهران عنوان کرد: آنچه در غزه میگذرد، شرایط را کاملا تغییر داده است. ابتدا اسرائیل میتوانست هر کاری که میخواهد انجام دهد؛ هدفقراردادن زنان، کودکان و حتی مردان بیگناه و غیرنظامی، اما روایت رسانههای جریان اصلی اکنون عملا به فروپاشی رسیده است. تصاویر بسیار زیادی از قساوتهای ارتش و دولت اسرائیل منتشر شد. به همین دلیل، امروز یک شکاف عظیم میان آنچه مردم عادی در خیابانها فکر میکنند و آنچه مقامات رسمی میگویند وجود دارد. باید از این موضوع آگاهبود.
دلیل حمله به رسانهملی از دید یک خبرنگار آمریکایی
کلا والش، خبرنگار دیگری بود که موفق شدم در جریان بازدید رسانهای از ساختمان شیشهای با او صحبت کنم. چهره او زمانی برای خبرنگاران ایرانی آشنا آمد که صحبتهایی از محکومیت حمله به ایران گفت.
او وقتی در پایان مراسم گرامیداشت شهدای رسانه پشت میکروفن قرار گرفت، بعد از صحبتهایش به انگلیسی، شعار مرگ بر آمریکا و مرگ بر اسرائیل را به فارسی گفت. والش که در بازدید از ساختمان شیشهای صحبت میکرد، با انتقاد شدید از دولت ایالات متحده و رسانههای غربی، آنها را بهدلیل انتشار «دروغ» و «پروپاگاندا» علیه محور مقاومت، شریک در نسلکشی غزه دانست. او تأکید کرد که حمله به این ساختمان و جمهوری اسلامی ایران به این دلیل است که آنها از معدود کسانی هستند که در برابر این نسلکشی مقاومتمیکنند.
والش با اشاره به وضعیت فاجعهبار انسانی در غزه به جامجم گفت: ما اینجا در شرایطی ایستادهایم که قحطی در غزه بیداد میکند و دههاهزار کودک در آستانه مرگ قرار دارند. دلیل حمله به این ساختمان و جمهوری اسلامی ایران نیز همین است، زیرا آنها از معدود کسانی هستند که در برابر این نسلکشی واکنش نشان دادهاند.
او با مقایسه تجربه زندگی خود در آمریکا با آنچه مشاهده کرده بود، ادامه داد: من در ایالات متحده بزرگ شدم؛ کشوری که فقط متجاوز است. من هرگز زیر بمباران نبودهام و پیش از آمدن به اینجا، در تمام زندگیام چنین ویرانیای را از نزدیک ندیدهام.
این خبرنگار، با انتقاد از روزنامهنگاران غربی که به روایتهای رسمی بسنده کردهاند، تصریح کرد: رسانههای غربی در حال تولید پروپاگاندا و محتوای سفارشی هستند. دروغهایی که در غرب منتشر میشود را نمیتوان از نسلکشی جاری جدا دانست. هر روزنامهنگاری در غرب که این دروغها را درباره ایران، حماس و مقاومت فلسطین منتشر میکند، دستش به خون آلوده است.
صدای خبرنگاران غزه خاموش نشد
والش با اشاره به فداکاری خبرنگاران در غزه گفت: با وجود جنایات جنگی هولناک و کشتهشدن خبرنگاران در غزه (بیش از تمام خبرنگاران کشتهشده در جنگ جهانی دوم)، صدای آنها هرگز خاموش نشده است. ما بهعنوان روزنامهنگاران غربی باید از شجاعت و اخلاق حرفهای آنها الگو بگیریم.
اما سؤالی که ممکن است بعد از نقدهای مکرر والش به ذهن بسیاری از مخاطبان برسد، این است که او بههرحال قرار است دوباره به کشورش بازگردد و مشخص نیست با چه واکنشی روبهرو شود.
از والش پرسیدم نگران بازگشت به کشورش نیست که واکنشی در پی داشته باشد؟ او گفت: قطعا به اتفاقاتی که پس از بازگشتم رخ خواهد داد فکر میکنم. میدانم که ممکن است بازداشت و بازجویی شوم. کما اینکه آخرینباری که از کشور خارج شدم و به کوبا رفتم، هنگام بازگشت، بازداشت شدم و تلفنم را بهدلیل حمایت از فلسطین و ایران توقیفکردند.
این خبرنگار در پایان تاکید کرد: هر اتهامی که رژیمصهیونیستی و ایالات متحده علیه ایران و کل محور مقاومت مطرح میکنند، درواقع فرافکنی علیه جنایات و سرکوبگریهای خودشان است.
جنگی علیه مردم ایران
کلا والش خبرنگار آمریکایی پیش از بازدیدی که از ساختمان شیشهای داشت، به نقاط مختلف تهران رفته بود تا بتواند روایتی واقعی از خروجی حمله صهیونیستها به ایران داشته باشد. او آن زمان در مصاحبهای گفته بود: مردم ایران میگویند جنگ آنها را قویتر کرده است.بمبها مناطق مسکونی ایران را هدف قرار دادهاند و فناوری پشت همین بمبها از حیاطخلوت کشورم آمده است. درحین قدمزدن دراین خرابهها شاهدهستیم که مردم درکنار عزاداری به زندگی عادیشان ادامه میدهند. این به من با وجود جنایات جنگی وحشتناکی که اتفاق افتاده، نگاه امیدبخشی میدهد. دیروز ما در آپارتمانی بودیم که آنجا یک خانواده پنجنفره به شهادت رسیده بودند و بهنظرم خیلی واضح است که این جنگ علیه تواناییهای هستهای ایران نیست، بلکه علیه مردم ایران است، چرا که شما نماد مقاومت ضدامپریالیستی هستید. من سالهاست که این جنایتها را در رسانهها تماشا میکنم اما اینکه حالا اینجا و بین خرابههایی ایستادهام که اسرائیل مسبب آن بوده، بسیار تکاندهنده و وحشتناک است.