چالش‌های نفوذ غرب در قفقاز جنوبی
سفر دکتر پزشکیان به قفقاز ارتباط مستقیم با تحولات اخیر ما بین باکو و ایروان دارد. آمریکایی‌ها قصد دارند در جنوب ارمنستان که هم‌مرز با ایران است، منطقه‌ای را برای اتصال نخجوان به آذربایجان مدیریت کنند و شرکت کنسرسیومی در این حوزه تأسیس شود.
ورود شرکت‌های آمریکایی به این منطقه تنها محدود به مسائل اقتصادی نخواهد بود و قطعا تهدیدی برای امنیت مرزهای شمالی ایران محسوب می‌شود. این موضوع باعث تقویت نفوذ غرب در قفقاز جنوبی می‌شود؛ نفوذی که پیشتر از طریق جمهوری آذربایجان آغاز شده بود و اکنون با ورود ارمنستان، ابعاد جدیدی پیدا خواهد کرد. بنابراین، امنیت و اقتصاد ایران در این منطقه در معرض تهدید قرار می‌گیرد؛ از یک طرف کریدور شمال ــ جنوب تهدید می‌شود و از طرف دیگر امنیت ملی ایران به‌دلیل حضور آمریکایی‌ها در نزدیکی مرزها به مخاطره می‌افتد. با وجود این، دولت ارمنستان تأکید کرده اجازه سوءاستفاده از مرزهای خود را نخواهد داد. با این حال، تجربه حضور آمریکا در کشورهای همسایه نشان داده که این حضور معمولا به بهانه‌های مختلف آغاز شده و به ابزاری برای تهدید ایران تبدیل می‌شود. جمهوری اسلامی ایران قطعا در این سفر به دنبال تضمین دسترسی خود و حفظ مسیرهای ارتباطی با ارمنستان خواهد بود. همان‌طور که رهبر انقلاب بارها تأکید کرده‌اند، این راه ارتباطی یک مسیر چند هزار‌ساله است و هر سیاستی که به بسته شدن آن منجر شود با مخالفت ایران روبه‌رو خواهد شد.ایران دسترسی به ارمنستان و قفقازجنوبی رابرای بهره‌گیری از ظرفیت‌های ژئوپلیتیک و اقتصادی منطقه حیاتی می‌داند و در عین حال، به دنبال حفظ هویت، تمدن و تاریخ ایران و جلوگیری از استفاده دشمنان برای فعال‌سازی ابزارهای تهاجم فرهنگی در این منطقه است. بنابراین، علاوه بر پیگیری تفاهم‌نامه‌های اقتصادی، پروژه‌های مهم ایران مانند تکمیل خط سوم انتقال برق از ارمنستان به ایران و بازسازی و اصلاح کریدور شمال ــ جنوب نیز در دستور کار قرار خواهد گرفت و نگرانی‌های امنیتی ایران نیز پیگیری می‌شود.
باید توجه داشت که نباید این موضوع صرفا به‌عنوان یک تهدید امنیتی ساده دیده شود. تجربه آمریکا نشان می‌دهد که دولت ترامپ حتی مانع سرمایه‌گذاری شرکت‌های آمریکایی در کشورهای دیگر شده و تأکید دارد تمام روند تولید باید به داخل آمریکا منتقل شود. بنابراین، حضور واشنگتن در این منطقه کوچک و کم‌اهمیت به لحاظ اقتصادی، با منطق سرمایه‌گذاری کلان آمریکا همخوانی ندارد. این امر نشان می‌دهد هدف اصلی ترامپ صرفا اقتصادی نیست؛ بلکه با ظاهر اقتصادی، قصد دارد با تثبیت حضور خود در منطقه، ایران، روسیه و چین را زیر نظر داشته باشد و فعالیت‌های آنها را مهار کند. هدف از این حضور، تهدید منافع اقتصادی ایران، اختلال در مسیرهای تولید و زمینه‌سازی برای ورود نیروهای ناتو، نیروهای تکفیری، اسرائیل و گروه‌های تجزیه‌طلب است تا امنیت منطقه به هم بریزد و مرزهای ایران ناامن شود.
با توجه به این‌که درگیری ایران با اسرائیل هنوز پایان نیافته،این حضور در ظاهر اقتصادی بوده اما از عمق امنیتی و نظامی برخوردار است. ساده‌انگاری در برخوردبا این مسأله،تهدیدی جدی برای آینده و تمامیت ارضی ایران محسوب می‌شود.
باید توجه داشت که نباید این موضوع صرفا به‌عنوان یک تهدید امنیتی ساده دیده شود. تجربه آمریکا نشان می‌دهد که دولت ترامپ حتی مانع سرمایه‌گذاری شرکت‌های آمریکایی در کشورهای دیگر شده و تأکید دارد تمام روند تولید باید به داخل آمریکا منتقل شود. بنابراین، حضور واشنگتن در این منطقه کوچک و کم‌اهمیت به لحاظ اقتصادی، با منطق سرمایه‌گذاری کلان آمریکا همخوانی ندارد. این امر نشان می‌دهد هدف اصلی ترامپ صرفا اقتصادی نیست؛ بلکه با ظاهر اقتصادی، قصد دارد با تثبیت حضور خود در منطقه، ایران، روسیه و چین را زیر نظر داشته باشد و فعالیت‌های آنها را مهار کند. هدف از این حضور، تهدید منافع اقتصادی ایران، اختلال در مسیرهای تولید و زمینه‌سازی برای ورود نیروهای ناتو، نیروهای تکفیری، اسرائیل و گروه‌های تجزیه‌طلب است تا امنیت منطقه به هم بریزد و مرزهای ایران ناامن شود.
با توجه به این‌که درگیری ایران با اسرائیل هنوز پایان نیافته،این حضور در ظاهر اقتصادی بوده اما از عمق امنیتی و نظامی برخوردار است. ساده‌انگاری در برخوردبا این مسأله،تهدیدی جدی برای آینده و تمامیت ارضی ایران محسوب می‌شود.
