در این زمان بود که شبکه افق، آرایش جنگی گرفته و عنوانی را به کنداکتور خود اضافه کرد که تا همین امروز ادامه پیدا کرده و نام آن برای بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران بینالمللی آشناست؛ «بهافق فلسطین». این نام، خیلی زود از یک عنوان ساده تلویزیونی فراتر رفت و برای بینندگان به نشانی آشنا از پوشش لحظهای غزه تبدیل شد. از تحلیلهای زنده تا گزارشهای فوری، از حضور کارشناسان متنوع تا ارتباط مستقیم با رسانههای منطقه، همه و همه نشان داد که افق قصد دارد تصویر متفاوتی از وقایع فلسطین به مخاطب ایرانی و فراتر از آن ارائه دهد. به افق فلسطین با اجرای سیدحسین حسینی فقط یک میز گفتوگو نبود. ترکیب متنوع مهمانها، از کارشناسان داخلی و بینالمللی گرفته تا خبرنگاران میدانی، همراه آیتمهای تصویری، گزارشهای زنده و ترجمه همزمان، به آن تنوعی بخشید که در رسانههای مشابه کمتر دیده میشد.
یکی از مهمترین شبهای «به افق فلسطین»، شب حمله رژیمصهیونیستی به بیمارستان المعمدانی در غزه بود. برنامهای که قرار بود رأس ساعت ۲۳ تمام شود، به دلیل اهمیت حادثه تا ساعت ۳ بامداد به درازا کشید. در همان شب، شبکه افق با پخش مستقیم گزارشهای شبکه الجزیره و ترجمه همزمان، در کنار بازخوانی لحظهای اخبار، نشان داد که برای روایت واقعیت آماده است و میتواند کنداکتور خود را مطابق با شرایط و اقتضائات تغییر دهد.
این استمرار، سرانجام در شهریور ۱۴۰۴ به نقطه اوج خود رسید؛ جایی که افق اینبار نه از استودیوی «به افق فلسطین»، بلکه در خود غزه شروع به روایت جنایات رژیم صهیونیستی کرد؛ ویژهبرنامه پنج قسمتی روایت نصر. در این میان شبکه سه نیز با برنامههایی زنده از غزه و یمن خط روایی اصلی و اول را در دست گرفتهاند. البته شبکه افق در سالهای اخیر پرداخت ویژهای به فلسطین و مقاومت داشته است. در کنار آن، نمونههای بسیاری از تولیدات مرتبط با فلسطین را میتوان سراغ گرفت که هرکدام تلاش کرده از رویکرد ویژهای به مسأله فلسطین بپردازد. ویژهبرنامه روایت نصر، از تولیدات شبکه افق در سال جاری روی آنتن رفته تا سرخط این رویکرد را ادامه دهد. در برنامه مورد اشاره، عبدالله کمیل، خبرنگار اختصاصی شبکه افق در غزه، با مسئولان این منطقه به گفتوگو میپرداخت تا روایتی دستاول از جنایات رژیم اشغالگر و درعینحال ایستادگی مردم غزه در برابر این حملات ارائه شود. به همین بهانه، گفتوگویی داشتیم با امیر توفیقی، تهیهکننده ویژهبرنامه روایت نصر که در ادامه میخوانید.
به روایت خبرنگاران فلسطینی
تهیهکننده ویژهبرنامه روایت نصر در ابتدا از دغدغهمندی شبکه افق برای روایت غزه از قاب غزه صحبت کرده و میگوید: از روزهای ابتدایی پس از هفتم اکتبر،شبکه افق تلاش داشت تمام اتفاقات وحوادث درفلسطین،غزه و جنایات رژیمصهیونیستی را از زبان خود افراد و خبرنگاران مستقر در غزه به مخاطبان منتقل کند. به همین منظور با تعدادی از اهالی رسانه در غزه ارتباط برقرار شد و آنان بهعنوان خبرنگاران اختصاصی شبکه افق شروع به فعالیت کردند.وی ادامه میدهد: این خبرنگاران در برنامههای مختلف بهصورت زنده ارتباط میگرفتند و گزارشهای متعددی از اتفاقات آماده و ارسال میکردند. در این میان، یکی از خبرنگاران شبکه افق، آقای جبر ابو هدروس به شهادت رسید و خبرنگار دیگری نیز مجروح شد. بر اساس شرایط موجود، ناچار بودیم در دیگر شهرهای فلسطین اشغالی و مناطق مختلف غزه نیز خبرنگار داشته باشیم.
او درباره چگونگی آغاز پروژه روایت نصر و کلیدخوردن آن بیان میکند: اولین ایده این برنامه از جلسهای آنلاین با سه تن از خبرنگاران در غزه آغاز شد. در همان جلسه تصمیم گرفته شد این کار آغاز شود و راجع به موضوعات مختلف و مهمانان هم صحبتهایی صورت گرفت. وی میافزاید: با خبرنگارانی که از قبل در ارتباط بودیم صحبت شد و دو نفر از آنان که در یک منطقه حضور داشتند همکاری کردند. آنها با تجهیزات لازم هماهنگی سه دوربین را بر عهده گرفتند و یکی دیگر نیز با برخی مسئولان در غزه گفتوگو کرد و درباره اهمیت موضوع توضیحاتی ارائه داد.
چالشهای ضبط یک برنامه زنده
توفیقی ضمن اشاره به پرچالش بودن روند ضبط این ویژهبرنامه توضیح میدهد: یکی از این مشکلات آن بود که خبرنگاران اختصاصی افق در کنار خبرنگاران مستقل فعالیت میکردند و برای آمادهسازی اخبار و گزارشها همکاری داشتند. این تهیهکننده در اشاره به امکانات بسیار محدود در فرآیند تولید، مثالی زده و میگوید: حتی در برخی تصاویر مشخص است که میکروفن روی صندلی قرار گرفته یا دوربین روی بلوک سیمانی گذاشته شده است اما تولید چنین برنامهای کار سادهای نیست. توفیقی، تهیهکنندگی مجموعه «محرم دل» را در کارنامه خود دارد. او در این برنامه نیز خارج از تهران و از استودیویی مستقر در سوریه برنامه را تولید کرده بود. وی با اشاره به سختیهای تولید، ضمن اشاره به اینکه ضبط این برنامه حدود چهار هفته طول انجامید، توضیح میدهد: یکی از دلایل این زمان طولانی،حملات مکرروشدید رژیمصهیونیستی به غزه بود که در جریان آن خانواده یکی از تصویربرداران به شهادت رسید وهمین موضوع موجب شد چند روز ضبط به تعویق بیفتد. همچنین بهدلیل همین حملات و جنایات رژیم،برخی مهمانان برنامه زمان گفتوگو راتغییرداده وروزهای دیگری را پیشنهاد میکردند. درنهایت، دو سه روز مانده به دفاعمقدس ۱۲روزه، تمامی فایلها ارسال و فرآیند تدوین آغاز شد.
همدلیهای دوجانبه
نکته مهم، همراهیهای دوجانبه بهخصوص در زمان نبرد ۱۲روزه بود. تهیهکننده روایت نصر در این خصوص میگوید: در زمان دفاعمقدس ۱۲روزه، خبرنگاران در غزه پیامهایی ارسال میکردند و شهادت سرداران ایران را تسلیت میگفتند. آنان همچنین از حملات ایران به سرزمینهای اشغالی گزارش میدادند و عنوان میکردند این تنها روزهایی است که کودکان از دیدن موشکها خوشحال هستند و از آنها نمیترسند اما پرسش اینجاست که چنین برنامه خاصی قرار است ادامه داشته باشد؟ توفیقی با قول مساعد ادامه برنامه بیان میکند: علاوه بر غزه، این برنامه در دیگر کشورهای جبهه مقاومت نیز دنبال خواهد شد. در همین راستا، اقدامات و هماهنگیهای لازم برای ضبط برنامه دریمن، لبنان، عراق،افغانستان و همچنین در قاره آفریقا در حال انجام است. البته این تنها برنامهای نبوده که رسانهملی برای انعکاس رویدادهای مرتبط با غزه از آنتن سراسری پخش کرده است. پیش از این و همانطور که گفته شد، برنامههای مختلفی از شبکههای سراسری روی آنتن رفته بود که ضبط آن از غزه صورت میگرفت. بااینحال، ناگفته نماند که تلاش شبکه افق در این حوزه قابل توجه بوده است. کما اینکه سابقه تولید برنامهای مثل به افق فلسطین که برای سالهای متوالی روی آنتن رفته، همین مسأله را تایید میکند. نکته مهم، در دست گرفتن روایت اول وقایع غزه است که به نظر میرسد با این برنامهها میسر شده. طوفانالاقصی آغاز این مسیر برای صداوسیما نبود اما شاید بتوان گفت با پخش برنامههایی مثل بهروایت نصر و به افق فلسطین ثابت کرد که توانسته در این حوزه، کارنامه قابل قبولی از خود ارائه کند.