از ظریفترین صنایعدستی، چون میناکاری و سفالگری گرفته تا قالیبافی، قلمکاری و قلمزنی و همچنین هنرهای شعر، موسیقی و ادبیات، این استان همواره پیشتاز بوده و به یکی از بزرگترین قطبهای صنایعدستی در کشور تبدیل شده است. اکنون، این پرسش مطرح است که مرکز صداوسیمای اصفهان چگونه در قاب تصویر و روایت خویش، گستره فرهنگی، تاریخی، هنری و حتی اقتصادی گردشگری این سرزمین را به تصویر خواهد کشید؟ جامجم با این نگاه، در گفتوگو با یوسف افشارنیا، مدیرکل مرکز صداوسیمای اصفهان، درباره فرآیند پیادهسازی رویداد «ایرانجان، اصفهان ایران» و نقش رسانه در معرفی این ظرفیتهای بینظیر فرهنگی و اجتماعی استان به صحبت نشسته است.
با توجه به تجربه دو دوره قبلی طرح ایرانجان در استانهای خوزستان و ایلام، مرکز صداوسیما اصفهان چگونه از نقاط قوت و ضعف آنها در این دوره بهرهمند شده است؟
مرکز صداوسیمای اصفهان با تحلیل نقاط قوت و ضعف دورههای قبل، تلاش کرد در اصفهان نگاه جامعتری به ظرفیت رویداد ایرانجان داشته باشد. در بررسی انجامشده به این نتیجه رسیدیم که در خوزستان و ایلام، تمرکز بر روایتگری از دل مردم و ظرفیتهای بومی انجام شد و البته نتیجه بسیار خوبی را هم هر دو استان رقم زدند؛ بنابراین تصمیم گرفتیم در استان اصفهان هم همین مسیر را دنبال کنیم، اما با توجه به نظام مسائل و همچنین قلههای علم و فناوری این استان مثل پژوهشگاه رویان و شهرک علمی و تحقیقاتی موجود، محتوا را متنوعتر و تخصصیتر کردیم تا تصویر واقعی و دقیقتری به مخاطبان ارائه شود.
انتخاب اصفهان برای سومین دوره رویداد ایرانجان چه فرصتها و ظرفیتهای جدیدی برای رسانهملی و مردم استان ایجاد کرده است؟
اصفهان، نگین کهن فرهنگ و تمدن ایران، در سال ۲۰۲۵ بهعنوان پایتخت گردشگری شهرهای آسیایی انتخاب شده و همچنان بهعنوان قطب صنایع بزرگ، خاستگاه علم و فناوری و مهد هنر کشور شناخته میشود. این فرصت استثنایی به استان امکان میدهد تا علاوه بر معرفی جاذبههای تاریخی و فرهنگی مثل میدان نقشجهان و تخت فولاد، دستاوردهای نوین در فناوری، سلامت و انرژیهای نو را نیز به نمایش بگذارد. انتخاب اصفهان بهعنوان سومین استان رویداد ایرانجان زمینهای مهم برای جذب سرمایهگذاری داخلی و خارجی و تحرک تازهای در مسیر توسعه اقتصادی و فرهنگی استان فراهم کرده است. امروزه اصفهان نهفقط شهری تاریخی، بلکه نمادی از نوآوری و پیشرفت است که با نمایش همزمان فرهنگ کهن و فرصتهای نوین، تصویری جامع و جذاب ارائه میدهد و میتواند جایگاهی برجسته برای گردشگران، سرمایهگذاران و پژوهشگران باشد.
با توجه به شعار رویداد، مرکز صداوسیمای اصفهان چه پیام اصلی را برای اجرای هرچه بهتر این برنامه در نظر گرفتهاست؟
اصفهان با جایگاه تاریخی بینظیرش، شهری است که همزمان مهد علم، ایمان و هنر بهشمار میرود. این استان با دارا بودن پژوهشگاهها و دانشگاههای معتبر، مرکز پرورش نخبگان علمی است و همزمان زادگاه علمای برجسته و مهد ایثارگران و شهدایی بوده که نزدیک به ۲۴ هزار شهید تقدیم کشور کردهاند. در عرصه هنر، مفاخر بزرگی مانند استاد فرشچیان، این شهر را به منبع الهام برای نسلهای هنری بدل کردهاند. این ترکیب علم، ایمان و هنر، اصفهان را به عصاره منحصربهفرد هویت ایرانی ــ اسلامی تبدیل کرده که میتواند الگویی الهامبخش در مسیر توسعه ملی باشد.
با توجه به وسعت و توانمندیهای اصفهان، چه اقداماتی برای توجه متوازن به همه شهرهای استان و جلوگیری از مغفول ماندن برخی مناطق اندیشیده شده است؟
یکی از محورهای اصلی این دوره، تمرکز ویژه بر شهرستانها و روستاهای استان اصفهان است. تیمهای تولیدی بهصورت میدانی به مناطق مختلف اعزام شدهاند تا از جاذبههای متنوع و خاص هر نقطه، تصویری جامع ارائه دهند؛ از باغشهر سرسبز خوانسار گرفته تا طبیعت بکر و چشمنواز سمیرم و از پناهگاه حیاتوحش موته تا قنات تاریخی و ارزشمند وزوان. ما معتقدیم ارائه تصویری کامل و حقیقی از اصفهان بدون نمایش این تنوع جغرافیایی، فرهنگی و طبیعی شهرستانها، ناقص و ناهمگون خواهد بود. این سفرهای میدانی فرصتی بینظیر است برای معرفی ظرفیتها و زیباییهای کمتر شناختهشده استان تا مخاطبان با نگاه دقیقتر و نزدیکی بیشتری به واقعیتهای مختلف فرهنگی و طبیعی اصفهان دست یابند و این غنای چندجانبه را بهخوبی بشناسند.
در اجرای این طرح با کدامیک از سازمانها و نهادهای استان همکاری و همافزایی انجامشده و این همکاریها چه نتایجی داشته؟
ما همکاری نزدیک و مستمری با استانداری، شهرداری، اداره میراث فرهنگی، دانشگاهها، اتاق بازرگانی و نهادهای مردمی برقرار کردهایم که این همافزایی قوی توانسته در زمینههای مختلف کارایی و اثربخشی بالایی ایجاد کند. این همکاریها نهتنها موجب پشتیبانی کامل و مستحکم در حوزه لجستیکی شده، بلکه به ما کمک کرده فرصتهای سرمایهگذاری را به شکل گستردهتر و بهتر معرفی کنیم و فرآیند ارتباط و تعامل با مردم را نیز به شکلی سادهتر و روانتر انجام دهیم. بهواسطه این تعامل سازنده، مسئولان با حضور گستردهتر در صحنه، امکان پاسخگویی دقیقتر و بهموقع را یافتهاند و توانستهاند نقش مؤثری در همراهی و حمایت از پروژهها ایفا کنند. همچنین بخش خصوصی با حضور فعالتر و مشارکت پیگیرانه در معرفی ظرفیتها و پتانسیلهای استان، نقش محوریتری در توسعه منطقه ایفا کرده است.
تمرکز تولیدات رسانهای استان در این یک هفته روی چه حوزههایی انجام شده؟
مرکز صداوسیمای اصفهان در اجرای رویداد ایرانجان با تمرکز بر چهار حوزه کلیدی، گردشگری، علم و فناوری، صنعت و هنر، کوشیده تصویری جامع از ظرفیتهای استان ارائه کند. گردشگری با جاذبههایی مانند میدان نقشجهان برجسته شده و حوزه علم و فناوری با مراکز پژوهشی مهمی همچون پژوهشگاه رویان مورد توجه است. صنعت نیز بهدلیل نقش اصفهان بهعنوان قطب فولاد و صنایع مادر، فرصتی برای نمایش ظرفیتهای سرمایهگذاری فراهم آورده است. هنر، بهعنوان رکن هویت فرهنگی استان و با تأکید بر هنرمندان نامدار و آثار جهانی، مکمل این زمینههاست تا تصویری دقیق و چندبعدی از اصفهان در اختیار مخاطب قرار گیرد. این رویکرد چندجانبه، ایرانجان را نه صرفا یک معرفی، بلکه فرصتی ارزشمند برای بازتعریف توانمندیها، ظرفیتها و جذب سرمایهگذاران، هنرمندان و پژوهشگران کرده است.
مخاطبان اصفهانی چگونه میتوانند دغدغهها و مطالبات خود را در قالب برنامهها و بخشهای مختلف ایرانجان مطرح و دنبال کنند؟
مجموعه صداوسیمای استان اصفهان بسترهای متنوعی برای بیان دغدغهها و مطالبات استان فراهم کرده است؛ از برنامههای زنده رادیویی و تلویزیونی گرفته تا پویشهای گسترده در فضای مجازی. مخاطبان میتوانند از طریق پیامرسانها و شبکههای اجتماعی رسمی ایرانجان یا تماس مستقیم با برنامهها، دغدغهها و نظرات خود را راحت و سریع بیان کنند. علاوه بر این، بخشهایی ویژه برای شنیدهشدن صدای مردم در نظر گرفتهشده تا این مطالبات بهصورت مستقیم و بیواسطه به گوش مسئولان برسد و راه برای پیگیری و پاسخگویی به آنها هموار شود.
با توجه به جایگاه ویژه گردشگری و جغرافیای اصفهان، رسانهملی چگونه میتواند از این ظرفیت برای توسعه اقتصادی و اجتماعی بهره ببرد؟
با توجه به ظرفیتهای بزرگی، چون معرفی جاذبههای گردشگری مثل گلستان شهدا، تخت فولاد، آیین گلابگیری کاشان و طبیعت بکر شهرستانها امیدواریم نهفقط در جذب گردشگران داخلی و خارجی موفق عمل کنیم، بلکه این رویداد فرخنده باعث رونق صنایعدستی و بومگردی استان نیز شود. رسانهملی با روایت درست و دقیق این ظرفیتها میتواند بهعنوان پلی مؤثر میان سرمایهگذاران و فرصتهای موجود عمل کند و در نهایت به توسعه اجتماعی و اقتصادی استان شتاب بالفعلی ببخشد. این تنوع جاذبهها، علاوه بر ایجاد جذابیت برای گردشگران، به حفظ و ترویج فرهنگ محلی و رونق کسبوکارهای کوچک نیز کمک میکند و همانطور که گفته شد قابلیتهای بالقوه اصفهان را بهخوبی به نمایش میگذارد.
در این طرح چه برنامههایی برای تقویت همبستگی فرهنگی و اجتماعی در استان و همچنین ارتباطات بین استانی در نظر گرفته شده است؟
ما در کنار روایتگری جامع و دقیق از اصفهان، تلاش کردهایم این استان را بهعنوان پیونددهنده ملی معرفی کنیم. حضور اقوام و فرهنگهای متنوع در کنار برگزاری برنامههای مشترک فرهنگی و هنری با استانهای همجوار، بخشی از این مسیر مهم است. همچنین معرفی شهدای ۱۲روزه جنگ تحمیلی، یادآور نقش تاریخی و پایبندی مردم اصفهان به ارزشهای ملی است. هدف اصلی ما تقویت وحدت و هویت ملی با تکیه بر ظرفیتهای غنی فرهنگی و اجتماعی اصفهان است تا این شهر به نمادی از همبستگی و همگرایی در سطح کشور بدل شود.
تعامل مرکز با رسانههای محلی و فعالان اجتماعی استان در قالب این طرح چگونه بوده و چه تأثیری داشته است؟
ما رسانههای محلی و فعالان اجتماعی را بازوی اصلی خود دانستهایم و بر این باوریم که نقش آنها در انعکاس واقعیتهای زندگی مردم بسیار کلیدی است. بسیاری از محتواهای مردمی که ما دریافت کردهایم، بهطور مستقیم از طریق همین شبکهها و فعالان اجتماعی به ما رسیده است. این تعامل گسترده و مستمر باعث شده تا تصویر واقعیتر، ملموستر و نزدیکتری از زندگی روزمره مردم داشته باشیم و بتوانیم دغدغهها و نیازهای آنان را بهتر درک کنیم. علاوه بر این، فعالان اجتماعی در قالب پویشها و برنامههای میدانی نقش مهمی بهعنوان حلقه اتصال ما با مردم ایفا کردهاند، بهگونهای که ارتباط دوسویه برقرار شده و بازخوردها بهسرعت به مدیریت برنامهها منتقل میشود. این همکاری، راه را برای برنامهریزیهای دقیقتر، اثرگذارتر و پاسخگو به مسائل و مشکلات موجود هموار کرده و باعث شده صدای مردم با قدرت بیشتری به گوش مسئولان برسد و اقدامات لازم بهموقع انجام شود.
ارزیابی شما از اثرگذاری این رویداد بر زندگی روزمره مردم اصفهان چیست و چه راهکارهایی برای سنجش و بازخوردگیری از مخاطبان پیشبینی شده است؟
مرکز صدا وسیمای اصفهان اثرگذاری ایرانجان را در دو سطح اصلی میبیند؛ نخست افزایش امید و حس تعلق مردم به استان و دوم به تصویر کشیدن مشکلات و قرار دادن آنها در مسیر حل و فصل. برای ارزیابی و سنجش بازخورد این اقدامات، نظرسنجیهای آنلاین، تحلیل دقیق دادههای شبکههای اجتماعی، ارتباط مستقیم مخاطبان با برنامهها و گزارشهای میدانی گستردهای تدارک دیدهایم تا به صورت مستمر و پویا، برنامهها را اصلاح و تقویت کنیم و بیشترین اثربخشی حاصل شود. این روند باعث شده که هم بازخوردهای مردمی بهسرعت دریافت و بررسی شود و هم مسئولان و برنامهسازان بتوانند براساس نیازها و خواستههای واقعی مردم، تصمیمات بهتری اتخاذ کنند. به این ترتیب، طرح نهتنها به افزایش مشارکت و همدلی مردم کمک کرده، بلکه در جهت بهبود فرآیندهای توسعه و حل مشکلات استان نیز نقش مؤثری ایفا کرده است.
با توجه به ظرفیت رسانهای و فرهنگی استان اصفهان، چشمانداز شما برای تأثیرگذاری بلندمدت طرح ایرانجان در این استان چیست؟
مجموعه صداوسیمای اصفهان تلاش دارد که ایرانجان صرفا یک رویداد رسانهای نباشد، بلکه به موتور محرکی برای معرفی ظرفیتهای استان و پیگیری مطالبات آن تبدیل شود. چشمانداز ما ایجاد الگویی متفاوت و قدرتمند برای دیگر استانهاست؛ الگویی که هم به توسعه گردشگری و جذب سرمایهگذاری کمک کرده و هم هویت فرهنگی و اجتماعی استان را تقویت کند. اصفهان با اجرای این طرح میتواند بهعنوان نمونهای ملی مطرح شود که چگونه رسانه و توسعه میتوانند در کنار هم، زمینهساز پیشرفت و همبستگی اجتماعی باشند. این رویداد بهگونهای طراحی شده که علاوه بر انعکاس ظرفیتها، بستری برای همافزایی میان نهادها، فعالان اقتصادی و فرهنگی فراهم کرده و به جذب توجه سرمایهگذاران و ارتقای جایگاه استان در نقشههای توسعه ملی کمک کند. به این ترتیب، میتوان گفت رویداد اصفهان جان، فرصتی بینظیر برای نمایش توانمندیها و تحقق اهداف توسعهای است که میتواند الگویی الهامبخش برای سایر استانها نیز باشد.