اصفهان زیبا در جانِ ایران
اصفهان، شهری کهن و زادگاه تاریخی فرهنگ، هنر و ادب ایران، همواره مهد نقش‌آفرینی بزرگان و مفاخر سرشناس بوده است. این دیار از دوران آل‌بویه تا سلجوقیان و رسیدن به درخشش بی‌نظیرش در دوره صفویه، به‌ویژه در زمان شاه‌عباس، نه‌تنها به‌عنوان پایتخت سیاسی بلکه قلب تپنده معماری، موسیقی و ادبیات فارسی شناخته شده است. مکتب اصفهان در فلسفه و هنر، سبک شعری اصفهانی و مکتب آوازی این شهر بازتاب عمیق ادبیات و فرهنگ اصیل ایرانی است که همواره الهام‌بخش نسل‌ها بوده است.
در فرصت پیش‌آمده با رویداد «ایران‌جان» که به استان اصفهان اختصاص یافته، جام‌جم گفت‌وگویی صمیمانه با دو تن از چهره‌های برجسته فرهنگ و هنر این خطه انجام داده تا از زبان این فرهیختگان، تصویر دقیق‌تر و بکر از ظرفیت‌ها و دغدغه‌های فرهنگی، هنری وادبی استان داشته باشد. البته روشن است که این نظرات تنها گوشه‌ای از دغدغه‌ها و ظرفیت‌های ممکن را نشان می‌دهد و نمی‌تواند همه ابعاد این گستره وسیع را در بر گیرد.
زاینده‌رود، شاهرگ حیاتی هویت اصفهان
سعید بیابانکی، شاعر نام‌آشنای اصفهان دربیان مهم‌ترین ظرفیت فرهنگی و هنری این شهر گفت: زاینده‌رود تنها یک رودخانه نیست؛ بخشی از هویت ایران و اصفهان است و بدون آن، اصفهان معنایی ندارد. اگرچه اصفهان به‌عنوان نصف جهان و مهد هنر شناخته شده اما بدون زندگی‌بخشی این رودخانه، این عنوان‌ها هم بی‌معنا خواهد بود. بزرگ‌ترین مشکل استان بازگشت وضعیت مناسب به زاینده‌رود است که نه‌تنها در حوزه زیست‌محیطی، بلکه به‌صورت عمیق در حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی نیز تاثیرگذار است. این رودخانه نقش مهمی در آرامش جامعه دارد؛ به‌عنوان مثال، مردم در مواقع تنش‌های خانوادگی، برای آرام‌شدن کنار این رودخانه قدم می‌زدند و به تعادل می‌رسیدند. این رودخانه ازبسیاری درگیری‌ها و جدایی‌ها جلوگیری می‌کرد. بسیاری از بازنشسته‌ها به آنجا می‌آمدند، قدم می‌زدند، می‌نشستند، دوستان جدید پیدا می‌کردند و صحبت می‌کردند. وقتی این رودخانه نبود، برخی افسرده شدند و حتی از دنیا رفتند. بنابراین نمی‌توان زاینده‌رود را فقط یک رودخانه ساده دانست؛ این رود بخشی از هویت اصفهان است که اکنون آسیب دیده.
بیابانکی در ادامه با بیان این‌که دولت باید در بخش حمایت و توسعه فرهنگ و هنر دخیل باشد، عنوان کرد: آنچه در بخش فرهنگ و هنر، به نظر من به بازنگری نیاز دارد این است که دولت کمتر در این حوزه دخالت کند، این به‌معنای پس‌زدن دولت نیست چرا که دولت باید بیشتر به توسعه و حمایت از این حوزه کمک کند. اصفهان مهد شعر، موسیقی، مینیاتور، هنرهای دستی، تئاتر و سینماست. هنرمندان بزرگی مثل استاد محمود فرشچیان که به‌تازگی ایشان را از دست داده‌ایم، از اصفهان به جهان معرفی شده‌اند. نمی‌توان کتمان کرد که حضور هنرمندان اصفهانی مانند اصغر فرهادی، نقشی برجسته در معرفی ایران به جامعه جهانی داشته. به همان نسبت که اصفهانی‌ها را در بخش فرهنگ و هنر ایران مؤثر می‌دانم، معتقدم باید این حوزه از مدیریت دولتی در سایه سیاست‌ها دور باشد و دولت به‌صورت حمایتی در بخش توسعه فرهنگ و هنر عمل کند. بخش تولیدات فرهنگی و هنری به‌نظر من باید بیشتر به مردم واگذار شود.
رسانه‌ملی خاطرات مردم از اصفهان را به تصویر بکشد
این شاعر اصفهانی شهر خود را به جایی تشبیه کرد که همه با آن خاطره دارند و از رسانه‌ملی خواست تا اصالت و اثرگذاری این شهر را به تصویر بکشد: اصفهان جایی نیست که مردم آن را نشناسند همه مردم از این شهر و استان به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم خاطره دارند. رسانه‌ملی تلاش کند که اصالت و خاطرات مردم اصفهان را بیشتر به تصویر بکشد. مردم با این شهر خاطره دارند، عاشقی کرده، درس خوانده و زندگی کرده‌اند. اصفهان فقط یک شهر نیست؛ پایتخت تاریخی ایران دوره صفوی است که شاهکارهای معماری دنیا مثل میدان نقش جهان در خود جای داده؛ البته بیش از هر چیز به‌این‌معناست که این جغرافیا نیازمند توجه و نگهداری جدی است. اصفهان یک موزه کامل از تاریخ، تمدن، معماری و هنر است. ولی آنچه این شهر را می‌آزارد همان چیزی است که در ابتدا گفتم. متأسفانه اکنون بزرگ‌ترین مشکل اصفهان نبود آب است که مشکلات زیست‌محیطی فراوانی به‌همراه داشته. برداشت غیرمجاز آب‌های زیرزمینی باعث شده خاک اصفهان فرسوده شود و اگر همین‌طور ادامه پیدا کند،ممکن است این شهر در۵۰ تا ۱۰۰سال آینده خالی ازسکنه شود. بنابراین پیشنهاد من این است که در هفته اصفهان،رسانه‌ملی کارشناسان مرتبط را دعوت کند تا درباره احیای زاینده‌رود صحبت کنند.
شهر زیبای خدا و مهد هنرهای اصیل
جهانبخش سلطانی، بازیگر نامدار اصفهانی شهر خود را این‌گونه توصیف کرد: اصفهان به‌واقع معروف است به «شهر زیبای خدا»؛ چرا‌که وقتی در میدان نقش جهان کنار حوض‌هایش می‌ایستی، صدای بی‌وقفه قلم‌ها و چکش‌ها را می‌شنوی که مشغول خلق زیبایی هستند.هنرمندان ماهر و برجسته‌ای درغرفه‌های مختلف مشغول منبت‌کاری، قلم‌زنی، صدف‌کاری، نقاشی روی مس، قلمکاری و نقره‌کاری هستند؛ همه این آثار به دست هنرمندان اصفهانی با ظرافت و دقت بسیار زیاد خلق می‌شوند. هر کدام از این غرفه‌ها نمونه‌ای ازهنرخاص واصیل اصفهان را به نمایش می‌گذارند که نسل‌به‌نسل منتقل شده است. سلطانی در خصوص انتقال بین‌نسلی این هنرها و صنایع دستی تصریح کرد: این هنرها در اصفهان نسل‌به‌نسل و به‌صورت موروثی منتقل می‌شوند و از بین‌رفتنی نیستند. مردم اصفهان این هنرها را فراتر از یک حرفه یا علاقه، مثل میراثی گرانبها می‌دانند و همه تلاش خود را می‌کنند تا آنها حفظ شوند. خانواده‌ها این حفظ هنرها را وظیفه فرهنگی خود می‌دانند تا زیبایی و شکوه اصفهان همیشه باقی بماند. حتی دختران در خانه به هنرهای ظریف مثل منبت‌کاری و نقاشی روی نقره مشغول‌اند و این فعالیت‌ها همچنان زنده و پویا باقی می‌ماند تا هویت هنری اصفهان به نسل‌های آینده نیز منتقل شود.
اهمیت رویدادهای جهانی
این بازیگر اصفهانی درباره فعالیت‌های فرهنگی استان خود افزود: جشنواره بین‌المللی فیلم کودک و نوجوان، یکی از رویدادهای مهم سینمایی جهان است که سال‌هاست در میان فیلمسازان داخلی و بین‌المللی جایگاهی ویژه یافته است. این جشنواره نه‌تنها بستری برای نمایش فیلم‌های برجسته کودکان و نوجوانان است، بلکه به فرزندان اصفهان این امکان را می‌دهد تا با دیدی روشن‌تر و گسترده‌تر به مسائل فرهنگ و هنر بنگرند. هر‌چند نسل آینده با عشق و پشتوانه هنری پیشینیان پرورش می‌یابد، این عشق در خانواده‌هایی پایدار است که همچنان هنر و زیبایی را زنده نگه می‌دارند. حضور استادان بزرگ اصفهانی مانند زنده‌یاد استاد فرشچیان که در سطح جهانی شناخته شده‌اند نشان می‌دهد که روحیه خلاقیت و هنرآفرینی در خانواده اصفهانی جریان دارد و نسل‌های بعدی نیز این مسیر را ادامه می‌دهند.
زاینده‌رود، شاهرگ حیاتی هویت اصفهان
سعید بیابانکی، شاعر نام‌آشنای اصفهان دربیان مهم‌ترین ظرفیت فرهنگی و هنری این شهر گفت: زاینده‌رود تنها یک رودخانه نیست؛ بخشی از هویت ایران و اصفهان است و بدون آن، اصفهان معنایی ندارد. اگرچه اصفهان به‌عنوان نصف جهان و مهد هنر شناخته شده اما بدون زندگی‌بخشی این رودخانه، این عنوان‌ها هم بی‌معنا خواهد بود. بزرگ‌ترین مشکل استان بازگشت وضعیت مناسب به زاینده‌رود است که نه‌تنها در حوزه زیست‌محیطی، بلکه به‌صورت عمیق در حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی نیز تاثیرگذار است. این رودخانه نقش مهمی در آرامش جامعه دارد؛ به‌عنوان مثال، مردم در مواقع تنش‌های خانوادگی، برای آرام‌شدن کنار این رودخانه قدم می‌زدند و به تعادل می‌رسیدند. این رودخانه ازبسیاری درگیری‌ها و جدایی‌ها جلوگیری می‌کرد. بسیاری از بازنشسته‌ها به آنجا می‌آمدند، قدم می‌زدند، می‌نشستند، دوستان جدید پیدا می‌کردند و صحبت می‌کردند. وقتی این رودخانه نبود، برخی افسرده شدند و حتی از دنیا رفتند. بنابراین نمی‌توان زاینده‌رود را فقط یک رودخانه ساده دانست؛ این رود بخشی از هویت اصفهان است که اکنون آسیب دیده.
بیابانکی در ادامه با بیان این‌که دولت باید در بخش حمایت و توسعه فرهنگ و هنر دخیل باشد، عنوان کرد: آنچه در بخش فرهنگ و هنر، به نظر من به بازنگری نیاز دارد این است که دولت کمتر در این حوزه دخالت کند، این به‌معنای پس‌زدن دولت نیست چرا که دولت باید بیشتر به توسعه و حمایت از این حوزه کمک کند. اصفهان مهد شعر، موسیقی، مینیاتور، هنرهای دستی، تئاتر و سینماست. هنرمندان بزرگی مثل استاد محمود فرشچیان که به‌تازگی ایشان را از دست داده‌ایم، از اصفهان به جهان معرفی شده‌اند. نمی‌توان کتمان کرد که حضور هنرمندان اصفهانی مانند اصغر فرهادی، نقشی برجسته در معرفی ایران به جامعه جهانی داشته. به همان نسبت که اصفهانی‌ها را در بخش فرهنگ و هنر ایران مؤثر می‌دانم، معتقدم باید این حوزه از مدیریت دولتی در سایه سیاست‌ها دور باشد و دولت به‌صورت حمایتی در بخش توسعه فرهنگ و هنر عمل کند. بخش تولیدات فرهنگی و هنری به‌نظر من باید بیشتر به مردم واگذار شود.
رسانه‌ملی خاطرات مردم از اصفهان را به تصویر بکشد
این شاعر اصفهانی شهر خود را به جایی تشبیه کرد که همه با آن خاطره دارند و از رسانه‌ملی خواست تا اصالت و اثرگذاری این شهر را به تصویر بکشد: اصفهان جایی نیست که مردم آن را نشناسند همه مردم از این شهر و استان به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم خاطره دارند. رسانه‌ملی تلاش کند که اصالت و خاطرات مردم اصفهان را بیشتر به تصویر بکشد. مردم با این شهر خاطره دارند، عاشقی کرده، درس خوانده و زندگی کرده‌اند. اصفهان فقط یک شهر نیست؛ پایتخت تاریخی ایران دوره صفوی است که شاهکارهای معماری دنیا مثل میدان نقش جهان در خود جای داده؛ البته بیش از هر چیز به‌این‌معناست که این جغرافیا نیازمند توجه و نگهداری جدی است. اصفهان یک موزه کامل از تاریخ، تمدن، معماری و هنر است. ولی آنچه این شهر را می‌آزارد همان چیزی است که در ابتدا گفتم. متأسفانه اکنون بزرگ‌ترین مشکل اصفهان نبود آب است که مشکلات زیست‌محیطی فراوانی به‌همراه داشته. برداشت غیرمجاز آب‌های زیرزمینی باعث شده خاک اصفهان فرسوده شود و اگر همین‌طور ادامه پیدا کند،ممکن است این شهر در۵۰ تا ۱۰۰سال آینده خالی ازسکنه شود. بنابراین پیشنهاد من این است که در هفته اصفهان،رسانه‌ملی کارشناسان مرتبط را دعوت کند تا درباره احیای زاینده‌رود صحبت کنند.
شهر زیبای خدا و مهد هنرهای اصیل
جهانبخش سلطانی، بازیگر نامدار اصفهانی شهر خود را این‌گونه توصیف کرد: اصفهان به‌واقع معروف است به «شهر زیبای خدا»؛ چرا‌که وقتی در میدان نقش جهان کنار حوض‌هایش می‌ایستی، صدای بی‌وقفه قلم‌ها و چکش‌ها را می‌شنوی که مشغول خلق زیبایی هستند.هنرمندان ماهر و برجسته‌ای درغرفه‌های مختلف مشغول منبت‌کاری، قلم‌زنی، صدف‌کاری، نقاشی روی مس، قلمکاری و نقره‌کاری هستند؛ همه این آثار به دست هنرمندان اصفهانی با ظرافت و دقت بسیار زیاد خلق می‌شوند. هر کدام از این غرفه‌ها نمونه‌ای ازهنرخاص واصیل اصفهان را به نمایش می‌گذارند که نسل‌به‌نسل منتقل شده است. سلطانی در خصوص انتقال بین‌نسلی این هنرها و صنایع دستی تصریح کرد: این هنرها در اصفهان نسل‌به‌نسل و به‌صورت موروثی منتقل می‌شوند و از بین‌رفتنی نیستند. مردم اصفهان این هنرها را فراتر از یک حرفه یا علاقه، مثل میراثی گرانبها می‌دانند و همه تلاش خود را می‌کنند تا آنها حفظ شوند. خانواده‌ها این حفظ هنرها را وظیفه فرهنگی خود می‌دانند تا زیبایی و شکوه اصفهان همیشه باقی بماند. حتی دختران در خانه به هنرهای ظریف مثل منبت‌کاری و نقاشی روی نقره مشغول‌اند و این فعالیت‌ها همچنان زنده و پویا باقی می‌ماند تا هویت هنری اصفهان به نسل‌های آینده نیز منتقل شود.
اهمیت رویدادهای جهانی
این بازیگر اصفهانی درباره فعالیت‌های فرهنگی استان خود افزود: جشنواره بین‌المللی فیلم کودک و نوجوان، یکی از رویدادهای مهم سینمایی جهان است که سال‌هاست در میان فیلمسازان داخلی و بین‌المللی جایگاهی ویژه یافته است. این جشنواره نه‌تنها بستری برای نمایش فیلم‌های برجسته کودکان و نوجوانان است، بلکه به فرزندان اصفهان این امکان را می‌دهد تا با دیدی روشن‌تر و گسترده‌تر به مسائل فرهنگ و هنر بنگرند. هر‌چند نسل آینده با عشق و پشتوانه هنری پیشینیان پرورش می‌یابد، این عشق در خانواده‌هایی پایدار است که همچنان هنر و زیبایی را زنده نگه می‌دارند. حضور استادان بزرگ اصفهانی مانند زنده‌یاد استاد فرشچیان که در سطح جهانی شناخته شده‌اند نشان می‌دهد که روحیه خلاقیت و هنرآفرینی در خانواده اصفهانی جریان دارد و نسل‌های بعدی نیز این مسیر را ادامه می‌دهند.
