وقت نگاه تازه به گردشگری
صنعت گردشگری پس از دوران رکود همه‌گیری ویروس کووید-۱۹ این روزها جان تازه‌ای گرفته است. حدود ۶۹۰ میلیون گردشگر بین‌المللی در نیمه نخست سال ۲۰۲۵ به سفر رفتند، ۳۲ میلیون نفر بیشتر از مدت مشابه سال گذشته، به‌این ترتیب برخی کشورها با جهش تازه‌ای خود را به عنوان مقاصد مهم گردشگری معرفی می‌کنند و بعضی دیگر نیز همچنان با همان چالش‌های گذشته دست‌به‌گریبان هستند.
تازه‌ترین گزارش‌ها و آمارهای سازمان جهانی گردشگری نشان می‌دهد که خاورمیانه در نیمه نخست ۲۰۲۵ با کاهش ۴ درصدی ورود گردشگران مواجه بوده است؛ کاهشی که پرسش‌های جدی درباره جایگاه ایران در این بازار پررقابت ایجاد می‌کند. این موضوع در حالی است که از یک سو کشور دارای ظرفیت‌های کم‌نظیر فرهنگی، تاریخی و طبیعی است و از طرفی شاهد هشدارهای سفر به ایران از سمت برخی کشورها است. باوجود شرایط کنونی، ضروری است اقداماتی صورت گیرد تا ایران بتواند در حوزه گردشگری حرفی برای گفتن داشته باشد.
تشکیل اتاق فکر گردشگری
در شرایطی که خاورمیانه با کاهش جذب گردشگر رو‌به‌رو شده کشورهایی همچون ژاپن، ویتنام، کره‌جنوبی و... در میان مقاصد بزرگ در نیمه اول سال ۲۰۲۵، بالاترین نرخ رشد گردشگری را به خود اختصاص داده‌اند اما برای این‌که ما از این قافله جهانی عقب نمانیم به چه راهکاری نیاز داریم؟ آرش نورآقایی، راهنمای گردشگری در گفت‌و‌گو با جام‌جم در پاسخ به این سؤال می‌گوید: «برای بهبود این وضعیت باید به دنبال بازارهای جدیدی باشیم؛ بازارهایی که گردشگران‌شان برای سفر به ایران با محدودیت‌هایی از سوی کشور مبدا مواجه نباشند. باید توجه داشت که‌بازارهای مختلف گردشگری نیازمند تولید محتوای اختصاصی است. برای موفقیت در این مسیر، باید بدانیم در کدام بازار حضور داشته باشیم و چگونه اعتمادسازی کنیم. این فرآیند، نیازمند تشکیل یک اتاق فکر است.»
برنامه‌ای برای حفاظت از میراث
چندی پیش بود که انوشیروان محسنی‌بندپی، معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌‌دستی اعلام کرد که در سال ۱۴۰۳، تعداد هفت میلیون و ۳۹۹ هزار گردشگر خارجی وارد کشور شد و همچنین در فروردین ۱۴۰۴، ورود گردشگران خارجی نسبت به مدت مشابه سال قبل ۵.۴۸درصد افزایش یافت. این آمارها نشان می‌دهد که برنامه جذب ۱۵ میلیون گردشگر خارجی در حال تحقق است اما با توجه به شرایط کنونی، به نظر می‌رسد ایران باید اقدامات عمیق‌تری برای حفظ جایگاه خود در صنعت گردشگری داشته باشد. آرش نورآقایی نیز در این‌باره معتقد است که باید بازار هدف‌مان را پیدا کرده، یا اگر بازار فعلی ظرفیت دارد، آن را به‌درستی بازتعریف کنیم. وی با اشاره به تقویت پروتکل‌های حفاظت از میراث طبیعی و فرهنگی کشور ادامه می‌دهد: «جاده‌ها در حال فرسایش‌اند، آلودگی رو به افزایش است و حتی اگر موانع سیاسی وجود نداشته باشد، این مشکلات همچنان پابرجاست. یکی از اقدامات ضروری، تدوین یک فکر و برنامه درست برای حفاظت از میراث طبیعی و فرهنگی‌مان است.» به هرحال درشرایطی که گردشگری جهانی دوباره به موتور محرک اقتصاد کشورها تبدیل شده، ایران نمی‌تواند تنها نظاره‌گر بماند. فرصت‌های بی‌نظیر تاریخی و فرهنگی در کنار بازار منطقه‌ای پرظرفیت، همچنان شانس ایران را برای حضور پررنگ در این عرصه زنده نگه داشته است. کشور می‌تواند با اصلاح سیاست‌ها، ارتقای زیرساخت‌ها و بازسازی تصویر خود در جهان، از عقب ماندن در این رقابت جهانی جلوگیری کند.
تشکیل اتاق فکر گردشگری
در شرایطی که خاورمیانه با کاهش جذب گردشگر رو‌به‌رو شده کشورهایی همچون ژاپن، ویتنام، کره‌جنوبی و... در میان مقاصد بزرگ در نیمه اول سال ۲۰۲۵، بالاترین نرخ رشد گردشگری را به خود اختصاص داده‌اند اما برای این‌که ما از این قافله جهانی عقب نمانیم به چه راهکاری نیاز داریم؟ آرش نورآقایی، راهنمای گردشگری در گفت‌و‌گو با جام‌جم در پاسخ به این سؤال می‌گوید: «برای بهبود این وضعیت باید به دنبال بازارهای جدیدی باشیم؛ بازارهایی که گردشگران‌شان برای سفر به ایران با محدودیت‌هایی از سوی کشور مبدا مواجه نباشند. باید توجه داشت که‌بازارهای مختلف گردشگری نیازمند تولید محتوای اختصاصی است. برای موفقیت در این مسیر، باید بدانیم در کدام بازار حضور داشته باشیم و چگونه اعتمادسازی کنیم. این فرآیند، نیازمند تشکیل یک اتاق فکر است.»
برنامه‌ای برای حفاظت از میراث
چندی پیش بود که انوشیروان محسنی‌بندپی، معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌‌دستی اعلام کرد که در سال ۱۴۰۳، تعداد هفت میلیون و ۳۹۹ هزار گردشگر خارجی وارد کشور شد و همچنین در فروردین ۱۴۰۴، ورود گردشگران خارجی نسبت به مدت مشابه سال قبل ۵.۴۸درصد افزایش یافت. این آمارها نشان می‌دهد که برنامه جذب ۱۵ میلیون گردشگر خارجی در حال تحقق است اما با توجه به شرایط کنونی، به نظر می‌رسد ایران باید اقدامات عمیق‌تری برای حفظ جایگاه خود در صنعت گردشگری داشته باشد. آرش نورآقایی نیز در این‌باره معتقد است که باید بازار هدف‌مان را پیدا کرده، یا اگر بازار فعلی ظرفیت دارد، آن را به‌درستی بازتعریف کنیم. وی با اشاره به تقویت پروتکل‌های حفاظت از میراث طبیعی و فرهنگی کشور ادامه می‌دهد: «جاده‌ها در حال فرسایش‌اند، آلودگی رو به افزایش است و حتی اگر موانع سیاسی وجود نداشته باشد، این مشکلات همچنان پابرجاست. یکی از اقدامات ضروری، تدوین یک فکر و برنامه درست برای حفاظت از میراث طبیعی و فرهنگی‌مان است.» به هرحال درشرایطی که گردشگری جهانی دوباره به موتور محرک اقتصاد کشورها تبدیل شده، ایران نمی‌تواند تنها نظاره‌گر بماند. فرصت‌های بی‌نظیر تاریخی و فرهنگی در کنار بازار منطقه‌ای پرظرفیت، همچنان شانس ایران را برای حضور پررنگ در این عرصه زنده نگه داشته است. کشور می‌تواند با اصلاح سیاست‌ها، ارتقای زیرساخت‌ها و بازسازی تصویر خود در جهان، از عقب ماندن در این رقابت جهانی جلوگیری کند.
