پیشگیری از آلزایمر
درباره پیشگیری از آلزایمر مسائل مختلفی مطرح است. در این خصوص باید توجه داشت پیشگیری قطعی به معنای مطلق وجود ندارد اما برخی راهکارها مانند سبک زندگی سالم می‌تواند ریسک ابتلا به دمانس و زوال عقل را که یکی از شاخه‌های آن آلزایمر است، بین ۳۵ تا ۴۰درصد کاهش دهد. البته باید این موضوع را در نظر داشته باشیم که سبک زندگی سالم نه‌فقط در دوران سالمندی و در زمان احتمال بروز بیماری آلزایمر، بلکه از ابتدای زندگی فرد باید مورد توجه قرار گیرد تا نتیجه‌بخش باشد. یعنی نکته طلایی این است که موضوع پیشگیری از آلزایمر، یک فرآیند مقطعی نیست، بلکه باید از ابتدای زندگی آغاز شود. یکی از بهترین نمونه‌ها برای این رفتارها، یادگیری زبان دوم در سنین پایین و دو زبانه شدن فرد است که می‌تواند در جلوگیری از بروز آلزایمر در سنین بالاتر مؤثر باشد. همچنین، ادامه تحصیل، شرکت در کلاس‌ها، آموختن مهارت‌های جدید، حل پازل و معما، مطالعه و حتی پیگیری اخبار و مسائل روز، همگی به تقویت شبکه عصبی مغز کمک کرده و ذخیره شناختی شخص را افزایش می‌دهند؛ ذخیره‌ای که به مغز کمک می‌کند تا در صورت آسیب، بهتر بتواند خود را بازسازی کند یا وظایف را به بخش‌های دیگر بسپارد.
نتایج پژوهش‌ها نشان می‌دهد اصلی‌ترین دلیل ابتلا به بیماری آلزایمر، رسوب پروتئین خاصی در مغز است که باعث این بیماری می‌شود. البته با بالا رفتن سن، برخی فاکتورهای خطر مانند فشار خون و دیابت هم می‌تواند در بروز این بیماری نقش داشته باشد؛ اتفاقی که طبیعتا کنترل و درمان به‌موقع آنها، می‌تواند نقشی کلیدی در پیشگیری از بیماری آلزایمر را ایفا کند. به همین ترتیب، اختلالات کم‌بینایی و کم‌شنوایی در سنین بالا و همچنین خروپف شبانه، اگر درمان شوند، می‌توانند احتمال بروز آلزایمر را به‌طور قابل‌توجهی کاهش دهند. خروپف از این جهت مهم است که این اختلال می‌تواند کیفیت خواب را به‌شدت کاهش داده و بر فرآیندهای پاک‌سازی مغز در طول شب تأثیر منفی بگذارد. در کنار این موارد نباید از تأثیر گوشه‌گیری، انزوا و افسردگی غافل شد؛ زیرا این سبک زندگی می‌تواند فرد را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به آلزایمر قرار دهد. به‌طور خلاصه، طی روند زندگی، اگر برخی از این مسائل پیشگیرانه رعایت شود، می‌توانیم ریسک ابتلا به آلزایمر را کاهش دهیم؛ چراکه تجربه نشان داده رعایت برخی از این موارد، شانس ابتلا به آلزایمر را به میزان قابل‌توجهی پایین می‌آورد. این در حالی است که حتی به افراد مبتلا به آلزایمر نیز توصیه می‌شود برخی نکات و سبک زندگی سالم را رعایت کنند، اما طبیعتا چنین رویکردی در دوران سالمندی و پس از ابتلا به آلزایمر اثرگذاری کمتری دارد.
از سوی دیگر، تشخیص زودهنگام بسیار حیاتی است؛ اقدامی که باید از سمت پزشکان عمومی صورت بگیرد و به نشانه‌های اولیه آلزایمر توجه بیشتری کنند. اتفاقی که اگر رخ بدهد، از نظر ضرورت، دست‌کمی از پیشگیری ندارد و می‌توان در همان مراحل ابتدایی بیماری، با مداخلات مناسب، از پیشرفت سریع آن به نوع شدیدتر جلوگیری کرد.
