آشنایی با نویسندگان شاخص دفاع‌مقدس و مهم‌ترین آثارشان میتواند راهنمای شما برای انتخاب بهترین کتاب‌ها باشد
حماسه‌سازی با قلب و قلم
شناخت نویسندگان شاخص دفاع مقدس، دریچه‌ای به جهان غنی و چندلایه‌ای از ادبیات پایداری باز می‌کند که نه‌تنها تاریخ جنگ تحمیلی را زنده نگه می‌دارد بلکه لایه‌های عمیق انسانی، عاطفی و اجتماعی آن را به‌تصویر می‌کشد. این شناخت، خوانندگان را به‌سمت بهترین و مفیدترین آثار این حوزه هدایت می‌کند، زیرا این نویسندگان با تکیه بر تجربه‌های شخصی، مصاحبه‌های مستند و پژوهش‌های دقیق، آثاری خلق کرده‌اند که از اصالت و عمق برخوردارند.
نویسندگان شاخص در این حوزه به خواننده کمک می‌کنند تا با زوایای گوناگون جنگ آشنا شود. این تنوع، خواننده را ازآثار سطحی وشعارزده دور کرده و به سمت متونی می‌برد که حقیقت جنگ را با صداقت بازگو می‌کنند. از سوی دیگر شناخت این نویسندگان راهی است برای درک فرآیند خلق این آثار که نیازمند سال‌ها تلاش، صبر و مواجهه با دردهای جنگ بوده است. بسیاری از آنها، خود شاهد یا راوی مستقیم نبردها بوده‌اند و با جان‌فشانی، روایت‌هایی خلق کرده‌اند که فراتر از تاریخ، به یک میراث فرهنگی تبدیل شده‌اند. این تلاش‌ها، که گاه با مصاحبه‌های طاقت‌فرسا یا کاوش در اسناد ناتمام همراه بوده، ارزش تجلیل دارد. تقدیر از آنها، نه تنها به رسمیت شناختن زحماتشان است بلکه انگیزه‌ای برای نسل جدید نویسندگان فراهم می‌کند تا این مسیر را ادامه دهند.علاوه بر این، آشنایی با این نویسندگان به خوانندگان کمک می‌کندتا با معیارهای کیفی ادبیات دفاع‌مقدس آشنا شوند. این امر، انتخاب آگاهانه‌تر را ممکن می‌سازد و ازهدررفت زمان در مواجهه با آثار کم‌ارزش جلوگیری می‌کند. در نهایت، تجلیل ازاین نویسندگان،بخشی ازحفظ هویت ملی است.آنها باقلم‌شان،ایثارومقاومت رابه نسل‌های‌آینده منتقل کرده‌اندو شناخت‌شان، قدمی در جهت پاسداری از ارزش‌های دفاع‌مقدس است. این فرآیند، خوانندگان رابه سفری عمیق درتاریخ و انسانیت دعوت و با هر صفحه، احترام به زحمات این راویان را در دل‌ها زنده‌تر می‌کند. بنابراین، شناخت این چهره‌ها،هم راهنمایی به سوی بهترین آثار است وهم ادای دینی به کسانی که با کلمات‌شان، تاریخ را جاودانه کرده‌اند.برای همین تصمیم گرفتیم در دومین روز از هفته دفاع‌مقدس در قفسه کتاب این هفته، ۱۵ چهره شاخص در ادبیات دفاع‌مقدس را به همراه بهترین اثرشان به شما معرفی کنیم.
۱- مرتضی سرهنگی
مرتضی سرهنگی متولد ۱۳۳۲ در تهران، از پیشگامان ادبیات پایداری و یکی از تاثیرگذارترین نویسندگان و پژوهشگران حوزه دفاع‌مقدس است. او با تاسیس دفتر ادبیات و هنر مقاومت در حوزه هنری، نقشی کلیدی در ثبت و ترویج خاطرات و روایت‌های جنگ تحمیلی ایفا کرد. سرهنگی با نگاهی ژرف به تاریخ شفاهی، به گردآوری و نگارش خاطرات رزمندگان، آزادگان و خانواده‌های شهدا پرداخت وبه ادبیات دفاع‌مقدس هویتی مستقل بخشید. او معتقد بود ادبیات جنگ باید صدای خاموش رزمندگان و مردم عادی را به نسل‌های آینده منتقل کند. فعالیت‌هایش درحوزه هنری،زمینه‌ساز خلق آثاری ماندگارشد.سرهنگی نه‌تنها نویسنده بلکه ویراستار و گردآورنده‌ای برجسته است که با دقت درمستندنگاری،روایت‌های جنگ را از تحریف حفظ کرد. آثار او ترکیبی از نثری ساده، صمیمی و تاثیرگذار است که خواننده را با واقعیت‌های جنگ و ایثارگری‌های رزمندگان آشنا می‌کند. او همچنین در نشریات و رسانه‌ها به ترویج فرهنگ ایثار و شهادت پرداخت و نقش مهمی در معرفی نویسندگان جوان این حوزه داشت.
مهم‌ترین اثر: از میان آثارمتعدد سرهنگی، کتاب «روشنای خاطره‌ها» به‌عنوان یکی از شاخص‌ترین آثارش در حوزه دفاع‌مقدس شناخته می‌شود. این کتاب مجموعه‌ای از خاطرات رزمندگان و آزادگان است که با نثری روان و مستند، روایت‌هایی واقعی از جنگ تحمیلی ارائه می‌دهد. «روشنای خاطره‌ها» به دلیل اصالت روایت‌ها و عمق تاثیرگذاری، به‌عنوان منبعی ارزشمند برای شناخت حال‌وهوای جبهه‌ها و روحیه رزمندگان شناخته می‌شود. این اثر با گردآوری خاطرات کمتر شنیده‌شده، تصویری ملموس از فداکاری‌ها و انسانیت در دل جنگ ارائه می‌کند و نقش سرهنگی را به‌عنوان تاریخ‌نگار ادبیات دفاع‌مقدس تثبیت کرده است.
۲- احمد دهقان
احمد دهقان، متولد ۱۳۴۵ در کرج با نثر واقع‌گرایانه و داستان‌سرایی جذاب، جایگاه ویژه‌ای در این حوزه به دست‌آورده. دهقان با نگاهی روان‌شناختی و اجتماعی، به زندگی رزمندگان، تبعات جنگ و تاثیرات آن بر جامعه پرداخته و داستان‌هایش اغلب از منظر سربازان ساده روایت می‌شود. او با سبک ساده و صمیمی، توانسته خوانندگان را با لایه‌های عمیق عاطفی و اجتماعی جنگ آشنا کند. آثارش نه‌تنها در ایران بلکه در محافل ادبی بین‌المللی نیز مورد توجه قرار گرفته و برخی از آنها به زبان‌های دیگر ترجمه شده‌اند. دهقان علاوه بر داستان‌نویسی، در زمینه نقد ادبی و ترجمه نیز فعالیت داشته و با انتشار آثاری در نشریات ادبی، به ترویج ادبیات دفاع‌مقدس کمک کرده است. او با تمرکز بر شخصیت‌پردازی قوی و روایت‌های ملموس، جنگ را از زاویه‌ای انسانی و غیرحماسی به نمایش گذاشته است.
مهم‌ترین اثر: رمان «سفر به گرای ۲۷۰ درجه» به‌عنوان برجسته‌ترین اثر او در حوزه دفاع‌مقدس شناخته می‌شود. این رمان که برنده جوایز ادبی متعددی شده، داستان گروهی از رزمندگان در عملیات کربلای ۵ را روایت می‌کند و با نثری روان و فضاسازی دقیق،زندگی، ترس‌ها و امیدهای سربازان را در دل جنگ به تصویر می‌کشد. «سفر به گرای ۲۷۰ درجه» به دلیل عمق عاطفی، صداقت روایی و نگاه واقع‌گرایانه، به یکی از ماندگارترین آثار ادبیات دفاع‌مقدس تبدیل شده است.
۳- گلعلی بابایی
گلعلی بابایی، متولد ۱۳۳۹ در تهران، با همکاری دفتر ادبیات و هنر مقاومت حوزه هنری، به‌ویژه در کنار مرتضی سرهنگی، نقش مهمی در ثبت روایت‌های رزمندگان و عملیات‌های دفاع‌مقدس ایفا کرده است. نثر او روان، دقیق و مبتنی بر اسناد تاریخی است که جنگ را نه‌تنها از منظر حماسی بلکه از زاویه انسانی و استراتژیک به تصویر می‌کشد. او با تمرکز بر مستندنگاری، توانسته جزئیات عملیات‌های نظامی و زندگی رزمندگان را با دقتی کم‌نظیر حفظ کند. بابایی همچنین در تدوین زندگی‌نامه شهدا و فرماندهان جنگ، از جمله شهید همت و باکری، نقش بسزایی داشته و آثارش به‌عنوان منابعی معتبر در مطالعات دفاع‌مقدس شناخته می‌شوند. او با تألیف مجموعه‌های چندجلدی، به تحلیل عملیات‌های مهم جنگ پرداخته و به نسل‌های جدید کمک کرده تا با رشادت‌ها و پیچیدگی‌های دفاع‌مقدس آشنا شوند.
مهم‌ترین اثر: از میان آثار متعدد بابایی، کتاب «همپای صاعقه» که با همکاری حسین بهزاد نوشته شده، به‌عنوان برجسته‌ترین اثر او در حوزه دفاع‌مقدس شناخته می‌شود. این کتاب، تاریخچه‌ای مستند از عملیات‌های لشکر ۲۷ محمد رسول‌الله در جبهه‌های غرب و جنوب ایران است. «همپای صاعقه» با روایت دقیق، اسناد معتبر و نثری گیرا، نقش کلیدی این لشکر در عملیات‌هایی چون فتح‌المبین و بیت‌المقدس را به تصویر می‌کشد و به دلیل جامعیت و اصالت، یکی از منابع اصلی تاریخ‌نگاری دفاع‌مقدس محسوب می‌شود.
۴- علی‌اکبر مزدآبادی
علی‌اکبر مزدآبادی، متولد ۱۳۵۸ در شهرری، از سال ۱۳۸۴ به‌عنوان مدیر انتشارات «یا زهرا» فعالیت می‌کند و نقش کلیدی در انتشار بیش از ۱۰۰ جلد کتاب مرتبط با خاطرات شهدا، دفاع‌مقدس و ایثارگران ایفا کرده است. مزدآبادی با تکیه بر مصاحبه‌های مستقیم با همرزمان، خانواده‌ها و نزدیکان شهدا، آثاری مستند و عاطفی خلق می‌کند که صدای ایثار و شهادت را به نسل‌های جوان منتقل می‌نماید. نثر او ساده، روان و بدون شعارزدگی است و بر جنبه‌های انسانی و واقعی زندگی شهدا تمرکز دارد. این انتشارات تحت مدیریت او، به یکی از مراکز اصلی تولید محتوای دفاع‌مقدس تبدیل شده و جوایز متعددی در جشنواره‌های ادبی دریافت کرده است. مزدآبادی نه تنها نویسنده بلکه ویراستار و گردآورنده است و با همکاری پژوهشگران حوزه، مجموعه‌های ارزشمندی از خاطرات شفاهی را تدوین کرده.
مهم‌ترین اثر: کتاب «جوانمرد» به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین و مهم‌ترین آثار او در حوزه دفاع‌مقدس شناخته می‌شود. این کتاب شامل مصاحبه با ۳۳ نفر از نزدیکان، دوستان و همرزمان شهید ابراهیم هادی (از شهدای برجسته دفاع‌مقدس و عملیات‌های غرب کشور) است. «جوانمرد» با روایتی مستند از زندگی، مبارزات و ویژگی‌های اخلاقی شهید هادی، تصویری جامع از ایثارگری‌های او در دوران انقلاب و جنگ تحمیلی ارائه می‌دهد.
۵- مریم قربانزاده
مریم قربانزاده، متولد ۱۳۵۹ در فردوس (خراسان جنوبی)، ساکن مشهد که تحصیلکرده در رشته‌های ادبیات و تاریخ است، به‌عنوان یک مادرنویسنده شناخته می‌شود و نوشتن را پس از انجام وظایف مادری پیگیری می‌کند. قربانزاده با تمرکز بر روایت‌های زنانه در حوزه دفاع مقدس، آثاری مستند و عاطفی خلق کرده که صدای زنان ایثارگر و خانواده‌های شهدا را به تصویر می‌کشد. نثر او ساده، روان و مبتنی بر مصاحبه‌های واقعی است و بر جنبه‌های انسانی، عاطفی و اجتماعی جنگ و مقاومت تاکید دارد. او معتقد است نویسنده خوب، نویسنده‌ای تاثیرگذار است که آثارش دست‌به‌دست بگردد و مخاطب را با واقعیت‌های جنگ آشنا کند، بدون شعارزدگی یا سرهم‌بندی.
قربانزاده در سال‌های اخیر در انتشارات ستاره‌ها و با همکاری دفتر حفظ آثار و نشر ارزش‌های مشارکت زنان در دفاع‌مقدس خراسان‌رضوی فعالیت می‌کند. آثارش اغلب شامل خاطرات همسران شهدا، مادران و زنان پشت جبهه است که نقش بی‌بدیل آنها در پیروزی دفاع‌مقدس را برجسته می‌سازد. او با تعهد به مخاطب، از سوءاستفاده از علاقه عمومی به موضوعات دفاع‌مقدس پرهیز کرده و بر کیفیت هنری و ادبی آثار تمرکز دارد. قربانزاده جوایزی در حوزه دفاع‌مقدس دریافت کرده و به ترویج فرهنگ ایثار در میان نسل جوان کمک شایانی نموده است.
مهم‌ترین اثر: از میان آثار قربانزاده، کتاب «خاتون و قومندان» به‌عنوان برجسته‌ترین اثر او در حوزه دفاع‌مقدس و مدافعان حرم شناخته می‌شود. این کتاب، منتشرشده توسط نشر ستاره‌ها در سال ۱۳۹۸، روایت زندگی یک زن افغانستانی (خاتون) و همسرش قومندان از رزمندگان لشکر فاطمیون است با نثری مستند و براساس مصاحبه‌های مستقیم. «خاتون و قومندان» به فداکاری‌های زنان در جبهه مقاومت می‌پردازد و تصویری واقعی از ایثار، عشق و مقاومت در برابر داعش ارائه می‌دهد. این اثر برنده جایزه کتاب سال دفاع‌مقدس شده و به دلیل عمق عاطفی و اصالت روایی، به یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های حوزه مدافعان حرم تبدیل شده است.
۶- داوود امیریان
داوود امیریان، نویسنده معاصر ایرانی، متولد دهه ۱۳۴۰ در تهران، یکی از چهره‌های ادبیات دفاع‌مقدس و ادبیات کودک و نوجوان است. او که خود در دوران جنگ تحمیلی نوجوان بود، با تجربیات شخصی از جبهه‌ها و روایت‌های رزمندگان، بیش از ۴۵ عنوان کتاب در حوزه‌های خاطره‌نویسی، رمان، طنز، زندگی‌نامه داستانی شهدا و فیلمنامه‌نویسی منتشر کرده است. امیریان با نثری طنزآمیز، ساده و جذاب، جنگ را از زاویه‌ای انسانی و بدون شعارزدگی به تصویر می‌کشد. او در زمره نسل اول نویسندگان دفاع‌مقدس قرار دارد و برخی منتقدان، وی را جزو پنج نویسنده برتر این حوزه می‌دانند. امیریان جوایز متعددی کسب کرده است؛ از جمله چهار دوره جایزه کتاب سال، جایزه ادبیات دفاع مقدس، لوح زرین جشنواره کتاب کودک و نوجوان و کتاب برگزیده جشنواره‌های بنیاد حفظ آثار و ارزش‌های دفاع مقدس. آثارش اغلب بر زندگی رزمندگان نوجوان، ماجراهای جبهه و ایثارگری‌های روزمره تمرکز دارند و با طنز، تلخی‌های جنگ را تعدیل می‌کنند. او همچنین در حوزه ادبیات طنز جنگ، نوآوری‌هایی داشته و به ترویج فرهنگ ایثار در میان نسل جدید کمک شایانی کرده است.
مهم‌ترین اثر: از میان آثار امیریان، کتاب «فرزندان ایرانیم» به‌عنوان برجسته‌ترین اثر او در حوزه دفاع‌مقدس شناخته می‌شود. این کتاب، روایتی طنزآمیز از سفر گروهی نوجوانان به جبهه و ماجراهای آنها در مسیر است. «فرزندان ایرانیم» با نثری شیرین و مبتنی بر تجربیات واقعی، ایثار و شجاعت جوانان را به تصویر می‌کشد. این اثر به یکی از پرفروش‌ترین و تاثیرگذارترین کتاب‌های ادبیات دفاع‌مقدس تبدیل شده و به نسل جوان کمک می‌کند تا با حماسه‌های جنگ آشنا شوند.
۷- محمدرضا بایرامی
محمدرضا بایرامی، متولد ۱۳۴۴ در اردبیل، در دوران جنگ تحمیلی به‌عنوان رزمنده حضور داشت و با تکیه بر تجربیات شخصی و نگاهی عمیق به مسائل انسانی، آثاری تاثیرگذار خلق کرده است. بایرامی با نثری شاعرانه، روان و واقع‌گرایانه، جنگ را از زاویه‌ای متفاوت و اغلب غیرحماسی روایت می‌کند و بر زندگی رزمندگان، تبعات جنگ و تاثیرات آن بر جامعه تمرکز دارد. او در آثارش به‌ویژه به مسائل اجتماعی، روان‌شناختی و چالش‌های فردی در بستر جنگ می‌پردازد و توانسته جایگاهی ویژه در ادبیات معاصر ایران کسب کند. بایرامی که تحصیلاتش را در رشته ادبیات فارسی ادامه داد، با آثاری چون رمان و داستان کوتاه، جوایز متعددی از جمله جایزه کتاب سال دفاع مقدس، جایزه جلال آل احمد را دریافت کرده است. او به ترویج ادبیات دفاع‌مقدس کمک کرده و برخی آثارش به زبان‌های دیگر ترجمه شده‌اند. بایرامی معتقد است ادبیات باید واقعیت‌های جنگ را با صداقت نشان دهد.
مهم‌ترین اثر: از میان آثار متعدد بایرامی، رمان «پل معلق» به‌عنوان برجسته‌ترین اثر او در حوزه دفاع‌مقدس شناخته می‌شود. این رمان، منتشرشده توسط سوره مهر در سال ۱۳۷۸، داستان زندگی یک رزمنده جوان در جبهه‌های جنگ را روایت می‌کند که با چالش‌های عاطفی و روانی مواجه است. «پل معلق» با نثری شاعرانه و فضاسازی دقیق، تصویری ملموس از تنهایی، ایثار و تردیدهای رزمندگان ارائه می‌دهد. این اثر به دلیل عمق شخصیت‌پردازی، روایت جذاب و نگاه انسانی به جنگ، یکی از ماندگارترین آثار ادبیات دفاع‌مقدس به شمار می‌آید که تاثیر عمیقی بر خوانندگان گذاشته است.
۸- بهناز ضرابی‌زاده
بهناز ضرابی‌زاده، متولد ۱۳۴۷ در همدان، کارشناس/ مسئول آفرینش‌های ادبی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بوده و فعالیت‌های گسترده‌ای در حوزه نویسندگی، ویرایش و مدیریت ادبی داشته است. ضرابی‌زاده سردبیری نشریه استانی «جاودانه‌ها»، دبیری انجمن داستان دفاع‌مقدس ازسال۱۳۸۶،عضویت در شورای نویسندگان بنیادحفظ آثار ونشر ارزش‌های دفاع مقدس، عضویت در شورای انتخاب کتاب بنیاد شهید استان همدان و دبیری انجمن داستان سازمان بسیج هنرمندان را بر‌عهده داشته است. او بیش از ۳۰ جایزه در جشنواره‌های داستان‌نویسی سراسری کسب کرده است. ضرابی‌زاده با نثری ساده، روان و صمیمی،برروایت‌های واقعی اززندگی زنان،خانواده‌هاورزمندگان دردوران‌دفاع‌مقدس تمرکز دارد.آثار اواغلب خاطره‌نگاری‌های مستند براساس مصاحبه‌های مستقیم است که بدون شعارزدگی، جنبه‌های انسانی و عاطفی جنگ را برجسته می‌کند.
مهم‌ترین اثر: از میان آثار ضرابی‌زاده، کتاب «دختر شینا: خاطرات قدم‌خیر محمدی کنعان» به‌عنوان برجسته‌ترین اثر او در حوزه دفاع‌مقدس شناخته می‌شود. این کتاب روایتی عاشقانه و مستند از زندگی قدم‌خیر محمدی کنعان، همسر سردار شهید حاج ستار ابراهیمی هژیر، است. «دختر شینا» عشق، فداکاری و پایداری یک زن در پشت جبهه را به تصویر می‌کشد و برنده شانزدهمین دوره جایزه کتاب سال دفاع‌مقدس شده است.
۹- گلستان جعفریان
گلستان جعفریان، متولد ۱۳۵۲ در مشهد، در خانواده‌ای فرهنگی و مذهبی بزرگ شده، در سال‌های اولیه زندگی به شهر کرج مهاجرت کرد و تحصیلات خود را تا مقطع کارشناسی در رشته الهیات با گرایش تاریخ و تمدن ملل اسلامی به پایان رساند. جعفریان فعالیت نویسندگی را از دهه ۱۳۷۰ آغاز کرد و با تمرکز بر روایت‌های واقعی از رزمندگان و شهدای دفاع مقدس، آثاری مستند و عاطفی خلق کرد. نثر او ساده، روان و مبتنی بر مصاحبه‌های مستقیم با راویان است که جنبه‌های انسانی، متفاوت و کمتر دیده‌شده جنگ را برجسته می‌سازد. او خاطرات را به داستان‌هایی جذاب تبدیل می‌کند و بدون شعارزدگی، ایثار و فداکاری‌های رزمندگان را به تصویر می‌کشد. جعفریان بیش از ۱۰ عنوان کتاب در حوزه دفاع‌مقدس تألیف کرده و جوایز متعددی از جشنواره‌های ادبی دریافت نموده است. آثارش اغلب بر زندگی شهدا، خاطرات پشت جبهه و نقش زنان در دفاع‌مقدس تمرکز دارند.
مهم‌ترین اثر: کتاب «روزهای بی‌آینه»، نوشته گلستان جعفریان و منتشرشده توسط انتشارات سوره مهر، یکی از آثار برجسته ادبیات دفاع‌مقدس در ژانر خاطره‌نگاری است. این کتاب روایتی مستند و عاطفی از زندگی منیژه لشکری، همسر سرلشکر خلبان شهید و آزاده حسین لشکری، ارائه می‌دهد. جعفریان با نثری ساده، روان و مبتنی بر مصاحبه‌های طولانی‌مدت با راوی، دوران انتظار و تحمل هجده سال دوری را به تصویر می‌کشد. داستان از دوران نوجوانی منیژه آغاز می‌شود: او در هفده‌سالگی با عشق و اشتیاق پای سفره عقد می‌نشیند، در هجده‌سالگی طعم مادرشدن را می‌چشد و همان سال، همسر خلبانش در جبهه‌های جنگ تحمیلی مفقودالاثر می‌شود.
۱۰- فائضه غفارحدادی
فائضه غفارحدادی، متولد ۱۳۶۳ در تبریز، دوران دانش‌آموزی را در دبیرستان فرزانگان تبریز گذراند و تحصیلات آکادمیک خود را تا مقطع کارشناسی ارشد در رشته زیست دریایی از دانشگاه شهید بهشتی ادامه داد. غفارحدادی سه فرزند (همه پسر) دارد و به‌عنوان یک نویسنده خانه‌دار، فعالیت نویسندگی را از دهه ۱۳۸۰ آغاز کرد. او با تمرکز بر روایت‌های مستند از زندگی شهدا، رزمندگان و ایثارگران دفاع مقدس، آثاری داستانی و خاطره‌نگارانه خلق کرده است. نثر او ساده، روان و عاطفی است. غفارحدادی اغلب از مصاحبه‌ها، اسناد و روایت‌های اول‌شخص برای مستندسازی استفاده می‌کند و بر نقش دانشمندان و فرماندهان در پیروزی دفاع‌مقدس تاکید دارد. غفارحدادی چندین کتاب تألیف کرده است. آثارش نه‌تنها در حوزه دفاع مقدس بلکه در عرصه‌های سفرنامه و مسائل اجتماعی (مانند کرونا و مهاجرت) نیز گسترش یافته.
مهم‌ترین اثر: از میان آثار غفارحدادی، کتاب «خط مقدم» (با همکاری محمدحسین پیکانی) به‌عنوان برجسته‌ترین اثر او در حوزه دفاع‌مقدس شناخته می‌شود. این کتاب، منتشرشده توسط انتشارات شهید کاظمی در سال ۱۳۹۸، روایتی داستانی و مستند از تشکیل یگان موشکی ایران با محوریت زندگی شهید حسن طهرانی مقدم (پدر موشکی ایران) است. براساس مصاحبه‌ها، اسناد و خاطرات همرزمان، «خط مقدم» چالش‌های علمی، جاسوسی و ایثار شهید طهرانی‌مقدم را در دوران جنگ تحمیلی روایت می‌کند. «خط مقدم» نه‌تنها تاریخ موشکی ایران را مستند می‌کند بلکه روحیه نوآوری و فداکاری در دفاع‌مقدس را به زیبایی به تصویر می‌کشد.
۱۱- معصومه رامهرمزی
در دل کوچه‌های تهران، جایی که صدای آژیرها و خاطرات جنگ هنوز در باد می‌پیچد، معصومه رامهرمزی متولد شد. او با کلماتش پلی به گذشته می‌زند، از کودکی با قصه‌های ایثار بزرگ شد. تحصیل در رشته‌های ادبیات و علوم انسانی، او را به دنیایی از روایت‌ها کشاند، جایی که هر کلمه میتواند زخم‌ها را التیام بخشد. از دهه ۱۳۷۰، قلمش را برداشت و خاطره‌نگاری را برگزید؛ نه برای شهرت بلکه برای این‌که صدای زنان جنگ‌زده را به گوش نسل‌های بعد برساند. رامهرمزی، با قلبی پر از مهر مادرانه، به مصاحبه‌های طولانی می‌نشیند، گوش می‌سپارد به سوز دل همسران شهدا و با نثری نرم چون نسیم، داستان‌های‌شان را می‌بافد. او بیش از ۱۰ کتاب نوشته و جوایز کتاب سال دفاع‌مقدس را چون ستاره‌ای بر سینه‌اش نشانده. در سخنرانی‌ها، با لبخندی آرام، از ایثار می‌گوید. او الگویی برای زنان نویسنده است که می‌خواهند قصه‌های‌شان را بگویند.
مهم‌ترین اثر: در میان آثارش،«یکشنبه آخر» چون نگینی می‌درخشد. این کتاب،زاده سوره مهر در ۱۳۸۹، روایتی از خاطرات معصومه رامهرمزی (همسر شهید مصطفی احمدی روشن، دانشمند هسته‌ای و نماد مقاومت) است. با دستانی لرزان از یادآوری زندگی‌شان می‌گوید؛ از روزهای عاشقی تا لحظه شهادت. عنوان، یادآور آخرین یکشنبه با هم، پر از گرمای خانواده است. نثرش چون شعری نرم، ایثار را در دل روزمرگی‌ها می‌ریزد. برنده جایزه کتاب سال، با بیش از ۵۰ چاپ، دل‌ها را تسخیر کرده. «یکشنبه آخر» نه فقط قصه یک شهید، که حماسه عشق و پایداری زنان در برابر تاریکی‌هاست - اثری که خواننده با آن به فکر می‌افتد، اشک می‌ریزد و امیدوار می‌شود.
۱۲- جواد کلاته عربی
در فضای معنوی و پرانرژی ادبیات دفاع مقدس، جایی که کلمات چون اسب‌های تیزپا عرصه خاطرات جنگ را می‌پیمایند، جواد کلاته‌عربی به مثابه نویسنده‌ای جوان و کارآمد، ظاهر می‌شود. او، پژوهشگری خستگی‌ناپذیر و نویسنده‌ای با قلمی تیز خود را وقف ثبت روایت‌های ناب از جبهه‌های حق کرده است. کلاته عربی، نه‌تنها نویسنده که کاوشگری است در لایه‌های پنهان تاریخ؛ با مصاحبه‌های عمیق، اسناد فراموش‌شده و نثری که همچون نسیم خنک، دردهای جنگ را نوازش می‌دهد، آثاری خلق می‌کند که قلب خواننده را به لرزه درمی‌آورد. او مدیر نشر ۲۷ بعثت است؛ جایی که کتاب‌ها چون سربازان وفادار، مرزهای فرهنگ ایثارراپاس می‌دارند.اوچندین کتاب درحوزه‌دفاع‌مقدس تألیف‌کرده؛اززندگی‌نامه‌شهدا تاروایت عملیات‌های فراموش‌نشدنی. نثرش، ترکیبی از هیجان و تأمل، خواننده را به عمق جبهه‌ها می‌برد، جایی که بوی خاک و خون، هنوز تازه است.
مهم‌ترین اثر: در میان گنجینه آثارش، «عملیات عطش» چون الماسی فروزان می‌درخشد. این کتاب روایتی مستند از نبرد گردان عمار در تنگه ابوقریب است؛ یکی از آخرین عملیات‌های دفاع مقدس، چند روز پیش از پذیرش قطعنامه. کلاته‌عربی با پژوهش‌های دقیق و مصاحبه‌های نفسگیر، لحظات تشنگی جسمانی و روحی رزمندگان را به تصویر می‌کشد؛ جایی که عطش به آب، نماد تشنگی به پیروزی است. نثر پرهیجان و عمیقا انسانی، قصه‌ای از ایثار و تردیدهای قطعنامه را می‌سازد. عملیات عطش نه‌فقط کتاب که حماسه‌ای زنده است.
۱۳- حمید حسام
حمید حسام، زاده ۱۳۴۴ در همدان، چون ققنوسی از خاکستر جنگ برخاسته و قلمش در دل آتش دفاع مقدس، شعله‌های روایت راروشن نگه داشته است. اوکه خود رزمنده‌ای درجبهه‌های جنگ تحمیلی بود، باچشمانی دیده‌بان وقلبی پر ازدرد وامید، خاطرات رزمندگان را به نثری جاندار بدل کرده است. حسام، نه فقط نویسنده، که شاعر میدان‌های نبرد است؛ کلماتش چون تک‌تیرانداز، مستقیم به قلب خواننده می‌نشیند. با تحصیل در ادبیات فارسی و همکاری با حوزه هنری، او بیش از ۲۰ اثر در حوزه دفاع‌مقدس خلق کرده؛ از خاطره‌نگاری تا داستان. نثرش، ترکیبی از سادگی عمیق و عاطفه‌ای سوزان، جنگ را نه فقط حماسه، که قصه انسان‌هایی می‌داند که در خاکریزها عاشق شدند، خندیدند و گریستند. حسام، که جوایز متعددی از جمله جایزه جلال آل احمد و کتاب سال دفاع‌مقدس را یدک می‌کشد، با مصاحبه‌های نفسگیر و پژوهش‌های دقیق، روایت‌هایی خلق می‌کند که بوی خاک جبهه می‌دهند. او معتقد است ادبیات دفاع‌مقدس باید روح ایثار را زنده کند، نه فقط قصه پیروزی‌ها را.
مهم‌ترین اثر: در میان آثارش، «وقتی مهتاب گم شد» منتشرشده توسط سوره مهر در سال ۱۳۹۴، خاطرات علی خوش‌لفظ، رزمنده همدانی، را روایت می‌کند. حسام با نثری شاعرانه و مستند، از دل عملیات‌های والفجر و کربلای ۵، قصه جوانی را می‌سازد که میان خون و خاک، ایمانش را گم نکرد. این اثر، برنده جایزه جلال آل احمد و کتاب سال دفاع مقدس، با بیش از ۱۰۰ چاپ، قلب خوانندگان را تسخیر کرده.
۱۴- معصومه سپهری
در عمق شب‌های پرستاره ادبیات دفاع مقدس، جایی که کلمات چون تیرهای نورانی خاطرات جنگ را زنده می‌کنند، معصومه سپهری چون ستاره‌ای فروزان ظاهر می‌شود. او، متولد ۱۳۵۲ در تبریز، پژوهشگری خستگی‌ناپذیر و نویسنده‌ای با قلمی جادویی است که خود را وقف ثبت روایت‌های ناب از جبهه‌های حق کرده.سپهری خاطرات رزمندگان و شهدا را به نثری جاندار بدل می‌کند. نثرش نرم چون نسیم بهاری، دردهای جنگ را نوازش می‌دهد و هیجان نبردها را برمی‌انگیزد. او نه فقط نویسنده، که کاوشگری است در لایه‌های پنهان تاریخ. سپهری، فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد فلسفه از دانشگاه علامه طباطبایی و همسر جانباز ۷۰ درصد است. او چندین کتاب در حوزه دفاع‌مقدس تألیف کرده و جوایز جشنواره‌های ادبی، همچون مدال‌های افتخار بر سینه‌اش و تقریظ‌های رهبرمعظم‌انقلاب بر آثارش (مانند «لشکر خوبان» و «نورالدین پسر ایران»)، چون نوری بر مسیر ادبیات پایداری تابیده است. حتی در نمایشگاه کتاب تهران، تسبیح رهبرمعظم انقلاب هدیه‌ای ویژه به او بوده.
مهم‌ترین اثر: در میان گنجینه آثارش،«نورالدین پسرایران» چون الماسی فروزان می‌درخشد. این کتاب، روایتی مستند و عاطفی از زندگی شهید نورالدین علیپور، فرمانده دلاور تیپ رزمی قمر بنی‌هاشم است. سپهری با پژوهش‌های دقیق و مصاحبه‌های نفسگیر، لحظات رشادت، ایثار و شهادت در عملیات‌های والفجر ۸ و کربلای ۵ را به تصویر می‌کشد؛ جایی که نورالدین، چون پسری وفادار به ایران، مرزها را با خونش پاس داشت. نثرش، پرازعمق انسانی وهیجان نبرد،قصه‌ای ازعشق به وطن می‌بافد.
۱۵- فاطمه بهبودی
در ژرفنای روزهای پرماجرای ادبیات دفاع مقدس، جایی که کلمات مثل چراغ‌هایی روشن تلاش دارند تا خاطرات جنگ را زنده کنند، فاطمه بهبودی همچون فانوسی نمایان شد. او، متولد ۱۳۵۷ و داستان‌نویسی خستگی‌ناپذیر و پژوهشگری با قلمی روان و جذاب است. بهبودی با چشمانی دقیق و قلبی پر از عشق به ایثارگران و شهدا،خاطرات رزمندگان و آزادگان را به نثر ردرآورده است. نثرش، نرم و روان چون نسیم، رنج‌های جنگ را تسکین می‌دهدوهیجان بازماندگان آن سال‌های حماسه را برمی‌انگیزد. او نه‌فقط نویسنده که پژوهشگری است در لایه‌های پنهان تاریخ؛ که با مصاحبه‌های حرفه‌ای و با بهره از اسناد به‌جا مانده، آثاری خلق می‌کند که چشم و قلب خواننده را به تسخیر درمی‌آورد. بهبودی، فارغ‌التحصیل رشته کتابداری از حوزه‌های تحقیق و نویسندگی متنوع عبور کرده و به ادبیات دفاع‌مقدس رسیده، جایی که نقش زنان را در جریان‌سازی فرهنگی بی‌بدیل می‌داند. او چند کتاب در این حوزه تالیف کرده؛ از خاطرات بازجویان تا روایت‌های اسرا.
مهم‌ترین اثر: در میان گنجینه آثارش، «پوتین قرمزها» منتشرشده توسط سوره مهر در سال ۱۳۹۸، روایتی مستند از خاطرات مرتضی بشیری، بازجو و مدیر جنگ روانی قرارگاه خاتم‌الانبیا، است. بهبودی با پژوهش‌های دقیق و مصاحبه‌های نفسگیر، جلسات بازجویی از افسران عراقی را بازسازی می‌کند؛ جایی که پوتین‌های قرمز، نماد اسارت و پیروزی است. این اثر برگزیده جشنواره‌های دفاع مقدس، خواننده را به دل جنگ می‌برد و نشان می‌دهد چگونه ذهن‌ها، مرزها را شکست.
۱- مرتضی سرهنگی
مرتضی سرهنگی متولد ۱۳۳۲ در تهران، از پیشگامان ادبیات پایداری و یکی از تاثیرگذارترین نویسندگان و پژوهشگران حوزه دفاع‌مقدس است. او با تاسیس دفتر ادبیات و هنر مقاومت در حوزه هنری، نقشی کلیدی در ثبت و ترویج خاطرات و روایت‌های جنگ تحمیلی ایفا کرد. سرهنگی با نگاهی ژرف به تاریخ شفاهی، به گردآوری و نگارش خاطرات رزمندگان، آزادگان و خانواده‌های شهدا پرداخت وبه ادبیات دفاع‌مقدس هویتی مستقل بخشید. او معتقد بود ادبیات جنگ باید صدای خاموش رزمندگان و مردم عادی را به نسل‌های آینده منتقل کند. فعالیت‌هایش درحوزه هنری،زمینه‌ساز خلق آثاری ماندگارشد.سرهنگی نه‌تنها نویسنده بلکه ویراستار و گردآورنده‌ای برجسته است که با دقت درمستندنگاری،روایت‌های جنگ را از تحریف حفظ کرد. آثار او ترکیبی از نثری ساده، صمیمی و تاثیرگذار است که خواننده را با واقعیت‌های جنگ و ایثارگری‌های رزمندگان آشنا می‌کند. او همچنین در نشریات و رسانه‌ها به ترویج فرهنگ ایثار و شهادت پرداخت و نقش مهمی در معرفی نویسندگان جوان این حوزه داشت.
مهم‌ترین اثر: از میان آثارمتعدد سرهنگی، کتاب «روشنای خاطره‌ها» به‌عنوان یکی از شاخص‌ترین آثارش در حوزه دفاع‌مقدس شناخته می‌شود. این کتاب مجموعه‌ای از خاطرات رزمندگان و آزادگان است که با نثری روان و مستند، روایت‌هایی واقعی از جنگ تحمیلی ارائه می‌دهد. «روشنای خاطره‌ها» به دلیل اصالت روایت‌ها و عمق تاثیرگذاری، به‌عنوان منبعی ارزشمند برای شناخت حال‌وهوای جبهه‌ها و روحیه رزمندگان شناخته می‌شود. این اثر با گردآوری خاطرات کمتر شنیده‌شده، تصویری ملموس از فداکاری‌ها و انسانیت در دل جنگ ارائه می‌کند و نقش سرهنگی را به‌عنوان تاریخ‌نگار ادبیات دفاع‌مقدس تثبیت کرده است.
۲- احمد دهقان
احمد دهقان، متولد ۱۳۴۵ در کرج با نثر واقع‌گرایانه و داستان‌سرایی جذاب، جایگاه ویژه‌ای در این حوزه به دست‌آورده. دهقان با نگاهی روان‌شناختی و اجتماعی، به زندگی رزمندگان، تبعات جنگ و تاثیرات آن بر جامعه پرداخته و داستان‌هایش اغلب از منظر سربازان ساده روایت می‌شود. او با سبک ساده و صمیمی، توانسته خوانندگان را با لایه‌های عمیق عاطفی و اجتماعی جنگ آشنا کند. آثارش نه‌تنها در ایران بلکه در محافل ادبی بین‌المللی نیز مورد توجه قرار گرفته و برخی از آنها به زبان‌های دیگر ترجمه شده‌اند. دهقان علاوه بر داستان‌نویسی، در زمینه نقد ادبی و ترجمه نیز فعالیت داشته و با انتشار آثاری در نشریات ادبی، به ترویج ادبیات دفاع‌مقدس کمک کرده است. او با تمرکز بر شخصیت‌پردازی قوی و روایت‌های ملموس، جنگ را از زاویه‌ای انسانی و غیرحماسی به نمایش گذاشته است.
مهم‌ترین اثر: رمان «سفر به گرای ۲۷۰ درجه» به‌عنوان برجسته‌ترین اثر او در حوزه دفاع‌مقدس شناخته می‌شود. این رمان که برنده جوایز ادبی متعددی شده، داستان گروهی از رزمندگان در عملیات کربلای ۵ را روایت می‌کند و با نثری روان و فضاسازی دقیق،زندگی، ترس‌ها و امیدهای سربازان را در دل جنگ به تصویر می‌کشد. «سفر به گرای ۲۷۰ درجه» به دلیل عمق عاطفی، صداقت روایی و نگاه واقع‌گرایانه، به یکی از ماندگارترین آثار ادبیات دفاع‌مقدس تبدیل شده است.
۳- گلعلی بابایی
گلعلی بابایی، متولد ۱۳۳۹ در تهران، با همکاری دفتر ادبیات و هنر مقاومت حوزه هنری، به‌ویژه در کنار مرتضی سرهنگی، نقش مهمی در ثبت روایت‌های رزمندگان و عملیات‌های دفاع‌مقدس ایفا کرده است. نثر او روان، دقیق و مبتنی بر اسناد تاریخی است که جنگ را نه‌تنها از منظر حماسی بلکه از زاویه انسانی و استراتژیک به تصویر می‌کشد. او با تمرکز بر مستندنگاری، توانسته جزئیات عملیات‌های نظامی و زندگی رزمندگان را با دقتی کم‌نظیر حفظ کند. بابایی همچنین در تدوین زندگی‌نامه شهدا و فرماندهان جنگ، از جمله شهید همت و باکری، نقش بسزایی داشته و آثارش به‌عنوان منابعی معتبر در مطالعات دفاع‌مقدس شناخته می‌شوند. او با تألیف مجموعه‌های چندجلدی، به تحلیل عملیات‌های مهم جنگ پرداخته و به نسل‌های جدید کمک کرده تا با رشادت‌ها و پیچیدگی‌های دفاع‌مقدس آشنا شوند.
مهم‌ترین اثر: از میان آثار متعدد بابایی، کتاب «همپای صاعقه» که با همکاری حسین بهزاد نوشته شده، به‌عنوان برجسته‌ترین اثر او در حوزه دفاع‌مقدس شناخته می‌شود. این کتاب، تاریخچه‌ای مستند از عملیات‌های لشکر ۲۷ محمد رسول‌الله در جبهه‌های غرب و جنوب ایران است. «همپای صاعقه» با روایت دقیق، اسناد معتبر و نثری گیرا، نقش کلیدی این لشکر در عملیات‌هایی چون فتح‌المبین و بیت‌المقدس را به تصویر می‌کشد و به دلیل جامعیت و اصالت، یکی از منابع اصلی تاریخ‌نگاری دفاع‌مقدس محسوب می‌شود.
۴- علی‌اکبر مزدآبادی
علی‌اکبر مزدآبادی، متولد ۱۳۵۸ در شهرری، از سال ۱۳۸۴ به‌عنوان مدیر انتشارات «یا زهرا» فعالیت می‌کند و نقش کلیدی در انتشار بیش از ۱۰۰ جلد کتاب مرتبط با خاطرات شهدا، دفاع‌مقدس و ایثارگران ایفا کرده است. مزدآبادی با تکیه بر مصاحبه‌های مستقیم با همرزمان، خانواده‌ها و نزدیکان شهدا، آثاری مستند و عاطفی خلق می‌کند که صدای ایثار و شهادت را به نسل‌های جوان منتقل می‌نماید. نثر او ساده، روان و بدون شعارزدگی است و بر جنبه‌های انسانی و واقعی زندگی شهدا تمرکز دارد. این انتشارات تحت مدیریت او، به یکی از مراکز اصلی تولید محتوای دفاع‌مقدس تبدیل شده و جوایز متعددی در جشنواره‌های ادبی دریافت کرده است. مزدآبادی نه تنها نویسنده بلکه ویراستار و گردآورنده است و با همکاری پژوهشگران حوزه، مجموعه‌های ارزشمندی از خاطرات شفاهی را تدوین کرده.
مهم‌ترین اثر: کتاب «جوانمرد» به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین و مهم‌ترین آثار او در حوزه دفاع‌مقدس شناخته می‌شود. این کتاب شامل مصاحبه با ۳۳ نفر از نزدیکان، دوستان و همرزمان شهید ابراهیم هادی (از شهدای برجسته دفاع‌مقدس و عملیات‌های غرب کشور) است. «جوانمرد» با روایتی مستند از زندگی، مبارزات و ویژگی‌های اخلاقی شهید هادی، تصویری جامع از ایثارگری‌های او در دوران انقلاب و جنگ تحمیلی ارائه می‌دهد.
۵- مریم قربانزاده
مریم قربانزاده، متولد ۱۳۵۹ در فردوس (خراسان جنوبی)، ساکن مشهد که تحصیلکرده در رشته‌های ادبیات و تاریخ است، به‌عنوان یک مادرنویسنده شناخته می‌شود و نوشتن را پس از انجام وظایف مادری پیگیری می‌کند. قربانزاده با تمرکز بر روایت‌های زنانه در حوزه دفاع مقدس، آثاری مستند و عاطفی خلق کرده که صدای زنان ایثارگر و خانواده‌های شهدا را به تصویر می‌کشد. نثر او ساده، روان و مبتنی بر مصاحبه‌های واقعی است و بر جنبه‌های انسانی، عاطفی و اجتماعی جنگ و مقاومت تاکید دارد. او معتقد است نویسنده خوب، نویسنده‌ای تاثیرگذار است که آثارش دست‌به‌دست بگردد و مخاطب را با واقعیت‌های جنگ آشنا کند، بدون شعارزدگی یا سرهم‌بندی.
قربانزاده در سال‌های اخیر در انتشارات ستاره‌ها و با همکاری دفتر حفظ آثار و نشر ارزش‌های مشارکت زنان در دفاع‌مقدس خراسان‌رضوی فعالیت می‌کند. آثارش اغلب شامل خاطرات همسران شهدا، مادران و زنان پشت جبهه است که نقش بی‌بدیل آنها در پیروزی دفاع‌مقدس را برجسته می‌سازد. او با تعهد به مخاطب، از سوءاستفاده از علاقه عمومی به موضوعات دفاع‌مقدس پرهیز کرده و بر کیفیت هنری و ادبی آثار تمرکز دارد. قربانزاده جوایزی در حوزه دفاع‌مقدس دریافت کرده و به ترویج فرهنگ ایثار در میان نسل جوان کمک شایانی نموده است.
مهم‌ترین اثر: از میان آثار قربانزاده، کتاب «خاتون و قومندان» به‌عنوان برجسته‌ترین اثر او در حوزه دفاع‌مقدس و مدافعان حرم شناخته می‌شود. این کتاب، منتشرشده توسط نشر ستاره‌ها در سال ۱۳۹۸، روایت زندگی یک زن افغانستانی (خاتون) و همسرش قومندان از رزمندگان لشکر فاطمیون است با نثری مستند و براساس مصاحبه‌های مستقیم. «خاتون و قومندان» به فداکاری‌های زنان در جبهه مقاومت می‌پردازد و تصویری واقعی از ایثار، عشق و مقاومت در برابر داعش ارائه می‌دهد. این اثر برنده جایزه کتاب سال دفاع‌مقدس شده و به دلیل عمق عاطفی و اصالت روایی، به یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های حوزه مدافعان حرم تبدیل شده است.
۶- داوود امیریان
داوود امیریان، نویسنده معاصر ایرانی، متولد دهه ۱۳۴۰ در تهران، یکی از چهره‌های ادبیات دفاع‌مقدس و ادبیات کودک و نوجوان است. او که خود در دوران جنگ تحمیلی نوجوان بود، با تجربیات شخصی از جبهه‌ها و روایت‌های رزمندگان، بیش از ۴۵ عنوان کتاب در حوزه‌های خاطره‌نویسی، رمان، طنز، زندگی‌نامه داستانی شهدا و فیلمنامه‌نویسی منتشر کرده است. امیریان با نثری طنزآمیز، ساده و جذاب، جنگ را از زاویه‌ای انسانی و بدون شعارزدگی به تصویر می‌کشد. او در زمره نسل اول نویسندگان دفاع‌مقدس قرار دارد و برخی منتقدان، وی را جزو پنج نویسنده برتر این حوزه می‌دانند. امیریان جوایز متعددی کسب کرده است؛ از جمله چهار دوره جایزه کتاب سال، جایزه ادبیات دفاع مقدس، لوح زرین جشنواره کتاب کودک و نوجوان و کتاب برگزیده جشنواره‌های بنیاد حفظ آثار و ارزش‌های دفاع مقدس. آثارش اغلب بر زندگی رزمندگان نوجوان، ماجراهای جبهه و ایثارگری‌های روزمره تمرکز دارند و با طنز، تلخی‌های جنگ را تعدیل می‌کنند. او همچنین در حوزه ادبیات طنز جنگ، نوآوری‌هایی داشته و به ترویج فرهنگ ایثار در میان نسل جدید کمک شایانی کرده است.
مهم‌ترین اثر: از میان آثار امیریان، کتاب «فرزندان ایرانیم» به‌عنوان برجسته‌ترین اثر او در حوزه دفاع‌مقدس شناخته می‌شود. این کتاب، روایتی طنزآمیز از سفر گروهی نوجوانان به جبهه و ماجراهای آنها در مسیر است. «فرزندان ایرانیم» با نثری شیرین و مبتنی بر تجربیات واقعی، ایثار و شجاعت جوانان را به تصویر می‌کشد. این اثر به یکی از پرفروش‌ترین و تاثیرگذارترین کتاب‌های ادبیات دفاع‌مقدس تبدیل شده و به نسل جوان کمک می‌کند تا با حماسه‌های جنگ آشنا شوند.
۷- محمدرضا بایرامی
محمدرضا بایرامی، متولد ۱۳۴۴ در اردبیل، در دوران جنگ تحمیلی به‌عنوان رزمنده حضور داشت و با تکیه بر تجربیات شخصی و نگاهی عمیق به مسائل انسانی، آثاری تاثیرگذار خلق کرده است. بایرامی با نثری شاعرانه، روان و واقع‌گرایانه، جنگ را از زاویه‌ای متفاوت و اغلب غیرحماسی روایت می‌کند و بر زندگی رزمندگان، تبعات جنگ و تاثیرات آن بر جامعه تمرکز دارد. او در آثارش به‌ویژه به مسائل اجتماعی، روان‌شناختی و چالش‌های فردی در بستر جنگ می‌پردازد و توانسته جایگاهی ویژه در ادبیات معاصر ایران کسب کند. بایرامی که تحصیلاتش را در رشته ادبیات فارسی ادامه داد، با آثاری چون رمان و داستان کوتاه، جوایز متعددی از جمله جایزه کتاب سال دفاع مقدس، جایزه جلال آل احمد را دریافت کرده است. او به ترویج ادبیات دفاع‌مقدس کمک کرده و برخی آثارش به زبان‌های دیگر ترجمه شده‌اند. بایرامی معتقد است ادبیات باید واقعیت‌های جنگ را با صداقت نشان دهد.
مهم‌ترین اثر: از میان آثار متعدد بایرامی، رمان «پل معلق» به‌عنوان برجسته‌ترین اثر او در حوزه دفاع‌مقدس شناخته می‌شود. این رمان، منتشرشده توسط سوره مهر در سال ۱۳۷۸، داستان زندگی یک رزمنده جوان در جبهه‌های جنگ را روایت می‌کند که با چالش‌های عاطفی و روانی مواجه است. «پل معلق» با نثری شاعرانه و فضاسازی دقیق، تصویری ملموس از تنهایی، ایثار و تردیدهای رزمندگان ارائه می‌دهد. این اثر به دلیل عمق شخصیت‌پردازی، روایت جذاب و نگاه انسانی به جنگ، یکی از ماندگارترین آثار ادبیات دفاع‌مقدس به شمار می‌آید که تاثیر عمیقی بر خوانندگان گذاشته است.
۸- بهناز ضرابی‌زاده
بهناز ضرابی‌زاده، متولد ۱۳۴۷ در همدان، کارشناس/ مسئول آفرینش‌های ادبی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بوده و فعالیت‌های گسترده‌ای در حوزه نویسندگی، ویرایش و مدیریت ادبی داشته است. ضرابی‌زاده سردبیری نشریه استانی «جاودانه‌ها»، دبیری انجمن داستان دفاع‌مقدس ازسال۱۳۸۶،عضویت در شورای نویسندگان بنیادحفظ آثار ونشر ارزش‌های دفاع مقدس، عضویت در شورای انتخاب کتاب بنیاد شهید استان همدان و دبیری انجمن داستان سازمان بسیج هنرمندان را بر‌عهده داشته است. او بیش از ۳۰ جایزه در جشنواره‌های داستان‌نویسی سراسری کسب کرده است. ضرابی‌زاده با نثری ساده، روان و صمیمی،برروایت‌های واقعی اززندگی زنان،خانواده‌هاورزمندگان دردوران‌دفاع‌مقدس تمرکز دارد.آثار اواغلب خاطره‌نگاری‌های مستند براساس مصاحبه‌های مستقیم است که بدون شعارزدگی، جنبه‌های انسانی و عاطفی جنگ را برجسته می‌کند.
مهم‌ترین اثر: از میان آثار ضرابی‌زاده، کتاب «دختر شینا: خاطرات قدم‌خیر محمدی کنعان» به‌عنوان برجسته‌ترین اثر او در حوزه دفاع‌مقدس شناخته می‌شود. این کتاب روایتی عاشقانه و مستند از زندگی قدم‌خیر محمدی کنعان، همسر سردار شهید حاج ستار ابراهیمی هژیر، است. «دختر شینا» عشق، فداکاری و پایداری یک زن در پشت جبهه را به تصویر می‌کشد و برنده شانزدهمین دوره جایزه کتاب سال دفاع‌مقدس شده است.
۹- گلستان جعفریان
گلستان جعفریان، متولد ۱۳۵۲ در مشهد، در خانواده‌ای فرهنگی و مذهبی بزرگ شده، در سال‌های اولیه زندگی به شهر کرج مهاجرت کرد و تحصیلات خود را تا مقطع کارشناسی در رشته الهیات با گرایش تاریخ و تمدن ملل اسلامی به پایان رساند. جعفریان فعالیت نویسندگی را از دهه ۱۳۷۰ آغاز کرد و با تمرکز بر روایت‌های واقعی از رزمندگان و شهدای دفاع مقدس، آثاری مستند و عاطفی خلق کرد. نثر او ساده، روان و مبتنی بر مصاحبه‌های مستقیم با راویان است که جنبه‌های انسانی، متفاوت و کمتر دیده‌شده جنگ را برجسته می‌سازد. او خاطرات را به داستان‌هایی جذاب تبدیل می‌کند و بدون شعارزدگی، ایثار و فداکاری‌های رزمندگان را به تصویر می‌کشد. جعفریان بیش از ۱۰ عنوان کتاب در حوزه دفاع‌مقدس تألیف کرده و جوایز متعددی از جشنواره‌های ادبی دریافت نموده است. آثارش اغلب بر زندگی شهدا، خاطرات پشت جبهه و نقش زنان در دفاع‌مقدس تمرکز دارند.
مهم‌ترین اثر: کتاب «روزهای بی‌آینه»، نوشته گلستان جعفریان و منتشرشده توسط انتشارات سوره مهر، یکی از آثار برجسته ادبیات دفاع‌مقدس در ژانر خاطره‌نگاری است. این کتاب روایتی مستند و عاطفی از زندگی منیژه لشکری، همسر سرلشکر خلبان شهید و آزاده حسین لشکری، ارائه می‌دهد. جعفریان با نثری ساده، روان و مبتنی بر مصاحبه‌های طولانی‌مدت با راوی، دوران انتظار و تحمل هجده سال دوری را به تصویر می‌کشد. داستان از دوران نوجوانی منیژه آغاز می‌شود: او در هفده‌سالگی با عشق و اشتیاق پای سفره عقد می‌نشیند، در هجده‌سالگی طعم مادرشدن را می‌چشد و همان سال، همسر خلبانش در جبهه‌های جنگ تحمیلی مفقودالاثر می‌شود.
۱۰- فائضه غفارحدادی
فائضه غفارحدادی، متولد ۱۳۶۳ در تبریز، دوران دانش‌آموزی را در دبیرستان فرزانگان تبریز گذراند و تحصیلات آکادمیک خود را تا مقطع کارشناسی ارشد در رشته زیست دریایی از دانشگاه شهید بهشتی ادامه داد. غفارحدادی سه فرزند (همه پسر) دارد و به‌عنوان یک نویسنده خانه‌دار، فعالیت نویسندگی را از دهه ۱۳۸۰ آغاز کرد. او با تمرکز بر روایت‌های مستند از زندگی شهدا، رزمندگان و ایثارگران دفاع مقدس، آثاری داستانی و خاطره‌نگارانه خلق کرده است. نثر او ساده، روان و عاطفی است. غفارحدادی اغلب از مصاحبه‌ها، اسناد و روایت‌های اول‌شخص برای مستندسازی استفاده می‌کند و بر نقش دانشمندان و فرماندهان در پیروزی دفاع‌مقدس تاکید دارد. غفارحدادی چندین کتاب تألیف کرده است. آثارش نه‌تنها در حوزه دفاع مقدس بلکه در عرصه‌های سفرنامه و مسائل اجتماعی (مانند کرونا و مهاجرت) نیز گسترش یافته.
مهم‌ترین اثر: از میان آثار غفارحدادی، کتاب «خط مقدم» (با همکاری محمدحسین پیکانی) به‌عنوان برجسته‌ترین اثر او در حوزه دفاع‌مقدس شناخته می‌شود. این کتاب، منتشرشده توسط انتشارات شهید کاظمی در سال ۱۳۹۸، روایتی داستانی و مستند از تشکیل یگان موشکی ایران با محوریت زندگی شهید حسن طهرانی مقدم (پدر موشکی ایران) است. براساس مصاحبه‌ها، اسناد و خاطرات همرزمان، «خط مقدم» چالش‌های علمی، جاسوسی و ایثار شهید طهرانی‌مقدم را در دوران جنگ تحمیلی روایت می‌کند. «خط مقدم» نه‌تنها تاریخ موشکی ایران را مستند می‌کند بلکه روحیه نوآوری و فداکاری در دفاع‌مقدس را به زیبایی به تصویر می‌کشد.
۱۱- معصومه رامهرمزی
در دل کوچه‌های تهران، جایی که صدای آژیرها و خاطرات جنگ هنوز در باد می‌پیچد، معصومه رامهرمزی متولد شد. او با کلماتش پلی به گذشته می‌زند، از کودکی با قصه‌های ایثار بزرگ شد. تحصیل در رشته‌های ادبیات و علوم انسانی، او را به دنیایی از روایت‌ها کشاند، جایی که هر کلمه میتواند زخم‌ها را التیام بخشد. از دهه ۱۳۷۰، قلمش را برداشت و خاطره‌نگاری را برگزید؛ نه برای شهرت بلکه برای این‌که صدای زنان جنگ‌زده را به گوش نسل‌های بعد برساند. رامهرمزی، با قلبی پر از مهر مادرانه، به مصاحبه‌های طولانی می‌نشیند، گوش می‌سپارد به سوز دل همسران شهدا و با نثری نرم چون نسیم، داستان‌های‌شان را می‌بافد. او بیش از ۱۰ کتاب نوشته و جوایز کتاب سال دفاع‌مقدس را چون ستاره‌ای بر سینه‌اش نشانده. در سخنرانی‌ها، با لبخندی آرام، از ایثار می‌گوید. او الگویی برای زنان نویسنده است که می‌خواهند قصه‌های‌شان را بگویند.
مهم‌ترین اثر: در میان آثارش،«یکشنبه آخر» چون نگینی می‌درخشد. این کتاب،زاده سوره مهر در ۱۳۸۹، روایتی از خاطرات معصومه رامهرمزی (همسر شهید مصطفی احمدی روشن، دانشمند هسته‌ای و نماد مقاومت) است. با دستانی لرزان از یادآوری زندگی‌شان می‌گوید؛ از روزهای عاشقی تا لحظه شهادت. عنوان، یادآور آخرین یکشنبه با هم، پر از گرمای خانواده است. نثرش چون شعری نرم، ایثار را در دل روزمرگی‌ها می‌ریزد. برنده جایزه کتاب سال، با بیش از ۵۰ چاپ، دل‌ها را تسخیر کرده. «یکشنبه آخر» نه فقط قصه یک شهید، که حماسه عشق و پایداری زنان در برابر تاریکی‌هاست - اثری که خواننده با آن به فکر می‌افتد، اشک می‌ریزد و امیدوار می‌شود.
۱۲- جواد کلاته عربی
در فضای معنوی و پرانرژی ادبیات دفاع مقدس، جایی که کلمات چون اسب‌های تیزپا عرصه خاطرات جنگ را می‌پیمایند، جواد کلاته‌عربی به مثابه نویسنده‌ای جوان و کارآمد، ظاهر می‌شود. او، پژوهشگری خستگی‌ناپذیر و نویسنده‌ای با قلمی تیز خود را وقف ثبت روایت‌های ناب از جبهه‌های حق کرده است. کلاته عربی، نه‌تنها نویسنده که کاوشگری است در لایه‌های پنهان تاریخ؛ با مصاحبه‌های عمیق، اسناد فراموش‌شده و نثری که همچون نسیم خنک، دردهای جنگ را نوازش می‌دهد، آثاری خلق می‌کند که قلب خواننده را به لرزه درمی‌آورد. او مدیر نشر ۲۷ بعثت است؛ جایی که کتاب‌ها چون سربازان وفادار، مرزهای فرهنگ ایثارراپاس می‌دارند.اوچندین کتاب درحوزه‌دفاع‌مقدس تألیف‌کرده؛اززندگی‌نامه‌شهدا تاروایت عملیات‌های فراموش‌نشدنی. نثرش، ترکیبی از هیجان و تأمل، خواننده را به عمق جبهه‌ها می‌برد، جایی که بوی خاک و خون، هنوز تازه است.
مهم‌ترین اثر: در میان گنجینه آثارش، «عملیات عطش» چون الماسی فروزان می‌درخشد. این کتاب روایتی مستند از نبرد گردان عمار در تنگه ابوقریب است؛ یکی از آخرین عملیات‌های دفاع مقدس، چند روز پیش از پذیرش قطعنامه. کلاته‌عربی با پژوهش‌های دقیق و مصاحبه‌های نفسگیر، لحظات تشنگی جسمانی و روحی رزمندگان را به تصویر می‌کشد؛ جایی که عطش به آب، نماد تشنگی به پیروزی است. نثر پرهیجان و عمیقا انسانی، قصه‌ای از ایثار و تردیدهای قطعنامه را می‌سازد. عملیات عطش نه‌فقط کتاب که حماسه‌ای زنده است.
۱۳- حمید حسام
حمید حسام، زاده ۱۳۴۴ در همدان، چون ققنوسی از خاکستر جنگ برخاسته و قلمش در دل آتش دفاع مقدس، شعله‌های روایت راروشن نگه داشته است. اوکه خود رزمنده‌ای درجبهه‌های جنگ تحمیلی بود، باچشمانی دیده‌بان وقلبی پر ازدرد وامید، خاطرات رزمندگان را به نثری جاندار بدل کرده است. حسام، نه فقط نویسنده، که شاعر میدان‌های نبرد است؛ کلماتش چون تک‌تیرانداز، مستقیم به قلب خواننده می‌نشیند. با تحصیل در ادبیات فارسی و همکاری با حوزه هنری، او بیش از ۲۰ اثر در حوزه دفاع‌مقدس خلق کرده؛ از خاطره‌نگاری تا داستان. نثرش، ترکیبی از سادگی عمیق و عاطفه‌ای سوزان، جنگ را نه فقط حماسه، که قصه انسان‌هایی می‌داند که در خاکریزها عاشق شدند، خندیدند و گریستند. حسام، که جوایز متعددی از جمله جایزه جلال آل احمد و کتاب سال دفاع‌مقدس را یدک می‌کشد، با مصاحبه‌های نفسگیر و پژوهش‌های دقیق، روایت‌هایی خلق می‌کند که بوی خاک جبهه می‌دهند. او معتقد است ادبیات دفاع‌مقدس باید روح ایثار را زنده کند، نه فقط قصه پیروزی‌ها را.
مهم‌ترین اثر: در میان آثارش، «وقتی مهتاب گم شد» منتشرشده توسط سوره مهر در سال ۱۳۹۴، خاطرات علی خوش‌لفظ، رزمنده همدانی، را روایت می‌کند. حسام با نثری شاعرانه و مستند، از دل عملیات‌های والفجر و کربلای ۵، قصه جوانی را می‌سازد که میان خون و خاک، ایمانش را گم نکرد. این اثر، برنده جایزه جلال آل احمد و کتاب سال دفاع مقدس، با بیش از ۱۰۰ چاپ، قلب خوانندگان را تسخیر کرده.
۱۴- معصومه سپهری
در عمق شب‌های پرستاره ادبیات دفاع مقدس، جایی که کلمات چون تیرهای نورانی خاطرات جنگ را زنده می‌کنند، معصومه سپهری چون ستاره‌ای فروزان ظاهر می‌شود. او، متولد ۱۳۵۲ در تبریز، پژوهشگری خستگی‌ناپذیر و نویسنده‌ای با قلمی جادویی است که خود را وقف ثبت روایت‌های ناب از جبهه‌های حق کرده.سپهری خاطرات رزمندگان و شهدا را به نثری جاندار بدل می‌کند. نثرش نرم چون نسیم بهاری، دردهای جنگ را نوازش می‌دهد و هیجان نبردها را برمی‌انگیزد. او نه فقط نویسنده، که کاوشگری است در لایه‌های پنهان تاریخ. سپهری، فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد فلسفه از دانشگاه علامه طباطبایی و همسر جانباز ۷۰ درصد است. او چندین کتاب در حوزه دفاع‌مقدس تألیف کرده و جوایز جشنواره‌های ادبی، همچون مدال‌های افتخار بر سینه‌اش و تقریظ‌های رهبرمعظم‌انقلاب بر آثارش (مانند «لشکر خوبان» و «نورالدین پسر ایران»)، چون نوری بر مسیر ادبیات پایداری تابیده است. حتی در نمایشگاه کتاب تهران، تسبیح رهبرمعظم انقلاب هدیه‌ای ویژه به او بوده.
مهم‌ترین اثر: در میان گنجینه آثارش،«نورالدین پسرایران» چون الماسی فروزان می‌درخشد. این کتاب، روایتی مستند و عاطفی از زندگی شهید نورالدین علیپور، فرمانده دلاور تیپ رزمی قمر بنی‌هاشم است. سپهری با پژوهش‌های دقیق و مصاحبه‌های نفسگیر، لحظات رشادت، ایثار و شهادت در عملیات‌های والفجر ۸ و کربلای ۵ را به تصویر می‌کشد؛ جایی که نورالدین، چون پسری وفادار به ایران، مرزها را با خونش پاس داشت. نثرش، پرازعمق انسانی وهیجان نبرد،قصه‌ای ازعشق به وطن می‌بافد.
۱۵- فاطمه بهبودی
در ژرفنای روزهای پرماجرای ادبیات دفاع مقدس، جایی که کلمات مثل چراغ‌هایی روشن تلاش دارند تا خاطرات جنگ را زنده کنند، فاطمه بهبودی همچون فانوسی نمایان شد. او، متولد ۱۳۵۷ و داستان‌نویسی خستگی‌ناپذیر و پژوهشگری با قلمی روان و جذاب است. بهبودی با چشمانی دقیق و قلبی پر از عشق به ایثارگران و شهدا،خاطرات رزمندگان و آزادگان را به نثر ردرآورده است. نثرش، نرم و روان چون نسیم، رنج‌های جنگ را تسکین می‌دهدوهیجان بازماندگان آن سال‌های حماسه را برمی‌انگیزد. او نه‌فقط نویسنده که پژوهشگری است در لایه‌های پنهان تاریخ؛ که با مصاحبه‌های حرفه‌ای و با بهره از اسناد به‌جا مانده، آثاری خلق می‌کند که چشم و قلب خواننده را به تسخیر درمی‌آورد. بهبودی، فارغ‌التحصیل رشته کتابداری از حوزه‌های تحقیق و نویسندگی متنوع عبور کرده و به ادبیات دفاع‌مقدس رسیده، جایی که نقش زنان را در جریان‌سازی فرهنگی بی‌بدیل می‌داند. او چند کتاب در این حوزه تالیف کرده؛ از خاطرات بازجویان تا روایت‌های اسرا.
مهم‌ترین اثر: در میان گنجینه آثارش، «پوتین قرمزها» منتشرشده توسط سوره مهر در سال ۱۳۹۸، روایتی مستند از خاطرات مرتضی بشیری، بازجو و مدیر جنگ روانی قرارگاه خاتم‌الانبیا، است. بهبودی با پژوهش‌های دقیق و مصاحبه‌های نفسگیر، جلسات بازجویی از افسران عراقی را بازسازی می‌کند؛ جایی که پوتین‌های قرمز، نماد اسارت و پیروزی است. این اثر برگزیده جشنواره‌های دفاع مقدس، خواننده را به دل جنگ می‌برد و نشان می‌دهد چگونه ذهن‌ها، مرزها را شکست.
