درهمین زمینه، از شنبه همین هفته سریال جدیدی با نام«رویای ریحانه»روی آنتن شبکه دوی سیما رفته است که قصه نجات یک زایشگاه وقفی در آستانه تعطیلی را محور روایتهایی زنانه و تاثیرگذار درباره تولد و زندگی تازه قرار داده است. این مجموعه با الهام از داستانهای واقعی خانوادههای ایرانی و باهمکاری خانه تولیدات جوان مرکز سیمرغ و وزارت بهداشت ساخته شده تا ارزشهای فرزندآوری و امیدآفرینی را به تصویر بکشد. جامجم در گفتوگویی صمیمانه با احمد نوجوان، تهیهکننده سریال و مهلقا مینوشزاد، بازیگر نقش ریحانه، درباره روند ساخت و ویژگیهای اثر صحبت کرده که در ادامه میخوانید.
سریالی در راستای سیاستهای جمعیتی
احمد نوجوان، تهیهکننده سریال جدید شبکه دو در معرفی اثرش گفت: این مجموعه در دو فصل ساخته شده و موضوعات آن برگرفته از وقایع واقعی است. سریال رویای ریحانه در راستای سند تحول رسانهملی و سیاستهای کلی جمعیتی کشور، پس از طیکردن مراحل طولانی تحقیق و پژوهش بهدلیل مستندبودن سوژهها، در مهرماه سال گذشته وارد مرحله پیشتولید شد. فاز تولید از بهمنماه همان سال آغاز و تا اوایل تابستان ادامه یافت. سعی کردیم بتوانیم همزمان با پایان فیلمبرداری، مراحل فنی پستولید را برای آمادهسازی انجام دهیم تا بتوانیم رویای ریحانه را در اسرع وقت به آنتن برسانیم.
نوجوان در توضیح دو فصلی بودن رویای ریحانه و مضمون آن ادامه داد: هرچند که در ایده اولیه داستان تنها یک فصل برنامهریزی شده بود اما با توجه به تغییراتی تصمیم گرفته شد سریال در دو فصل متفاوت ساخته شود؛ یکی قبل از بازسازی زایشگاه و دیگری بعد از بازسازی. پس از هماهنگی با مدیران مرکز سیمرغ مقرر شد که قسمتهای اول تا یازدهم را آقای میثم حسنزاده کارگردانی کنند و برای قسمت دوازدهم تا بیستوششم که مربوط به پس از بازسازی زایشگاه است، کارگردانی برعهده آقای مسعود دهنوی باشد. تهیهکننده رویای ریحانه با اشاره به پیام سریال عنوان کرد: در این سریال تلاش کردیم با نشاندادن زیباییها و برکات تولد نوزادان، انگیزه فرزندآوری درجامعه راافزایش دهیم.البته در لایههای دیگر حمایت از مادران را نیز جزو ضرورتهای اصلی فرزندآوری معرفی میکنیم. معتقدم همانطور که دانش و آگاهی درباره سلولهای بنیادی و روشهای نوین پزشکی در ترویج فرزندآوری اهمیت دارد، فرهنگسازی در این زمینه هم بسیار مهم است. این سریال تلاش دارد با خلق شخصیتهای دوستداشتنی و روایتهای چندلایه، بهطور ناخودآگاه این مفاهیم را به ذهن مخاطب منتقل کند.
روایتی جدی با رگههای طنز
نوجوان با بیان اینکه «فکر میکنم با روندی که برای پرداخت داستان داشتیم توانستیم یک ژانر جدید خانوادگی و شیرین با تهمایههای طنز معرفی کنیم» ادامه داد: رویای ریحانه با وجود داشتن رگههای طنز، جدیت خاص خودش را هم دارد. برای رسیدن به سوژهها تلاش کردیم در مرحله تحقیق و پژوهش «سوژهیاب» داشته باشیم که این عزیزان پیشتر در مجموعه مستند «پابهماه» و همکاری با خانم مهدیه سادات محور فعالیت داشتند. این سوژهیابها با تحقیق میدانی، مستندها و منابع مکتوب، موضوعات واقعی را پیدا کردند و سپس تیم نویسندگی براساس آنها فیلمنامه را نوشت. ما به پروندههای بیمارستانی یا سازمانهای دولتی دسترسی مستقیم نداشتیم بلکه سوژهها از دل همین پژوهشها و بررسیها استخراج شد. نوجوان در توضیح دو کارگردانه بودن سریال اضافه کرد: از ابتدا پیشفرض داستان این بود که زایشگاه وقف و در آستانه تعطیلی است، چون نوه مالک قصد دارد آن را تخریب و به مجتمع تجاری تبدیل کند. پرسنل زایشگاه در تلاشند تا شرایط را به سمتی ببرند که درآمدزایی این موقوفه افزایش پیدا کند. در واقع رویای ریحانه یک خط داستان اصلی دارد که حول زایشگاه اتفاق میافتد. از آنجا که داستان بهصورت خطی روایت میشود و تغییر خاصی در آن ایجاد نمیشود؛ حتی اگر مخاطب به تیتراژ توجه نکند، شاید متوجه تغییر کارگردان هم نشود.
امکان ادامه سریال وجود دارد
تهیهکننده این سریال افزود: همانطور که گفته شد خردهروایتهای رویای ریحانه براساس مستندات پرداخت شده است بهصورت نمونه خانم کاویانی نقش دکتر سوهانچی را بازی میکنند که در جهان واقع چنین شخصیتی، البته نه با این نام، وجود دارد. ایشان با وجود اینکه پیشنهادهای متعدد از مراکز متفاوت دریافت کرده اما زایشگاه را مثل خانواده خود میداند و از آنجا که در روند تبدیل بیمارستان به زایشگاه یکسری نقطه عطفها در زندگی خودش اتفاق افتاده ترجیح میدهد در اینجا بماند. به همین دلیل پیشنهادهای بیمارستانهای خصوصی را رد کرده و بهعنوان یک پزشک چیرهدست، در این مجموعه حضور دارد.
وی با اشاره به ظرفیتهای سوژه رویای ریحانه تکمیل کرد: این سریال در دو فصل تولید شده و با توجه به ظرفیتها و داستانهای جذابی که در دست داریم، امکان ادامه و ساخت فصلهای بعدی نیز وجود دارد. البته تصمیم نهایی درباره تولید فصلهای بعدی به مدیران محترم سازمان و مرکز سیمرغ واگذار شده است. در کنار این، باید گفت رویای ریحانه نه تنها به موضوع فرزندآوری و سیاستهای جمعیتی کشور توجه دارد، بلکه با بهرهگیری از واقعیات و پژوهشهای عمیق، تلاش کرده داستانی تاثیرگذار و مستندگونه ارائه دهد. با وجود سختیها، همنشینی دو کارگردان حرفهای در دو فصل مختلف اما پیوسته و انتخاب دقیق بازیگران، کیفیت کار حفظ شده و این تجربه را برای تیم تولید بسیار ارزشمند کرده است.
تلاش برای نجات زایشگاه
مهلقا مینوشزاد، بازیگر نقش اصلی در این سریال گفت: ریحانه دختری مستقل است که از کودکی کنار مادرش بزرگ شده؛ پدرش شهید شده و بار اصلی داستان بر دوش مادرش، رخساره، است. ریحانه همیشه تلاش کرده حامی مادرش باشد و چون در بیمارستانی که مادرش کار میکند بزرگ شده، از کودکی رویای پزشکشدن مخصوصا در زمینه زایمان را در سر داشته است. داستان سریال در زمان حال میگذرد و درباره زایشگاهی وقفی است که در آستانه تعطیلی قرار دارد. پرسنل و پزشکان آن با همت و تلاش زیاد میخواهند با افزایش تعداد زایمانها این مرکز را از تعطیلی نجات دهند. مینوشزاد ادامه داد: رویای ریحانه بهصورت اپیزودیک ساخته شده؛ در هر قسمت بازیگرانی جدید وارد میشوند و نقشها تغییر میکند اما چند کاراکتر اصلی ثابت هستند که در تمام طول داستان در بیمارستان فعالیت دارند. همه آنها با تمام توان تلاش میکنند تا این زایشگاه که محور داستان است، حفظ شود. این زایشگاه برای شخصیت ریحانه که قصد دارد پزشک شود، معنای ویژهای دارد و به نوعی به هر یک از شخصیتهای اصلی کمک میکند تا خلأهای زندگیشان را پر کنند، چه از طریق حضور افراد، چه احساس زیبا و خاص مادر شدن. هر کدام به نوعی در اینجا حال خوبی پیدا میکنند؛ چه مراجعانی که برای زایمان میآیند، چه پزشکان یا پرسنل. در واقع این زایشگاه لوکیشنی است نمادین برای جایی که همه حالشان بهتر میشود و زندگی جریان دارد.
روایت زندگی واقعی خانوادهها و فرهنگهای ایرانی
بازیگر نقش ریحانه، رخساره و ریحانه را کارکترهای اصلی و عامل ارتباط شخصیتها در این سریال دانست و افزود: هر قسمت یک ماجرای تازه درباره اتفاقات بیمارستان و زندگی شخصیتها را روایت میکند. این جزئیات به زندگی واقعی خانوادهها، سنتهای رایج و مشکلاتشان میپردازد و از این نظر برای خود من کاملا ملموس و قابل درک است. در کل این خردهروایتها و روایت اصلی به هم وصل هستند و بخشی از یک کل بزرگتر هستند که زندگی روزمره در زایشگاه و اطرافش را نشان میدهد. از آنجا که به واسطه مراجعانی که زایشگاه دارد قومیتها و فرهنگهای زیادی به تصویر کشیده میشوند به نوعی در رویای ریحانه شاهد حضور اقوام هم هستیم. شخصا خیلی به آداب و رسوم هر منطقهای از ایران علاقهمندم و واقعا برایم جذاب است. فکر میکنم برای کسانی که تا به حال با این سنتها آشنا نبودهاند، بهخصوص نوجوانان، آشنایی با این فرهنگها بسیار جالب خواهد بود.
وی با توضیح اینکه «به کاراکتر دختر مستقل علاقهمند است» اضافه کرد: ریحانه در این سریال شخصیت مستقلی دارد و برای رسیدن به اهدافش تلاش میکند. من قبلا هم درباره این موضوع صحبت کردهام و همیشه گفتهام که چون خودم دختری مستقل هستم و برای رسیدن به رویاهایم میجنگم، این نوع نقشها برایم خیلی جذاب هستند. ریحانه دختری قوی است که از بچگی کنار مادرش بوده و با وجود سختیها و مشکلات مالی، تمام تلاشش را کرده که پزشک شود. بنابراین، به نظر من این شخصیت کاملا متناسب با دغدغهها و فضای زندگی امروز ایرانیان است و میتواند برای مخاطبان هم الهامبخش باشد.
تلاش همیشه جواب میدهد
مهلقا مینوشزاد با یادآوری ارتباطاتی که با مخاطبانش دارد تاکید کرد: خیلی وقتها در دایرکت پیام میگیرم و میبینم که خیلیها فکر میکنند با وجود تلاش زیاد به هدفشان نمیرسند و احساس ناامیدی دارند. دلم میخواهد کسی اینطور فکر نکند و واقعا تلاش در زندگی جریان داشته باشد؛ این حرف برای من شعار نیست چون خود من همیشه برای خواستههایم جنگیدهام و تا الان از تمام تلاشم راضیام و نتایجی هم گرفتهام. اگر آنها هم چنین دیدگاهی داشته باشند که تلاش کردن نتیجه میدهد، قطعا انگیزهشان بیشتر خواهد شد. این بازیگر در مورد همکاری با تیم رویای ریحانه گفت: در دو فصل این سریال، کارگردانی فصل اول را آقای میثم حسنزاده برعهده داشتند که واقعا فردی حرفهای و مورد اعتماد هستند که به همکاریای که با هم داشتیم بسیار افتخار میکنم. فصل دوم هم با کارگردانی آقای مسعود دهنوی ادامه پیدا کرد و ایشان هم حرفهای عمل کردند. همراهی تهیهکننده پروژه، در تمامی مراحل دلگرمکننده بود و باعث خلق تجربهای مثبت و آموزنده شد.