درهمه این سالها هم ترفندهایی از سوی آموزش و پرورش برای به چشم نیامدن این کمبود اجرایی میشود، از استفاده ازمعلمان بازنشسته گرفته تا تدریس معلمان پرورشی در دروس غیرتخصصی.همه و همه البته که به افت آشکار کیفیت آموزش میانجامد. در پس همه این اتفاقات هم وقتی اعلام میشود میانگین معدل نمرات دانشآموزان ایرانی حتی به ۱۰هم نمیرسد،موجی از خودتحقیری آغاز میشود که سواد ایرانیها نم کشیده و با بحران سواد روبهرو هستیم وقس علیهذا! اما کمتر کسی است که یکی از دلایل آشکار این افت تحصیلی را در نبود معلمان با کیفیت و کاربلد بداند. همین حالا تخمین زده میشود که به طور کلی ایران با کمبود حدود ۲۰۰هزار معلم و ۳۰۰ هزار نیروی انسانی مواجه است. طبق آخرین آمارهای بینالمللی، ایران در شاخص نرخ تعداد معلم به دانشآموز در مقطع ابتدایی رتبه۱۰۱را بین۱۲۹کشور دارد.طبق این اطلاعات، در ایران به ازای هر معلم۲۶.۸ دانشآموز وجود دارد. استاندارد این عدد ۲۰ است. یعنی به طور میانگین هر معلم باید ۲۰ دانشآموز داشته باشد. آمارهای مستند منتشرشده از سوی وزارت آموزش و پرورش اما نشان میدهد نرخ تعداد معلم به دانشآموز در مقطع ابتدایی۳۳.۱۵، در مقطع متوسطه اول ۲۵.۰۲، در مقطع متوسطه دوم۱۶.۶ و به طورکلی۲۶.۰۳ بوده است. در جهان حدود۲۳.۴۵ دانشآموز به ازای هر معلم وجود دارد. این نسبت در سالهای اخیر با بهبود تدریجی در آموزش، کمی کاهش یافته اما همچنان در حدود ۲۴-۲۳ باقی مانده است.
در گزارشهای یونسکو مربوط به سال ۲۰۲۳ یعنی آخرین دادههای موجود، نسبت دانشآموز به معلم آموزشدیده در سطح ابتدایی و متوسطه در مناطق مختلف جهان متفاوت است. برای مثال، در آفریقایجنوبی بالاترین نسبت (یعنی بیش از ۴۰:۱) و در اروپا پایینترین (یعنی کمتر از ۱۵:۱) است.در اتحادیه اروپا، این نسبت در سال ۲۰۲۴ حدود۱۱.۷۹ بود، در حالی که در کشورهای در حال توسعه مانند هند حدود۲۸.۵۲ است.