عروسک‌های تازه در راه تلویزیون
جشنواره «عروسکخونه» امسال سومین دوره خود را پشت سر گذاشت؛ رویدادی مهم و نوپا در زمینه نمایش عروسکی کودک و نوجوان که هر سال معمولا در بهمن‌ماه فراخوانی برای دریافت آثار نمایشی اعلام می‌کند. پس از داوری اولیه، آثار برگزیده انتخاب شده و برای سازندگانشان دوره‌های آموزشی تخصصی برگزار می‌شود تا مهارت‌های لازم برای تولید آثار حرفه‌ای را بیاموزند.سپس آثار نهایی به دبیرخانه جشنواره ارسال شده و تعدادی از آنها برای پخش در برنامه تلویزیونی «عروسکخونه» انتخاب می‌شوند که معمولا در بازه‌ای حدودا یک ماهه روی آنتن می‌روند.
همچنین در طول سال و بین دو جشنواره، کارگاه‌های آموزشی «عروسکخونه» برگزار می‌شود که در آنها ساخت عروسک و عروسک‌گردانی به علاقه‌مندان آموزش داده می‌شود تا برای جشنواره بعدی آماده باشند. با توجه به اینکه آخرین قسمت برگزیدگان جشنواره «عروسکخونه» دیروز روی آنتن رفت، «جام‌جم» برای بررسی دقیق‌تر اهداف، روند اجرایی و چشم‌اندازهای جشنواره و برنامه تلویزیونی، گفت‌وگویی با محمدصادق باطنی، مدیر مرکز کودک و نوجوان صداوسیما و علی خواجه، دبیر جشنواره و تهیه‌کننده برنامه انجام داده است که در ادامه می‌آید.
علی خواجه، دبیر جشنواره عروسکخونه و تهیه‌کننده برنامه‌ای با همین نام است. وی با اشاره به همزمانی مدیریت این دو رویداد گفت: ماهیت جشنواره و برنامه تلویزیونی عروسکخونه به شکلی کاملا در هم تنیده و وابسته به هم طراحی شده‌اند؛ این دو پروژه همزمان و به صورت مکمل یکدیگر اجرا می‌شوندوهیچکدام به صورت مستقل اجرانشده و نخواهند شد. اساسا هویتی که برای طراحی برنامه تلویزیونی عروسکخونه در نظر داشته‌ایم، پوشش جشنواره عروسکخونه بوده است زیراآثار جشنواره فقط از طریق همین برنامه درتلویزیون بازنمایی می‌شوند.این هم‌افزایی باعث می‌شودنه فقط این دوپروژه درمسیر هم مانع‌تراشی نکنند، بلکه به تقویت و دیده‌شدن آثار هم کمک کنند. برای شرکت‌کنندگان جشنواره، حضور در برنامه تلویزیونی عروسکخونه که از پرمخاطب‌ترین برنامه‌های شبکه‌های کودک است، یک امتیاز ویژه محسوب می‌شود، حتی اگر جایزه‌ای دریافت نکنند.
دبیر جشنواره عروسکخونه در اشاره به امتیازات دیگر تقارن این دو پروژه ادامه داد: از سوی دیگر، برنامه تلویزیونی عروسکخونه با پشتوانه قوی و حضور حرفه‌ای‌های حوزه نمایش عروسکی و حمایت از رویداد میدانی جشنواره، نیازی به صرف هزینه جداگانه برای جذب مخاطب یا ایجاد دنبال‌کننده در میدان اجتماعی ندارد؛ در واقع، این ارتباط و همکاری طبیعی و ذاتی سبب تداوم و تقویت هر دو پروژه می‌شود. در نهایت، جشنواره و برنامه «عروسکخونه» برای هم زنجیره‌ای هماهنگ و مکمل هستند که همزمان پیش می‌روند و باعث افزایش اثرگذاری پروژه‌ها خواهند شد.
قصه‌های جذاب و عروسک‌های رنگارنگ
تهیه‌کننده برنامه تلویزیونی عروسکخونه در تشریح دلایل تمایز این برنامه با دیگر برنامه‌های تولیدی حوزه کودک و نوجوان توضیح داد: ما در طراحی برنامه عروسکخونه قصد داشتیم این برنامه نسبت به سایر برنامه‌های عروسکی که بیشتر حالت ترکیبی و مجری‌محور دارند، متفاوت باشد. هدف ما این بود که برنامه‌ای کاملا نمایشی و داستان‌محور بسازیم، بدون حضور مجری، اما با بازیگران نقش‌آفرین و تمرکز روی متن و قصه. علاوه بر این، برخلاف روند اخیر که بیشتر عروسک‌ها و برنامه‌های عروسکی محبوب تلویزیون برای بزرگسالان طراحی شده‌اند، ما تمرکز خود را روی مخاطب کودک گذاشتیم و عروسک‌ها را ویژه کودکان نگه داشتیم. نکته نهایی اینکه، ساختار برنامه به‌گونه‌ای طراحی شده که امکان حضور و معرفی تعداد زیادی عروسک متنوع را فراهم می‌کند. چون این برنامه بخشی از یک جشنواره است، محدود به شخصیت‌های داخلی برنامه نیست و این فرصت را دارد که شخصیت‌های عروسکی زیادی را وارد تلویزیون کند و به مخاطبان معرفی نماید.
آموزش مسئولیت‌پذیری و پرورش تخیل کودکان
دبیرجشنواره وتهیه‌کننده برنامه عروسکخونه درباره محتوای اصلی این دوپروژه عنوان کرد:تمرکزاصلی برنامه عروسکخونه روی آموزش مسأله مسئولیت‌پذیری است. برنامه‌های شبکه کودک معمولا فقط جنبه سرگرمی ندارند و هر کدام حول یک مفهوم محوری ساخته می‌شوند و همان‌طور که گفته شد مفهوم مرکزی برنامه تلویزیونی عروسکخونه نیز مسئولیت‌پذیری است. در این راستا تلاش کردیم بتوانیم زیرشاخه‌های مختلف و محتوایی این موضوع را استخراج کرده و در هر قسمت به یکی از آنها بپردازیم، به شکلی که برنامه‌ها بتوانند سرگرم‌کننده و هنرمندانه کودکان را جذب کنند. از نظر آموزش عروسکی، سعی کردیم مطالبی ارائه دهیم که کودکان را به پرورش قوه تخیل تشویق کند، طوری که با عروسک‌های اطراف خود یا حتی عروسک‌هایی که خودشان می‌سازند، بتوانند تخیل‌شان را فعال و تقویت کنند.وی در اشاره به مزایا و محدودیت‌های همکاری عروسک‌ها و بازیگر انسانی در برنامه‌های کودک بیان کرد: هر کدام از قالب‌هایی که در آن برنامه‌سازی انجام می‌شود، به‌ویژه برای کودکان، ویژگی‌ها و قابلیت‌های خاص خود را دارند. مهم‌ترین ویژگی استفاده از کاراکتر انسانی این است که قادر است حرکت کند، اشیا را حمل کند و فعالیت‌هایی انجام دهد که عروسک معمولا از عهده آنها برنمی‌آید. عروسک بیشتر در جای خود ثابت است یا حرکت‌های محدودی دارد و نمی‌تواند اشیایی را بلند کند، بخورد یا وسیله‌ای را جابه‌جا کند. به همین دلیل، کاراکتر انسانی به ما این امکان را می‌دهد که در فضا آزادانه حرکت کنیم، موقعیت‌های مختلف خلق کنیم و بتوانیم حرکات نمایشی متنوع‌تر و بیشتری اجرا کنیم. از طرف دیگر، عروسک ویژگی‌های خلاقانه، فانتزی و به‌اصطلاح فراواقعی را به ما اضافه می‌کند؛ یعنی می‌توانیم وارد دنیای عروسک‌ها شویم و کارهای خیال‌انگیز انجام دهیم. در قالب نمایش عروسکی می‌توانیم حیوانات را به حرف بیاوریم، آدم‌های قدیمی و گذشتگان را همراه خود کنیم و قاعدتا در منطق دنیای عروسک‌ها هر چیزی ممکن می‌شود.
این ویژگی‌ها در دنیای بازیگران انسانی و واقعی ممکن است چندان موجه و قابل قبول نباشد. بنابراین استفاده همزمان از هر دو گونه، یعنی کاراکتر انسانی و عروسک، باعث می‌شود بتوانیم قابلیت‌های هر دو را کنار هم داشته باشیم و به این ترتیب محدودیت‌های هر کدام آسیب کمتری به اهداف و محتوای مورد نظر ما وارد خواهد ساخت.
حمایت رسمی از توسعه ویژند در رسانه‌ملی
این تهیه‌کننده تلویزیون درباره حفظ حقوق مؤلفان و مالکیت رسانه‌ملی برای تولید فیلم‌های سینمایی از عروسک‌های محبوب تلویزیون گفت: روند دریافت مجوز ساخت فیلم سینمایی عروسکخونه تا حد زیادی پیش رفته و موافقت‌های کلی از سوی مدیران مرتبط، بخش‌های حقوقی و بازرگانی سازمان صداوسیما گرفته شده است. توافقات اولیه انجام شده و اکنون فقط درگیر فرایندهای اداری نهایی برای اخذ این مجوز هستیم. ان‌شاءالله با پایان این مراحل، می‌توانیم با سرمایه‌گذاران و اسپانسرها وارد مذاکره شویم و ساخت فیلم سینمایی را هم در برنامه‌های امسال قرار دهیم.
وی در مورد فرایندهای لازم برای دیگر آثار جانبی نیز افزود: تمام فرایندهای حقوقی و بازرگانی که برای ساخت فیلم سینمایی لازم است، برای تولید محصولات جانبی هم باید طی شود. خوشبختانه این مسیر قانونی و رسمی در سازمان پیش‌بینی شده و اخیرا مخصوصا برای کارهای کودک، ما هم اقدام کردیم و طرح‌مان با موافقت روبه‌رو شده است. در حال حاضر منتظریم تا فرایندهای اداری و قانونی تکمیل شود تا مجوز لازم را دریافت کنیم و بتوانیم در زمینه فعالیت‌های جانبی، تجاری‌سازی و گسترش ویژند «عروسکخونه» در حوزه‌های مختلف فعالیت کنیم.
خواجه در توضیح شناخت شاخصه‌های لازم برای ویژندشدن عروسک‌های تلویزیونی عنوان کرد: با مشاوران بسیار باتجربه‌ای در زمینه برنامه‌های عروسکی، ساخت عروسک، تولید برنامه‌های عروسکی و خلق شخصیت‌های عروسکی همکاری و ارتباط نزدیکی با آنها داریم. تلاش کرده‌ایم قواعدی که باعث محبوبیت و جذابیت شخصیت‌های عروسکی می‌شود را تا حد زیادی در برنامه رعایت کنیم. البته در سال‌های گذشته مشکلاتی در این زمینه داشتیم که با راهنمایی این اساتید و مشاوران توانستیم آنها را برطرف کنیم. امسال هم امیدواریم نتایج بسیار بهتر و چشمگیری به دست آوریم و عروسک‌های محبوب‌تری را به مجموعه شخصیت‌های عروسکی تلویزیونی اضافه کنیم.
چالش‌های بازگشت عروسک‌های قدیمی
وی در رابطه با بازتعریف شخصیت‌های عروسکی قدیمی تلویزیون توضیح داد: در این خصوص موانع بسیار زیادی وجود دارد؛ این موانع هم از نظر حقوقی، هم صنفی و هم اجرایی پیچیده‌اند. اول اینکه از نظر حقوقی، مالکیت برخی از این عروسک‌ها هنوز به‌صورت قطعی مشخص نشده است.
از نظر صنفی هم، با اینکه مالکیت متعلق به سازمان صداوسیما است، خیلی از فعالان و متخصصان حوزه عروسکی که در خلق و اجرای این شخصیت‌ها نقش داشتند، در دسترس نیستند؛ برخی از آنها فوت شده‌اند یا با از کار افتادگی طراحان و گاهی صداپیشه‌ها، عروسک‌گردان‌ها و سازندگان اصلی عروسک‌ها دیگر نمی توان با آنها همکاری کرد. برای فعال کردن دوباره این عروسک‌ها، لازم است که تمام این افراد یا نمایندگان‌شان همکاری کنند که کار بسیار پیچیده و زمان‌بری است.
خواجه در تشریح شرایط بازتعریف عروسک‌های قدیمی افزود: عروسک‌های قدیمی برای بازگشت به صحنه و استفاده مجدد، نیاز دارند تا ابتدا در قالب داستانی جدید و منحصربه‌فرد جان بگیرند.
با توجه به تجربه‌ای که در دو تا سه سال گذشته داشتیم، به این نتیجه رسیدیم که بهتر است به جای استفاده مجدد از شخصیت‌های عروسکی قدیمی، شخصیت‌های جدید خلق کنیم. علاوه بر این، از نظر اجرایی هم بسیاری از این عروسک‌های قدیمی مشکلات زیادی دارند که ممکن است باعث شود نتوانیم از آنها را استفاده کنیم. یعنی هر کدام از این شخصیت‌ها حداقل یکی از مشکلات حقوقی، فنی یا اجرایی را دارند و این باعث شده امکان استفاده دوباره از آنها بسیار محدود و به نوعی مخدوش باشد.
احیای برنامه‌سازی عروسکی
محمد صادق باطنی، مدیر مرکز کودک و نوجوان سیما احیای برنامه‌سازی عروسکی را ازجمله اقدامات مهم این مرکز برشمرد و عنوان کرد: یکی از پیگیری‌هایی که مرکز کودک و نوجوان صداوسیما در راس اقدامات خود برنامه‌ریزی و پیگیری کرده احیای حوزه برنامه‌سازی عروسکی است که دراین مسیر حدود۹برنامه عروسکی دردست اقدام داریم.مثلا برنامه عروسکی «باغچه حشرات» که داستان جذابی در یک باغچه قدیمی وبر اساس زندگی حشرات دارد، خیلی پیشرو و دوست‌داشتنی است. برنامه «خانه آبنباتی» نیز فصل سوم و جدید و متفاوتی در حال تولید دارد. این دو محصول مخصوص گروه خردسال هستند. در حوزه کودک نیز سری جدید برنامه «ململ» را داریم که قرار است با تغییرات جدی فرم آن را تغییر دهیم. این برنامه به دلایلی سال‌ها با فرم استیجی تهیه می‌شد که تصمیم گرفتند در طراحی جدید فرم عروسکی و نمایشی داشته باشد و این امر هم در حال پیشرفت است. برنامه «عطاری ناردون» با موضوع طب سنتی به صورت عروسکی در حال اجراست.مدیر مرکز کودک و نوجوان با اشاره به دو پروژه عروسکخونه ادامه داد: از جمله اقدامات دیگری که در این خصوص انجام شده جشنواره و برنامه عروسکخونه است که همچنان ادامه دارند. ماجرای «نوید» نیز کمدی موقعیت محور عروسکی است که بین بخش‌ها در حال گفت‌وگو و طراحی است. چند برنامه دیگر هم در مرحله طراحی هستند که به زودی آماده شده و روی آنتن خواهند رفت. البته بخش‌هایی از کارهای قدیمی مثل «مهد پویا» و «پاشو پاشو» که عروسکی بودند، نیز در حال بازطراحی هستند و یکی یکی به آنتن بازمی‌گردند. در کلیت می‌توان گفت با طراحی جشنواره عروسکخونه، عروسک‌ها نقش خیلی جدی‌تری در فرآیندهای آنتن خواهند داشت و با بیش از ۵۰ عروسک جدید و احیا شده، مهمان خانه‌های بچه‌ها خواهند بود.
علی خواجه، دبیر جشنواره عروسکخونه و تهیه‌کننده برنامه‌ای با همین نام است. وی با اشاره به همزمانی مدیریت این دو رویداد گفت: ماهیت جشنواره و برنامه تلویزیونی عروسکخونه به شکلی کاملا در هم تنیده و وابسته به هم طراحی شده‌اند؛ این دو پروژه همزمان و به صورت مکمل یکدیگر اجرا می‌شوندوهیچکدام به صورت مستقل اجرانشده و نخواهند شد. اساسا هویتی که برای طراحی برنامه تلویزیونی عروسکخونه در نظر داشته‌ایم، پوشش جشنواره عروسکخونه بوده است زیراآثار جشنواره فقط از طریق همین برنامه درتلویزیون بازنمایی می‌شوند.این هم‌افزایی باعث می‌شودنه فقط این دوپروژه درمسیر هم مانع‌تراشی نکنند، بلکه به تقویت و دیده‌شدن آثار هم کمک کنند. برای شرکت‌کنندگان جشنواره، حضور در برنامه تلویزیونی عروسکخونه که از پرمخاطب‌ترین برنامه‌های شبکه‌های کودک است، یک امتیاز ویژه محسوب می‌شود، حتی اگر جایزه‌ای دریافت نکنند.
دبیر جشنواره عروسکخونه در اشاره به امتیازات دیگر تقارن این دو پروژه ادامه داد: از سوی دیگر، برنامه تلویزیونی عروسکخونه با پشتوانه قوی و حضور حرفه‌ای‌های حوزه نمایش عروسکی و حمایت از رویداد میدانی جشنواره، نیازی به صرف هزینه جداگانه برای جذب مخاطب یا ایجاد دنبال‌کننده در میدان اجتماعی ندارد؛ در واقع، این ارتباط و همکاری طبیعی و ذاتی سبب تداوم و تقویت هر دو پروژه می‌شود. در نهایت، جشنواره و برنامه «عروسکخونه» برای هم زنجیره‌ای هماهنگ و مکمل هستند که همزمان پیش می‌روند و باعث افزایش اثرگذاری پروژه‌ها خواهند شد.
قصه‌های جذاب و عروسک‌های رنگارنگ
تهیه‌کننده برنامه تلویزیونی عروسکخونه در تشریح دلایل تمایز این برنامه با دیگر برنامه‌های تولیدی حوزه کودک و نوجوان توضیح داد: ما در طراحی برنامه عروسکخونه قصد داشتیم این برنامه نسبت به سایر برنامه‌های عروسکی که بیشتر حالت ترکیبی و مجری‌محور دارند، متفاوت باشد. هدف ما این بود که برنامه‌ای کاملا نمایشی و داستان‌محور بسازیم، بدون حضور مجری، اما با بازیگران نقش‌آفرین و تمرکز روی متن و قصه. علاوه بر این، برخلاف روند اخیر که بیشتر عروسک‌ها و برنامه‌های عروسکی محبوب تلویزیون برای بزرگسالان طراحی شده‌اند، ما تمرکز خود را روی مخاطب کودک گذاشتیم و عروسک‌ها را ویژه کودکان نگه داشتیم. نکته نهایی اینکه، ساختار برنامه به‌گونه‌ای طراحی شده که امکان حضور و معرفی تعداد زیادی عروسک متنوع را فراهم می‌کند. چون این برنامه بخشی از یک جشنواره است، محدود به شخصیت‌های داخلی برنامه نیست و این فرصت را دارد که شخصیت‌های عروسکی زیادی را وارد تلویزیون کند و به مخاطبان معرفی نماید.
آموزش مسئولیت‌پذیری و پرورش تخیل کودکان
دبیرجشنواره وتهیه‌کننده برنامه عروسکخونه درباره محتوای اصلی این دوپروژه عنوان کرد:تمرکزاصلی برنامه عروسکخونه روی آموزش مسأله مسئولیت‌پذیری است. برنامه‌های شبکه کودک معمولا فقط جنبه سرگرمی ندارند و هر کدام حول یک مفهوم محوری ساخته می‌شوند و همان‌طور که گفته شد مفهوم مرکزی برنامه تلویزیونی عروسکخونه نیز مسئولیت‌پذیری است. در این راستا تلاش کردیم بتوانیم زیرشاخه‌های مختلف و محتوایی این موضوع را استخراج کرده و در هر قسمت به یکی از آنها بپردازیم، به شکلی که برنامه‌ها بتوانند سرگرم‌کننده و هنرمندانه کودکان را جذب کنند. از نظر آموزش عروسکی، سعی کردیم مطالبی ارائه دهیم که کودکان را به پرورش قوه تخیل تشویق کند، طوری که با عروسک‌های اطراف خود یا حتی عروسک‌هایی که خودشان می‌سازند، بتوانند تخیل‌شان را فعال و تقویت کنند.وی در اشاره به مزایا و محدودیت‌های همکاری عروسک‌ها و بازیگر انسانی در برنامه‌های کودک بیان کرد: هر کدام از قالب‌هایی که در آن برنامه‌سازی انجام می‌شود، به‌ویژه برای کودکان، ویژگی‌ها و قابلیت‌های خاص خود را دارند. مهم‌ترین ویژگی استفاده از کاراکتر انسانی این است که قادر است حرکت کند، اشیا را حمل کند و فعالیت‌هایی انجام دهد که عروسک معمولا از عهده آنها برنمی‌آید. عروسک بیشتر در جای خود ثابت است یا حرکت‌های محدودی دارد و نمی‌تواند اشیایی را بلند کند، بخورد یا وسیله‌ای را جابه‌جا کند. به همین دلیل، کاراکتر انسانی به ما این امکان را می‌دهد که در فضا آزادانه حرکت کنیم، موقعیت‌های مختلف خلق کنیم و بتوانیم حرکات نمایشی متنوع‌تر و بیشتری اجرا کنیم. از طرف دیگر، عروسک ویژگی‌های خلاقانه، فانتزی و به‌اصطلاح فراواقعی را به ما اضافه می‌کند؛ یعنی می‌توانیم وارد دنیای عروسک‌ها شویم و کارهای خیال‌انگیز انجام دهیم. در قالب نمایش عروسکی می‌توانیم حیوانات را به حرف بیاوریم، آدم‌های قدیمی و گذشتگان را همراه خود کنیم و قاعدتا در منطق دنیای عروسک‌ها هر چیزی ممکن می‌شود.
این ویژگی‌ها در دنیای بازیگران انسانی و واقعی ممکن است چندان موجه و قابل قبول نباشد. بنابراین استفاده همزمان از هر دو گونه، یعنی کاراکتر انسانی و عروسک، باعث می‌شود بتوانیم قابلیت‌های هر دو را کنار هم داشته باشیم و به این ترتیب محدودیت‌های هر کدام آسیب کمتری به اهداف و محتوای مورد نظر ما وارد خواهد ساخت.
حمایت رسمی از توسعه ویژند در رسانه‌ملی
این تهیه‌کننده تلویزیون درباره حفظ حقوق مؤلفان و مالکیت رسانه‌ملی برای تولید فیلم‌های سینمایی از عروسک‌های محبوب تلویزیون گفت: روند دریافت مجوز ساخت فیلم سینمایی عروسکخونه تا حد زیادی پیش رفته و موافقت‌های کلی از سوی مدیران مرتبط، بخش‌های حقوقی و بازرگانی سازمان صداوسیما گرفته شده است. توافقات اولیه انجام شده و اکنون فقط درگیر فرایندهای اداری نهایی برای اخذ این مجوز هستیم. ان‌شاءالله با پایان این مراحل، می‌توانیم با سرمایه‌گذاران و اسپانسرها وارد مذاکره شویم و ساخت فیلم سینمایی را هم در برنامه‌های امسال قرار دهیم.
وی در مورد فرایندهای لازم برای دیگر آثار جانبی نیز افزود: تمام فرایندهای حقوقی و بازرگانی که برای ساخت فیلم سینمایی لازم است، برای تولید محصولات جانبی هم باید طی شود. خوشبختانه این مسیر قانونی و رسمی در سازمان پیش‌بینی شده و اخیرا مخصوصا برای کارهای کودک، ما هم اقدام کردیم و طرح‌مان با موافقت روبه‌رو شده است. در حال حاضر منتظریم تا فرایندهای اداری و قانونی تکمیل شود تا مجوز لازم را دریافت کنیم و بتوانیم در زمینه فعالیت‌های جانبی، تجاری‌سازی و گسترش ویژند «عروسکخونه» در حوزه‌های مختلف فعالیت کنیم.
خواجه در توضیح شناخت شاخصه‌های لازم برای ویژندشدن عروسک‌های تلویزیونی عنوان کرد: با مشاوران بسیار باتجربه‌ای در زمینه برنامه‌های عروسکی، ساخت عروسک، تولید برنامه‌های عروسکی و خلق شخصیت‌های عروسکی همکاری و ارتباط نزدیکی با آنها داریم. تلاش کرده‌ایم قواعدی که باعث محبوبیت و جذابیت شخصیت‌های عروسکی می‌شود را تا حد زیادی در برنامه رعایت کنیم. البته در سال‌های گذشته مشکلاتی در این زمینه داشتیم که با راهنمایی این اساتید و مشاوران توانستیم آنها را برطرف کنیم. امسال هم امیدواریم نتایج بسیار بهتر و چشمگیری به دست آوریم و عروسک‌های محبوب‌تری را به مجموعه شخصیت‌های عروسکی تلویزیونی اضافه کنیم.
چالش‌های بازگشت عروسک‌های قدیمی
وی در رابطه با بازتعریف شخصیت‌های عروسکی قدیمی تلویزیون توضیح داد: در این خصوص موانع بسیار زیادی وجود دارد؛ این موانع هم از نظر حقوقی، هم صنفی و هم اجرایی پیچیده‌اند. اول اینکه از نظر حقوقی، مالکیت برخی از این عروسک‌ها هنوز به‌صورت قطعی مشخص نشده است.
از نظر صنفی هم، با اینکه مالکیت متعلق به سازمان صداوسیما است، خیلی از فعالان و متخصصان حوزه عروسکی که در خلق و اجرای این شخصیت‌ها نقش داشتند، در دسترس نیستند؛ برخی از آنها فوت شده‌اند یا با از کار افتادگی طراحان و گاهی صداپیشه‌ها، عروسک‌گردان‌ها و سازندگان اصلی عروسک‌ها دیگر نمی توان با آنها همکاری کرد. برای فعال کردن دوباره این عروسک‌ها، لازم است که تمام این افراد یا نمایندگان‌شان همکاری کنند که کار بسیار پیچیده و زمان‌بری است.
خواجه در تشریح شرایط بازتعریف عروسک‌های قدیمی افزود: عروسک‌های قدیمی برای بازگشت به صحنه و استفاده مجدد، نیاز دارند تا ابتدا در قالب داستانی جدید و منحصربه‌فرد جان بگیرند.
با توجه به تجربه‌ای که در دو تا سه سال گذشته داشتیم، به این نتیجه رسیدیم که بهتر است به جای استفاده مجدد از شخصیت‌های عروسکی قدیمی، شخصیت‌های جدید خلق کنیم. علاوه بر این، از نظر اجرایی هم بسیاری از این عروسک‌های قدیمی مشکلات زیادی دارند که ممکن است باعث شود نتوانیم از آنها را استفاده کنیم. یعنی هر کدام از این شخصیت‌ها حداقل یکی از مشکلات حقوقی، فنی یا اجرایی را دارند و این باعث شده امکان استفاده دوباره از آنها بسیار محدود و به نوعی مخدوش باشد.
احیای برنامه‌سازی عروسکی
محمد صادق باطنی، مدیر مرکز کودک و نوجوان سیما احیای برنامه‌سازی عروسکی را ازجمله اقدامات مهم این مرکز برشمرد و عنوان کرد: یکی از پیگیری‌هایی که مرکز کودک و نوجوان صداوسیما در راس اقدامات خود برنامه‌ریزی و پیگیری کرده احیای حوزه برنامه‌سازی عروسکی است که دراین مسیر حدود۹برنامه عروسکی دردست اقدام داریم.مثلا برنامه عروسکی «باغچه حشرات» که داستان جذابی در یک باغچه قدیمی وبر اساس زندگی حشرات دارد، خیلی پیشرو و دوست‌داشتنی است. برنامه «خانه آبنباتی» نیز فصل سوم و جدید و متفاوتی در حال تولید دارد. این دو محصول مخصوص گروه خردسال هستند. در حوزه کودک نیز سری جدید برنامه «ململ» را داریم که قرار است با تغییرات جدی فرم آن را تغییر دهیم. این برنامه به دلایلی سال‌ها با فرم استیجی تهیه می‌شد که تصمیم گرفتند در طراحی جدید فرم عروسکی و نمایشی داشته باشد و این امر هم در حال پیشرفت است. برنامه «عطاری ناردون» با موضوع طب سنتی به صورت عروسکی در حال اجراست.مدیر مرکز کودک و نوجوان با اشاره به دو پروژه عروسکخونه ادامه داد: از جمله اقدامات دیگری که در این خصوص انجام شده جشنواره و برنامه عروسکخونه است که همچنان ادامه دارند. ماجرای «نوید» نیز کمدی موقعیت محور عروسکی است که بین بخش‌ها در حال گفت‌وگو و طراحی است. چند برنامه دیگر هم در مرحله طراحی هستند که به زودی آماده شده و روی آنتن خواهند رفت. البته بخش‌هایی از کارهای قدیمی مثل «مهد پویا» و «پاشو پاشو» که عروسکی بودند، نیز در حال بازطراحی هستند و یکی یکی به آنتن بازمی‌گردند. در کلیت می‌توان گفت با طراحی جشنواره عروسکخونه، عروسک‌ها نقش خیلی جدی‌تری در فرآیندهای آنتن خواهند داشت و با بیش از ۵۰ عروسک جدید و احیا شده، مهمان خانه‌های بچه‌ها خواهند بود.
