جام جم آنلاین اصفهان؛ دکتر احمدرضا طاهری، رئیس کمیسیون انرژی و محیط زیست سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور و سازمان نظاممهندسی ساختمان استان اصفهان، در گفتوگویی به بررسی ابعاد این موضوع، راهکارهای کاهش مصرف، نقش قوانین، آموزش و فناوریهای نوین پرداخت.
به گفته طاهری، مهمترین عوامل هدررفت انرژی شامل عدم رعایت مقررات ملی ساختمان، بهویژه مبحث ۱۹، نبود عایق حرارتی در بیش از ۸۰ درصد ساختمانهای کشور، استفاده از تجهیزات قدیمی، نبود سیستمهای پایش و کنترل و همچنین پایین بودن قیمت انرژی است. این مجموعه عوامل باعث شده انگیزهای برای صرفهجویی یا سرمایهگذاری در بهینهسازی مصرف انرژی وجود نداشته باشد.
راهکارهای بهینهسازی ساختمانهای موجود و جدید
وی تأکید کرد: برای ساختمانهای موجود باید بر اساس ممیزی انرژی، رتبهبندی و برنامه اصلاحی شامل عایقکاری، بهبود سیستمهای سرمایشی و گرمایشی، تعویض پنجرهها و استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر اجرا شود.در ساختمانهای جدیدالاحداث نیز رعایت دقیق مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان و طراحی پایدار ضروری است. برنامه کلیدی در این بخش، گریدبندی و صدور گواهی انطباق انرژی برای ساختمانهاست که میتواند نقش مهمی در ارتقاء کیفیت ساخت ایفا کند.
طاهری با اشاره به ظرفیت هوش مصنوعی، اینترنت اشیاء و سیستمهای مدیریت انرژی گفت: این فناوریها امکان پایش لحظهای، پیشبینی الگوهای مصرف و بهینهسازی هوشمند را فراهم میکند. همچنین مصالح نوینی همچون نماهای تولیدکننده انرژی، سرامیکهای پیزوالکتریک و مواد تغییر فاز دهنده میتواند به کاهش مصرف و ذخیرهسازی انرژی کمک کند.
به اعتقاد رئیس کمیسیون انرژی سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور، آموزش مهندسان، ناظران، مجریان و پیمانکاران از مهمترین الزامات کاهش هدررفت انرژی است. وی با اشاره به برگزاری دورههای آموزشی مبحث ۱۹در سالهای اخیر، پیشنهاد کرد که شهرداریها نیز صدور پروانه ساخت را به گذراندن دورههای آموزشی در حوزه ساختمان سبز و پایدار مشروط کنند.
به گفته طاهری، کشور دارای مجموعهای از قوانین مانند قانون اصلاح الگوی مصرف انرژی، قانون هدفمندی یارانهها و مصوبات مربوط به بهینهسازی مصرف انرژی در ساختمانهاست. همچنین ماده ۵۵ قانون برنامه هفتم توسعه، صدور شناسنامه فنی و ملکی ساختمان و گریدبندی بهرهوری انرژی را الزامی کرده است. با این حال، ضعف در اجرای قوانین و ترک فعل برخی دستگاهها، مانع اصلی تحقق اهداف است.
وی با اشاره به اقدامات کشورهای اروپایی پس از بحران انرژی دهه ۱۹۷۰گفت: این کشورها با یارانههای بلاعوض، رتبهبندی مصالح و ساختمانها، اعمال مالیات بر کربن و محدودیت مصرف تجهیزات پر مصرف توانستند مصرف انرژی را بهینه کنند. تجربه جهانی نشان میدهد که ترکیب سیاستهای حمایتی و سختگیرانه میتواند مسیر موفقیت در بهینهسازی مصرف انرژی را هموار سازد.
مسئولیت سازمان نظام مهندسی
طاهری تأکید کرد که سازمان نظام مهندسی باید در آموزش، نظارت بر طراحی و اجرای ساختمانها، صدور گواهی انطباق انرژی و همکاری با شهرداریها نقش فعالتری ایفا کند. به گفته او، اجرای دقیق مبحث ۱۹ و توقف پروژههای متخلف میتواند نقطه عطفی در کاهش هدررفت انرژی باشد.
وی افزود: تغییرات اقلیمی نیز به طور مستقیم بر افزایش مصرف و هدررفت انرژی اثرگذار است. افزایش دما در تابستان و سرمای شدید در زمستان، نیاز به انرژی را بیشتر میکند. در این شرایط، توسعه انرژی خورشیدی، فناوریهای ذخیرهسازی انرژی و بهبود عایقبندی ساختمانها راهکارهای کلیدی مقابله با این چالش هستند.
به گفته رئیس کمیسیون انرژی سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور، در استانهای مختلف از جمله اصفهان، مشهد، البرز و خوزستان پروژههایی بر اساس مبحث ۱۹ و سیستم رتبهبندی ساختمانهای سبز اجرا شده است. در اصفهان نیز لایحهای به تصویب شورای شهر رسیده که براساس آن ساختمانهای سبز بین ۲۰ تا ۵۰ درصد تخفیف عوارض شهرداری دریافت میکنند.
طاهری در پایان تأکید کرد: اگر روند فعلی ادامه یابد، ناترازیهای انرژی در کشور تشدید خواهد شد. باید با همکاری همه دستگاهها و رعایت دقیق مقررات ملی ساختمان، آیندهای پایدار برای انرژی و محیط زیست رقم بزنیم.