در جدیدترین حرکت مدنی علیه اسرائیل، کشتی ۱۸ متری «حنظله» با حضور ۱۵ فعال دغدغهمند حامی آرمان فلسطین از بندر سیراکوز ایتالیا به سوی کرانه شرقی مدیترانه راهی شد تا اقتدار پوشالی ارتش اشغالگرقدس را به چالش بکشد.خدمه این کشتی اروپایی از چهرههای برجسته قاره سبز در عرصه حقوق بشری از نمایندگان پارلمان فرانسه، پزشکان بدون مرز تا روزنامهنگاران مستقل محسوب میشوند که به سانسور و خفقان جریان اصلی غرب تن ندادهاند.
اما مهمترین پیام این سفر شاید نام کشتی آزادیخواه باشد که به افتخار شهید کارتونیست ناجی العلی از شخصیت کودکانه ساخت وی یعنی «حنظله» الهام گرفته شده است. کودکی که در مقابل جنایات رژیم صهیونیستی ایستاده و با بیعدالتی جهانی مبارزه میکند. اکنون، آوازه «حنظله» اسم رمز، بسیج افکارعمومی جهان علیه مماشات سیاسیون فاسد با رژیم صهیونیستی تبدیل شده و دیگر مردم غزه مقابل ماشین جنگی اسرائیل احساس تنهایی نخواهند کرد.
خرابکاری در مسیر حنظله
همزمان با تنگتر شدن حلقه محاصره باریکه غزه و شیوع قحطی میان آوارگان فلسطینی، کشتی حنظله بهسوی اراضی اشغالی وارد آبهای آزاد شد اما به دلیل خرابکاری دشمنان آرمان فلسطین مجبور به توقف موقتی شد. به گواهی خدمه کشتی، یک ماده شیمیایی قابل اشتعال در داخل مخازن آب حنظله کشف شد که ممکن بود طی سفر با انفجار خود جان فعالان حقوق بشری قاره سبز را مورد تهدید قرار دهد.در راستای خرابکاری ماموران موساد، طنابی ناشناخته به دور کشتی پیچیده بسته شده بود که بدون وارسی خدمه حنظله منجر به تخریب بدنه آن گردد اما باهوشیاری حامیان آرمان فلسطین این خرابکاری نیز ثمری نداشت.
جاکوب برگر، فعال حقوق بشر آمریکایی حاضر در کشتی به اصحاب رسانه گفت که هدف از این خرابکاریها مختل کردن ماموریت حنظله است. با این حال، روحیه حاضران در این کشتی همچنان بالاست و همه متعهد کمک به ملت فلسطین هستند.
همبستگی شهروندان غربی با فلسطین
مسلما کمکهای اندک کشتیهای فعالان حقوق بشری اروپایی-آمریکایی برای رفع گرسنگی نوارغزه کافی نخواهد بود اما بایستی به عقبنشینی گام به گام لابی صهیونیسم در سلطه بر افکار تمدن غربی دقت کرد. دهههای پیشین سازمان آزادیبخش فلسطین در چشم شهروندان ناآگاه اروپا و آمریکا جنبشی غیرمشروع بهنظر میآمدند اما امروزه رجزخوانیهای ابوعبیده، سخنگوی گردانهای عزالدین القسام به الگوی جوانان خسته از دنیای ماشینی غرب تبدیل شده است.
زمانیکه شهروندان دغدغهمند غربی با چشم مشاهده کردند که اعتراضات مسالمتآمیز آنها با سرکوب نهادهای امنیتی آلوده به لابی صهیونی مواجه شده، به عمق پوچی ادعاهای لیبرال دموکراسی پیبردند و خود منظور تاثیر بر معادلات باریکه غزه وارد میدان مبارزه با امپراتوری نظامی-رسانهای تلآویو شدند.از تحریم کالاهای مرتبط با صهیونیستها اعتصابهای گسترده در کارخانههای و البته به سرمایهداران اسرائیلی موج اول اعلام همبستگی با آرمان فلسطین بود. سپس در مرحله بعد دغدغهمندان غربی با ارسال کشتیهای کمکهای انساندوستانه به کرانه شرقی مدیترانه سقوط قدرت نرم (اغنای مردم) شبکه جهانی صهیونیسم را فریاد زدند.
احیای نهضت کاروان آزادی
حرکت کشتیهای «حنظله» و پیشتر «مادلین» در سال ۲۰۲۵ برای کمک به مردم غزه را میتوان بازسازی مردمی کاروان آزادی ۲۰۱۰ دانست؛ تلاشی بینالمللی برای شکستن محاصره غزه که این بار با تجربه بیشتر، نمادپردازی دقیقتر و مشارکت گستردهتر فعالان حقوق بشر در سراسر جهان صورت گرفته است. برخلاف کاروان قبلی که بهشدت از سوی ارتش رژیم صهیونیستی مورد حمله قرار گرفت، این حرکت جدید سعی دارد با هوشیاری و حمایت رسانهای جهانی از تکرار فجایع گذشته جلوگیری کند.در سال ۲۰۱۰، کشتی «ماوی مرمره» که پرچم کاروان آزادی را حمل میکرد، در آبهای بینالمللی مورد یورش نظامیان رژیم صهیونیستی قرار گرفت و ۱۰ فعال صلحطلب به شهادت رسیدند. آن رویداد گرچه به هدف فوری خود نرسید، اما موجی از همبستگی جهانی با مردم فلسطین به راه انداخت و چهره واقعی اسرائیل را برای بسیاری افشا کرد. اکنون کشتی «حنظله» بعد از موفقیت کشتی «مادلین» در نمایش چهره عریان و خشن صهیونیسم توانست با تکیه بر حافظه تاریخی و عزم جهانی برای تکرار مقاومت ادامه همان مسیر ماوی مرمره باشد.
تفاوت مهم کشتی حنظله با کاروان آزادی ۲۰۱۰، در نقش برجستهتر شهروندان کشورهای غربی و حضور گستردهتر رسانهها و شبکههای اجتماعی است. در روزگاری که افکار عمومی نقش مهمی در تغییر سیاستها ایفا میکند، این کاروان نهفقط حامل کمک، بلکه حامل پیام عدالت و افشاگر چهره محاصرهگران است. بازسازی کاروان آزادی، این بار با ابزارهای نوین و روایتی انسانیتر، افقی تازه برای کنشگری جهانی در قباله فلسطین گشوده است.
تاثیر قطعی بر افکارعمومی غرب
حرکت کشتی حنظله، بار دیگر نگاه افکار عمومی غرب را به محاصره غزه و وضعیت انسانی آن جلب کرده است. بسیاری از مردم در اروپا و آمریکا که ممکن است درگیر روایتهای رسمی رسانههای جریان اصلی باشند، با دیدن مشارکت هموطنانشان در این کاروان، نسبت به واقعیتها حساستر شدهاند. حضور شهروندان غربی در کشتی، پیوند عاطفی و اخلاقی تازهای با مسأله فلسطین ایجاد کرده است.در فضای شبکههای اجتماعی، حنظله به نمادی از مقاومت و همبستگی فراملی بدل شده است؛ هشتگهای حمایتی، ویدیوهای لحظهبهلحظه و بیانیههای همبستگی از سوی فعالان، هنرمندان و نهادهای مردمی غربی در حال گسترشاند. این فضای آنلاین فشار مضاعفی بر دولتهای غربی ایجاد میکند که تاکنون یا حامی رژیم صهیونیستی بودهاند یا در برابر جنایات آن سکوت کردهاند. آگاهی عمومی، مشروعیت سیاستهای جانبدارانه را به چالش میکشد.
از سوی دیگر، حرکتهایی چون کشتی حنظله میتوانند الهامبخش جنبشهای مدنی و دانشگاهی در غرب باشند. همانگونه که اعتراضات ضدآپارتاید در آفریقای جنوبی با پشتیبانی دانشگاهیان غربی اوج گرفت، هماکنون نیز بسیاری از نهادهای علمی، کلیساها و اتحادیهها بهتدریج در کنار مردم فلسطین قرار میگیرند. کشتی حنظله نهفقط به غزه که به قلب وجدان غربیها نیز نفوذ کرده است.
حنظله جانشین راستین مادلین
پیش از تقابل حنظله با رژیم صهیونی، نهضت شکافتن حلقه محاصره باریکه غزه با اعزام مادلین به آبهای کرانه اراضی اشغالی مطرح شد. درماه گذشته نیز، کشتی«مادلین» با مشارکت فعالانی از چندین کشور و حامل کمکهای بشردوستانه، تلاش کرد محاصره رژیم صهیونیستی بر غزه را بشکند.هنگامی که این کشتی به غزه نزدیک شد، رژیم صهیونیستی دستور داد تا ارتش از رسیدن آن به غزه جلوگیری کند. واحد نیروهایی دریایی به کشتی یورش برد، آن را تحت کنترل خود درآورد و فعالان را بازداشت کرد. نیروهای اشغالگر فعالان بازداشتشده را به فرودگاه «بن گوریون» در تلآویو منتقل کرده و سپس آنها را به کشورهایشان بازگرداندند. اما فعالیت شجاعانه آنها مسیر جدیدی را برای مقابله با ماشین جنگی صهیونیستی گشود که تا امروز مایه شرمساری حقوق بشری اسرائیل درسطح جهانی شده است.