جهان در شوک گرما
سازمان جهانی هواشناسی درگزارش اخیرخود اعلام کرده سال پیش‌رو در مسیر تبدیل به گرم‌ترین سال ثبت‌شده در تاریخ است. داده‌های اولیه نشان می‌دهددمای متوسط جهانی در این سال به‌طورموقت ازآستانه ۱.۵درجه سانتیگرادبالاتر ازسطح پیش‌صنعتی فراتر رفته، که نشانه‌ای هشداردهنده از شدت گرفتن تغییرات اقلیمی است.
گرمایش بی‌سابقه
براساس گزارش سازمان جهانی هواشناسی، دمای متوسط جهانی درنیمه اول سال به‌طور قابل‌توجهی بالاتر از میانگین بلندمدت بوده است. داده‌های جمع‌آوری‌شده از ایستگاه‌های هواشناسی، ماهواره‌ها و حسگرهای اقیانوسی نشان می‌دهد دمای سطح زمین و اقیانوس‌ها در این سال به‌طور موقت از حد ۱.۵درجه سانتیگراد بالاتر از دوره پیش‌صنعتی (۱۹۰۰ ــ ۱۸۵۰) عبور کرده است. این آستانه که در توافق‌نامه پاریس به‌عنوان یک هدف کلیدی برای محدود کردن گرمایش جهانی تعیین شده بود، برای اولین بار به‌صورت موقت نقض شده است. سازمان جهانی هواشناسی تأکید می‌کند این افزایش دما به معنای نقض دائمی توافق پاریس نیست. زیرا این توافق بر میانگین‌های بلندمدت متمرکز است. بااین‌حال، رویداد مورد اشاره نشانه‌ای از سرعت‌گرفتن گرمایش جهانی است. سال ۲۰۲۳ پیشتر عنوان گرم‌ترین سال را با دمای ۱.۴۵درجه سانتیگراد بالاتر از سطح پیش‌صنعتی به خود اختصاص داده بودو داده‌های اولیه نشان می‌دهد امسال احتمالا این رکورد را خواهد شکست.
عوامل کلیدی گرمایش
انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از سوزاندن سوخت‌های فسیلی، جنگل‌زدایی و فعالیت‌های صنعتی همچنان عامل اصلی گرمایش جهانی است. سال گذشته تحت تأثیر یک ال‌نینوی قوی قرار داشت که دمای سطح اقیانوس‌ها را افزایش داد و به گرمایش جهانی شدت‌بخشید. این پدیده، که با گرم شدن غیرعادی آب‌های اقیانوس آرام همراه است، به امواج گرمایی و الگوهای آب‌وهوایی شدید کمک کرد. همچنین ذوب یخ‌های قطبی و کاهش سطح برف، که نور خورشید را کمتر بازتاب می‌دهند، گرمایش را تشدید کرده‌اند. این پدیده، معروف به «تقویت قطبی» به‌ویژه در قطب شمال مشهود است؛ جایی که دما تا سه‌برابر سریع‌تر از میانگین جهانی افزایش یافته.
پیامدهای گرمای زمین
امسال شاهد امواج گرمایی بی‌سابقه‌ای در سراسر جهان هم بودیم. از اروپا تا آسیا و آمریکا دمای بالا رکوردهای جدیدی ثبت کرد. این امواج گرمایی به آتش‌سوزی‌های گسترده، کاهش محصولات کشاورزی و افزایش مرگ‌ومیر مرتبط با گرما منجر شدند. الگوهای آب‌وهوایی غیرعادی از جمله سیل‌های ویرانگر در آفریقا و آسیای‌جنوبی و خشکسالی‌های شدید در مناطقی از خاورمیانه و آمریکا تشدید شدند. این رویدادها آوارگی میلیون‌ها نفر و خسارات اقتصادی قابل‌توجهی را درپی داشتند.ذوب سریع یخ‌های گرینلند به افزایش سطح دریا ادامه داد.سطح دریا به‌طور متوسط ۳.۷میلیمتر درسال افزایش‌یافت که تهدیدی برای جوامع ساحلی و جزایر کوچک است. گرمایش جهانی به سفیدشدگی صخره‌های مرجانی، تغییرزیستگاه گونه‌های جانوری و افزایش خطر انقراض منجر شده است. در سال ۲۰۲۴، گزارش‌هایی از کاهش تنوع زیستی در مناطق گرمسیری و قطبی منتشر شد.
تلاش‌های جهانی برای مقابله
سازمان جهانی هواشناسی و سازمان ملل متحد بر لزوم اقدام فوری برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای تأکید دارند. توافق‌نامه پاریس هدف محدودکردن گرمایش به۱.۵درجه سانتیگراد را تعیین کرده است، اما مسیر کنونی جهان به سمت افزایش ۲.۵ تا ۳ درجه تاپایان‌قرن پیش می‌رود.سرمایه‌گذاری درانرژی‌های تجدیدپذیرمانند خورشیدی وبادی برای کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی می‌تواند یک راهکار مهم باشد. همچنین در کنار آن باید حفاظت از جنگل‌ها و بازسازی اکوسیستم‌ها را در دستور کار قرار داد و ساخت زیرساخت‌های مقاوم در برابر بلایای طبیعی و بهبود سیستم‌های هشدار زودهنگام را در نظر گرفت.
چالش‌های پیش‌رو
علی‌رغم تلاش‌ها، موانع متعددی در این میان وجود دارد. کشورهای در حال توسعه به حمایت مالی و فناوری برای انتقال به اقتصاد کم کربن نیاز دارند. همچنین اختلافات سیاسی و اولویت‌های اقتصادی کوتاه‌مدت در برخی کشورها مانع از اجرای سیاست‌های زیست‌محیطی مؤثر شده است. سازمان جهانی هواشناسی هشدار می‌دهد که بدون کاهش فوری انتشار گازهای گلخانه‌ای، دستیابی به اهداف اقلیمی دشوارتر خواهد شد.
چه چیزی در انتظارمان است؟
اگر روند کنونی ادامه یابد، گرمایش جهانی می‌تواند به تغییرات برگشت‌ناپذیر در سیستم‌های اقلیمی منجر شود. بااین‌حال، پیشرفت‌های اخیر در فناوری‌های سبز و افزایش آگاهی عمومی امیدبخش است. امسال به‌عنوان یک نقطه عطف در مبارزه با تغییرات اقلیمی دیده می‌شود. زیرا توجه جهانی به این بحران را افزایش داده است.
براساس گزارش سازمان جهانی هواشناسی، دمای متوسط جهانی درنیمه اول سال به‌طور قابل‌توجهی بالاتر از میانگین بلندمدت بوده است. داده‌های جمع‌آوری‌شده از ایستگاه‌های هواشناسی، ماهواره‌ها و حسگرهای اقیانوسی نشان می‌دهد دمای سطح زمین و اقیانوس‌ها در این سال به‌طور موقت از حد ۱.۵درجه سانتیگراد بالاتر از دوره پیش‌صنعتی (۱۹۰۰ ــ ۱۸۵۰) عبور کرده است. این آستانه که در توافق‌نامه پاریس به‌عنوان یک هدف کلیدی برای محدود کردن گرمایش جهانی تعیین شده بود، برای اولین بار به‌صورت موقت نقض شده است. سازمان جهانی هواشناسی تأکید می‌کند این افزایش دما به معنای نقض دائمی توافق پاریس نیست. زیرا این توافق بر میانگین‌های بلندمدت متمرکز است. بااین‌حال، رویداد مورد اشاره نشانه‌ای از سرعت‌گرفتن گرمایش جهانی است. سال ۲۰۲۳ پیشتر عنوان گرم‌ترین سال را با دمای ۱.۴۵درجه سانتیگراد بالاتر از سطح پیش‌صنعتی به خود اختصاص داده بودو داده‌های اولیه نشان می‌دهد امسال احتمالا این رکورد را خواهد شکست.
عوامل کلیدی گرمایش
انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از سوزاندن سوخت‌های فسیلی، جنگل‌زدایی و فعالیت‌های صنعتی همچنان عامل اصلی گرمایش جهانی است. سال گذشته تحت تأثیر یک ال‌نینوی قوی قرار داشت که دمای سطح اقیانوس‌ها را افزایش داد و به گرمایش جهانی شدت‌بخشید. این پدیده، که با گرم شدن غیرعادی آب‌های اقیانوس آرام همراه است، به امواج گرمایی و الگوهای آب‌وهوایی شدید کمک کرد. همچنین ذوب یخ‌های قطبی و کاهش سطح برف، که نور خورشید را کمتر بازتاب می‌دهند، گرمایش را تشدید کرده‌اند. این پدیده، معروف به «تقویت قطبی» به‌ویژه در قطب شمال مشهود است؛ جایی که دما تا سه‌برابر سریع‌تر از میانگین جهانی افزایش یافته.
پیامدهای گرمای زمین
امسال شاهد امواج گرمایی بی‌سابقه‌ای در سراسر جهان هم بودیم. از اروپا تا آسیا و آمریکا دمای بالا رکوردهای جدیدی ثبت کرد. این امواج گرمایی به آتش‌سوزی‌های گسترده، کاهش محصولات کشاورزی و افزایش مرگ‌ومیر مرتبط با گرما منجر شدند. الگوهای آب‌وهوایی غیرعادی از جمله سیل‌های ویرانگر در آفریقا و آسیای‌جنوبی و خشکسالی‌های شدید در مناطقی از خاورمیانه و آمریکا تشدید شدند. این رویدادها آوارگی میلیون‌ها نفر و خسارات اقتصادی قابل‌توجهی را درپی داشتند.ذوب سریع یخ‌های گرینلند به افزایش سطح دریا ادامه داد.سطح دریا به‌طور متوسط ۳.۷میلیمتر درسال افزایش‌یافت که تهدیدی برای جوامع ساحلی و جزایر کوچک است. گرمایش جهانی به سفیدشدگی صخره‌های مرجانی، تغییرزیستگاه گونه‌های جانوری و افزایش خطر انقراض منجر شده است. در سال ۲۰۲۴، گزارش‌هایی از کاهش تنوع زیستی در مناطق گرمسیری و قطبی منتشر شد.
تلاش‌های جهانی برای مقابله
سازمان جهانی هواشناسی و سازمان ملل متحد بر لزوم اقدام فوری برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای تأکید دارند. توافق‌نامه پاریس هدف محدودکردن گرمایش به۱.۵درجه سانتیگراد را تعیین کرده است، اما مسیر کنونی جهان به سمت افزایش ۲.۵ تا ۳ درجه تاپایان‌قرن پیش می‌رود.سرمایه‌گذاری درانرژی‌های تجدیدپذیرمانند خورشیدی وبادی برای کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی می‌تواند یک راهکار مهم باشد. همچنین در کنار آن باید حفاظت از جنگل‌ها و بازسازی اکوسیستم‌ها را در دستور کار قرار داد و ساخت زیرساخت‌های مقاوم در برابر بلایای طبیعی و بهبود سیستم‌های هشدار زودهنگام را در نظر گرفت.
چالش‌های پیش‌رو
علی‌رغم تلاش‌ها، موانع متعددی در این میان وجود دارد. کشورهای در حال توسعه به حمایت مالی و فناوری برای انتقال به اقتصاد کم کربن نیاز دارند. همچنین اختلافات سیاسی و اولویت‌های اقتصادی کوتاه‌مدت در برخی کشورها مانع از اجرای سیاست‌های زیست‌محیطی مؤثر شده است. سازمان جهانی هواشناسی هشدار می‌دهد که بدون کاهش فوری انتشار گازهای گلخانه‌ای، دستیابی به اهداف اقلیمی دشوارتر خواهد شد.
چه چیزی در انتظارمان است؟
اگر روند کنونی ادامه یابد، گرمایش جهانی می‌تواند به تغییرات برگشت‌ناپذیر در سیستم‌های اقلیمی منجر شود. بااین‌حال، پیشرفت‌های اخیر در فناوری‌های سبز و افزایش آگاهی عمومی امیدبخش است. امسال به‌عنوان یک نقطه عطف در مبارزه با تغییرات اقلیمی دیده می‌شود. زیرا توجه جهانی به این بحران را افزایش داده است.
