دیگر این موضوع که «سود فوتبالیست‌های ایرانی» برای باشگاه‌های خارجی است، چندان عجیب نیست. در شرایطی که کشورهای همسایه و حتی لیگ‌های درجه دو اروپایی با سرمایه‌گذاری در بخش استعدادیابی، بازیکنان خود را به باشگاه‌های بزرگ‌تر معرفی و ازآنها درآمدزایی می‌کنند، درایران باشگاه‌ها همچنان ازضعف شدید درمدیریت، تبلیغ و بازاریابی بازیکنان رنج می‌برند. آنها به ناچار و گاهی از روی میل و اشتیاق، قبول می‌کنند سود فوتبالیست‌ها به جیب خارجی‌ها برود. نمونه آن انتقال بازیکنان مستعد به باشگاه شباب الاهلی در سال‌های گذشته و لیگ روسیه بوده است.
شباب فهمید، بعضی‌ها نفهمیدند!
روس‌ها اولین بار با جذب سردار آزمون، طعم سودآوری از انتقال بازیکنان ایرانی را چشیدند. آزمون با ۳/۲میلیون یورو از روستوف که هزینه‌ای برای خریدش نکرده بود، به روبین کازان رفت. اودرآنجا درخشید وکلی درآمد به باشگاه اضافه کرد و در نهایت روبین با فروش او به زنیت۱۲میلیون یورو سود کرد! این چرخه سودده انتقال سردار هنوز هم ادامه دارد و این بار نوبت به باشگاه الاهلی امارات رسیده است. باشگاهی که درچند سال گذشته، میزبان فوتبالیست‌های مستعد ایرانی بوده است. همین امسال آنها رضا غندی‌پور مهاجم مستعد ایرانی را جذب کردند، همان‌طور که در گذشته مهدی قایدی راازچنگ استقلال در آوردند. این باشگاه پای احمد نوراللهی را هم به فوتبال امارات باز کرد.آنها از خرید و فروش بازیکنان ایرانی سود زیادی کرده‌اند. نمونه‌اش مهدی قایدی که با دو میلیون یورو به شباب رفت ولی این باشگاه ظرف چند سال گذشته، رقم‌های کلانی از انتقال قرضی و در نهایت فروش قطعی‌اش به جیب زده است.پروژه باشگاه شباب‌الاهلی برای سرمایه‌گذاری روی بازیکنان ایرانی همچنان ادامه دارد. آنها روز پنجشنبه گذشته از خرید مرصاد صفی مدافع ۲۲ ساله نساجی از لیگ دسته اول ایران خبر دادند! شک نکنید تابستان امسال روی بازیکنان ایرانی دیگری هم دست گذاشته‌اند و این قصه ادامه دارد.
پیشتازی روسیه نسبت به امارات
روس‌ها زودتر از اماراتی‌ها فهمیدند باید دست روی بازیکنان مستعد ایرانی بگذارند.پروژه هم باسردار آزمون آغازو با سعید عزت‌اللهی ادامه پیدا کرد. باشگاه‌های این کشور درسال‌های گذشته فوتبالیست‌هایی مثل محمد محبی،رضا شکاری، محمد‌جواد حسین‌نژاد،سعید سحرخیزان، محمد‌مهدی زارع و...راجذب کردند.ترفند آنهانیزمشخص است.اگربازیکن خروجی خوبی داشته باشدحفظ می‌شودوبعدبا قیمتی گزاف به باشگاه‌های اروپایی می‌رود.وگرنه باسودخوب آنهارابه باشگاه‌های ایرانی می‌فروشند.
امیدی هست؟!
اگر باشگاه‌های ایرانی نتوانند مسیرحرفه‌ای برای معرفی بازیکنان مستعد به بازار اروپا و لیگ‌های معتبر ایجاد کنند، همچنان این بازار ضررده ادامه خواهد داشت. راه‌حل چنین مشکلی سرمایه‌گذاری روی برندینگ بازیکنان، ایجاد شبکه ارتباطی قوی با ایجنت‌ها و باشگاه‌های اروپایی و نگاه بلندمدت اقتصادی است که البته مدیران ایرانی بخش ورزشی ذره‌ای با آن آشنایی ندارند. آنها حتی حاضر نیستند دوره‌های مدیریت در کشورهای پیشرفته بگذارنند و البته اگر هم بگذرانند، در سیستم معیوب فوتبال و فضای مجازی‌اش، حل می‌شوند.
چرا آنها می‌توانند و ما نمی‌توانیم؟
مشکل اما کجاست؟ چرا باشگاه‌های ایرانی از کنار این بازیکنان به سود نمی‌رسند؟ یک نمونه واضح که حتی صدای وینفرد شفر را درآورد اللهیار صیادمنش بود که مدیران وقت راضی شدند او را با یک میلیون دلار بفروشند، در حالی که مربی آلمانی اعتقاد داشت این بازیکن چندین برابر ارزش دارد.ظاهرا مشکل اصلی نبود ارتباط سازمان‌یافته باشگاه‌های ایرانی با باشگاه‌ها و ایجنت‌های اروپایی است. درحالی که دراروپا، یک میلیون دلار برای خرید رضایتنامه یک بازیکن مبلغی ناچیز محسوب می‌شود و جزئی از چرخه پرسود فوتبال است، در ایران همین رقم مدیران راشوکه می‌کند! ازسویی مدیران می‌گویند اگر ما نفروشیم، مدیران بعدی از فروش بازیکن به سود می‌رسند! به همین دلیل، تصمیمات انتقالی نه بر مبنای نگاه اقتصادی و بلندمدت، بلکه بر اساس نیاز فوری به نقدینگی یا فرار از بحران مالی و حتی سود مناسب برای مدیران گرفته می‌شود.
علاوه بر آن، باشگاه‌های ایرانی در تبلیغ و معرفی درست بازیکنان خود نیز کاملا منفعل عمل می‌کنند. در کشورهای مختلف دنیا، رسانه باشگاه در خدمت بخش مارکتینگ است. به این شکل که کمک می‌کند باشگاه درآمد بیشتری کسب کند. باشگاه‌ها که می‌دانند فروش بازیکن بخش مهمی از این پروسه است، در رسانه خود برای تبلیغ بازیکنان جوان، تولید محتوا می‌کنند در حالی که باشگاه‌های ایرانی اصلا چنین کاری را بلد نیستند.
حاصل این ضعف سیستماتیک، صادرات خام استعدادهاست.همان‌طورکه دراقتصاد خام‌فروشی نفت یاموادمعدنی آسیب‌زاست، در فوتبال هم واگذاری ارزان بازیکنان ضرر به حساب می‌آید. روس‌ها و اماراتی‌ها فهمیده‌اند چطور از فوتبالیست‌های ایرانی سود کنند اما مدیران داخلی نه! آنها گاهی حاضر هستند به قیمت صاف شدن بدهی‌ها به بازیکنان نامی رضایتنامه بدهند و البته این موارد درباره ستاره‌های فوتبال معمولا با پشت پرده‌های عجیبی همراه است.
