شاخص کل هموزن که نمای دقیقتری از وضعیت کلی بازار سهام رانشان میدهد، افت ۸۸۹۱ واحدی (۱.۱۲درصد) داشت و به ۷۸۱هزار و ۷۹۹ واحد رسید. شاخص فرابورس هم ۲۰۹ واحد افت را ثبت کرد و به ۲۳هزار و ۷۹۵ واحد رسید.
از میان کل نمادهای فعال در بازار سهام، تنها ۳۹ نماد در محدوده مثبت بسته شدند، درحالیکه ۷۰۶ نماد کاهش قیمت را ثبت کردند؛ درمجموع بازار سهام در نخستین روز هفته با فضای منفی و روانی ناشی از مکانیسم ماشه (اسنپبک) روبهرو شد.طبق دادههای آماری مدیریت نظارت بر بورسهای سازمان بورس و اوراق بهادار ارزش معاملات خرد به۳۳.۵۹۱ میلیارد ریال رسید. بااینحال کارشناسان میگویند فعالشدن اسنپبک اگرچه در سطح خبری بازتاب گستردهای داشته، اما اثر مستقیمی بر بورس ندارد؛ چراکه عملکرد شرکتهای بورسی بیش از هر چیز تحت تأثیر نرخ بهره و نرخ ارز است و نه تحریمها.کارشناسان و فعالان بازار سرمایه با اشاره به افت ۵۰هزار واحدی شاخص کل میگویند با توجه به اخبار مربوط به بازگشت مکانیسم ماشه، انتظار میرفت بازار واکنش منفی نشان دهد و همین اتفاق رخداد اما با فروکش کردن اثر روانی، بازار دوباره به مسیر خودش ادامه خواهد داد.
تاثیر اسنپبک بر بازار سهام چقدر است؟
شاهین چراغی،عضو سابق شورای عالی بورس با اشاره به موضوع فعالشدن اسنپبک در روزهای آینده گفت: درحقیقت از همان زمانی که برجام امضا شد، به جهت ساختار اقتصاد کشورهای اروپایی وحاکمیت بخش خصوصی در اقتصاد آن، مراودات تجاری و مالی ایران با اروپا شکلنگرفت، البته تنها ارتباط چند بانک ایرانی آنهم بهصورت محدود برای تامین غذا و دارو با چند بانک اروپایی ایجاد شد که از همان ابتدا نیز تحت پوشش تحریمهای سازمان ملل نبودند.
وی افزود: بنابراین هیچ رابطه کارگزاری بانکی، میان بانکهای ایرانی و بانکهای واسط اروپایی که بیشتر کار تسویه و انتقالات مالی را انجام میدهند ایجاد نشد و به همین جهت نیز پس از برجام هیچ مزیتی در حوزه مبادلات بانکی بینالمللی صورتنگرفت و هیچ بانک ایرانیای نیز نتوانست این فرآیند را انجام دهد و از سوئیفت استفاده کند.
این کارشناس اقتصادی افزود: این موضوع تاثیری برصادرات وواردات درکشور ندارد؛چراکه طی سالهای گذشته مراودات بانکی با کشورهای اروپایی نداشتهایم و متعاقب آن نیز این موضوع اثری بر بورس ندارد؛ چراکه شرکتهای بورسی از زمانی که آمریکا از برجام خارج شد هیچ مراودهای با بانکهای اروپایی نداشتند و صادرات و واردات از همان مسیرهایی که تا امروز بوده و طی سالهای اخیر انجام شده، ادامه دارد. بنابراین، از منظر اقتصادی، این موضوع بر بازار سرمایه اثر قابلتوجهی ندارد و بیشتر جنبه خبری آن برجسته است.
چراغی گفت: بازار سرمایه از این وضعیت متاثر نخواهد شد، چراکه صورت مالی شرکتها از این اتفاق متاثر نمیشود و بیشتر از وضعیتهای جاری مانند نقدینگی و قیمت ارز اثرپذیر است. آنچه امروز بیشتر به آن نیاز داریم بحث تعیین وضعیت نرخ بهره و تعیین نرخ ارز در بازار سرمایه است که بسیار اثرگذار خواهد بود و دولت باید به این موضوع به صورت جدی فکر کند؛ چراکه نرخ بهره و نرخ ارز بهخصوص ارزی که حاصل از صادرات شرکتهای بخش خصوصی است بر وضعیت بازار سرمایه اثر و نقش بسیار بالایی دارد.
ریزش بورس موقتی است
نیما نائینیان، کارشناس بازار سرمایه نیز با اشاره به ریزش شاخص بورس در پی تحولات سیاسی اخیر، با موقتیدانستن این ریزش اظهار داشت: با توجه به رویدادهای اخیر ازجمله جنگ تحمیلی ۱۲روزه و همچنین فعالشدن قریبالوقوع مکانیسم ماشه، بازار سرمایه واکنش شدیدی نشان داد و روز گذشته بیش از ۵۰هزار واحد افت کرد. این ریزش احتمالا همچنان ادامهدار خواهد بود.وی افزود: شاخص بورس دیروز در سطح دومیلیون و ۵۴۲هزار واحد بسته شد و پیشبینی میشود تا محدوده دومیلیون و ۳۰۰هزار واحد پایین بیاید. بیاعتمادی سرمایهگذاران باعث شده نقدینگی به سمت طلا و ارز حرکت کند. روز گذشته صندوقهای طلا بیش از ۷درصد رشد داشتهاند که نشان میدهد سرمایهگذاران این مسیر را انتخاب کردهاند. نائینیان تأکید کرد: بازار سرمایه پس از تحمل یک ریزش به ارزندگی بسیار بالایی خواهد رسید و در میانمدت میتواند خود را بازسازی کند.این کارشناس گفت: اقتصاد ایران سالهاست درگیر تحریمهاست و شرکتهای صادراتی راههای فروش و انتقال پول خود را پیدا کردهاند. هرچند هزینههایشان افزایش یافته اماتحریمها آنها رافلج نمیکند.واقعیت این است که تحریمها به همان اندازه که کلیت اقتصاد را تحت فشار قرار میدهند، شرکتهای صادراتمحور را هم متأثر میسازند.وی با بیان اینکه بهترین روش برای سرمایهگذاران خرد، تشکیل یک سبد متنوع دارایی است، بیان کرد: دولت همواره از طریق انتشار اوراق، از بازار سرمایه تأمین مالی میکند و این روند ادامه خواهد داشت، اما عرضههای گسترده سهام دولتی مانند سال ۹۹ در شرایط فعلی بعید است؛ چراکه بازار تشنه خرید نیست و استقبال عمومی وجود ندارد؛ بنابراین دولت فعلا تنها از ابزار اوراق برای جبران کسری بودجه بهره خواهد گرفت.