فیلم «ناتور دشت» به‌کارگردانی محمدرضا خردمندان، «گوزن‌های اتوبان» به کارگردانی ابوالفضل صفاری، «آدم‌فروش» به‌کارگردانی محمود کلاری و «سینما متروپل» به‌کارگردانی محمدعلی باشه‌آهنگر جزو فیلم‌هایی هستند که شهریورماه به جدول اکران اضافه شدند و بیشترشان از لحاظ مضمون و محتوا فیلم‌های اجتماعی هستند. «قسطنطنیه» به‌کارگردانی کریم امینی، «لاک پشت» به‌کارگردانی بهمن کامیار و «یوز» به‌کارگردانی رضا ارژنگی نیز سه فیلمی هستند که اکران خود را با شروع فصل پاییز آغاز کرده‌اند.
نامعادله افزایش فروش و کاهش ۴ میلیونی مخاطبان
در شش‌ماهه نخست امسال فروش کل سینماها ۱۰۱۷ میلیارد و ۹۶۸ میلیون تومان بوده که در مقایسه با آمار سال گذشته (بالغ بر ۹۰۲ میلیارد و ۶۶ میلیون تومان) بیش از ۱۰۰میلیارد فروخته که البته این رقم با توجه به افزایش قیمت بلیت سینما چندان زیاد به‌نظر نمی‌رسد. همچنین میزان مخاطبان امسال که برابر با ۱۲میلیون و ۷۷۹هزار و ۲۷نفر بوده در مقایسه با سال گذشته که ۱۶ میلیون و ۱۹ هزار و ۳۵۳ نفر بوده، بیش از ۴میلیون نفر کاهش داشته که این کاهش مخاطب می‌تواند دو دلیل داشته باشد؛ اول زمان سه‌ساعته تماشای پرفروش‌ترین و پرمخاطب‌ترین فیلم یعنی «پیرپسر» که مخاطبان حداقل دو فیلم را با مدت زمان ۹۰ دقیقه جذب خودش کرده و دوم، افزایش قیمت بلیت سینماها که به‌نظر می‌رسد اولی بیشترین دلیل کاهش مخاطب باشد. نکته جالب این‌که تعداد سانس فیلم‌های امسال که ۴۱۶ هزار و ۵۹۱ سانس بوده، در مقایسه با سال گذشته یعنی ۴۱۶ هزار و ۳۸۳ سانس، اندکی بیشتر بوده اما باز هم این موضوع مانع کاهش مخاطبان نشده است.
گیشه‌ای پر از خالی برای کودکان و نوجوانان
تعداد فیلم‌های اکران‌شده تا پایان شهریور سال جاری ۳۶ فیلم است که ۱۰ فیلم کمدی و ۳ فیلم کودک و مابقی هم فیلم‌هایی در گونه اجتماعی و تاریخی بوده‌اند. سال گذشته نیز ۳۸ فیلم تا این بازه زمانی اکران شد که ۱۰ فیلم کمدی و سه فیلم کودک بودند و مابقی نیز در گونه اجتماعی و تاریخی قرار داشته‌اند. تعداد فیلم‌ها در مقایسه با پارسال دو فیلم کمتر است که البته این موضوع چندان مهم نیست؛ موضوع مهم‌تر مربوط به فیلم‌های کودک و نوجوان می‌شود. تابستان امسال و سال گذشته، دست گیشه برای پر‌کردن اوقات فراغت والدین و بچه‌ها خیلی خالی بود. مشخص است که مدیران روی ظرفیت اکران پاییز و بهار حساب ویژه‌ای باز کرده‌اند اما این منطقی نیست که هرسال جشنواره فیلم‌های کودک و نوجوان با تعداد زیادی فیلم کودک برگزار شود و در مقابل گیشه‌ای پر از خالی برای کودک و نوجوان داشته باشیم. بین سه فیلم کودک و نوجوانی که از آغاز امسال اکران شده‌اند، انیمیشن «یوز» شروع خوبی در گیشه داشته و با استقبال خوبی مواجه شده است. بنابراین اگر فیلم کودک خوب باشد، استقبال هم خوب خواهد بود. سه فیلم به معنای واقعی کفاف این میزان کودک و نوجوان در کل کشور را نمی‌دهد. در نتیجه اگر فیلم کودک و نوجوان نباشد، متصدیان امر آموزش‌وپرورش نباید خرده بگیرند که چرا پای بچه‌ها برای تماشای فیلم‌های بزرگسالان به سالن سینما کشیده می‌شود.
مرد ۳۰۰ میلیاردی گیشه
پژمان جمشیدی فعالترین بازیگر گیشه در ۶ ماه اخیر بوده و تا پایان شهریور، شش فیلم از جمله «دایناسور» به‌کارگردانی مسعود اطیابی، «کوکتل مولوتوف» به‌کارگردانی حسین دوماری، «ناجورها» به‌کارگردانی محمدحسین فرح بخش، «خانه ارواح» به‌کارگردانی کیارش اسدیزاده، «جزایر قناری» به‌کارگردانی عادل معصومی و «قسطنطنیه» به‌کارگردانی کریم امینی اکران شده که مجموع فروش آنها بیش از ۳۰۷ میلیارد و ۲۱۷ میلیون تومان بوده است. اطیابی و کریم امینی دو کارگردانی هستند که هنوز به پژمان جمشیدی به‌عنوان بازیگر طنز بفروش اعتماد دارند و جمشیدی هم ظاهرا انتظارشان را برای فتح گیشه و البته با بازی یکنواخت و تکرار خودش در قالب‌های مختلف برآورده کرده است.
۱۰ اثر پرفروش و مخاطب، چه فیلم‌هایی هستند؟
در آمار ۱۰ فیلم پرفروش، هفت فیلم کمدی و سه فیلم «پیر پسر»، «زن و بچه» و «موسی کلیم‌الله» اجتماعی و تاریخی هستند. اولین فیلمی که در ۶ ماهه اول امسال فروش خوبی داشته، «پیر پسر» به‌کارگردانی اکتای براهنی است که اکران خود را از ۲۱ خرداد آغاز کرده است. این فیلم تا به‌حال بیش از ۱۷۱میلیارد و۴۱۸میلیون تومان فروش داشته و یک میلیون و ۹۱۵ هزار نفر را به سینما کشانده است. جالب این است که بعد از مدتها که فروش فیلم‌های کمدی در صدر گیشه بود، یک فیلم اجتماعی و جدی جای خود را به‌عنوان فیلم اول تثبیت کرده است. قیاس فروش این فیلم جدی در مقایسه با «تگزاس» مسعود اطیابی-در گونه کمدی- که پارسال اکران شد و بیش از ۲۳۰ میلیارد تومان فروش داشت، درست نیست؛ چون هردو فیلم در فضایی کاملا متفاوت و جدا ساخته شده‌اند و سیر می‌کنند.
دومین فیلم پرفروش و مخاطب امسال «مرد عینکی» به کارگردانی کریم امینی-شروع اکران اول مرداد- است که توانسته ۱۴۲ میلیارد و ۴۵۸ میلیون بفروشد و بیش از یک میلیون و ۸۴۱ هزار مخاطب داشته باشد. مرد عینکی به امید موفقیت افشاری که با «فسیل» فروش سینما را قبضه کرد و دل آنها را به دست‌آورد، پا به گیشه گذاشت که تا به اینجا به لحاظ فروش و مخاطب موفق عمل کرده است.
«صددام» به‌کارگردانی پدرام پور‌امیری که اکران خود را از ۱۷ اردیبهشت آغاز کرده، در رتبه سوم جدول فروش شش‌ماهه ابتدایی سال قرار دارد. این فیلم تا به حال ۱۳۴ میلیارد و ۷۷۴ میلیون و ۴۹۲ هزار و ۶۹۱ تومان فروش کرده و یک میلیون و ۶۸۶ هزار و ۷۲۷ نفر نیز مخاطب داشته است. برگ برنده این فیلم بازی رضا عطاران و اولین نقش کمدی پریناز ایزدیار است که هردو به‌خصوص ایزدیار از عهده ایفای آن به‌خوبی برآمده‌اند. در واقع «صددام» نوعی از کمدی است که امکان ندارد مخاطب پای آن بنشیند و حتی یکبار هم نخندد.
«دایناسور» به‌کارگردانی مسعود اطیابی به‌عنوان چهارمین فیلم جدول فروش- شروع اکران از ۸ اسفند- تا به حال ۱۰۶ میلیارد و ۲۶۳ میلیون و ۱۹۸ هزار تومان فروش کرده است. تا اینجای جدول، سه فیلم کمدی بعد از یک فیلم جدی یعنی «پیرپسر» قرار گرفته‌اند و شاید این مسیری تازه را پیش‌روی سینمای ایران بگذارد و فیلم‌های اجتماعی بیشتری به میدان اکران بیایند؛ کما این‌که حضور فیلم «لاک پشت» در فضایی متفاوت، می‌تواند نشانه‌ای از این تغییر رویکرد باشد.
«زن و بچه» به‌کارگردانی سعید روستایی پنجمین فیلم جدول فروش است که اکران خود را از اول مرداد آغاز کرده و ۸۸ میلیارد و ۶۵ میلیون و ۵۷۷ هزار و ۳۲۱ میلیون تومان فروش کرده و یک میلیون و ۱۴ هزار و ۷۹ نفر نیز مخاطب داشته است. این فیلم به امید موفقیتی که فیلم جدی «پیرپسر» به دست‌آورد، راهی گیشه شد اما دست‌اندازهای فیلمنامه‌ای مانع آن شد که مخاطبان به‌خوبی با آن ارتباط برقرار کنند.
ششمین فیلم جدول فروش«کوکتل مولوتف» به‌کارگردانی حسین دوماری است که ازاسفندماه سال گذشته اکرانش آغازشده و جزو گزینه‌های نوروز برای اکران بود و تابه حال بیش از ۵۲ میلیارد و ۱۵۲میلیون و ۵۸ هزارتومان فروش کرده و۶۰۶ هزار و ۵۴۳مخاطب نیز برای دیدنش به سینما رفته‌اند. این فیلم نیزازوجود پژمان جمشیدی و امین حیایی برای فروش بهره برده است.
هفتمین فیلم «موسی کلیم‌الله» به‌کارگردانی ابراهیم حاتمی کیاست که از ۸ اسفند اکرانش آغاز شده و بیش از ۵۱ میلیارد و ۵۸۱ میلیون تومان فروش کرده و ۶۹۳ هزار و ۲۹۸ مخاطب برای دیدن این فیلم تاریخی بیگ پروداکشن به سینما آمده‌اند. این فیلم روایت زندگی حضرت موسی(ع) تا زمانی است که مادرش او را به رود نیل می‌سپارد و به‌طور کلی قصه جذاب و پرکششی را پیش روی مخاطبان قرار می‌دهد و برای جلوه‌های ویژه نیز از هوش مصنوعی استفاده کرده است.
کمدی «ناجورها» به‌کارگردانی محمدحسین فرحبخش، هشتمین فیلم است که اکرانش از ۵ شهریور آغاز شده و تا پایان شهریور، ۳۴ میلیارد و ۳۱۲ میلیون و ۸۱ هزار تومان فروش کرده است. همچنین این فیلم توانسته بیش از ۴۴۸ هزار نفر را به سینما جذب کند.
فیلم نهم «سلام‌علیکم حاج‌آقا» به‌کارگردانی حسین تبریزی است با شروع اکران از ۲۷ اردیبهشت که تا آخر شهریور نزدیک به ۳۰ میلیارد تومان فروش داشته و ۱۸ هزار و ۵۵۶ نفر را به خود جذب کرده است.
«خانه ارواح» به‌کارگردانی کیارش اسدیزاده هم از۱۷اردیبهشت اکران خود راآغازکردو با بیش از ۲۸ میلیارد و۳۷۱میلیون و ۷۵۶هزار تومان فروش و ۳۵۰ هزار و۹۵۷ مخاطب،آخرین فیلمی است که درجدول فروش شش‌ماهه اخیرقرارگرفته است.
