مقاومت در جهان اسلام مفهومی چندوجهی است که در زمینههای مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و نظامی معنا پیدا میکند. انواع مقاومت در جهان اسلام را میتوان براساس اهداف، روشها و زمینههای آن تقسیمبندی کرد.
۱. مقاومت سیاسی به این معناست: حفظ استقلال سیاسی، مقابله با سلطه خارجی (استعمار یا مداخله قدرتهای بیگانه) و دفاع از حق تعیین سرنوشت.جنبشهای ضداستعماری در قرن بیستم،مانند مقاومت مردم الجزایرعلیه استعمارفرانسه یاجنبش استقلالطلبی در هند و پاکستان یا فعالیتهای سیاسی گروههایی مانند اخوانالمسلمین در مصر برای ایجاد نظامهای حکومتی مبتنی بر اصول اسلامی از جمله این نوع مقاومت است.
۲. مقاومت نظامی با هدف دفاع از سرزمینهای اسلامی در برابر اشغالگری یا تهاجم نظامی شکل میگیرد.
۳. مقاومت فرهنگی با هدف حفظ هویت اسلامی در برابر تهاجم فرهنگی غرب یا جهانیسازی که ممکن است ارزشهای اسلامی را تضعیف کند.
۴. مقاومت اقتصادی با هدف کاهش وابستگی اقتصادی به قدرتهای خارجی و ایجاد خودکفایی اقتصادی شکل میگیرد؛ تحریم افراد، کالاها و سازمانهای اقتصادی یکی از روشهای نظام سلطه برای تحت تاثیر قرار دادن و فشار بر جریانهای مقاومت در جهان اسلام است.
۵.مقاومت اجتماعی و مدنی با هدف ایجاد عدالت اجتماعی، مبارزه با فساد و دفاع از حقوق محرومان در جوامع اسلامی شکل گرفت؛ بهعنوان مثال جنبشهای مردمی در کشورهای عربی (با وجود نتایج متفاوت) که علیه فساد و دیکتاتوری شکل گرفت. تمام این رویکردها زمانی معنای واقعی پیدا میکند و میتواند تحقق یابد که مبتنی بر بنیانهای فکری و ایدئولوژیک باشد. جریان مقاومت در جهان اسلام و بهویژه در حزبالله لبنان تحت تاثیر انقلاب اسلامی و در مقابله با نظام سلطه و استعمار شکل گرفت و توانست در برابر انواع رویکردهای یادشده و فشارهای سیاسی، نظامی، اقتصادی و... مقاومت کند. حزبالله لبنان با الهام از ارزشهای اسلامی همچون واقعه کربلا و مفاهیم قرآنی همانند جهاد، امر به معروف و نهی از منکر و دفاع از مظلوم در برابر ظالم توانست در برابر رژیم صهیونیستی، مقاومت خود را معنا ببخشد و تداوم دهد. اساسا جریانهای مقاومت بدون مبانی نظری و فکری صحیح و قوی، یا دچار زوال شده یا به انحراف کشیده میشوند. حزبالله لبنان این تعمیق فکری و نظری خود را که موجب شده تا این جریان بتواند در برابر تمام روشهای سیاسی، اقتصادی، نظامی و... مقاومت کند، مدیون رهبرانی برجسته همچون سید حسن نصرالله است. روحش شاد و راهش پر رهرو باد.