ارتش پاکیزگی در دنیا

بر کسی پوشیده نیست سلامت زندگی شهری، ارتباط مستقیمی با دامنه فعالیت رفتگران دارد. این رفتگران هستند که با نظافت خیابان‌ها و جمع‌آوری زباله‌های شهری از سطح معابر باعث می‌شوند سطح بهداشت در جامعه افزایش یابد و بیماری‌ها کمتر شوند. در کشورهای مختلف، زنان در کنار مردان رفتگری می‌کنند.

کد خبر: ۱۰۴۹۲۳۷

افغانستان، هند، تاجیکستان، چین و برزیل از زنان در این بخش بهره می‌برند و موضوع مطالعه برخی تحقیقات هم بوده‌اند. بیشتر زنان نسبت به مردان در همین موقعیت شغلی حقوق کمتری دریافت می‌کنند و از مزایای شغلی خود محروم هستند. یکی از دلایلی که شهرداری‌ها نسبت به استخدام زنان اقدام می‌کنند نظافت بیشتر و پرداخت کمتر دستمزد و کاهش هزینه‌هاست.

هند

در هند، برخی نشریات به رفتگران زن در این کشور لقب قهرمانان مخفی و حافظان پاکیزگی لقب داده‌اند که شب‌ها وقتی شهر در خواب است، تجهیزات ساده و ابتدایی خود را برمی‌دارند و وارد خیابان‌هایی می‌شوند که هزاران نفر در روز از آنها عبور کرده و با ناآگاهی، زباله‌ها و هر چیزی را که می‌توانستند در سطح خیابان‌ها بریزند، رها کرده‌اند. این افراد نسبت به رفتگران مرد، حقوق کمتری دریافت می‌کنند و به گزارش نشریه «هند بهتر» این تفاوت به 200 روپیه در روز هم می‌رسد. این رفتگران قرارداد کاری دائمی ندارند و امنیت شغلی آنها بسیار پایین است. با توجه به زمان کاری و نوع فعالیت، خطرات مختلفی آنها را تهدید می‌کند که عموما سلامت جسمی ممکن است به خطر بیفتد و نبودن بیمه می‌تواند بسیار چالش برانگیز باشد. رفتگران زن در هند در شرایط سختی فعالیت می‌کنند.

افغانستان

شهرداری کابل با استخدام 170 رفتگر زن از آنها برای نظافت شهری استفاده می‌کند. این اقدام شهرداری برای اولین بار صورت گرفته که در نوع خود بسیار عجیب به نظر می‌رسد. شهرداری کابل اعلام کرده است سال 2017 بیش از 2000 رفتگر را باید به استخدام خود دربیاورد که 25 درصد از آنها زن خواهند بود. کابل با داشتن بیش از پنج میلیون نفر جمعیت، هزاران تن زباله هرروز در سطح این شهر تولید می‌شود که باید اقدامات مؤثرتری برای مقابله با این وضعیت صورت بگیرد و استفاده از زنان در بخش نظافت شهری، یکی از گزینه‌های شهرداری کابل است که تا امروز 500 نفر نیروی رفتگر زن جذب ‌شده‌اند و تا انتهای سال این افراد بیشتر خواهند شد. رفتگران زن معتقدند این کار باعث اشتغال زنان می‌شود و به اقتصاد خانوارها کمک قابل‌توجهی می‌کند.

تاجیکستان

رسانه‌های تاجیکی از رفتگران زن به ارتش پاکیزگی نام برده‌اند که سلاحشان جاروست و در سکوت شب به خیابان‌ها می‌آیند و شهر را تا صبح از دست زباله‌ها نجات می‌دهند. درحالی‌که مردان تاجیکستانی برای کار به روسیه می‌روند برخی فرصت‌های شغلی در اختیار زنان قرار می‌گیرد که در حال حاضر بخش قابل‌توجهی از نیروهای رفتگر در پایتخت این کشور زنان هستند. حقوق این افراد ناچیز است، اما همین حقوق هم می‌تواند به خانوارهای این زنان کمک کند تا بتوانند از پس مخارج زندگی برآیند. در این کشورها عموما زنان مبلغ کمتری نسبت به مردان دریافت می‌کنند و این موضوع باعث می‌شود شهرداری‌ها یا پیمانکاران شهرداری نسبت به استفاده از زنان تمایل بیشتری داشته باشند تا هزینه‌های جاری آنها کاهش پیدا کند.

چین

در چین رفتگران زن در سطح شهرها فعالیت دارند و عموما با گاری‌های دستی و تجهیزات ساده فعالیت می‌کنند. بعد از حادثه‌ای که منجر به ضرب‌وجرح یک رفتگر زن در این کشور شد رسانه‌ها و مقامات به این افراد توجه بیشتری نشان دادند. در برخی شهرهای چین، رفتگران در شهرها توسط پیمانکاران استخدام می‌شوند و معمولا قوانین کار درباره آنها اجرا نمی‌شود و این موضوع برای زنان و مردان یکسان است و حق‌وحقوق آنها پایمال می‌شود. از طرفی، برخی فعالان حقوق کارگران معتقدند این شغل ارزشی مانند نیروهای پلیس دارد و نیاز است توجه بیشتری به این افراد زحمتکش بشود.

کشورهای اروپایی

در کشورهایی که خدمات شهری مکانیزه دارند، فعالیت زنان در بخش نظافت شهری نسبت به سایر مناطق راحت‌تر و با سختی کمتری همراه است و همین موضوع باعث می‌شود شرایط جسمی و بهداشتی این افراد کمتر به چالش کشیده شود. استفاده از تجهیزات مکانیزه ساده برای نظافت شهر از سال 1849 در دنیا مطرح‌شده و روند تحول خود را از همین سال‌ها آغاز کرده است. استفاده از زنان در بخش نظافت شهری از سال‌های بسیار دور در برخی کشورهای اروپایی و آمریکایی آغاز شده و در حال حاضر تفاوت قابل‌توجهی میان زنان و مردان در بخش خدمات شهری وجود ندارد. موضوع سلامت و بهداشت در این شغل اهمیت ویژه‌ای دارد و در کشورهای کمتر توسعه‌یافته با به‌کارگیری از زنان در این بخش‌ها و با توجه به شرایط کاری سخت و بدون حمایت‌های بیمه‌ای، سلامت زنان ممکن است با خطر مواجه شود.