در «خبر» چه خبر است؟

گذر سالیان و وسعت پیدا كردن شبكه‌ها و فراوان برنامه‌های خبری شبكه‌های مختلف هم چیزی را عوض نكرده است، هنوز آدم‌ها می‌خواهند اخبار ببینند و باخبر شوند دنیا چه خبر است.

حالا میان معدود برنامه‌های خبری آن روزگار و بی‌شمار برنامه‌های امروز خبر ساعت 21 هنوز هم زنده مانده و دیدن آن برای خیلی‌ها به خصوص پدرها به یكی از واجبات شبانه تبدیل شده است.

اما تا به حال فكر كرده‌اید كه در پشت صحنه این بخش مشهور چه خبر است و چه مراحلی طی می‌شود تا خبرها به سمع و بصر ما برسند؟ اگر پاسختان منفی است ایرادی ندارد ولی بد نیست نگاهی به ادامه این گزارش بیندازید تا از كم و كیف این ماجرا باخبر شوید، بدانید كه در ساختمان شیشه‌ای معروف سازمان صدا و سیما چه می‌گذرد و همین كلمات ساده‌ای كه می‌شنویم چه مراحلی را پشت سر می‌گذارند تا برسند مقابل گوینده اخبار و برایمان بگویند دنیا چه خبر است.

ما هم اینجا یك شب را به همراه عكاس‌باشی روزنامه به سراغ خبری‌ها رفتیم البته این بخش اول گزارش ماست و در ادامه قرار است بعد از خبر 21 و بخش ورزشی، از حال و هوای بقیه بخش‌ها هم با خبر شویم.

همه اینجا جمع‌اند

ساعت نزدیك 6 و نیم عصر بود كه به ساختمان شیشه‌ای رسیدیم، تحریریه خبر 21 اولین اتاقی بود كه درست سمت راست در راهروی منتهی به استودیوها قرار داشت. فضایی كه بخش‌های مختلفی از بین الملل گرفته تا مجازی و استان‌ها را در خود جا داده بود. حال و هوای آن به خیلی از تحریریه‌ها نزدیك بود با این تفاوت كه میزان استرس بیشتری آنجا موج می‌زد و همه سخت مشغول نهایی كردن
خبرها بودند.
كمی آن طرف تر از این اتاق و عبور از نگهبانی دیگری كه در انتهای راهرو قرار دارد، چشم‌تان به فضای بزرگی می‌افتد كه مقر همه بخش‌های خبری نام آشنایی است كه از شبكه‌های مختلف به جز خبر (كه در واحد دیگری تأمین می‌شود) روی آنتن می‌رود.
اخبار 19، 20 و 30، 22، علمی، شبكه 5، ورزشی، گفت‌وگوی ویژه خبری و هر بخش دیگری كه فكرش را بكنید، اینجا كنار هم جمع هستند. سمت چپ و بخش جلویی این سالن را میزهایی كه هر كدام به یكی از این بخش‌ها تعلق دارد، پر كرده است و دور هر میز دبیران آن مشغول تهیه و تنظیم اخبار هستند. (اینجا هر گروهی یك سردبیر و چند دبیر دارد و خبری از عنوان خبرنگار نیست.) در كنار اینها درست سمت راست‌تان در انتهای سالن، استودیو و دوربین‌هایش قرار گرفته‌اند. بخشی كه فعلا میزبان خبر ورزشی
شده است.

خبرها از كجا می‌آیند؟

پخش، یكی از بخش‌هایی است كه نتایج كار خبر را روی آنتن منعكس می‌كند و می‌توان گفت آخرین دروازه بانی اخبار در این مجموعه انجام می‌گیرد. اینها را احمد شفیعی‌ها كه بیشتر از 23 سال است در تحریریه بخش خبری 21 حضور دارد و از دبیران این قسمت است، می‌گوید. در حالی كه دو ساعت مانده به پخش، اعضای تحریریه بدون توقف مشغول‌اند و به قول خودشان فرصت سرخاراندن هم ندارند. در همین گیر و دار، شفیعی‌ها حاضر می‌شود تا همان جا چند دقیقه‌ای درباره شكل‌گیری خبرها گپ بزنیم.

او كه همراه بقیه اعضای گروه رسما از ساعت 15 كارشان را شروع می‌كنند، می‌گوید: پیش از این بخش، فرآیندهای زیادی طی می‌شود تا كار به اینجا برسد، از تولید گزارش‌های خبری گرفته تا سوژه‌یابی‌ها و اتفاقات دیگری كه هر كدام روند مخصوص به خود را دارند؛ جریانی كه به صورت یك تعامل شكل می‌گیرد و گاهی علاوه بر سوژه‌های موجود، پخش، تقاضای پرداخت به موضوعی را می‌كند. در ادامه ما در این بخش تقسیم كاری داریم كه در طول آن بعضی دوستان اخبار داخلی را كار می‌كنند و گروه دیگری در بخش بین‌المللی فعال هستند. سردبیر هم در نهایت روی خروجی نهایی نظارت می‌كند. اما طبقه‌بندی و شیوه نگارش خبرها هم موضوع دیگری بود كه او درباره‌اش گفت: اخبار، بسته به سیاستگذاری‌هایی كه داریم تهیه و تنظیم می‌شود. در این بین تحریر و نگارش كه شیوه مشخصی دارد، جزو ساده‌ترین بخش‌هاست و وجه دیگر همان‌طور كه گفته شد به سیاستگذاری‌ها برمی گردد كه به دروازه‌بانی و تجربه بیشتری نیاز دارد. پرشدن گوش و چشم مردم از اخبار فضای مجازی هم مساله دیگری بود كه البته شفیعی‌ها درباره‌اش معتقد است آنچه از آنتن تلویزیون رسمی پخش می‌شود حتی برای نهادهای مخالف ما عیار و ارزش دیگری دارد. او می‌گوید: در این بین ما باید برای جلب رضایت مردم بهترین ساز و كار و نحوه چیدمان را برای مخاطبانمان داشته باشیم.

شفیعی‌ها درباره جایگاه و وضعیت خبر 21 هم بیان كرد: این‌كه تا حد مطلوب چقدر فاصله داریم باید در اتاق فكر روی آن بحث شود. به نظر من یك بخش خبری یك‌ساعته صرف پوشش اخبار داخلی و مواردی كه بیشتر بار سیاسی دارند و كمتر سبقه‌های فرهنگی، اجتماعی و... در آن مشاهده می‌شود مقداری سنگین است. من احساس می‌كنم كه برای اثرگذاری حتی مطالب سیاسی‌مان باید تنوع موضوعی و شكل و اجرا را بیشتر در نظر بگیریم. البته در این زمینه تلاش‌هایی صورت گرفته اما اگر بدون تعارف بخواهیم بگوییم نباید كارشناسان ما به چند نفر محدود شوند كه حرف‌هایشان هم برایمان تكراری شده و گاهی اندیشه جدیدی ندارند یا نمی‌توانند آن را مطرح كنند. به همین دلیل باید بازنگری در این زمینه داشته باشیم و حرف‌های تازه‌تری بزنیم. او در ادامه از جذابیت بیشتر اخبار 20و30 به نسبت بقیه بخش‌های خبری گفت و پرداختن به سوژه‌های غیرآیین‌نامه‌ای‌تر را یكی از دلایل آن دانست.

آیین‌نامه‌های دست و پاگیر

به گفته دبیر این بخش، خبر 21 آیین‌نامه‌ای مشخص مثل شخصیت‌های سیاسی و... را دارد كه باید آن را پخش كنند. شفیعی‌ها می‌گوید: خیلی تلاش شده تا به مرزی برسیم كه بدانیم خبری كه چند پوشش بسیار مهم سیاسی دارد، بیشتر از ده تا 15 دقیقه ظرفیت پرداخت ندارد. امام خمینی (ره) هم در همان زمان در جلسه‌ای با بچه‌های اخبار به این موضوع اشاره كرده و گفته بودند كه آیا همیشه صحبت من به عنوان رهبر باید مهم‌ترین خبر این كشور باشد؟ و بعد هم مثال زده بودند كه اگر مثلا كشفی علمی در دنیا شده كه اهمیت بالایی دارد، آن را اول بروید. با این حال ما در ژورنالیسم تلویزیونی پیشرفت‌های بسیار زیادی داشتیم كه گاهی حتی اختلاف‌برانگیز بودند اما بازهم می‌تواند بهتر باشد.

این‌كه چه چیزی باعث شده تا شفیعی‌ها بیست و چند سال در این فضا بماند هم سوالی بود كه او آخر در پاسخ به آن گفت: با وجود فضای مجازی من چندان اهل گوشی‌های هوشمند نبوده و نیستم البته از این قافله عقب نمانده‌ام چرا كه ما جزو اولین كسانی بودیم كه حدود 25 سال پیش به اینترنت دسترسی داشتیم اما زمانی كه از این مجموعه دور باشم، احساس می‌كنم كه تلفن و دیگر فضاها پاسخگوی نیاز من در حوزه كسب اخبار نیست وشاید همین حس روزآمد بودن یكی از عواملی است كه باعث شده در اینجا بمانم.

از فشارهای بیرونی تا تلاش برای خوش‌ریتم شدن

در ادامه از آقای سردبیر كه از سال 84 وارد دنیای خبر تلویزیونی شده و ده سال است سردبیری بخش‌های مختلف را تجربه كرده، بالاخره فرصت كوتاهی می‌گیریم و صحبتمان را با صبوری ویژه‌ای كه او در عین فشار و استرسی كه آن جاهست دارد، با بحث فضای خبر 21 شروع می‌كنیم.
احمدی می‌گوید: یكی از مشكلات اصلی كه این بخش با آن روبه‌رو شده، این است كه به دلیل تقاضاهایی كه از طرف مسؤولان بیرون سازمان وجود دارد، ما مجبوریم خبر را با شخصیت‌های سیاسی شروع كنیم، این لطمه جدی برای خبر بود. در این بین كاری كه ما كردیم این بود كه اگر قرار شد این‌طور شروع كنیم، از آن شخصیت مثلا رئیس‌جمهور حرفی را پخش كنیم كه به كار زندگی مردم بیاید یا آنها به دنبال شنیدنش باشند. مثلا یك بار آقای آشنا، انتقادی كردند كه خبر21، 30 ثانیه بیشتر از حرف‌های رئیس‌جمهور را در ابتدا نرفته است، در حالی كه این تشخیص اولا به عهده سردبیر یك بخش خبری است، ثانیا اشتباه كرده بودند و زمانی كه به خبر رئیس‌جمهور اختصاص داده شده بود 30 ثانیه نبوده بلكه بیش از دو دقیقه بوده. بسیار موارد استثنایی پیش می‌آید كه بشود خبری را بر خبر رئیس‌جمهور، در چینش كنداكتور اولویت داد.
اینها الزاماتی است كه تقریبا در بخش‌های حاكمیتی وجود دارد و از آنجایی كه بیشتر از یك سال است ما با تغییر استودیو مشغول كار كردن روی این بخش هستیم سراغ اخبار كشورهای مختلف مثل آمریكا رفتیم و در این بررسی‌ها دیدیم آنها هم اغلب خبر اولشان را با اخبار و اشخاص سیاسی
شروع می‌كنند.
او با اشاره به یكی دیگر از مسائلی كه در این بخش خبری وجود دارد، افزود: نكته دیگر این است كه ما درگیر ریتم كندی هستیم و خیلی سعی كردیم آن را اصلاح كنیم و در طرح جدیدی كه برای این بخش داریم، قرار است در چند روز آینده تغییرات بیشتری در این بخش بدهیم. دیگر روزگاری نیست كه مردم منتظر باشند تا ساعت 9 شب فقط خبر بشنوند و ما باید آورده جدیدی داشته باشیم كه بخشی از آن همین نگاه تحلیلی است.
در فصل جدید خبر 21 كه در راه است، یكی از دغدغه‌های ما این است كه ببینیم چطور باید به یك موضوع پرداخته شود كه به سوال همه مخاطبان پاسخ دهد.

از نحوه كار سردبیری خبر هم پرسیدیم كه احمدی در جوابش گفت: سردبیر بخش خبری تلویزیونی در مركز مراجعات قرار دارد. از دبیران خبر و عوامل تولید و پخش گرفته تا دستگاه‌های مختلف و مدیران ارشد معاونت سیاسی سازمان صدا و سیما، مستقیم با او در ارتباطند. اما از همه مهم‌تر مسؤولیتی است كه در قبال مردم و تامین نیازهای خبری و پیگیری دغدغه‌های آنها وجود دارد.

از جغرافیا و پذیرش تا گویندگی!

به اتاق تحریریه 21 كه از بقیه جداست برمی گردیم، چهره آشنایی به چشم‌مان می‌خورد؛ علیرضا صادقی، گوینده امشب است و در گیر و دار بررسی اخبار فرصتی می‌شود تا با او صحبت كنیم. آرامش و تواضع، دو ویژگی شاخص آقای گوینده هستند كه در برخورد اول هم متوجه اش می‌شوید. او دست كم از دو ساعت پیش از شروع پخش باید در تحریریه حاضر باشد تا آماده اجرای با تسلط خبرها شود.
از كی فهمیدید كه باید گوینده شوید؟
من همچنان در حال شاگردی هستم و این افتخار بزرگی است كه در كنار اساتید این حوزه مثل مرحوم افشار، آقای بابان و حیاتی بودم و هر چند سال هم كه بگذرد من خودم را شاگرد آنها می‌دانم. اما بحث علاقه مندی به خبر برای من از زمان نوجوانی بود و زمانی كه دبیرستان بودم خیلی وقت‌ها كتاب‌هایی كه اغلب مربوط به تاریخ كشورهای متفاوت بود را چند بار می‌خواندم و بعد جلوی آینه مثل گوینده‌ها تكرارشان می‌كردم. از همان زمان من علاقه خاصی به اخبار داشتم و حتی تفسیر خبر را هم نگاه می‌كردم در حالی كه خیلی از همسن و سال‌های من به برنامه‌های كودك، ورزشی و... علاقه‌مند بودند. خلاصه آن كه این جریان از همان ابتدا در ذهن من بود، اما هیچ وقت فكر نمی‌كردم به صورت یك شغل دربیاید.
و شروع رسمی این ماجرا چطور اتفاق افتاد؟
بعد از آن زمان كارهای زیادی كه ربطی به گویندگی نداشت را انجام دادم، لیسانس من جغرافیاست، مدتی در دفتر اسناد رسمی كار می‌كردم، مقطعی در بخش پذیرش هتل بودم و كارهای متفرقه زیادی انجام دادم تا این‌كه روزنامه خراسان آگهی‌ای را منتشر كرد كه به تعدادی گوینده نیاز داریم، خبری كه خودم از آن اطلاع نداشتم و از طریق دوستم باخبر شدم. در ادامه سراغ آگهی رفتم و فرم‌های مربوط را فقط به این نیت كه بتوانم به سازمان بروم و استودیوها را ببینم، پركردم. آن موقع حتی امیدی به این كه قبول شوم هم نداشتم و نیتم همان بود كه گفتم. با این حال به لطف خدا و از آنجایی كه مشهدی هستم به لطف امام رضا(ع) در مرحله اول قبول شدم. در دو مرحله بعدی هم اگر اغراق نباشد از بین 4000 و خرده‌ای داوطلب، بین چهار برگزیده نهایی بودم. همان موقع از صفر و خبرهای كوتاه در رادیو و بعد هم بخش ورزشی شروع كردم، خبرهایی كه گاهی فقط دو خط بودند و گاهی لطف می‌كردند و خداحافظی را هم با آن همراه
می‌كردند!
از چه سالی مشغول شدید؟
من از سال 81 وارد صدا و سیمای مركز خراسان رضوی شدم و بعد از شش سال مجددا تعدادی برای بخش خبر انتخاب شدند. در ادامه پس از تست هم زیرنظر استادانی مثل اكبر منانی، عالمی و... آموزش‌هایی را كه باید، گذراندیم. در این بخش ابتدا با نریشن‌های جنگ غزه كارم را شروع كردم و بعد هم خبر 19، 22 و 30 و در نهایت سال 91 بود كه فعالیتم رادر خبر 21 شروع كردم.
یكی از اتفاق‌های معروف بین گوینده‌ها اشتباه یا همان سوتی‌هایی است كه گاهی در خواندن خبرها رخ می‌دهد، شما این ماجرا را چطور پشت سر می‌گذارید؟
گوینده تا آنجا كه می‌تواند نباید تپق بزند اما گاهی این اتفاق غیرارادی است و مدیریت هم آن را درك و اگر یك لغزش زبانی باشد از آن چشم پوشی می‌كند، چون اگر نتوانی كلمه‌ای را خوب تلفظ كنی بعد آن را درست كنی، مشكلی پیش نمی‌آید اما گاهی اشتباهاتی هست كه جبران‌ناپذیرند و گاف گوینده محسوب می‌شود، مثلا آذربایجان شرقی را غربی بگویی یا خبر را با آن اشتباه به هم بریزد. اینها شامل جریمه می‌شود و یكی از جریمه‌های اصلی این است كه شیفتش كم می‌شود تا به حالت اول خودش برگردد.
خود شما این تجربه را داشتید؟
من بارها تپق زدم و درست كردم و پیش نیامده كه كلمه‌ای را اشتباه بگویم و آن را اصلاح نكنم اگر هم موردی بوده كه در لحظه درست نكردم با تذكر سردبیر در خبر بعدی آن را اصلاح می‌كنم.
در آن زمان چه حسی داشتید؟
در آن لحظه همه تلاشم این است كه خونسردی‌ام را حفظ كنم تا بتوانم خبر را جمع كنم اما بعد از آن تا نزدیك دو روز از این قضیه ناراحت هستم اما روی آنتن همه سعیم این است كه كمترین آسیب را به خبرهای بعدی نزنم، چون این موارد برای گوینده مثل دومینو است و اگر به خبر اول كه آن را خراب كرده فكر كند دیگر نمی‌تواند بقیه اخبار را درست اجرا كند. به همین دلیل اصلا نباید به آن تپق فكر كرد.
فضای خبری ما نسبت به چندسال قبل می‌توان گفت تغییراتی مثل نرم‌تر شدن قالب و ... داشته، شما آن را چطور می‌بینید و فكر می‌كنید چه قدر با رسیدن به استاندارد این ماجرا فاصله داریم؟
آن اجراها هم درست بودند و نمی‌شود گفت اجراهایی كه در دهه 60 و... بود بد است، آن شیوه مربوط به همان زمان و دوران جنگ بود وگوینده‌های ما در آن شرایط واقعا اجرای درستی داشتند، چرا كه مخاطب هم شاید غیر از این را قبول نمی‌كرد اما امروز با تغییر شرایط در كنار سخت خبرها، موارد نرم‌تری هم داریم و اجراها خیلی روان‌تر و بهتر شده است، گوینده هم خیلی راحت‌تر می‌تواند خبر را به مخاطب منتقل كند با این حال بازهم برای آینده جای كار داریم اما در مجموع احساس می‌كنم ما به سمت خوبی در این مسیر در حال حركتیم. استفاده از نیروهای جوان یكی از مواردی است كه باعث شده آنها اخبار را باریتم تندتر و راحت‌تری منتقل كنند. با همه اینها برای رسیدن به ایده‌آل به تجربه و آموزش بیشتری نیاز داریم تا به نقطه اوج برسیم.
تلخ‌ترین و شیرین‌ترین خبری را كه گفتید، یادتان هست؟
بله؛ شیرین‌ترین آن در زمانی كه اتفاق افتاد، بحث برجام و به رسمیت شناخته شدن فعالیت‌های هسته‌ای ایران بود كه بعد از 11سال در آن مقطع جزو خوشحال‌كننده‌ترین خبرها محسوب می‌شد. تلخ‌ترین خبر هم مربوط به فاجعه منا بود كه عده‌ای از هموطنان عزیزمان شهید شدند و واقعا ناراحت‌كننده بود به طوری كه خواسته و ناخواسته روی حال و بیان همه‌مان تاثیر گذاشت و حتی یكی از همكاران ما زمان خواندن آن روی آنتن به گریه افتاد.
آن خبر كه واقعا غمبار بود اما جدا از آن بحث كنترل حسی چقدر لازم است و اصلا باید همیشه وجود داشته باشد؟
گوینده باید در هر شرایطی بی طرف باشد اما به دلیل احترامی كه به مخاطب می‌گذاریم مثلا وقتی خبر تلخی را می‌خوانیم دیگر آن گوینده نمی‌تواند با لبخند كارش را ادامه دهد، البته نباید از آن طرف هم بیفتیم و همیشه گریه كنیم ولی باید به جهت همراهی با مخاطب آن حزن و اندوه در صدا و اجرایمان باشد.
فرهنگ ما این شیوه را قبول می‌كند و شاید در فرهنگ‌های دیگر، گوینده خیلی بی‌تفاوت آن خبر را بخواند اما مخاطب در اینجا دوست دارد كه مجری هم درباره اخبار ناراحت‌كننده با او همراهی كند. خود ما هم نمی‌توانیم نسبت به این موارد مثل جانباختگان سیل و... بی‌تفاوت باشیم و حداقل كاری كه می‌توانیم كنیم رساندن آن حزن است. برای خبرهای شاد هم به همین ترتیب و بالبخند باید
پیش برویم.
و این جریان انگار قوت بیشتری گرفته است... .
بله چرا كه امروز اجراها به سمتی می‌روند كه گوینده دیگر در آن بی‌تفاوت نیست یعنی هر خبری را كه می‌خواند باید در فضای مربوط به آن اجرا كند. در غیراین صورت گوینده‌ای كه از سلام تا خداحافظ با یك لحن پیش می‌رود، شیوه‌ای كلیشه‌ای دارد كه در آن اجرایی وجود ندارد.

ورزشی‌های خوش‌روحیه

اما در بین همه بخش‌های خبری موجود با همه استرسی كه بین گروه‌ها وجود داشت، یكی از بخش‌ها، پرانرژی‌تر و اعضای آن خوشحال‌تر از بقیه بودند؛ فكر می‌كنم كه شما هم حدس زده‌اید كه گروه ورزشی را می‌گویم؛ بخشی كه اخبار همه شبكه‌ها (به‌جز شبكه خبر) را تأمین می‌كند و با وجود فشردگی كارشان، همچنان می‌خندند و با روحیه مشغول هستند.
بعد از پخش اخبار ورزشی 18 و 45 گروه مشغول استراحتند تا به سراغ آماده كردن اخبار بخش بعدی بروند. وقتی به سراغشان رفتم، آنها حق میزبانی را هم به‌جا آوردند و بعد از پذیرایی كوچكی نوبت به گفت‌وگوها رسید.

اعتماد مردم را از دست ندادیم

مهدی منظوری، دبیری این بخش را به عهده دارد. او درباره تنظیم خبرها و حفظ تنوع آن برای همه بخش‌ها می‌گوید: از آن جایی كه شبكه سه پربیننده‌ترین مخاطب را برای بخش ورزشی دارد، ما سعی می‌كنیم همه رویدادهای ملی به‌خصوص قهرمانی‌ها و... را پوشش دهیم به همین دلیل در بسته خبری ما تنها یك ورزش خاص گنجانده نمی‌شود و اغلب موارد از بسكتبال اروپا گرفته تا ورزش دانش‌آموزی، همگانی و سلامت جامعه را درنظر می‌گیریم و سعی می‌كنیم چیزی را از دست ندهیم.
او می‌گوید هركدام از بخش‌های خبری، خبرهای خاص خودش را می‌طلبد مثلا در خبر21 همه آنچه كه در بخش ویژه ورزشی گفته شده را نمی‌آورند و اخبار را به شكل عام‌تری می‌گویند و اصطلاحات تخصصی را به حداقل می‌رسانند. در این بین حفظ تفاوت برای بخش‌های مختلف هم نكته‌ای است كه با ویژگی هر شبكه درنظر گرفته می‌شود.
منظوری اضافه كرد: این ایجاد تنوع سختی‌های خودش را دارد اما اگر به آن توجه نشود و تنها با یك دیدگاه كار را پیش ببریم به مجموعه آسیب وارد می‌شود. متاسفانه سیستم ترجمه خبر كه روی ورودی‌های اخبار قرار می‌گیرد، با تاخیر انجام می‌شود، مثلا برای رویدادهایی مثل تنیس و... ما مجبور هستیم كه زودتر از خیلی از همكارانمان مشغول شویم و تصاویر مربوط به آن را پیدا كنیم؛ چون اگر بخواهیم معطل خبرگزاری‌ها و... باشیم، كارمان عقب می‌افتد.
دبیر خبر ورزشی در آخر هم از مخاطبان این بخش گفت و افزود: فضای مجازی این روزها باعث شده تا حدودی تعداد مخاطبان خبر تلویزیون كم شود اما با این وجود طبق آمار ما همچنان مخاطبان خاص خودمان را داریم و این یعنی ما هنوز آن اعتمادی كه باید را از سوی مردم از دست ندادیم. شاید در بعضی مسائل كمی عقب‌افتاده باشیم اما در بخش ورزشی این‌طور نیست.

باید خودمان را بی‌طرف نشان دهیم!

محمود قاضی میرسعید هم یكی دیگر از گویندگانی بود كه در فاصله تنفس‌شان بین دو بخش خبری، با او صحبت كردم. ناگفته نماند در این بخش گوینده‌ها فقط خبر نمی‌خوانند و خودشان هم در جریان تهیه و تنظیم اخبار هستند و مرحله به مرحله كار را با هم پیش می‌برند.
قاضی میرسعید از سال 1378 وارد دنیای خبر شد و كارش را از بخش خبری جام‌جم شروع كرد. او تحصیل‌كرده رشته مكانیك است اما نزدیك به 16 سال است كارش را در این فضا با گزارشگری شروع كرده و پیش برده است؛ روندی كه همچنان ادامه دارد و درباره‌اش می‌گوید: حضور به عنوان خبرنگار در فضاهای مختلف باعث می‌شود كه در بطن اتفاقات باشی، در ادامه هم تسلط و اشراف روی موضوعات باعث می‌شود وابستگی به متن نداشته باشید. این عامل باعث شد سعی كنم تا این دوفضا را تا حد امكان باهم ادامه دهم.
رقابت با فضای مجازی هم موضوعی بود كه قاضی میرسعید هم درباره اش گفت: همه می‌دانیم دنیای مجازی گوی سبقت را از خیلی از رسانه‌ها ربوده، اما به هرحال ما هم در فضای كاری خودمان در حال تلاش هستیم تا حداقل عقب نمانیم. در این بین گاهی تنها سرعت این فضا مخاطب را راضی نمی‌كند و او می‌خواهد با تحلیل‌ها و حواشی باز هم همراه شود و این چیزی است كه در دنیای مجازی كمتر می‌شود به آن پرداخت.
او همچنین از مخاطبان پر و پاقرص بخش ورزشی گفت و افزود: من تا امروز بازخوردهای جالبی از مردم گرفتم و خیلی‌ها با اصرار از ما می‌خواهند به تیم محبوبشان بیشتر بپردازیم، مواردی از این دست همچنان ادامه دارد و برایمان جالب است.
قاضی میرسعید در آخر هم از لزوم بی‌طرفی گوینده آن هم در بخش ورزشی گفت و خاطرنشان كرد: شاید ما هم تیمی را دوست داشته باشیم و این غیرقابل انکار است اما با وجود سختی‌ای كه دارد همیشه سعی‌مان این بوده جانبداری نكنیم و بینندگان هم خیلی وقت‌ها از من می‌پرسند شما آبی هستید یا قرمز و این سوال نشان می‌دهد تا حد زیادی در رعایت انصاف موفق بودم.

تپق‌ها را ماست مالی نمی‌كنم!

بعد از خبر ورزشی، گروه مشغول آماده كردن اخبار تازه برای بخش بعدی بودند و در همین گیر و دار فرصتی شد تا با گوینده قدیمی این بخش گپی بزنم.
دادمرزی به گفته خودش از 1/12/74 وارد سازمان شد، اما از سال 87 كار خبر را بعد از دوسال نریشن‌خوانی شروع كرد و در ادامه هم از سال 90 روی آنتن آمد. او در همه این سال‌ها تنها در بخش ورزشی حضور داشت و این روزها هم همچنان در همین فضا مشغول است.
دادمرزی در گفت‌وگویی كه داشتیم، از علاقه‌اش به این بخش خبری گفت و با اشاره به سابقه طولانی این دلبستگی افزود: از وقتی كه جواد توسلی‌نژاد اخبار ورزشی می‌گفت آن را نگاه می‌كردم و از همان موقع در خانه مدام خبر ورزشی می‌گفتم. بعدها با آقای توسلی‌نژاد در رادیو همكار شدم و او هم كمك زیادی به من كرد تا وارد این فضا شوم.
پاسخ او به واكنش‌اش در زمانی كه تپق می‌زند یا اشتباه می‌كند هم جالب بود، او می‌گوید: هر وقت در گفتار و بیان در حین خبر تپق می‌زنم، معمولا خنده‌ام می‌گیرد و البته از همین واكنش بازخوردهای زیادی گرفتم و مردم می‌گویند چه خوب كه سعی نمی‌كنی پنهان یا ماست‌مالی كنی. همچنین از ابتدا كه وارد این فضا شدم همه از جدیتی كه در آن است، گفتند و من از اولین روزی كه به اینجا آمدم تلاشم را كردم كه از آن رسمیت همیشگی كم كنم؛ تا امروز هم می‌توانم بگویم كه حدود 90درصد محاوره صحبت می‌كنم. البته قبل‌تر این طور نبود و زمانی كه بازتاب آن را دیدند به ادامه این شیوه
رضایت دادند.
او برنامه‌های تحلیلی، صحبت با مهمانان و اتفاقات این چنینی را جزو مواردی خواند كه در رقابت با فضاهای مختلفی كه اخبار را سریع مخابره می‌كنند، می‌توانند بخش ورزشی را همچنان پرمخاطب نگه‌دارد.
دادمرزی كه معتقد است این بخش همچنان طرفدارانش را دارد، می‌گوید: یكی از ویژگی‌های این بخش خبری واقعی بودن آن است و این كه می‌توان گفت در همه جای دنیا خبر ورزشی یك شكل دارد. به هر حال هر رسانه‌ای سیاست‌هایی دارد كه در همه بخش‌هایش آن را لحاظ می‌كند اما در اخبار ورزشی این موضوع كمتر وجود دارد چون وقتی تیمی می‌برد یا می‌بازد باید همان نتیجه را بگویید و دیگر دخل و تصرف خاصی در آن نمی‌شود.
او در آخر بعد از یادآوری دوره‌های بسیاری كه برای گویندگی پشت سرگذاشته بود به كسانی كه یكدفعه وارد این فضا می‌شوند هم توصیه و از آنها خواهش كرد كتاب از دستشان نیفتد چون گوینده باید در همه زمینه‌ها مطالعه داشته باشد.

سه، دو، یك و شروع

تنها چند دقیقه باقی مانده كه صادقی در استودیو حاضر می‌شود و هماهنگی‌های نهایی را با سردبیر بخش انجام می‌دهد. این بخش با سه دوربین برای مخاطبان منعكس می‌شود. صفحه نمایشگر متن هم در بخش پایینی آن‌ها نصب شده است، درست جایی كه گوینده با نگاه به آن انگار در حال تماشای لنز است و دارد من و شما را نگاه می‌كند.
ساعت 21 و شروع. امشب صحبت‌های رهبری بعد از نریشن مشروح اخبار، شروع كننده ماجراست.
در ادامه هم بعد از خبرها نوبت به گفت‌وگوی تلفنی با اجرای حمیدرضا دشتی رسید و بقیه بخش‌ها هم از ورزشی تا هواشناسی یكی یكی روی آنتن رفتند.
مرتضی ضرابی اجرای بخش هواشناسی را به عهده داشت، البته از آنجا که سرماخوردگی حالی برایش نگذاشته بود، او پیش از شروع خبر، آن بخش را ضبط كرد و در زمان پخش آن، دیگر در استودیو نبود.
بعد از آن هم تیم 21 از استرس آن شب فارغ شدند، اما گروه ورزشی باید نفس تازه می‌كرد و برای بخش بعدی خبرهای شبانگاهی باز هم تدارك تازه‌ای می‌دیدند. خبر كه تمامی ندارد. همه رفتند تا آماده شوند برای برنامه شب‌های آینده و یك روز پرفشار اما جذاب كاری دیگر.

فاطمه شهدوست - رسانه / روزنامه جام جم