ترک اعتیاد یک هفته ای بدون بازگشت صحت دارد؟!

گفتگوی دکتر حمید جمعه پور مدیر کل درمان و حمایت های اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر با جام جم آنلاین را می خوانید:

نحوه نظارت بر مراکز مجاز ترک اعتیاد به چه صورتی است؟

دستورالعملی برای نظارت بر مراکز درمانی که بر اساس آیین نامه ها مجوز گرفته باشند، وجود دارد که مصوب ستاد مبارزه با مواد مخدر است. این دستورالعمل به تمام دستگاه های متولی ابلاغ شده و بر اساس آن کمیته نظارت بر مراکز مجاز درمان در سطح کشور تشکیل میشود. در تمام استان ها این کمیته با ریاست معاون درمان یا رییس دانشگاه علوم پزشکی و به دبیری شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان و عضویت تمام دستگاه های متولی به شکل ماهانه برگزار میشود. تیم های بازرسی که در این دستورالعمل مشخص شده به مراکز درمانی مراجعه میکنند و بازدیدها را انجام میدهند و تخلفات صورت جلسه شده را به جلسه استانی میآورند. در آنجا تصمیم گیری نهایی درباره آن مرکز گرفته میشود و نتیجه به مرکز متخلف ابلاغ میشود. این تذکر در مرتبه اول شفاهیست و بعد از آن تذکر کتبی، درج در پرونده، کسر سهمیه و در نهایت لغو مجوز را داریم.

آیا با مراکز بدون مجوز هم برخورد میشود؟

مانند هر تخلف صنفی دیگری اگر فردی بدون داشتن شرایط و گواهی نامه های استاندارد و قانونی اقدام کند و درمانگر یا پزشک نباشد و بدون گرفتن مجوز مرکزی را تاسیس کرده باشد، باید توسط نهاد های انتظامی با او برخورد شود.

به لحاظ قانونی ما با تخلفات مراکز مجاز میتوانیم برخورد کنیم و مراکز غیرمجاز مربوط به اقدامات ستاد نیست.

آیا تبلیغات در فضای مجازی و ماهواره درباره ترک اعتیاد در یک هفته یا کمتر که بسیار اغواگرانه است حقیقت دارد؟

این ادعا که اعتیاد را در چند روز به طور تضمینی و بدون بازگشت میشود درمان کرد دروغ است.

اعتیاد یک بیماری چند وجهی است و با بیماری های جسمانی فرق داره. جنبه های زیستی روانی اجتماعی معنوی دارد و برای درمانش باید تمام این ابعاد به کار گرفته شود.

اعتیاد یک بیماری مزمن، پیش رونده و عود کننده است. باید برای درمان زمان گذاشته شود همچنین پس از آن پیگیری شود و فرد بازتوانی شود و تا سالها در جلسات گروه درمانی، روان درمانی و حمایتی شرکت کند تا احتمال بازگشت کم شود. بنابراین این ادعا غیر علمی وغیر کارشناسی است. افراد زیادی با این روش ها هزینه های کلانی کردند و دومرتبه به سمت اعتیاد برگشتند.

آیا متادون باعث ترک اعتیاد میشود؟ استفاده از این دارو در مقایسه با روش های دیگر تاثیر گذاری بیشتری دارد؟

در حال حاضر متادون پر مصرف ترین و پرکاربردترین دارو در دنیا در حوزه درمان و ترک اعتیاد است. اولین هدف از ورود متادون به حوزه درمان، کاهش آسیب بود.

در زمان ورود این دارو، به دلیل شیوع مصرف اعتیاد به هروئین تزریقی در دنیا و خطر انتقال ایدز در میان مصرف کنندگان مواد و انتقال بیماری های عفونی به افراد سالم در جامعه، این داروی قدرتمند را جایگزین مواد مخدر کردند. متادون در واقع یک مخدر قانونی و استاندارد است که فرد بیمار به جای مصرف مواد غیر استاندارد، این داروی مطمئن را استفاده میکند و کم کم در دراز مدت در صورت داشتن شرایط، دوز دارو توسط دکتر کم میشود تا به درمان برسد.

اما در تبلیغات و شایعات تنها اسم متادون را میاورند و از خدمات جانبی درمانی اش مانند روان شناسی،روان درمانی، مشاوره، مددکاری، تغییر دوز مصرف و تغییر سبک زندگی اسمی برده نمیشود. از نظر علم پزشکی متادون زمانی دارو و درمان است که از مرکز مجاز توسط فرد متخصص و طبق پروتکل درمانی تجویز شود.

اگه فرد آن را از بازار سیاه تهیه و مصرف کند، درمان نیست و اعتیاد آور نیست چون آن را به عنوان مخدر استفاده میکند.

آیا مواد مخدر صنعتی درمان دارد؟

تاکنون در دنیا درمان دارویی مشخصی برای وابستگی به مواد محرک و صنعتی به وجود نیامده درمان های دارویی رایج، علامتی هستند یعنی علامت های ناشی ازمصرف را مثل خشم، بی خوابی و توهم را کنترل میکند. قسمت اصلی درمان مواد صنعتی، شیمیایی و محرک درمان های غیر دارویی روان شناختی، رفتاری، سبک زندگی است.

درمان مواد صنعتی بسیار دشوار، زمان بر و پرهزینه است و لازمه آن انگیزه خود فرد مصرف کننده برای ترک و عمل به تکنیک های روان شناختی و رفتاری است.

خطرناک ترین ماده مخدر که درمان آن بسیار سخت و پیچیده است، چیست؟

همه مواد اعم از مخدر، محرک یا توهم زا، دراقع مکانیزم مغزی شبیه به هم دارند و وقتی وارد بدن انسان میشوند به مغز میروند و مکانیزم «سیستم پاداش مغز» را بهم میزنند و وابستگی ایجاد میکنند.

تمام انواع مواد خطرناک هستند اما هرچه مواد به سمت صنعتی و شیمیایی شدن میروند خطرناک تر میشوند و درمانشان سخت تر میشود، چون آسیب های جدی تری به مغز میزنند و بازگشت به دوران قبل مصرف را سخت تر میکنند.

آیا درمانگران و پزشکان ایران از جدیدترین روش های درمان در جهان استفاده میکنند و دائم اطلاعات و روش های خود را به روز میکنند؟ چه برنامه هایی را در این راستا انجام داده اید؟

تمام پزشکان و درمانگرانی که میخواهند وارد حوزه درمان اعتیاد شوند، موظف هستند ابتدا 2 هفته آموزش تخصصی برای درمان اعتیاد در مراکز تحقیقاتی آموزشی مشخص شده از طرف وزارت بهداشت داشته باشند و در صورت دریافت گواهینامه قبولی در این دوره مجاز به ورود هستند.

غیر از این، همه پزشکان سالانه 25 ساعت بازآموزش اجباری دارند.

آیین نامه  و شیوه نامه های آموزشی با همکاری ستاد مبارزه با مواد مخدر و وزارت بهداشت تدوین میشود و توسط وزیر بهداشت به دانشگاه های کشور ابلاغ میشود. دانشگاه علوم پزشکی نیز دوره های بازآموزی را مطابق با آیین نامه ابلاغ شده و سرفصل های مشخص شده شامل جدیدترین اطلاعات روز دنیا برگزار میکند.

کشور ما جزو کشورهای مطرح در حوزه درمان و کاهش آسیب اعتیاد در جهان هست. روش های درمانی که در کشور ما بکار میرود و داروهایی استفاده میکنیم، مطابق آخرین شیوه ای است که در دنیا اجرا میشود.