حاج حیدر، انقلابی تمام عیار

چنین کسانی، باور خود را با همه وجود به آغوش کشیده و سر دست گرفته‌اند. آنان زندگی و سراسر کلام و رفتار خود را با شاقول و شاخص باور الهی‌شان، می‌سنجند و سر و شکل می‌دهند.

حیدر و حیدرها، قاطعانه پنجاه و هفتی هستند و آرمان‌ها و غایاتی را نمایندگی و مطالبه می‌کنند که انقلاب اسلامی به‌عنوان انقلابی کبیر بر همان آرمان‌ها و غایات شکل یافته و پاگرفته است.

پنجاه و هفتی بودن بر‌عکس توهم و تصور خام برخی سیاسیون دگرگون شده و لیبرال، امروزه خود یک ارزش است؛ ارزشی واقعی! ارزشی که خود حکایت از پایبندی و تقید به باورهای الهی و صیانت فکری و عملی از صفت «انقلابی بودن» دارد.

حیدر در وهله نخست به‌عنوان یک انقلابی و بعد انقلابی محافظ، هر لحظه خود را در مرتبه صیانت و محافظت از انقلاب و نظام می‌داند. وقتی او در گفت‌و‌گو با مقام مافوقش تاکید می‌کند نه «بادیگارد» که «محافظ» شخصیت نظام است؛ در واقع شخصیت را در ترادف با نظام یا خود نظام معرفی می‌کند.

اینجاست که می‌فهمیم او چرا از عنوان بادیگارد گریزان است و بر «عنوان و حرفه» یا دقیق‌تر بگوییم؛ وظیفه «محافظ» تاکید دارد.

حیدر در واقع بازتاب تمام‌عیار انقلابی دارای دغدغه و دردمندی است که زندگی و زیستن را از بطن باورش معنا می‌کند و تلاش دارد همین معنا را به زندگی خانواده، همکاران، اطرافیان و جامعه خود تسری دهد.

«باور، انقلابی بودن، انقلابی ماندن و صیانت از نظام» کلیت نگاه و تکاپوی حیدر است. حیدر مسؤول است و این مسؤولیت چنان بار گرانی بر دوش اوست که نه تنها از پیرچشمی و کم‌سو شدن چشم‌های خود غفلت کرده که خواب را نیز فعلی متضاد با رسالتش یافته است.

از این‌رو در صحنه پایانی فیلم؛ وقتی در یک‌قدمی شهادت قرار دارد، از همسرش می‌خواهد اجازه دهد پلک‌های سنگین شده را بر‌هم گذارد و خواب را تجربه کند. شاید او در این لحظه می‌داند با شهادت، رسالتش پایان یافته اما آنچه به حس آرامش او دامن می‌زند، وجود نسلی است که رسالت صیانت از نظام را به شیوه‌ای دیگر بر‌عهده گرفته است.

طیفی در مسیر علم و علم‌ورزی و طیفی در مقام محافظت از شخصیت‌ها یا به عبارتی صیانت از کلیت و دستاوردهای انقلاب و نظام سیاسی.

ناآرامی حیدر به‌دلیل ترور یک شخصیت، مخاطب را به مفاهیم بلندی چون باورمندی و ایثار ارجاع می‌دهد و پذیرش مسؤولیت خطا و اهمال را به‌عنوان تکلیفی دینی یادآور می‌شود.

حیدر، یعنی همه انسان‌های دردمندی که سعی می‌کنند پیشتر و بیشتر از این‌که محافظ انسان یا شخصیتی باشند، در قبال حوادث، فتنه‌ها و ایجابات زندگی مادی، محافظ خود و اندیشه خود باشند. این شاید بزرگ‌ترین مساله و حرف «بادیگارد» است.

پژمان کریمی - منتقد رسانه / روزنامه جام جم