در روزهایی که مردم غزه در حال بازگشت به خانههای ویران شده خود در این باریکه هستند، ترامپ پیشنهاد کرد که کشورهای همسایه ازجمله اردن ومصر پذیرای آوارگان فلسطینی باشند. دولت ترامپ وهمپیمانان صهیونیست آن ازهمان ابتدا خوب میدانستند که این پیشنهاد با مخالفت صریح مردم و گروههای فلسطینی قرار میگیرد.با اینحال آنها روی تایید این پیشنهاد ازسوی کشورهای عرب منطقه حساب ویژهای باز کرده بودند. تحولات و اظهارات چند روز اخیر مقامات این کشورها نشان داد که این طرح چندان مقبولیتی ندارد.
مخالفت اتحادیه عرب
مقامات دو کشور مصر و اردن بهصورت جداگانه با این پیشنهاد ترامپ مخالفت کرده بودند. برخی دیگر از سران کشورهای عربی نیز اجرای این طرح را غیرعملی میدانستند. درهمین حال نشست عصر شنبه اتحادیه عرب فرصتی شد تا کشورهای عضو این اتحادیه به صراحت مخالفت خود رابا این موضوع اعلام کنند.آنطور که رسانهها گزارش دادند پس ازنشست وزرای خارجه اتحادیه عرب در قاهره، عربستان سعودی، امارات، قطر، مصر، اردن، تشکیلات خودگردان فلسطین و اتحادیه عرب بیانیه مشترکی در رد ایده ترامپ صادر کردند. آنها در بیانیه مشترک خود ضمن اعلام مخالفت با طرح کوچاندن فلسطینیها به خارج از سرزمینشان تحت هر شرایط و عنوانی، از تلاشهای انجام شده برای تضمین اجرای تمامی مراحل و بندهای توافق غزه حمایت کردند. در ادامه بیانیه پایانی نشست ششجانبه قاهره ضمن تاکید بر نقش محوری و غیرقابل جایگزین آنروا (آژانس امدادرسانی و کاریابی آوارگان فلسطینی وابسته به سازمان ملل) برلزوم عقبنشینی رژیمصهیونیستی از سراسر نوارغزه و ردهرگونه تلاش برای تقسیم این منطقه نیز تاکید شد. در بیانیه یاد شده ضمن اعلام مخالفت با بیرون کردن فلسطینیها از سرزمین خود با هر بهانهای آمده است: کوچاندن فلسطینیها ازسرزمینشان خطرگسترش درگیری درکل منطقه رابه همراه دارد.همچنین در این بیانیه بر تشکیل کامل کشور فلسطین در چارچوب اتحاد غزه و کرانه باختری ازجمله قدس تاکید شد.
تظاهرات مردم مصر
از برگزاری تظاهرات مردمی در مصر، چند سالی میگذرد و هیچ خبری در این زمینه در رسانهها مخابره نشده است. اما طی چند روز اخیر، گزارشهایی مبنی بر تظاهرات در برخی از مناطق این کشور مخابره شده است. درحالیکه در تظاهرات سالهای گذشته ردی از گروههایی همچون اخوانالمسلمین و دیگر گروههای مخالف دولت دیده میشد اما در کمال تعجب این تظاهرات را احزاب طرفدار رئیسجمهور مصر همچون حزب «مستقبل وطن» و «حماهالوطن» برگزار کردند. این احزاب هزاران شهروند مصری را از استانهای دلتا به استان سینای شمالی و گذرگاه رفح در مرز باریکه غزه منتقل کردند و آنها با حمل پرچمهای مصر و فلسطین و پارچهنوشتههایی با مضمون «نه به کوچ اجباری» و «نه به ظلم به بیگناهان» و «نه به نابودی آرمان فلسطین» واکنش نشان دادند. این تحرکات منعکسکننده نگرانی جدی قاهره نسبت به طرح ترامپ برای کوچاندن ساکنان نوار غزه و همچنین اقدامی سریع برای در نطفه خفهکردن آن است. اما تحرک مهمتر و قابلتوجه و تامل راهاندازی اعتراضهای مردمی مصری در مخالفت با این طرح ترامپ است؛ زیرا که اساسا حکومت مصر مجوز تظاهرات و اعتراض ولو در واکنش به مسائل خارجی را نمیدهد. گویا سیسی به این جمعبندی رسیده که در کنار اتخاذ مواضع سیاسی و تحرکاتی دیپلماتیک، تنها با کشاندن مردم به خیابان و اعطای بعد مردمی به مخالفت خود با طرح کوچ اجباری ساکنان باریکه غزه به مصر است که میتواند در مقابل ترامپ بایستد و او را مجبور به عقبنشینی از این خواسته خود کند. حالا باید منتظر ماند و دید آیا مصر میتواند با چنین تحرکاتی با پیشنهاد ترامپ مقابله کند. ترامپ و دولتش میگویند که مصر و اردن باید در ازای کمکهایی که در این سالها از واشنگتن دریافت کردهاند، این طرح را قبول کنند.
تماس ترامپ با السیسی
این موضوع برای ترامپ و دولتش بهقدری مهم و حیاتی است که از هر فرصتی برای اجرا و تاکید بر آن استفاده میکند. بعد از آنکه ترامپ طی چند روز اخیر، سه بار بهصورت علنی نسبت به کوچ اجباری فلسطینیها به مصر و اردن صحبت کرد، رسانهها از تماس شنبهشب رئیسجمهور آمریکا با رئیسجمهور مصر خبر دادند. چند ساعت بعد قاهره تماس ترامپ با رئیسجمهور مصر را تایید و اعلام کرد که السیسی از ترامپ دعوت کرده تا در اسرعوقت به مصر سفر کند تا روابط راهبردی بین دو کشور تقویت و درباره مسائل پیچیده و بحرانهای پیشروی خاورمیانه گفتوگو شود. اما بر کسی پوشیده نیست که علت اصلی این تماس چه موضوعی بوده است. همین مسأله را پایگاه آمریکایی آکسیوس مورد بررسی قرار داد. آکسیوس درباره این گفتوگوی ترامپ و السیسی گزارش داد: اظهارات رئیسجمهور آمریکا در مورد انتقال اجباری فلسطینیان از غزه، مصریها را نگران کرده است، زیرا آنها انتقال فلسطینیان از غزه را به خاک خود، تهدیدی برای امنیت ملی قاهره میدانند.