گام‌های امید بخش برای شتاب بخشی طرح‌های آبی در گچساران

به گزارش جام‌جم‌آنلاین از ایرنا، شتاب بخشی اجرای طرح‌های بزرگ تامین آب گچساران درحالی است که مردم این شهرستان ۱۰سال پیش تاکنون چشم انتظار تکمیل سه طرح بزرگ آبرسانی این شهرستان بودند، طرح‌هایی که به دلیل کمبود آب آشامیدنی وکشاورزی یکی از مهمترین اولویت‌های مردم این منطقه بود.

بی توجهی به رودخانه‌های پرآب زهره و خیرآباد ومخزن سد کوثر گچساران برای آبیاری زمین‌های کشاورزی مرغوب این منطقه حاصلخیز موجب توسعه نیافتگی بخش کشاورزی گچساران شده به طوری که این شهرستان در کنار رودخانه پرآب و منابع غنی نفت و گاز بالاترین شاخص‌های بیکاری کشور را دارد.

دولت چهاردهم برای حل این معضل و رفع تنش آبی کشور همه را به میدان کشاند، اختصاص بیش از سه هزار میلیارد ریال برای تامین آب اراضی آبرزی و تنگ انگشترک، مطالعه و تهیه طرح تامین آب نقاط مستعد دیم کشاورزی در سطح شهرستان، ساماندهی رودخانه پشه کان و خیرآباد (ده کل سیف ا...)، تکمیل اورهال ایستگاه‌های پمپاژ شبکه آبرسانی دشت لیشتر و فاز اول طرح آبرسانی امامزاده جعفر، تکمیل مطالعات فاز‌های ۱و۲ سد خاکی کمبل برای تامین آب صنعت منطقه ویژه اقتصادی و تامین آب کشاورزی اراضی خشاب وطرح آبرسانی اراضی دشت مور تنها بخش کوچکی از اقدامات دولت چهاردهم برای کاهش تنش آبی در این شهرستان بوده است.

آغاز فار عملیاتی و اجرایی سد کُمبل در گچساران با حجم ۱۵میلیون متر مکعب آب در دولت چهاردهم

فاز مطالعاتی سد خاکی کمبل که در سال ۱۴۰۰ آغاز شده بود، پس از کش‌وقوس‌های فراوان هم اکنون برای تامین آب صنعت منطقه ویژه اقتصادی و تامین آب کشاورزی اراضی خشاب روی رودخانه کمبل با حجم مخزن ذخیره سازی ۱۵میلیون مترمکعب آب، وارد فاز عملیاتی و اجرایی شده است.

رییس اداره امور آب گچساران توجه دولت چهاردهم به طرح‌های تامین آب این شهرستان را نوید بخش جهش مطلوب این بخش برای مردم دانست و گفت: فاز‌های یک و دو سد خاکی کمبل که سال ۱۴۰۰ آغاز شده بود پس از کش و قوس‌های فراوان هم اکنون برای تامین آب صنعت منطقه ویژه اقتصادی و آب کشاورزی اراضی خشاب روی رودخانه کمبل در منطقه بلیسک در حال اتمام و آغاز خواهد شده است.

سید معصوم افضلی بیان کرد: هم اکنون سد کمبل روی رودخانه کمبل در منطقه‌ای به نام بلیسک در حال تکمیل مطالعات فاز اول و دوم می‌باشد و تاکنون مشاور طرح شش مکان را برای ساخت سد با در نظر گرفتن مطالعات هواشناسی و هیدرولوژی (آورد سالیانه، تبخیر، منابع آبی سطحی و زیر زمینی، رسوب گذاری مخزن) اطلاعات نیاز‌ها و مصارف (مصارف کشاورزی، صنعتی و زیست محیطی) اطلاعات سد و مخزن (سطح، حجم و ارتفاع) اطلاعات ساختار زمین شناسی (نوع سازند، میزان نشت محل و استحکام) مورد مطالعه قرار داده است.

افضلی تصریح کرد: پس از بررسی‌های لازم از سوی کارشناسان با در نظر گرفتن سایر موارد محل مورد نظر برای ساخت سد انتخاب شده و مراحل تکمیلی مطالعات آن در حال نهایی شدن است و این سد از نوع سد خاکی است و دارای حجم مخزن ذخیره آب بالای ۱۵/۵میلیون متر مکعب و حداقل ارتفاع ۲۵ خواهد بود.

وی ادامه داد: در حوضه آبریز ۲۷۰ کیلومتر مربعی سد کمیل سالانه در حدود ۳۲ میلیون مترمکعب رواناب داریم و هم اکنون میزان اعتبار در نظر گرفته شده برای مطالعات سد کمبل را ۱۵ میلیارد ریال است.

هدف از اجرای سد خاکی کمبل

استاندار کهگیلویه و بویراحمد گفت: این سد با هدف تامین آب صنعت و کشاورزی اراضی منطقه بلیسک و خشاب، بهبود خاک و توسعه کشاورزی و صنعت، اشتغال، تولید محصولات کشاورزی و... مطالعه شده است.

یدالله رحمانی تصریح کرد: این سد در صورت بهره برداری بیش از یکهزار و ششصد هکتار از اراضی کشاورزی و آب صنعت منطقه ویژه اقتصادی بلیسک و خشاب را تامین خواهد کرد.

حمید پورمحمدی معاون رییس جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه در اواخر دی ماه امسال از روند اجرایی سد کمبل گچساران بازدید کرد و پس از بررسی کارشناسانه اراضی زارعی و منابع ملی ابراز امیداوری کرد و گفت: برای تامین اعتبار جهت تکمیل مراحل طراحی و احداث این سد اقدامات لازم انجام خواهد شد.

وی با بیان اینکه زدودن فقر و محرومیت از مناطق کمتر برخوردار، از جمله کهگیلویه و بویراحمد، اولویت دولت است افزود: هزینه اجرای پروژه‌ها در این استان به دلیل شرایط توپوگرافی بسیار بالاست، اما با وجود محدودیت منابع، وظیفه داریم عمران و اشتغال را در این منطقه افزایش دهیم و شرکت‌های بزرگ باید مردم را به مشارکت در پروژه‌ها فرا بخوانند.

تکمیل طرح آبرسانی دشت لیشتر/آبرسانی به یکهزارو ۲۳۰ هکتار اراضی کشاورزی

افضلی افزود: بیش از ۲۵۰ میلیارد ریال اعتبار از محل اعتبارات ملی، امسال برای طرح آبرسانی دشت لیشتر در نظر گرفته شده و این طرح فعال بوده و پیمانکار اجرایی در حال تکمیل محوطه سازی محل و سازه بتنی احداث ایستگاه پمپاژ و خط لوله از سد کوثر و وصل به مخزن مکش دو هزار مترمکعبی پمپاژ آبرسانی می‌باشد.

وی هدف از اجرای این طرح را توسعه و بهبود اراضی کشاورزی روستا‌های آب توت، انجیرسیاه، آبچیرک و پادوک به میزان یکهزارو ۲۳۰ هکتار، اعمال الگوی کشت بهینه برای بهبود و توسعه وضعیت موجود، اشتغال و تولید محصولات استراتژیک از جمله گندم، جو، ذرت و دانه‌های روغنی اعلام کرد و تصریح کرد: با اجرای این طرح مهم کشاورزی برای بیش از ۶۵۰ نفر بصورت مستقیم اشتغال زایی خواهد شد.

رئیس اداره امور آب گچساران گفت: عملیات اجرایی این طرح در فرودین ماه ۱۳۹۶ با اعتباری بیش از ۱۲۹ میلیاردو ۲۷۲ میلیون ریال آغاز شد که بعد ازچند سال فعالیت اجرایی در اواخر سال ۱۳۹۹ متوقف شد و هم اینک بعد از بازنگری مجدد و بروز رسانی اسناد طرح، بعد از فرآیند قانونی برگزاری مناقصه و انتخاب پیمانکار، فعالیت اجرایی طرح در تابستان امسال شروع شد.

افضلی افزود: کار‌های انجام شده در این طرح ملی شامل احداث مسیر خط انتقال آب به طول ۱۱ هزارو ۲۶۲ متر خاکبرداری و تسطیح، خاکبرداری محل ایستگاه پمپاژ و مخزن مکش ۲ هزار مترمکعب، احداث مخزن مکش بتنی ۲هزار مترمکعبی، سازه بتنی محل استقرار الکتروموتور پمپ‌ها و تابلو و ترانس‌های برق، احداث دیوار محوطه ایستگاه پمپاژ، خرید سوله ایستگاه پمپاژ، تهیه خرید و حمل لوله فلزی خط انتقال آب در سایز‌های مختلف از ۸۰۰،۷۰۰،۶۰۰،۵۰۰میلی متر بطول چهار هزارو ۵۰۰ متر، حفر کانال لوله انتقال آب به طول پنج هزارو ۷۰۰ متر، لوله گذاری خط انتقال آب رانش و مکش ایستگاه پمپاژ بطول تقریبی چهارهزارو ۵۰۰ متر و... است.

وی ابراز کرد: این طرح با ۵۵درصد پیشرفت فیزیکی دارای سرعت اجرایی مناسبی بوده که با تزریق اعتبارات بهتر خواهد شد و عمده کار‌های باقیمانده شامل خرید الکتروپمپ‌ها، تابلو‌ها و ترانسفورماتور‌های برق، خرید لوله فلزی، شیرآلات برقی و مکانیکی، ... و اجرای آنان بوده که برای تکمیل طرح نیازمند حداقل سه هزار میلیارد ریال اعتبار است.

فعال شدن طرح آبرسانی به سه هزارو ۱۰۰ هکتار از اراضی دشت خان احمد

رئیس اداره امور آب گچساران گفت: بیش از ۲ هزارو ۴۸۳ میلیارد ریال اعتبار برای اجرای طرح‌های آبرسانی دشت خان احمد، امامزاده جعفر و دشت مور گچساران اختصاص یافت.

افضلی افزود: هم اینک فاز دوم طرح آبرسانی به دشت امامزاده جعفر بیش از ۷۶درصد پیشرفت اجرایی دارد، فاز نخست طرح آبرسانی اراضی ماهور باشت ـــ امامزاده جعفر در سال ۹۱ با اعتبار اولیه ۴۴۹ میلیاردو ۹۹۸ میلیون ریال شروع و در سال ۹۵ با صرف هزینه بالغ بر ۲۰۰۰میلیارد ریال در مدار بهره برداری قرار گرفت.

وی تصریح کرد: عملیات اجرایی آبرسانی به دشت خان احمد فاز دو در سال‌های ۹۶و۹۷ با اعتباری بالغ بر ۹۰۰میلیارد ریال با دو پیمانکار آغاز گردید و هم اکنون در حال اجراست.

افضلی هدف از اجرای این طرح را تامین آب سه هزارو ۲۰۰ هکتار اراضی خان احمد، علی آباد و امامزاده جعفر، بالابردن سطح درآمد و رفاه اجتماعی مردم منطقه، افزایش تولیدات کشاورزی و توسعه زیر بخش‌های کشاورزی و صنایع تبدیلی، ایجاد تعادل و کمک به کسری آبخوان دشت آبرفتی امامزاده جعفر و تثبیت جمعیت در روستا و جلوگیری از مهاجرت، اعلام کرد.

وی با بیان اینکه با اجرای این طرح کشاورزی بیش از یکهزارو ۵۵۰ نفر به طور مستقیم به اشتغال مشغول خواهند شد. افزود: فاز دوم طرح آبرسانی به دشت امامزاده جعفر و خان احمد علی آباد هم اکنون با پیشرفت ۷۶ درصد در دست ساخت است.

وی گفت: تاکنون لوله گذاری خطوط انتقال آب اصلی درجهیک و دو از جنس GRP به طول ۵۵کیلومتر، ساخت حوضچه‌های شیرآلات تخلیه رسوب، هوا و آبگیر‌های اصلی خطوط انتقال آب، کانال‌های بتونی انتقال آب، مخزن مکش دو هزار مترمکعبی، مخزن تعادلی ۱۰ هزار مترمکعبی واحداث سوله ایستگاه پمپاژ شامل سازه محل استقرار اسکلت فلزی سوله و الکتروموتور پمپ ها، تابلو‌ها و ترانس‌های برق ایستگاه پمپاژ اولیه کنار رودخانه زهره در این طرح انجام شده است.

رئیس اداره امور آب گچساران گفت: ۸۵۳ میلیاردو ۳۰۰ میلیون ریال از محل اعتبارات مختلف به طرح تامین آب اراضی کشاورزی روستا‌های خان احمد و امامزاده جعفر اختصاص داده شد.

افضلی اظهار کرد: همچنین ساخت ایستگاه پمپاژ اولیه شامل خاکبرداری، کانال‌های انتقال آب، حوضچه‌های آبگیر، رسوبگیر، مکش و رسوب شوی، فنداسیون سوله ایستگاه پمپاژ واجرای خط انتقال مکش فلزی به قطر یکهزارو ۳۰۰ میلی متر و بطول دو هزار متر در این طرح انجام شده است.

وی با بیان اینکه برای تکمیل این طرح آبی بیش از سه هزار ۵۰۰ میلیون ریال اعتبار مورد نیاز است تصریح کرد: در راستای تکمیل طرح پیشنهاد می‌شود سازمان جهاد کشاورزی در اسرع وقت به اجرای خط انتقال فرعی درجه سه و ۴ اقدام نماید تا در زمان بهره برداری استفاده بهینه از آب کشاورزی شود.

افضلی ادامه داد: با تکمیل و بهره‌برداری این طرح سالانه ۲۱میلیون متر مکعب آب به زمین‌های کشاورزی دشت خان احمد و امامزاده جعفر انتقال داده می‌شود.

تامین آب ۳۵۰هکتار از کشتزار‌های گچساران در دولت چهاردهم

استاندار کهگیلویه و بویراحمد گفت: در دهه فجر امسال آب ۳۵۰ هکتار از اراضی تنگ انگشترک خیرآباد در گچساران در قالب اجرای شبکه سه و چهار به بهره برداری رسیده است.

رحمانی تصریح کرد: این طرح با اعتباری افزون بر ۱۴۵میلیارد ریال در اراضی کشاورزی تنگ انگشترک خیرآباد اجرا شده و آبیاری اعمال الگوی کشت بهینه در جهت بهبود و توسعه وضعیت موجود، ایجاد فرصت‌های شغلی پایدار جهت جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهرها، تولید ثروت و رونق اقتصادی و رفاه اجتماعی و تولید محصولات راهبردی کشاورزی از اهداف اجرای این طرح است.

وی اظهار کرد: طرح تامین آب اراضی تنگ انگشترک و آبرزی (ده جلیل) در سال ۹۷ باهدف توسعه و بهبود اراضی کشاورزی منطقه به میزان یکهزارو ۱۰۰ هکتار در دست ساخت است.

رحمانی ادامه داد: این طرح شامل اراضی دو منطقه تنگ انگشترک به میزان ۳۰۰هکتار در خیرآباد علیا و اراضی کشاورزی آبرزی در خیرآباد سفلی به میزان ۷۵۰هکتار است.

وی ابراز کرد: تمام عملیات اجرایی خطوط انتقال اصلی ۱و۲ در اراضی تنگ انگشترک شامل تهیه، خرید لوله و اتصالات فلزی و پلی اتیلن و کلیه شیرآلات مکانیکی و اجرای خطوط انتقال اصلی یک و دو و ابینه‌ها برعهده شرکت آب منطقه‌ای بوده که تماما اجرا و تحویل شده است.

رحمانی بیان کرد: بیش از ۵۲۰ میلیارد ریال از محل تملک دارایی‌های سرمایه‌ای برای این طرح هزینه شده است و با تکمیل و بهره‌برداری از این طرح آبی ۵۰۰ نفر به اشتغال مشغول خواهند شد؛ و گفت: این طرح آبی میزان هزار و ۱۰۰ هکتار از اراضی روستای ده جلیل و روستا‌های خیرآباد علیا را زیر پوشش دارد.

آخرین وضعیت طرح‌های آبی گچساران

مدیرامور آب گچساران گفت: به بیش از ۵۵ هزار۵۰۰ هکتار از اراضی دیم این شهرستان بعد از پیروزی انقلاب تخصیص آب داده شد و این زمین‌های کشاورزی در مناطق دشت‌های خیرآباد، لیشتر، امامزاده جعفر، رودبال و ناز مکان‌ها، دشت مور، دیل و آرو، دژسلیمان، باباکلان و سایر مناطق قرار دارد.

افضلی افزود: این میزان زمین‌های کشاورزی در قالب طرح‌های احداث سد‌های کوتاه و بلند، کانال‌های بتنی، احداث ایستگاه‌های پمپاژ، سامانه‌های مدرن انتقال آب، شبکه‌های آبیاری نوین و کلاسیک تحت فشار به اراضی آبی تبدیل شده و خواهندشد.

وی بیان کرد: هم اکنون بیش از۱۱ هزار ۵۰۰ هکتار از اراضی شهرستان گچساران دارای پروانه بهره برداری آب از منابع آب زیر زمینی چاه‌های آبرفتی و سازند سخت و منابع آب سطحی شامل رودخانه‌های خیرآباد، زهره. شمس عرب، کمبل، باباکلان هستند.

افضلی اظهار کرد: هم اکنون طرح تامین آب کشاورزی بیش از ۵۵ هزار پانصد هکتار از زمین‌های دیم گچساران یا به اتمام رسیده و در حال بهره برداری هستند یا در حال اجرا هستند.

وی گفت: تاکنون شبکه‌های اصلی و فرعی آبیاری دشت لیشتر، شبکه اصلی وفرعی تراس چپ رودخانه خیرآباد، شبکه اصلی آبیاری تنگ انگشترک و آبرزی، طرح آبرسانی دشت مور، طرح آبرسانی کانال آبیاری رودبال، طرح‌های آبرسانی فاز ۱و۲ امامزاده جعفر -ماهور باشت و خان احمد‌ها، ایستگاه پمپاژ دژسلیمان و طرح آبرسانی از سد چشمیر به مساحت پنجاه و پنج هزار ۵۰۰ هکتار در این مدت مطالعه در گچساران اجرا شده یا در حال اجرا هستند.

وی تصریح کرد: تامین آب شرب و پایدار شهر دوگنبدان با اجرای طرح عظیم آبرسانی دوگنبدان از سدکوثر در این مدت انجام شد که در این راستا بیش از ۴۶ کیلو متر خط انتقال آب، ۲ ایستگاه پمپاژ آب و مخزن ذخیره ۲۰ هزار متر مکعب اجرا و در مدار بهره برداری قرار گرفت.

تزریق سالانه ۲۲ میلیون متر مکعب آب در طرح‌های تغذیه مصنوعی

گچساران رئیس اداره امور آب گچساران ابراز کرد: سه طرح آبخوانداری در مناطق ناصرآباد، شیخ خواجه (آبدالان میشو) و گرگدا در محدوده مطالعاتی منطقه امامزاده جعفر گچساران در حال بهره برداری هستند.

افضلی ابراز کرد: طرح‌های در حال بهره برداری تغذیه مصنوعی این شهرستان سالانه ۲۲میلیون مترمکعب آب را به سفره‌های زیرزمینی تزریق می‌کنند.

وی افزود: سالانه به طور میانگین ۲۵میلیون مترمکعب آب از دشت‌های این شهرستان برداشت و در بخش‌های کشاورزی، شرب، صنعت و خدمات مصرف می‌شود و اجرای طرح‌های تغذیه مصنوعی این شهرستان موجب شده خشکسالی‌های اخیر تاثیر کمتری در افت منابع آبی زیر زمینی دشت امامزاده جعفر داشته باشد.

افضلی ابراز کرد: این طرح‌ها در بخش سد، شبکه انتقال آب کشاورزی، تامین آب شرب، ساماندهی رودخانه و کنترل سیلاب در سطح شهرستان در دست اجراست.

هدف اصلی از اجرای این طرح‌ها، خودکفایی و اشتغالزایی، توسعه و بهبود کیفیت خاک و آب، تولید محصولات استراتژیک کشاورزی از جمله گندم، جو، دانه‌های روغنی وتولید ثروت و رونق اقصادی و رفاه اجتماعی، تثبیت جمعیت روستایی و جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهر‌ها و حاشیه‌نشینی در کنار شهر‌های بزرگ و رفع محرومیت از چهره روستا و شهر‌ها دانست.