این تحول در کرانه باختری، تحلیلگران مسائل منطقه را به دو گروه مختلف تقسیم کرده؛ عدهای تعیین معاون برای محمود عباس ۸۹ ساله را نشانه رونمایی از سکانداربعدی میراث یاسرعرفات درنظرگرفتند درحالی که برخی دیگر جابهجایی مذکور را صرفا نمایشی سیاسی جهت فریب کشورهای عربی ارزیابی میکنند.به اعتقاد نیویورک تایمز برای بسیاری از فلسطینیها، تمرکز تشکیلات خودگردان بر سیاستهای درباری در حالی که جنگ درغزه به شدت ادامه داشته و یک عملیات گسترده نظامی رژیم صهیونیستی در شمال کرانه باختری دهها هزارنفر راآواره کرده،بیش از پیش بیتفاوتی و ناکارآمدی حکومت رامالله تحت حمایت غرب را آشکار ساخته است.در همین راستا، الجزیره اعتقاد دارد که انتخاب الشیخ پس از سالها فشار بینالمللی برای اصلاح سازمان آزادیبخش فلسطین(PLO) صورت گرفته است،موضوعی که باتوجه به تلاش بازیگران عرب و غربی برای گسترش نقش حکومت خودگردان فلسطین (PA) در اداره غزه در دوران پس از جنگ، بیش از پیش برجسته شده است. درواقع میتوان گفت که تشکیلات خودگردان فلسطین به دلیل شکست گفتمانی در برابر جنبش مقاومت حماس توسط کشورهای غربی و عربی به سمت اصلاحات آمرانه و از بالا به پایین حرکت کرده تا گزینه مطلوب تلآویو در باریکه غزه پسا جنگ تبدیل شود.
شریک دزد و رفیق قافله
حسین الشیخ ۶۴ ساله از چهرههای قدیمی سازمان فتح به سرکردگی محمود عباس است که بر حکومت خودگردان فلسطین تسلط دارد و از نزدیکان عباس محسوب میشود و فرماندهان رژیم صهیونیستی او را به خوبی میشناسند و حتی بیشتر از محمود عباس اعتماد تلآویو را جلب کرده است.مروان بشاره، تحلیلگر ارشد سیاسی الجزیره تصریح کرده الشیخ در «۱۸ سال گذشته» تحت تربیت و حمایت ابومازن بوده است. بشاره افزود: «او [الشیخ] از سال ۲۰۰۷ و پس از به قدرت رسیدن عباس درپی جدایی غزه ازکرانه باختری اشغالی، درصحنه حضور داشته است.»وی خاطرنشان کرد که معاون جدید رهبری، فرد اصلی برای هماهنگی با اسرائیل در امور امنیتی بوده است. منابع عبری درباره الشیخ چنین نوشتهاند: «انتخاب او به عنوان معاون رئیس کمیته اجرایی سازمان آزادیبخش فلسطین(PLO)،موقعیت اورادرنبرد جانشینی برای کنترل حکومت خودگردان فلسطین (PA) پس از مرگ عباس تقویت خواهد کرد.» لازم به ذکر است درسمت جدید، از الشیخ با عنوان معاون رئیسجمهور دولت فلسطین نیز یاد خواهد شد.الشیخ۱۱سال ازجوانیاش رادر زندانهای اسرائیل گذراند، جایی که زبانعبری آموخت وازقدیمیهای نیروهای امنیتی تشکیلات خودگردان محسوب میشود.دفتر اومسئولیت صدور مجوزهای کاری و درمانی را برعهده دارد؛ مجوزهایی ارزشمند که به فلسطینیها اجازه ورود به اسرائیل را میدهد. با این حال، در شرایطی که اسرائیل کنترل خود بر کرانه باختری را تشدید کرده، حکومت خودگردان به عنوان نهادی ناکارآمد، فاسد و تابع تلآویو شناخته شده؛ الشیخ به نماد بارز این سیستم تبدیل شده است.
اعمال فشار برای تعیین معاون
ابومازن که از ۸ می ۲۰۰۵ (۸ اردیبهشت ۱۳۸۴) سکان هدایت تشکیلات خودگردان را تصاحب کرده، از تقسیم قدرت با جناحهای داخلی سازمان آزادیبخش فلسطین وهمچنین جنبش مقاومت اسلامی سرباز زده و تحت فشار رهبران جهان عرب برای ایجاد تغییر دست به کار شده است.در کنفرانس تابستان ۲۰۲۴ محمد بن سلمان، شاهزاده تاجدار خاندان آلسعود به محمود عباس فشار آورده تا هرچه سریعتر معاون رئیس تشکیلات خودگردان را معرفی کند و عربستان سعودی روز شنبه از انتصاب الشیخ استقبال و اعلام کرد این انتصاب سیستم سیاسی فلسطین را تقویت خواهد کرد.الشیخ سالهاست که با همتایان اسرائیلی و آمریکایی خود نیز همکاری نزدیکی داشته؛ کسانی که اغلب او را «یک میانهرو عملگرا» توصیف میکنند که اسم رمز «سازشکار خائن» در ادبیات مقاومت است. با این وجود اما آنچه ممکن است در صورت مرگ محمود عباس در دوران تصدیاش رخ دهد، همچنان مبهم باقی مانده و او از تعیین جانشین مشخص، کنارهگیری از قدرت یا برگزاری انتخابات دموکراتیک خودداری کرده است در نتیجه این وضعیت، کشمکش قدرت میان مقامات ارشد فلسطینی برای تصاحب زودهنگام جایگاه او در جریان بوده است.
واکنش حماس به ترقی قلدرمابانه الشیخ
به نقل از پایگاه خبری «العهد»،جنبش حماس در بیانیهای ضمن محکوم کردن انتصاب حسین الشیخ به عنوان معاون «محمود عباس» رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، این اقدام را پاسخی به دیکتههای خارجی، تقویت رویکرد انحصارطلبی و دوری از اجماع ملی و اراده مردمی فلسطین دانست. حماس تأکید کرد: تعیین معاون برای رئیس تشکیلات خودگردان خدمت به منافع ملی نیست بلکه دودستگی سیاسی راعمیقترمیکند و بیانگر اصراررهبران صاحب نفوذ درسازمان آزادیبخش برای به تعطیلی کشاندن نهادهای آن است؛ به جای آنکه این سازمان،چترحمایتی برای مبارزان ملت فلسطین ونیروهایپویای آن باشد.