عدم موفقیت در کنکور البته با شماتت‌ها و سختی‌هایی همراه است چراکه در جامعه مدرک‌محور و براساس باورهای عمومی حضور نیافتن در دانشگاه، عواقب زیادی برای دانش‌آموز بههمراه دارد. این درحالی است که برخی از کارشناسان در این باره نظر دیگری دارند.
سهیل رحیمی، روان‌شناس و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در گفت‌وگو با جام‌جم توضیح می‌دهد: خیلی از خانواده‌ها زمانی که فرزندان‌شان در کنکور سراسری پذیرفته نمی‌شوند یا نمی‌توانند رتبه عالی به‌دست آورند، فاجعه‌سازی می‌کنند. این درحالی است که فاجعه‌سازی، آفت بزرگی برای داوطلبان کنکور است.
آن طور که او توضیح می‌دهد، حتما باید از چنین رویکردهایی در خانواده جلوگیری کرد چراکه کنکور پایان زندگی نیست.
درواقع بیشتر کارشناسان معتقدند آزمون سراسری فقط مرحله‌ای از یک مسابقه است که موفقیت در آن صرفا به تلاش و استعداد دانش‌آموزان معطوف نمی‌شود بلکه عوامل بسیار زیادی در آن دخیل است.
از سوی دیگر، در حال حاضر ورود به دانشگاه در مقایسه با گذشته آسان‌تر شده است و افراد انتخاب‌های زیادی برای ادامه تحصیل دارند و حتی برخی از دانشگاه‌ها بدون کنکور دانشجو می‌پذیرند اما مؤسسات کنکور و عده‌ای سودجو با تبلیغات کاذب از این آزمون چهره دیگری ساخته‌اند.
این مدرس دانشگاه با اشاره به ایده‌آل‌گرایی برخی از دانش‌آموزان و والدین آنها می‌گوید: متأسفانه خانواده‌ها و معلمان به این مسأله دامن می‌زنند و به دانش‌آموز القا می‌کنند که اگر در کنکور پذیرفته نشود، دیگر به هیچ موفقیتی دست نخواهد یافت و به همین دلیل همه دوست دارند در رشته‌هایی مثل پزشکی و دندانپزشکی و داروسازی قبول شوند درحالی که در اطراف ما افراد موفق بسیار زیادی زندگی می‌کنند که در دانشگاه پذیرفته نشده‌اند.
او معتقد است در چنین شرایطی باید به دانش‌آموزان امید داد و از آنها خواست تلاش کنند؛ تلاشی که البته نتیجه آن به عوامل مختلفی بستگی دارد. برای مثال، امسال جنگ تحمیلی ۱۲روزه باعث به تعویق افتادن کنکور شد؛ موضوعی که به‌نظر برخی شاید مثبت تلقی شود و این‌گونه به‌نظر برسد که دانش‌آموزان فرصت بیشتری برای درس خواندن به‌دست آورده‌اند درحالی‌که این‌طور نیست و جنگ و همچنین تعویق کنکور قطعا اثرات سوئی بههمراه خواهد داشت و می‌توان پیش‌بینی کرد که خیلی از دانش‌آموزان تحت تأثیر این موضوع قرار گرفته‌اند اما تنها نیمی از موفقیت در کنکور به تلاش دانش‌آموز بستگی دارد و در مابقی عوامل مختلف دخیل هستند.
از سوی دیگر، اصرار برخی والدین به تحصیل دانش‌آموز در رشته‌ای که به آن علاقه ندارد نیز مشکل‌ساز است چراکه این مسأله باعث شده امروزه با خیل زیادی از دانشجویانی روبه‌رو شویم که علاقه‌ای به رشته خود ندارند و نمی‌توانند با آن ارتباط
برقرار کنند.
دست از کمال‌گرایی بردارید
پذیرفته شدن در آزمون سراسری و همچنین کسب رتبه ممتاز در آن از قدیم در خانواده‌های ایرانی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار بوده است. اگر در سالیان گذشته ورود به دانشگاه بسیار سخت بود و هر کسی توان پذیرفته شدن در آن را نداشت، حالا با افزایش ظرفیت دانشگاه‌های آزاد، پیام نور و غیرانتفاعی و همچنین امکان تحصیل در برخی از رشته‌ها بدون کنکور ورود به دانشگاه تسهیل شده است. با این وجود اما هنوز برخی از دانش‌آموزان و والدین پذیرفته شدن در کنکور را برابر با به‌دست آوردن موفقیت در زندگی می‌دانند. محمدرضا پوردستمالچی، روان‌شناس و پژوهشگر نیز با اشاره به این‌که عده‌ای می‌گویند لازم نیست همه کنکور قبول شوند و این آزمون پایان زندگی نیست، به جام‌جم می‌گوید: چرایی این مسأله مهم است. اگر به اطراف خود نگاه کنیم، افراد بسیاری را می‌بینیم که موفق هستند و از نظر اجتماعی و اقتصادی در جایگاه بسیار بالا و مطلوب قرار دارند اما آیا این افراد جزو رتبه‌های برتر کنکور بوده‌اند؟ دانشگاه معتبر، رفته‌اند یا در شهرهای بزرگ تحصیل کرده‌اند؟ این موضوع در ذهن دانش‌آموزان یک پاردوکس ایجاد می‌کند که اگر پاسخ به این سوالات خیر است، چرا من باید یک سال تلاش کنم؟
آن‌طور که او توضیح می‌دهد درست است که ورود به دانشگاه و تحصیل در رشته خوب و دانشگاه معتبر می‌تواند موفقیت‌هایی را حاصل کند و به آن سرعت دهد اما باید گفت موفقیت در زندگی به المان‌های مختلفی مثل شبکه‌سازی، ارتباطات، نظم، پشتکار، علاقه، صبوری، استفاده از فرصت‌ها و... بستگی دارد.
ورود به دانشگاه رویا نیست
ورود به دانشگاه حالا دیگر رویا نیست و بسیاری می‌توانند در دانشگاه‌های مختلف ادامه تحصیل بدهند. به‌گفته پوردستمالچی، به غیر از تحصیل در رشته‌های پزشکی و دندانپزشکی و داروسازی، ورود به دانشگاه و درس خواندن در رشته‌های دیگر آسان شده است؛ حتی برخی از رشته‌ها ظرفیت‌شان بیشتر از داوطلبان است یا این‌که سازمان سنجش در بعضی از رشته‌ها بدون کنکور داوطلب می‌پذیرد.
به‌گفته این مشاور تحصیلی، اصرار والدین یا دانش‌آموز برای به‌دست آوردن صندلی در دانشگاه خاص، به دیدگاه و فرهنگ افراد بستگی دارد. به‌عنوان فردی که بیش از ۲۰سال است در حوزه مشاوره تحصیلی فعالیت می‌کنم، می‌گویم این دیدگاه تغییر کرده و والدین و دانش‌آموزان پذیرفته‌اند که همه قرار نیست در رشته یا دانشگاه خاصی درس بخوانند همان‌طور که در دیگر کشورها نیز همین‌طور است وافرادی به دانشگاه‌های معتبرمی‌روند و افراددیگر نیز درکالج‌ها یامؤسسات دیگر تحصیل می‌کنند. او دلیل این دیدگاه غالب را رقابت‌محوری می‌داند و می‌گوید: از نظر جامعه‌شناسی جامعه ما رقابت‌محور و مدرک‌محور است و این موضوع باعث اضطراب دانش‌آموزان می‌شود و آنها فکر می‌کنند کنکور همه چیز است درحالی‌که درس خواندن در رشته خاص، لزوما به‌معنای موفقیت نیست. درواقع این‌طور نیست هر فردی که درس خوانده بتواند درآمد خوبی به‌دست آورد یا شغل مطلوبی داشته باشد.
برگزاری کنکور در امنیت کامل
حسین سیمایی‌صراف، وزیر علوم درباره سهمیه شهدا و جانبازان جنگ تحمیلی ۱۲روزه گفت: با توجه به این‌که داوطلبان هنگام ثبت‌نام این سهمیه را انتخاب نکرده‌اند، سازمان سنجش موظف شده تا زمان اعلام نتایج تمام کسانی که مشمول این سهمیه می‌شوند فرزندان شاهد، فرزندان ایثارگر یا خود ایثارگران و کسانی که در حادثه این جنگ تحمیلی جانباز شده‌اند و جانبازی آنها تأیید می‌شود می‌توانند از این سهم و مقررات قانونی استفاده کنند.
ابوالفضل واحدی، معاون آموزشی وزیر علوم نیز با بیان این‌که کنکور ۱۴۰۴ با امنیت کامل برگزار شد، گفت: سال تحصیلی برای نو ورودها با توجه به این‌که اعلام نتایج قاعدتا در نیمه مهرماه خواهد بود، با قدری تأخیر شروع خواهد شد.
وی با اشاره به این‌که یکی از دغدغه‌های برگزاری نوبت دوم کنکور بحث امنیت روانی این آزمون بود، افزود: این‌که سوالات آزمون کاملا محرمانه و شخصی‌سازی شده به‌دست داوطلبان برسد که در بازدیدهای مختلفی این مهم صورت گرفت. خوشبختانه این امر محقق شده، اگرچه ممکن است در فضای مجازی مطالبی در این حوزه گفته شود که البته این موارد عاری از
حقیقت است.
واحدی به ظرفیت پذیرش در دانشگاه‌ها اشاره کرد و ادامه داد: ظرفیت‌ها فرآیندی است که دانشگاه‌ها باید برنامه‌های خود را در این زمینه ارائه دهند. این ظرفیت در دفتر گسترش آموزش عالی بررسی شده و براساس توانمندی‌های دانشگاه، تعداد اساتید، آزمایشگاه‌ها و سایر امکانات‌شان بررسی می‌گردد، در نهایت تصمیم گرفته می‌شود یک ظرفیت به دانشگاهی داده شود یا نشود. بنابراین موردی است.
به‌گفته وی ظرفیت دانشگاه‌ها حدود ۴۸۰هزار نفر است ولی عدد دقیق آن، هفته اول مرداد ماه نهایی و مشخص می‌شود.
