ماراتن پرسشگری
نام کتابخانه بالای سردر ورودی قرار گرفته اما هیچ‌چیز اینجا به کتابخانه شبیه نیست. یکی از طبقات ساختمان اداری صداوسیما با عنوان کتابخانه مرکز تحقیقات، میزبان پرسشگرانی شده که قرار است پس‌آزمون نظرسنجی رویداد «ایران‌جان» را برای استان فارس انجام دهند. خروجی این بررسی می‌تواند به آماری منجر شود که مسیر راه ایران‌جان را روشن‌تر کند.
آن‌طور که رئیس مرکز تحقیقات صداوسیما بارها عنوان کرده، روند بررسی‌ها در سه استان قبلی، رو‌به‌رشد بوده و خود نشان از تأثیرگذاری این رویداد و تأثیر آن در شناخت مخاطب دارد. پرسشگران حالا دوباره قرار است نظرسنجی را انجام دهند. این‌بار بررسی پس‌آزمون مختص استان فارس در رویداد ایران‌جان است. ۳۰ پرسشگر به همراه ۱۰ کنترلگر برای نظرسنجی مشغول کار هستند. چیزی حدود ۹ ــ ۸ ساعت در روز وقت می‌گذارند و هر طرح، نزدیک به دو روز طول می‌کشد. هر پرسشگر در روز حدود ۲۵-۲۰ مورد تماس و بررسی انجام می‌دهد. تمامی نظرسنجی‌های انجام شده برای بررسی تأثیر ایران‌جان، به صورت تلفنی انجام می‌شود.
مسئول کلی نظرسنجی، شماره‌ها را تقسیم کرده و در حال نهایی کردن لیست‌هایی است که به هرکدام از پرسشگرها ارائه شده است. توصیه‌هایی ارائه می‌کند که مشخص است تعارف در کار نیست و یک خطای کوچک ممکن است به ابطال نظرسنجی و زحمت هر کدام‌شان منجر شود. پرسشگرها شبیه دانشجویان سن و سال‌داری هستند که ایستاده‌اند تا کلاس شروع شود. کلاس این‌بار ماراتن دو روزهای است که نظر مخاطبان را ارزیابی می‌کند. حضور یک خبرنگار که خودش را هم هنوز معرفی نکرده، پرسشگرها را با علامت سؤال روبه‌رو کرده و هرازگاهی از من می‌پرسند: «پرسشگر هستی؟» تصورشان این است که نیروی جدید به آنها اضافه شده. بیشترشان زنان و دختران هستند و مدتی که کنار هم بوده‌اند همدلی مختصری ایجاد کرده تا فضای جدی و سخت نظرسنجی را برای‌شان قابل گذر‌کند.
سوت شروع یک ماراتن
ساعت حوالی ۱۱ است و هماهنگی‌های اولیه انجام شده. کارهای تقسیم شماره‌ها به سرانجام رسیده و همگی پشت سیستم قرار می‌گیرند. یک نفر از پرسشگرها که سابقه بیشتری دارد، کل پرسشنامه را یک‌بار می‌خواند تا برای همه واضح و بدون ابهام باشد. سوت ماراتن این بار با یک بسم‌الله و شروع تماس‌های تلفنی نواخته می‌شود. فضا و همهمه آن بیشتر می‌شود و دیگر می‌توان گفت هیچ نشانی از یک کتابخانه در خود ندارد. یک به یک تماس می‌گیرند و صحبت‌های‌شان را با مخاطبان آغاز می‌کنند. صداهای‌شان درهم گره می‌خورد و می‌شود کلیدواژه‌های «فارس»، «شیراز» و «ایران‌جان» را به‌وضوح از میان صحبت‌های‌شان شنید. پرسشگران در میان برگه‌های پرسشنامه و مانیتورهای روشن، بی‌وقفه با مردم گفت‌وگو می‌کنند. هر تماس، تکه‌ای از تصویری بزرگ‌تر بود: واکنش مخاطبان به رویداد ایران‌جان؛ روایتی از شور، نقد و کنجکاوی که از دل گفت‌وگوهای روزمره بیرون می‌آمد.
در این نظرسنجی، بحث پیرامون ایران‌جان و به صورت خاص، استان فارس است. مسئول نظرسنجی توضیح می‌دهد که سه دوره نظرسنجی برای هر استان انجام می‌شود. یک بار پیش‌آزمون کل کشور درباره شناخت از استان مربوط، یک بار پس‌آزمون کل کشور بعد از برگزاری ایران‌جان و البته پس‌آزمون مختص استان که بتواند شناخت اهالی آن استان نسبت به داشته‌ها و غنای فرهنگی و هنری آن را روشن کند.
چیزی حدود ۲۱۰۰ شماره در مرحله اول بین پرسشگرها توزیع شده و آن‌طور که گفته می‌شود، دو تا سه برابر این میزان به مرور و طی دو روز اضافه می‌شود تا نتیجه علمی و قابل استناد از آن اتخاذ شود. پرسشگرها با هر شماره تماس می‌گیرند و اولین شرط‌شان هم این است که فرد آن طرف تلفن، حتما ساکن استان فارس باشد. اگر چراغ سبز سکونت در این استان روشن شود، بقیه پرسش‌ها پشت هم و با حوصله بیان می‌شود تا در نهایت یک پرسشنامه با دقت پر شود؛ چیزی که می‌تواند خروجی تأثیرگذاری و رضایت مخاطب از ایران‌جان را مشخص کند.
به زبان آمار
خروجی این تلاش چندروزه پرسشگران، در نهایت به آمارهای قابل استناد منجر می‌شود. آن‌طور که روند سه استان قبلی نشان می‌دهد، تأثیر ایران‌جان بر شناخت مخاطبان چشمگیر بوده است. رئیس مرکز تحقیقات صداوسیما در این رابطه تاکید می‌کند که روند این رضایت در ایران‌جان برگزار شده در سه استان قبلی، رو به رشد بوده. دکتر محسن شاکری‌نژاد در این‌خصوص به جام‌جم می‌گوید: بررسی نظرسنجی درباره رویداد ایران‌جان استان اصفهان نشان می‌دهد که این رویداد، ۶۴.۲درصد مخاطب داشته و ۷۱.۱درصد رضایت مخاطب را ثبت کرده است. همچنین میزان رضایت از ایران‌جان ایلام ۶۲ درصد بوده است.
وی تاکید می‌کند که اثرسنجی در حوزه‌های مختلف متفاوت بوده است. او این‌طور بیان می‌کند: در شناخت شخصیت‌ها و اماکن سؤال طراحی شده بود. مثلا شناخت مخاطب از شهید خرازی در پیش‌آزمون ۱۳ درصد و درپس‌آزمون ۳۸.۷درصد بوده است. میانگین نمرات در شناخت شخصیت‌های اصفهان ۱۵.۱درصد بوده که در پس‌آزمون به ۳۶ درصد رسیده است. در مورد آگاهی از نقش استان اصفهان در دفاع‌مقدس و جنگ ۱۲ روزه نیز در پیش‌آزمون رقم ۴۷ درصد و در پس‌آزمون عدد ۵۹ درصد به ثبت رسیده است. اماکن گردشگری هم از ۱۵ به ۲۴ درصد رسیده است. رئیس مرکز تحقیقات این را هم بیان کرده که رضایت به معنای این است که چقدر از محتوای ایران‌جان را مردم دوست داشته‌اند. به گفته وی، روند کلی ایران‌جان و تأثیرگذاری آن صعودی بوده است.
شاکری‌نژاد درباره آمارهای مربوط به خوزستان هم می‌گوید: میزان مخاطب ایران‌جان خوزستان در سراسر کشور۴۹.۳ درصد بوده است. پاسخگویان بخش‌هایی ازبرنامه‌های مختلف را ملاحظه کرده‌اند. از این میان۴۷درصد تلویزیون را دیده‌اند،۱۸ درصد از طریق برنامه‌های رادیو و ۲۸.۱درصد در فضای مجازی ایران‌جان را دیده‌اند. این‌که این ارقام را جمع نمی‌کنیم به‌دلیل مشترکاتی است که میان آنها وجود دارد. یعنی ممکن است فردی هم تلویزیون را ببیند و هم رادیو را شنیده باشد.
وی در جزئیات عدد رضایت مخاطبان استان‌ها نیز بیان می‌کند: ۷۵درصد ازمردم خوزستان ازپویش ایران‌جان درحدزیادو خیلی زیاد رضایت داشته‌اند. این رقم در ایلام ۸۱.۴درصد و در اصفهان ۷۳.۵درصد بوده است. همچنین میزان مخاطب رویداد در سراسرکشور برای خوزستان۴۹.۳درصد،ایلام۵۳.۷درصد واصفهان۶۴.۲درصد بوده است.این رقم مخاطب دراستان‌ها متفاوت بوده به‌طوری‌که میزان مخاطب رویداد درخوزستان۵۹.۶درصد،در ایلام ۶۰.۳درصد ودراصفهان ۶۲.۴درصد بوده‌است.
مسئول کلی نظرسنجی، شماره‌ها را تقسیم کرده و در حال نهایی کردن لیست‌هایی است که به هرکدام از پرسشگرها ارائه شده است. توصیه‌هایی ارائه می‌کند که مشخص است تعارف در کار نیست و یک خطای کوچک ممکن است به ابطال نظرسنجی و زحمت هر کدام‌شان منجر شود. پرسشگرها شبیه دانشجویان سن و سال‌داری هستند که ایستاده‌اند تا کلاس شروع شود. کلاس این‌بار ماراتن دو روزهای است که نظر مخاطبان را ارزیابی می‌کند. حضور یک خبرنگار که خودش را هم هنوز معرفی نکرده، پرسشگرها را با علامت سؤال روبه‌رو کرده و هرازگاهی از من می‌پرسند: «پرسشگر هستی؟» تصورشان این است که نیروی جدید به آنها اضافه شده. بیشترشان زنان و دختران هستند و مدتی که کنار هم بوده‌اند همدلی مختصری ایجاد کرده تا فضای جدی و سخت نظرسنجی را برای‌شان قابل گذر‌کند.
سوت شروع یک ماراتن
ساعت حوالی ۱۱ است و هماهنگی‌های اولیه انجام شده. کارهای تقسیم شماره‌ها به سرانجام رسیده و همگی پشت سیستم قرار می‌گیرند. یک نفر از پرسشگرها که سابقه بیشتری دارد، کل پرسشنامه را یک‌بار می‌خواند تا برای همه واضح و بدون ابهام باشد. سوت ماراتن این بار با یک بسم‌الله و شروع تماس‌های تلفنی نواخته می‌شود. فضا و همهمه آن بیشتر می‌شود و دیگر می‌توان گفت هیچ نشانی از یک کتابخانه در خود ندارد. یک به یک تماس می‌گیرند و صحبت‌های‌شان را با مخاطبان آغاز می‌کنند. صداهای‌شان درهم گره می‌خورد و می‌شود کلیدواژه‌های «فارس»، «شیراز» و «ایران‌جان» را به‌وضوح از میان صحبت‌های‌شان شنید. پرسشگران در میان برگه‌های پرسشنامه و مانیتورهای روشن، بی‌وقفه با مردم گفت‌وگو می‌کنند. هر تماس، تکه‌ای از تصویری بزرگ‌تر بود: واکنش مخاطبان به رویداد ایران‌جان؛ روایتی از شور، نقد و کنجکاوی که از دل گفت‌وگوهای روزمره بیرون می‌آمد.
در این نظرسنجی، بحث پیرامون ایران‌جان و به صورت خاص، استان فارس است. مسئول نظرسنجی توضیح می‌دهد که سه دوره نظرسنجی برای هر استان انجام می‌شود. یک بار پیش‌آزمون کل کشور درباره شناخت از استان مربوط، یک بار پس‌آزمون کل کشور بعد از برگزاری ایران‌جان و البته پس‌آزمون مختص استان که بتواند شناخت اهالی آن استان نسبت به داشته‌ها و غنای فرهنگی و هنری آن را روشن کند.
چیزی حدود ۲۱۰۰ شماره در مرحله اول بین پرسشگرها توزیع شده و آن‌طور که گفته می‌شود، دو تا سه برابر این میزان به مرور و طی دو روز اضافه می‌شود تا نتیجه علمی و قابل استناد از آن اتخاذ شود. پرسشگرها با هر شماره تماس می‌گیرند و اولین شرط‌شان هم این است که فرد آن طرف تلفن، حتما ساکن استان فارس باشد. اگر چراغ سبز سکونت در این استان روشن شود، بقیه پرسش‌ها پشت هم و با حوصله بیان می‌شود تا در نهایت یک پرسشنامه با دقت پر شود؛ چیزی که می‌تواند خروجی تأثیرگذاری و رضایت مخاطب از ایران‌جان را مشخص کند.
به زبان آمار
خروجی این تلاش چندروزه پرسشگران، در نهایت به آمارهای قابل استناد منجر می‌شود. آن‌طور که روند سه استان قبلی نشان می‌دهد، تأثیر ایران‌جان بر شناخت مخاطبان چشمگیر بوده است. رئیس مرکز تحقیقات صداوسیما در این رابطه تاکید می‌کند که روند این رضایت در ایران‌جان برگزار شده در سه استان قبلی، رو به رشد بوده. دکتر محسن شاکری‌نژاد در این‌خصوص به جام‌جم می‌گوید: بررسی نظرسنجی درباره رویداد ایران‌جان استان اصفهان نشان می‌دهد که این رویداد، ۶۴.۲درصد مخاطب داشته و ۷۱.۱درصد رضایت مخاطب را ثبت کرده است. همچنین میزان رضایت از ایران‌جان ایلام ۶۲ درصد بوده است.
وی تاکید می‌کند که اثرسنجی در حوزه‌های مختلف متفاوت بوده است. او این‌طور بیان می‌کند: در شناخت شخصیت‌ها و اماکن سؤال طراحی شده بود. مثلا شناخت مخاطب از شهید خرازی در پیش‌آزمون ۱۳ درصد و درپس‌آزمون ۳۸.۷درصد بوده است. میانگین نمرات در شناخت شخصیت‌های اصفهان ۱۵.۱درصد بوده که در پس‌آزمون به ۳۶ درصد رسیده است. در مورد آگاهی از نقش استان اصفهان در دفاع‌مقدس و جنگ ۱۲ روزه نیز در پیش‌آزمون رقم ۴۷ درصد و در پس‌آزمون عدد ۵۹ درصد به ثبت رسیده است. اماکن گردشگری هم از ۱۵ به ۲۴ درصد رسیده است. رئیس مرکز تحقیقات این را هم بیان کرده که رضایت به معنای این است که چقدر از محتوای ایران‌جان را مردم دوست داشته‌اند. به گفته وی، روند کلی ایران‌جان و تأثیرگذاری آن صعودی بوده است.
شاکری‌نژاد درباره آمارهای مربوط به خوزستان هم می‌گوید: میزان مخاطب ایران‌جان خوزستان در سراسر کشور۴۹.۳ درصد بوده است. پاسخگویان بخش‌هایی ازبرنامه‌های مختلف را ملاحظه کرده‌اند. از این میان۴۷درصد تلویزیون را دیده‌اند،۱۸ درصد از طریق برنامه‌های رادیو و ۲۸.۱درصد در فضای مجازی ایران‌جان را دیده‌اند. این‌که این ارقام را جمع نمی‌کنیم به‌دلیل مشترکاتی است که میان آنها وجود دارد. یعنی ممکن است فردی هم تلویزیون را ببیند و هم رادیو را شنیده باشد.
وی در جزئیات عدد رضایت مخاطبان استان‌ها نیز بیان می‌کند: ۷۵درصد ازمردم خوزستان ازپویش ایران‌جان درحدزیادو خیلی زیاد رضایت داشته‌اند. این رقم در ایلام ۸۱.۴درصد و در اصفهان ۷۳.۵درصد بوده است. همچنین میزان مخاطب رویداد در سراسرکشور برای خوزستان۴۹.۳درصد،ایلام۵۳.۷درصد واصفهان۶۴.۲درصد بوده است.این رقم مخاطب دراستان‌ها متفاوت بوده به‌طوری‌که میزان مخاطب رویداد درخوزستان۵۹.۶درصد،در ایلام ۶۰.۳درصد ودراصفهان ۶۲.۴درصد بوده‌است.
میزان رضایت مردم استان‌ها
۷۵ درصد خوزستان
۸۱.۴ درصد ایلام
۷۳.۵ درصد اصفهان
میزان مخاطب رویداد در سراسر کشور
۴۹.۳ درصد خوزستان
۵۳.۷ درصد ایلام
۶۴.۲ درصد اصفهان
میزان مخاطب رویداد در خود استان‌ها
۵۹.۶ درصد خوزستان
۶۰.۳ درصد ایلام
۶۲.۴ درصد اصفهان
تازه ها
پیشنهاد سردبیر
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
جنبش مردمی سوریه
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
زمان دیپلماسی برای حمایت از مقاومت
عضو دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
نقش ویژه اهالی اندیشه، رسانه و هنر در مقابله با تهدیدات نرم
گفت و گو
گفت‌وگو با غلامحسین زمان‌آبادی و طرحی که مورد توجه رئیس جمهور قرار گرفت
تحول در ورزش
فریدون ناصحی، نوازنده پیانو و آهنگساز در گفت‌وگو با جام‌جم:
آوای موسیقی کلاسیک در تالار وحدت
«جام‌جم» در گفت‌وگو با رئیس باشگاه دانشپژوهان جوان بررسی کرد