عجیب اینکه چنین برداشتی همچنان درغرب جریان دارد. برداشتی که یا از روی کم اطلاعی نسبت به شرایط تکوین داعش و اهداف بلندمدت این تشکیلات است یا از بیاطلاعی عمدی نسبت به واقعیت این گروه بهمنظور بهره برداری سیاسی از آن در عراق و سوریه. برخی تحلیلگران غربی تا آنجا پیش رفتند که این تشکل تروریستی را بهعنوان واکنشی به اقدامات نظامهای حاکم بر عراق و سوریه تفسیر کردند و اصلا به این نکته توجه نشان ندادند که به چه دلیلی این گروه مانند القاعده در خارج دست به عملیات تروریستی میزند. همین برداشت ناقص بود که کمک کرد دولتهای غربی این بار در مبارزه با داعش جدیت به خرج ندهند و کار را به جایی برسانند که این گروه آنها را در خانههایشان هدف قرار دهد. اتفاقی که نشان داد گروه داعش برایش فرقی نمیکند و همانطور که در پاریس عملیات انجام میدهد، در بیروت یا مالی هم دست به چنین اقداماتی میزند.
در واکنش به این عملیات، کشورهای اروپایی و آمریکا تدابیر امنیتی خود را تشدید کردند. دولتهای اروپایی توافق اولیه خود مبنی بر کنترل مرزها را شروع کردند و معاهده شینگن که در 26 دولت از مجموع 28 دولت اروپایی اجرا میشد، در برخی از این دولتها به حالت تعلیق در آمد. از آن گذشته کشورهای عضو اتحادیه اروپا مجبور شدند بودجههای امنیتی خود را افزایش دهند. برای مثال فرانسوا اولاند، رئیس جمهور فرانسه با شتاب دستور استخدام 8500 نفر برای به کارگیری در حوزههای امنیتی وغلبه بر تروریسم را صادر کرد. بلژیک نیز 500 میلیون یورو دراین حوزه هزینه کرد. بریتانیا نیز هزینههای امنیتی خود را به میزان 15درصد افزایش داد. بدیهی است که سایر دولتهای اروپایی نیز در همین راه هزینههایی را صرف خواهند کرد؛ زیرا دیگر حضور تروریسم برای آنها جدی است و نمیتوانند آن را دست کم بگیرند.
به موازات این که اروپاییها هزینههای امنیتی خود را افزایش دادهاند، درنحوه برخوردشان با هزاران پناهجو نیز تغییراتی را اعمال میکنند. از این رو قرار شده است کنترل شدیدتری را نسبت به ورود پناهجویان داشته باشند بهخصوص اینکه معلوم شد دو نفر از عاملان حوادث تروریستی فرانسه به تازگی از مرزهای یونان وارد کشورهای اروپایی شده بودند.
تغییر مواضع سیاسی، اقتصادی و اجتماعی اروپا بعد از حوادث تروریستی فرانسه به این حد باقی نماند، بلکه گروههای راست افراطی سعی کردند نهایت سوءاستفاده را از فضای به وجود آمده بکنند و با اظهار نظرهای تند دوباره موجی از «اسلام هراسی» را به راه اندازند. مارین لوپن، رهبر جبهه ملی فرانسه انتقادهای خود را متوجه سیاستهای فرانسوا اولاند در باره پناهجویان کرد و خواستار بستن مرزهای فرانسه روی آنها شد. گفتمانهای بیگانه هراسی بعد از حوادث تروریستی فرانسه همچنان رو به افزایش است.
با تغییرات سیاسی و اجتماعی قابل انتظار در زندگی اروپاییها، همچنان این پرسش مطرح است که: آیا غرب در ارزیابی توان و اهداف داعش و نحوه برخورد با این گروه اشتباه کرده و اکنون قصد دارد اشتباههای خود را جبران کند یا این که همچنان تلاش میکند از وجود این گروه برای اهداف آشکار و پنهان خود در سوریه و عراق استفاده کند؟ هدفی که بارها اعلام شده و سرنگونی نظام بشار اسد در سوریه در راس آن قرار دارد. آیا این عقلانی است که غرب به شیوه سابق ادامه دهد و سرنوشت خود را به ماجراجوییهای بیشتر بسپارد؟ شعاری را که در گذشته غرب مطرح میکرد سرنگونی داعش و اسد بود؛ اما این شعار تنها موجب تقویت گروههای تروریستی در منطقه شد. همین سیاست بود که کمک کرد گروههای تروریستی هرجا را که در دسترسشان باشد هدف قرار دهند.
منبع: الصباح عراق
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد