حفظ کرامت مسلمانان، پیش‌شرط فریضه حج

واضح است که فریضه حج به عمر انسان یک‌بار واجب می‌شود و وجوب آن هم مشروط به استطاعت و تدبیر امنیت حاجیان است.

به همین دلیل در طول تاریخ اسلام برای کاروان‌های حجاج مسئولانی قرار داده می‌شد و اکنون هم همین ترتیب در جمهوری اسلامی ایران وجود دارد.

به این صورت که علاوه بر سازمان حج که امور اجرایی و پشتیبانی حج را فراهم می‌کند، از سوی ولی فقیه و رهبری نیز نماینده‌ای به‌عنوان مسئول امور حجاج تعیین می‌شود بنابراین هرچند در اهمیت انجام فرائض حج تردیدی نیست، اما در عین حال فراهم بودن شرایط انجام حج نیز جزو عناصر اساسی تحقق این وظیفه الهی است.

بر این اساس باید توجه داشت که استطاعت، تنها استطاعت مالی نیست، بلکه شامل ابعاد دیگری هم می‌شود که بخشی از عناصر این استطاعت به خود شخص بر می‌گردد و بخشی به بافت حاکم بر حج منوط می‌شود.

تجربه چند سال گذشته نشان می‌دهد که مدیریت امور حج در کشور عربستان روزبه‌روز درحال پسروی است.

دولتمردان عربستان سعودی با شرط و شروط گذاشتن برای زائران خانه خدا عملا تلاش می‌کنند هدف حج محقق نشود و در چنین شرایطی، عمل به فریضه حج با پرسش‌هایی روبه‌رو می‌شود.

به تاخیر انداختن حج البته سابقه هم دارد. در صدها سال پیش همین اتفاقات افتاد و کشورهای مختلف از انجام حج امتناع کردند و در تاریخ معاصر خودمان هم شاهد تکرار این حوادث بودیم و چون عزت و کرامت یک انسان مسلمان و زائر بیت‌الله الحرام هنگام انجام حج محترم شناخته نمی‌شد، با نظر مراجع و مقامات عالی کشورمان، زمان انجام فریضه حج برای زائران خانه خدا کمی به تاخیر افتاد.

در عین حال باید توجه داشت که ممکن است بعضا به‌واسطه همین تاخیر در انجام حج، شایعاتی مبنی بر این‌که دولت شیعی جمهوری اسلامی از انجام یک فریضه دینی خودداری کرده از سوی برخی افراد مطرح شود، به همین دلیل مسئولان جمهوری اسلامی ایران پیشاپیش برای جهان اسلام این موضوع را روشن کنند که وقتی روادید داده نشود یا با تاخیر داده شود و با نوعی اهانت و تخفیف حاجی همراه باشد، طبیعتا حفظ کرامت مسلمان بالاتر از انجام این وظیفه در شرایط فعلی است.

صباح زنگنه - نماینده پیشین ایران در سازمان همکاری اسلامی