چگونه حوادث حین کار را ضربه فنی کنیم؟

در این نوشتار به برخی از راهکارهای ارتقای ایمنی در محیط کار اشاره شده است که قطعا با به کار بستن این راهکارها، آمار تروما در کشور ما کاهش محسوسی خواهد داشت.

یکی از عمده دلایل افزایش حوادث حین کار، تمرکز ماشین‌آلات متعدد در فضاهای خیلی کوچک است. این کار باعث می‌شود تراکم نیروی کار در یک نقطه بالاتر برود و در نتیجه احتمال حوادث حین کار در آن نقطه بیشتر شود.

همچنین اگر حجم کاری بیشتر از توانایی‌های اشخاص به آنها سپرده شود، ناخودآگاه احتمال حوادث حین کار هم بیشتر می‌شود، چون افراد نمی‌توانند از پس همه کارهای محول شده برآیند و در نتیجه، فشار جسمی و روانی زیادی به آنها وارد می‌شود. افزایش فشارهای روحی و روانی به کارکنان، ناخودآگاه احتمال وقوع حوادث کاری را هم بالاتر می‌برد، زیرا آستانه تحمل افراد را پایین می‌آورد و در نتیجه، خستگی مفرط باعث می‌شود نیروی کار، اشتباه کند و در معرض تروما قرار بگیرد.

از سوی دیگر، وقتی نیروی کار با طرز استفاده صحیح از ماشین‌آلات مختلف صنعتی آشنا نباشد و آموزش صحیحی هم در این حوزه ندیده باشد، همین مساله می‌تواند به افزایش حوادث حین کار منجر شود. قطعا یک نیروی زبده و با تجربه که از خطرات دستگاه‌ها و ماشین‌آلات آگاه است، کمتر در معرض تروما قرار خواهد داشت.

وسایل ایمنی، تزئینی نیست

در بسیاری از مراکز تولیدی و صنعتی بخصوص در کارگاه‌های کوچک، از وسایل ایمنی کمتر استفاده می‌شود. خیلی اوقات، کارفرما برای کاهش هزینه‌ها ترجیح می‌دهد وسایل ایمنی را نخرد تا به زعم خودش در هزینه‌های تولید، صرفه جویی کند، اما همین موضوع، ناخودآگاه آمار حوادث حین کار را بالاتر می‌برد.

البته گاهی اوقات هم وسایل ایمنی در کارگاه‌ها وجود دارد، اما کارگر به استفاده از آنها نیاز ندارد، چون کاملا توجیه نشده است استفاده از وسایل ایمنی تا چه حد زیادی می‌تواند او را در برابر حوادث حین کار بیمه کند. این تصور که حوادث حین کار برای همسایه اتفاق می‌افتد و برای ما پیش نمی‌آید، مساله دیگری است که به بار تروما در محیط‌های کاری اضافه کرده است.

قوی بودن، باهوش بودن، زرنگ بودن و خلاصه هر صفتی که فکر می‌کنیم از آن برخوردار هستیم، هیچ کدامشان دلیل این نمی‌شود حوادث حین کار برای ما اتفاق نیفتد، بلکه کلید مقابله با حوادث حین کار، فقط و فقط در رعایت مسائل ایمنی خلاصه می‌شود. پوشیدن کفش و کلاه ایمنی، دستکش ایمنی، تهیه کپسول آتش نشانی، حذف مواد آلاینده و مواد شیمیایی خطرناک از محیط کار، کاهش آلودگی صوتی، وجود تهویه مناسب هوا، تعمیر مداوم دستگاه‌های تولیدی و استراحت کافی، رمز ایمنی در محیط‌های کاری است.

افزایش تولید به بهای افزایش تروما !

خیلی اوقات، حوادث حین کار به دلیل توقع زیاد از نیروی کار اتفاق می‌افتد. این که کارفرما برای افزایش میزان تولید از نیروی خود، کار بیشتری بکشد، این موضوع در نهایت به فرسایش جسمی و روانی نیروی کار منتهی می‌شود. کارگر فرسوده، ناامید، عصبانی و خسته هم بشدت مستعد تروماست. به همین دلایل، باید هم میزان ساعت کاری کارگران متناسب با توان جسمی آنها باشد و هم این که شرایط روحی و روانی محیط کار به نحوی باشد که کارگر در محیط کارش، احساس آرامش و امنیت داشته باشد.

کارگر باانگیزه و با اعصابی آرام می‌تواند از خود در برابر حوادث کار، بیشتر مراقبت کند، اما کارگری که مدام درگیر حاشیه‌های حین کار شود، بیشتر در معرض تروما قرار خواهد گرفت. به همین دلیل گفته می‌شود رفتار کارفرما و مسئول کارگاه، نقش جدی در کاهش تروما در محیط کار دارد.

برای افزایش سطح ایمنی در محیط‌های کاری نیاز است برای تحقیق و تنظیم طرح‌های ایمنی در محیط کار هزینه شود و در این خصوص باید از نیروهای کارشناس و خبره استفاده شود. متخصصان ایمنی در محیط کار می‌دانند که چطور باید محیط کار را در برابر تروماهای مختلف واکسینه کنند، ولی اگر کارفرمای یک کارگاه تولیدی بزرگ برای کاهش هزینه‌ها از استخدام این نیروهای متخصص امتناع کند با این کارش، هم به نیروهای کارگر ظلم کرده و هم راه را برای بروز تروماهای مختلف باز کرده است.

تنها کار کردن، شوخی‌های بی‌مورد در محیط کار، مشکلات خانوادگی نیروی کار، اعتیاد به مواد مخدر، ایمن نبودن ساختمان محیط کار و اعتماد به نفس کاذب برای استفاده از دستگاه‌های جدید هم از دیگر دلایل بروز تروما در محیط کار شناخته می‌شود. با مرور سطرهای بالا می‌بینیم که تمام دلایل بروز حوادث حین کار، قابل پیشگیری است و تنها در موارد بسیار نادری، بدشانسی موجب می‌شود کارگری در محیط کار در دام تروما بیفتد. رعایت همین نکته خیلی ساده و کلیدی که کف محیط کار نباید لیز باشد، می‌تواند آمار تروما در محیط کار را کاهش دهد، اما خیلی اوقات از ارائه همین آموزش‌های ساده به کارگران هم دریغ می‌شود.