ریاض برای بهبود روابط با تهران تکالیف عقب افتاده را انجام دهد

رفتارهای سران آل سعود در چند سال گذشته با جمهوری اسلامی ایران هیچ روزنه امیدی باقی نگذاشته تا امیدی برای بهبود روابط تیره شده دو کشور باشد.

اگر فهرستی از دشمنی‌ها و جنایاتی که این رژیم علیه ایران انجام داده آماده کنیم، بلند بالا و فتنه گرایانه خواهد بود که اگر هر کشوری غیر از ایران آماج حملات همه آن دسیسه‌ها و توطئه‌ها قرار می‌گرفت، اگر خیلی خویشتندار می‌بود، دست به قطع روابط کامل با رژیم سعودی می‌زد و عطای او را به لقایش می‌بخشید.

اگر به زمان دورتر باز گردیم، در کارنامه رژیم سعودی علیه ایران، نمونه‌های زیادی از دشمنی آنها می‌یابیم اما سیاست شکیبایی و مدارا به خاطر وحدت جهان اسلام از واکنش قاطع و منطقی ایران اسلامی به رفتارهای سعودی جلوگیری کرد.

نکته‌ای که رهبر معظم انقلاب اسلامی هم در بیاناتشان پس از فاجعه منا و کشتار حجاج بیت‌الله الحرام به آن اشاره کردند.

ایشان سال گذشته در دانشگاه علوم دریایی نوشهر درباره رفتارهای زننده و تند سران سعودی با حجاج ایرانی و پیکرهای زائران شهید کشورمان فرمودند؛ «ما تا حالا خویشتن‌داری کردیم. ما رعایت ادب اسلامی، رعایت حرمت برادری در امّت اسلامی را نگه داشتیم. اگر بنا شد عکس‌العمل نشان بدهیم، عکس‌العمل‌های ما خشن هم خواهد بود، سخت هم خواهد بود».

اما در ارتباط با روابط تهران –ریاض و کارشکنیهای آل سعود؛ "جام جم آنلاین" با دو تن از کارشناسان منطقه گفت‎وگویی ترتیب داد که در ادامه بدان می‎پردازیم.

"احمد کاظم زاده" کارشناس مسایل منطقه و بین الملل پیرامون چالشهای پیش رو برای ترمیم روابط خارجی ایران و عربستان گفت: چنانچه حکام سعودی درصدد ترمیم مناسبات خود با جمهوری اسلامی ایران باشند، در ابتدا باید بر مسئولیتها و تکالیف عقب افتاده خود عمل کند. درفاجعه منا کاملا قصور و سوء مدیریت ریاض مشهود بوده که برخی شاخصها مبنی بر عمدی بودن کشتار حجاج در این واقعه وجود دارد.

وی افزود: لازم است دولت سعودی بطور رسمی از مردم و نظام جمهوری اسلامی ایران عذرخواهی کند و غرامت شهدای حجاج را به بازماندگان بپردازد که البته تاکون از این امر سر باز زده است.

کاظم زاده با اشاره به اینکه، امروز رژیم آل سعود در بسیاری از حوزه‎ها واقدامات خود متأثر از منویات کشورهای غربی و مافیای صهیونیستی است خاطر نشان کرد: در نهایت کاربه جایی رسید که ریاض پرچمدار غربی‎ها در پروژه ایران هراسی شد و از این لکه تاریکی را در سیاست خارجی خود به ثبت رساند.

وی گفت: این در حالی است که؛ با پیروزی انقلاب اسلامی، تهران در راستای پیگیری یک سیاست خارجی متوازن ومسالمت آمیز ، به تمام کشورهای منطقه بویژه عربستان دست دوستی دراز کرد و برای نشان دادن حسن نیت خود؛ مقامات کشورمان در رأس هیأت رییس جمهوری و سایر مقامات بارها به ریاض سفر کردند.

این کارشناس مسایل بین‎الملل ومنطقه با تأکید بر سیسات‎های خصمانه آل سعود نسبت به ایران ابراز داشت: متأسفانه اقدامات جمهوری اسلامی با رویکرد متقابل دولت سعودی همراه نبوده است. لیکن تهران بیشتر در مسیر تش زدایی گام برداشته و حرکت سیاسی عربستان عینا در تقابل با تهران قلمداد می شود.

وی تصریح کرد : اگر عربستان بخواهد در عادی سازی روابط با ایران جدی باشد، ضرورت دارد از کلیه اقدامات خشونت آمیز و جنگ طلبانه در منطقه دست برداشته بعنوان یک کشور تأثیر گذار در منطقه به تکالیف خود عمل کند.

کاظم زاده در پاسخ به این سئوال که صبر استراتژیک ایران نسبت به اقدامات خصمانه عربستان تا کی ادامه خواهد داشت، گفت: این موضوع تابع عملکرد آتی آل سعود خواهد بود. چنانچه آنها نشانه های قابل توجه‎ای از تغییر رویکرد از خود نشان دهد؛ جمهوری اسلامی حتما از آن استقبال کرده و احترام خواهد گذاشت. ولی اگر ریاض مانند گذشته بر سیاستهای فتنه گرایانه خود ادامه دهد، حتما با واکنش متناسب جمهوری اسلامی در جای خود مواجه خواهد گشت.

"سلیم غفوری" کارشناس مسایل خاورمیانه نیز در این باره می گوید: در چند سال گذشته عربستان دست به اقداماتی زد که حیات سیاسی این رژیم را چه در حوزه داخلی و چه در بعد داخلی بشدت به مخاطره انداخته است.

وی تصریح کرد: اقدام خصمانه اول سعودیها در قبال ایران، بازی با قیمت نفت بود که عرضه بیش از حد نفت در بازار، سعی در کاهش قیمت نفت و نیز اعمال فشار بر ایران را داشتند. پس از حصول توافق هسته‎ای وبحث برجام، قیمت نفت به شدت کاهش یافت که این حاصل بازی نامطلوب سعودیها در اوپک بود.

کارشناس مسایل خاورمیانه در ادامه افزود: البته سعودیها آن روی سکه را پیش بینی نکرده بودند. حتما از کاهش قیمت نفت اقتصاد ایران متضرر شد، اما چندین برابر این ضرر را خود را خود اقتصاد عربستان متحمل شد که این موضوع بحران مالی جدی پیش روی سعودیها ر افراهم آرود.

وی افزود: سال گذشته نظام اقتصادی اروپا قریب به 98 میلیارد دلار با کسری بودجه مواجه شد. امسال هم پیش بینیها همین رقم را برای بحران اقتصادی ریاض متصور است.

غفوری با اشاره به اینکه بحران اخیر در نظام مالی عربستان آنها ر ا مجاب کرده تا اگر می خواهند از این ورطه خود ساخته جان سالم به در ببرند، باید راه تعامل با جمهوری اسلامی را در پیش بگیرند. این امر حاصل نمی شود مگر اینکه به نظام معقول و سهمیه بندی در بازار نفتی اوپک تمکین کنند.

وی اظهار داشت: در بعد نظامی مداخلات غیر قانونی و غیر انسانی آل سعود در معادلات منطقه نظیر یمن – سوریه وعراق، جملگی موجبات تضعیف بیش از بیش یمن را فراهم آورده است. مداخله غیر منطقی ارتش عربستان که خود را وارد یک جنگ تمام عیار با دولت قانونی یمن کرد،که جالب است در سوریه سعودیها به طور غیر مستقیم به تکفیرها کمک می کنند اما در یمن ارتش این کشور رسما ورود کرده است.

غفوری در پاسخ به این سئوال که آیا عربستان با شرایط موجود حاضر است در جهت بهبود روابط خود با ایران دست از کار شکنیهایش بردارد در پایان خاطر نشان کرد: به هر جهت مجموعه این عوامل بر دامنه بحران و عدم مشروعیت آل سعود افزوده است. امروز عربستان در محور سوریه وعراق وحتی یمن به شدت شکست خورده است و خود آنها به این باور رسیده اند که دیر یا برای خروج از بحران باید در راستای سیاستهای مسالمت آمیز جمهوری اسلامی قدم بردارند. بنظر می رسد برای بقای خود ناچار هستند در آینده نزدیک از استراتژی صلح آمیز ایران در منطقه تبعیت کنند.

محمدرضاشجاعیان- جام جم آنلاین