اختلالات مرتبط با ترس یک نفر از هر 14 نفر را درگیر میکند و فشار زیادی بر جوامع وارد میآورد. روش درمانی رایجی که اکنون برای درمان این اختلالات به کار میرود درمان به وسیله مواجهه است که در آن فرد در محیط کنترل شده و با همکاری درمانگر با ترسش مواجه میشود تا یاد بگیرد چیزی که از آن میترسد خطری برایش ندارد. این روش درمانی تا حد خوبی موثر است؛ اما در عین حال روش سختی است و خیلی از افراد به دلیل همین سختی ترجیح میدهند فرآیند درمان را دنبال نکنند. در این پژوهش جدید با ایجاد شوک الکتریکی همزمان با نشان دادن یک تصویر خاص در 17 نفر که به طور داوطلبانه در آزمایش شرکت کرده بودند یک خاطره ترس ایجاد کردند و با استفاده از دستگاههای تصویربرداری عملکردی مغزی، الگوهای فعالیت مغز هنگام تجربه ترس را ثبت کردند. وقتی این الگوها به دست آمدند محققان توانستند با دادن پاداش هنگام مشاهده الگوی مربوط به ترس، خاطره ترس را بازنویسی کنند.
بازنمایی اطلاعات در مغز بسیار پیچیده است، اما این گروه با استفاده از روشهای تشخیص الگوی هوش مصنوعی توانستند بخشی از الگوهای این بازنماییها را تشخیص دهند. تغییر این الگوها و پاک کردن خاطره ترس بدون تجربه آن، چالش اصلی بود. مشاهده شد حتی وقتی شرکتکنندهها در حال استراحت هم بودند این الگوهای فعالیت مغزی به طور ناکامل و به مدت کوتاه در مغز دیده میشوند. در این حالت با وجود این که این الگوی فعالیت دیده میشد شرکتکنندهها ترس را به طور هشیارانه تجربه نمیکردند. بنابراین محققان تصمیم گرفتند هر بار که الگوی این خاطره ترس یا قسمتی از آن را در مغز فرد میبینند، مقدار کمی پول به او پاداش بدهند. این کار به مدت سه روز ادامه پیدا کرد. به شرکتکنندهها گفته شده بود پاداشی که میگیرند بر اساس فعالیت مغزی آنهاست، اما توضیح بیشتری داده نشده بود. وقتی بعد از این مدت تصویری که با شوک الکتریکی همراه بود و پیش از این موجب ترس میشد به شرکتکنندهها نشان داده شد، منجر به واکنش ترس نشد.
برای این که از نتایج این پژوهش در درمان استفاده شود هنوز به مطالعات بیشتر و همچنین جمعآوری بانکی از الگوهای مرتبط با ترسهای رایج نیاز است، اما میتوان امیدوار بود در آینده بتوانیم از این روش در درمان کم رنجتر بیمارانی که از اختلال استرس پس از سانحه و فوبیا رنج میبرند، استفاده کنیم.
منبع: medicalxpress.com
صبا مولوی شیرازی
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد