پاستور و بهارستان فصل همکاری

انتخاب رئیس مجلس برخلاف پیش‌بینی برخی گروه‌های سیاسی که تغییر در کرسی ریاست را می‌پسندیدند، نحوه مواجهه مجلس با لوایح دولتی و نیز رای اعتماد مجلس دهم به سه وزیر جدید و فرجام استیضاح وزیر راه در بهارستان، ازجمله مهم‌ترین وقایع در سالی که گذشت به‌شمار می‌رود.

در رابطه با روابط دولت و مجلس در سال نخست مجلس دهم و سال پایانی دولت یازدهم با دکتر حسینعلی امیری معاون امور مجلس رئیس‌جمهور به گفت‌وگو نشسته‌ایم. او که در سال 95 به عنوان معاون رئیس‌جمهور انتخاب شد با تاکید بر این‌که همکاری مجلس دهم با دولت یازدهم تاکنون بسیار خوب وسازنده بوده عقیده دارد که اختلاف دیدگاه در مورد برخی طرح‌ها و لوایح میان دولت و مجلس پیش می‌آید که اما تلاش شده اختلاف‌نظرها براساس قانون و با نگاه کارشناسی و با همدلی با نمایندگان مجلس حل و فصل شود.

عملکرد مجلس دهم و میزان همکاری این مجلس در 9 ماه گذشته را با دولت یازدهم چگونه ارزیابی می‌کنید؟

هرچند ارزیابی عملکرد کلی مجلس دهم به‌عهده مقامات و مراجع ذیصلاح، نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی و کارشناسان است، لکن هنوز زمان زیادی از عمر این مجلس نمی‌گذرد و مطمئنا این ارزیابی با گذشت زمان بهتر انجام می‌شود، اما به عنوان معاون امور مجلس رئیس‌جمهور در مورد همکاری مجلس دهم و دولت یازدهم باید عرض کنم که بحمدالله تعامل و همکاری بسیار خوبی با نمایندگان محترم داریم و این تعامل خوشبختانه شامل همه جناح‌ها، فراکسیون‌ها و مجامع استانی نمایندگان در مجلس شورای اسلامی می‌شود. البته طبیعی است که برخی اختلاف دیدگاه‌ها در مورد مسائل مختلف و از جمله برخی طرح‌ها و لوایح میان دولت و مجلس پیش می‌آید که همواره تلاش کرده ایم این اختلاف دیدگاه‌ها را براساس قانون و با نگاه کارشناسی و با همدلی و همفکری با نمایندگان مجلس حل و فصل کنیم. این همراهی قطعا تاثیر مثبت داشته و در آینده نیز تاثیر خواهد داشت، چرا که دولت و مجلس هر دو می‌خواهند مشکلات مردم رفع یا حداقل کمتر شود. بنابراین همراهی و درک متقابل دولت و مجلس در این زمینه می‌تواند در بررسی طرح‌ها و لوایح و تصویب به موقع آنها موثر باشد. البته مجلس همسو و همفکر با دولت به این معنی نیست که مجلس خدای ناکرده تابع محض دولت باشد یا برعکس دولت تابع محض مجلس شود. نظام ما مبتنی بر تفکیک قواست و هر یک از قوا بر اساس قانون‌اساسی وظایف خود را انجام می‌دهند. همدلی و تعامل خوب میان قوا نیز به این معناست که هر یک از آنها با حفظ استقلال خود وظایفشان را به بهترین نحو ممکن انجام دهند و هدف‌شان حل مشکلات و مسائل جامعه، توسعه و پیشرفت کشور و خدمت به مردم باشد، در این صورت است که همفکری و همدلی واقعی معنا پیدا می‌کند و نگرانی از این نوع همدلی و همفکری نیز بی‌معناست. بر اساس قانون اساسی تقنین و نظارت دو وظیفه اصلی مجلس است و در صورتی که این دو وظیفه خود را بخوبی انجام دهد نه تنها تاثیرگذاری خود را از دست نمی‌دهد بلکه به بهبود امور در دیگر قوا نیز کمک می‌کند. البته این وظایف مهم با مچ‌گیری و برخورد جناحی و گروهی متفاوت است و این نوع برخوردهاست که به همه قوا و مردم آسیب می‌زند و به جای حل مشکلات مردم، دعواهای سیاسی اولویت می‌یابد. اگر تعامل و اعتماد میان دولت و مجلس شورای اسلامی وجود داشته باشد، بسیاری از مشکلات کشور به آسانی قابل حل است. همکاری بین روسای دو قوه نیز خیلی خوب است و آقایان روحانی و لاریجانی نشست‌های مختلفی دارند و در جلسات و شوراهایی که روسای دو قوه عضو رسمی آنجا هستند مثل شورای عالی امنیت ملی، شورای عالی انقلاب فرهنگی و ... علاوه بر شرکت در جلسه اصلی این شوراها و مجامع، جلسات دو نفره و سه نفره هم برای حل مسائل کشور تشکیل می‌دهند، لذا ما خوشبختانه شاهد هیچ‌گونه تنشی بین رئیس‌جمهور و رئیس‌مجلس نیستیم و این هم برای ما در دولت و هم برای نمایندگان مجلس یک نعمت و هم یک فرصت است و جلوه خوبی از همکاری بین دو قوه را نشان می‌دهد.

آقای دکتر روحانی از همان ابتدای دولت تدبیر و امید به مساله تعامل بین مجلس و دولت تاکید داشتند و می‌گفتند که باید با پرهیز از تنش و اختلاف مسائل را حل کنیم و با مجلس تعامل خوبی داشته باشیم. در مورد مجلس نهم نیز آقای رئیس‌جمهور همین نگاه را داشت و چند بار هم این موضوع را اعلام کرده بود.

در مجلس دهم هم به مناسبت‌های مختلف این موضوع را مورد تاکید قرار داده است، لذا ما از تعامل بین مجلس دهم و دولت یازدهم راضی هستیم و مشکلی در این دولت و مجلس وجود ندارد، دلیلش هم این است که خوشبختانه درک مشترکی از مسائل کشور بین دولت و مجلس وجود دارد و مثال‌های زیادی از جلوه‌های همکاری بین دوقوه می‌توانیم بزنیم. مثلا رای اعتماد بالا به سه وزیری که در مجلس قبلی رای نیاورده بودند، مخالفت اکثریت قاطع نمایندگان محترم با طرح استیضاح دکتر آخوندی وزیر راه و شهرسازی و بیانیه‌ای که نمایندگان مجلس در تشکر از رئیس‌جمهور و حمایت از منشور حقوق شهروندی صادر کردند نمونه‌هایی از این تعامل خوب است.

میزان تعامل مجلس با دولت بخصوص در بحث استیضاح و سوال از وزرا چگونه است؟

سوال، تذکر و استیضاح حق نمایندگان مجلس و کاملا قابل احترام است و دولت نیز همیشه این حق نمایندگان را به رسمیت شناخته است، اما باید ببینیم که فلسفه این حقوق در قانون اساسی برای چیست؟ به نظر من این حقوق طبیعتا برای حل مشکلات مردم و بهبود امور است و اکثر نمایندگان محترم نیز از این حق قانونی خود بصورت کارشناسی، غیرسیاسی و غیرجناحی استفاده می‌کنند. به نظر من اگر از حق مهمی مثل استیضاح برای پیشبرد اهداف سیاسی و جناحی استفاده شود، به مرور کارایی خود را از دست می‌دهد و دیگر نمی‌تواند برای حل مشکلات مردم و اصلاح واقعی امور موثر باشد. همان‌گونه که رئیس‌جمهور محترم پس از رای استمرار اعتماد نمایندگان به وزیر راه و شهرسازی تاکید کردند اعتماد مجلس شورای اسلامی نقطه روشن شرایط سیاسی کشور و نشانه‌ای از عملکرد همدلانه مجلس و تعامل نزدیک‌تر دولت و مجلس بود. در جریان استیضاح دکتر آخوندی مطالب زیادی از سوی منتقدان وزیر راه و شهرسازی و مخالفان دولت مطرح شد و طرح این مطالب در واقع فرصتی را به‌وجود آورد که آقای آخوندی بتواند عملکرد این وزارتخانه مهم و مسائل و مشکلات موجود را برای مردم شریف ایران و نمایندگان آنان در خانه ملت تشریح کند.

خوشبختانه استیضاح دکتر آخوندی در یک بستر کارشناسی و جامع انجام گرفت و رئیس و اعضای هیات رئیسه مجلس، رئیس و اعضای کمیسیون عمران، فراکسیون‌ها و همه نمایندگان مجلس شورای اسلامی از جمله منتقدان وزیر راه و شهرسازی خوب عمل کردند و فرصت پاسخگویی و توضیح برنامه‌های مهم این وزارتخانه را برای وزیر محترم فراهم کردند که جای قدردانی دارد. در مورد استیضاح‌های دیگری نیز که در روزهای اخیر مطرح شده از جمله استیضاح دکتر دانش‌آشتیانی وزیر محترم آموزش و پرورش باید بگویم که موضوع این استیضاح راجع به موضوعات محلی، منطقه‌ای و بخشی است که قابل حل و فصل می‌باشد، زیرا آقای دانش‌آشتیانی مدت بسیار کوتاهی است که به‌عنوان وزیر آموزش و پرورش منصوب شده است. یکی از دلایلی که برای استیضاح آقای دانش‌آشتیانی مطرح می‌کنند، بحث صندوق فرهنگیان است که اصلا ارتباطی به ایشان نداشته و ندارد یا بحث تاخیر در پرداخت حقوق کارمندان چیزی است که به هرحال ارتباط مستقیمی به شخص وزیر آموزش و پرورش ندارد. امکانات کشور محدود است. خزانه باید به وزارتخانه‌ها برای پرداخت حقوق کارمندان بودجه اختصاص بدهد تا بتوانند پرداختی انجام دهند. بنابراین موضوعی که هم‌اکنون در مورد وزیر آموزش و پرورش مطرح است، را حتما معاون پارلمانی وزارت آموزش و پرورش با همکاری و همراهی شخص آقای دانش آشتیانی حل و فصل خواهند کرد، زیرا به هرحال مدت زیادی نگذشته است که بخواهیم مدیریت ایشان را ارزیابی کنیم. حتی عملکرد یک مدیرکل را نیز نمی‌توان در این مدت بررسی کرد؛ چه برسد به این‌که بخواهیم درباره یک وزیر آن هم وزیر آموزش و پرورش با این همه گستردگی که در آموزش و پرورش وجود دارد، اظهار نظر و ارزیابی کنیم. اطمینان دارم که نمایندگان محترم مجلس مسائل مربوط به سوال، تذکر، استیضاح، تحقیق و تفحص را کاملا در یک فضای منطقی و کارشناسی بررسی می‌کنند و این موضوعی که در مورد دکتر دانش‌ آشتیانی نیز مطرح شده خود وزارتخانه قادر به حل و فصل آن است.

گفت‌وگو: فاطمه امیری

ضمیمه جام سیاست