این درحالی است که پیشینه اقتصادی امانوئل ماکرون باعث شده ظاهرا مخاطبان بیشتر از سیاستهای کاهش بیکاری مارین لوپن به ماکرون اعتماد داشته باشند. طی نظرسنجیهای انجام شده از آنجا که بیشتر معضل بیکاری در میان جوانان 16 تا 25 ساله این کشور است، اگر ماکرون بتواند همچنان فضای امیدوارکننده درباره کاهش بیکاری در میان آنها ایجاد کند، جایگاه محکمتری در دور دوم تجربه میکند.
تحلیلگران سیاسی در این زمینه معتقدند اگرچه در دور اول انتخابات فرانسه، کاهش نرخ بیکاری یکی از سوژههای اصلی رقبای انتخاباتی بوده، اما بهطور کلی این افراد درحاشیه سخنان اقتصادی خود به بیکاری هم اشاره کردهاند. در شرایط فعلی توجه گسترده و دقیق رقبای انتخاباتی صرفا در بخش بیکاری بوده و بیانگر آن است که جلب آرای گروه بیکار فرانسه ظاهرا نقش سرنوشتسازی برای رقابت دو رقیب خواهد داشت.
طرحی که ضمانت برای جوانان نبود
موسسه ملی آمار فرانسه در دومین ماه امسال در گزارش خود اعلام کرد میانگین نرخ بیکاری در فرانسه نسبت به سال گذشته با 0.2 درصد کاهش، 10 درصد جمعیت فعال این کشور است. در بخش دیگر این گزارش آمده است به دلیل بهبود شرایط اقتصادی در واقع افراد بیکار 4.2 درصد کمتر منتظر دستیابی به شغل مورد نظر خود خواهند بود. این موسسه نرخ بیکاری جوانان 15 تا 24 سال را در این دوره 23.3 درصد اعلام کرده که در یک بازه زمانی یک ساله تقریبا 0.7 درصد نزولی بوده است.
کارشناسان سیاسی درباره تاثیرگذاری انتشار این آمار در سرنوشت رقبا معتقدند در واقع انتشار آمارهای مثبت اقتصادی و کاهش نرخ بیکاری در این دوره از رقابتها توانست تاثیرگذار باشد به صورتی که وعدههای امانوئل ماکرون درباره اهمیت حضور در اتحادیه اروپا و خطر فرگزیت ـ خروج فرانسه از اتحادیه اروپا ـ بهتر از شعارهای بازگرداندن فرانک به اقتصاد فرانسه از سوی مارین لوپن برای مخاطبان بوده است.
سال 2015 میلادی، دولت فرانسه برای بهبود شرایط اقتصادی و همچنین کاهش معضل بیکاری در میان جوانان سعی در گسترش برنامه «ضمانت برای جوانان» کرد. براساس این برنامه، قرار بود فرانسه از ابتدای سال 2015 میلادی تا پایان سال 2017 میلادی تعداد افراد تحت پوشش را به دوبرابر افزایش دهد.
نکته قابل توجه در این برنامه پرداخت مبلغ ماهیانه 450 یورو برای این افراد است که میتواند عامل افزایش هزینههای دولت و همچنین بیرغبتی جوانان برای انجام فعالیتهای اقتصادی باشد. به گفته کارشناسان اقتصادی اجرای این برنامه برای اقتصاد فرانسه که همچنان درگیر مشکلات رکودی قرار داشت، هزینهای نزدیک به 200 میلیون یورو یعنی 31.4 میلیون یورو بیشتر از پیشبینیها بود.
منتقدان برنامهیاد شده با اشاره به منابع محدود طرح براین باورند ادامه آن تقریبا غیرممکن است و در نهایت طرح فراموش خواهد شد. به صورتی که این گروه درباره بودجه شش میلیاردی تخصیص داده شده به برنامه میگویند: شرایط اقتصادی اتحادیه نمیتواند تضمینی برای ادامه راه باشد و در نهایت مشکلات اقتصادی فرانسه نیز نمیتواند عاملی در کاهش بیکاری فرانسه باشد.
الیزابت مورن چارتیرمعتقد است، اگر این برنامه با شیوه فعلی ادامه داشته باشد در آینده نیز باید به فکر افزایش کمکهزینهها باشیم؛ به این ترتیب نه تنها مشکل بیکاری برطرف نخواهد شد،بلکه هزینههای دولتی افزایش خواهد یافت.
چارتیر در ادامه میگوید: برآوردها از نتایج به دست آمده از اجرای این طرح، بیانگر عدم تناسب هزینهها در مقابل دستاوردهای انجام شده است. بهعنوان مثال از اکتبر 2013 تا همین تاریخ در سال پس از آن تنها 1.4 درصد کاهش بیکاری را تجربه کردیم و پس از آن هم تنها آمار 24 درصدی بیکاری به 23.5 درصد کاهش یافته است.
این منتقد طرح ضمانت برای جوانان عنوان میکند کارگاههای کوچک و متوسط جزو شاخصهای اشتغالزایی در فرانسه هستند و به دلیل توان مالی محدود این کارگاهها نوسانهای اقتصادی و همچنین رکود موجود در برخی از زمینههای تولیدی میتواند عاملی در تعطیلی آنها شناخته شود. به همین دلیل پرداخت کمک هزینه آموزش به این کارگاهها قطعا کمک قابل توجهی برای اشتغال جوانان نیست، چون خود فرصت شغلی زیر سوال خواهد رفت.
چرا فرانسه بیکاری دارد
پاسکال لومرر، عضو اتاق فکر استراتژی فرانسه و استاد مدرسه عالی ملی لیون درباره علل بیکاری در این کشور میگوید: روند جهانی شدن در اقتصادهای مختلف جهان باعث شده مشکلات اصلی یک اقتصاد نمایان شده باشد و فرانسه هم با همین رویه مواجه شده است. به صورتی که گره خوردن اقتصاد فرانسه با مسائل اقتصادی دیگر کشورها باعث شد مشکلات اصلی اقتصاد فرانسه بیش از پیش نمایان شود.
لومرر میافزاید: این که برخی ادعا میکنند جهانی شدن اقتصاد فرانسه باعث بیکاری بوده، ادعایی کاملا غیر منطقی است چون آلمان هم باید با چنین چالشی مواجه میشد؛ بنابراین نباید اشتباه کرد و باید روی علل اصلی معضل بیکاری تمرکز کرد. استاد مدرسه عالی ملی لیون با اشاره به از دست رفتن بیش از 800 هزار فرصت شغلی طی 15سال اخیر در فرانسه میگوید: افسانههایی در حواشی اقتصاد دیجیتال و رباتیک به وجود آمد که مشاغلی را که توسط رباتها انجام شود حذف خواهد کرد. اما وقتی پروژه رباتیک در فرانسه و آلمان را مقایسه کنید، میبینید در زمینه استخدام سه سطح پایین تر از آلمان قرار داریم.
وی تاکید میکند: اگر واقعا میخواهیم بیکاری را کاهش دهیم،باید با تازههای بازار خود را تطبیق دهیم و آموزشهای منطبق با این تغییرات را ارائه کنیم. این درحالی است که باید هماهنگ با بازار اروپا حرکت کنیم . لومرر میگوید: در زمینه صنایع دیجیتال، در مقایسه با آمریکا و آسیا هنوز قوی نیستیم و ضعف داریم. اقتصاد اتحادیه اروپا حرف اول را در جهان میزند، اما در زمینه صنعت فناوری که پدید آورنده شغل است،عقب هستیم. البته هنوز فرصت برای تقویت ساز و کارها در اروپا وجود دارد.
تبلیغات کاهش بیکاری نامزدها
امانوئل ماکرون در مصاحبههای مطبوعاتی خود، قبل از مرحله دوم انتخابات میگوید: من طرفدار اتحادیه اروپا هستم و همواره در مبارزات انتخاباتی از سیاستهای اتحادیه اروپا دفاع کردهام، زیرا معتقدم حضور در اتحادیه اروپا برای مردم فرانسه و جایگاه این کشور در روند جهانی شدن مهم است. اما همزمان معتقدم باید به صدای مردممان گوش دهیم و به این حقیقت توجه کنیم که آنها بشدت خشمگین هستند و اتحادیه اروپا نمیتواند به عملکرد کنونی خود ادامه دهد. به همین دلیل پس از آغاز وظایفم به عنوان رئیس جمهور، اقدام برای انجام اصلاحات عمیق در این اتحادیه را آغاز خواهم کرد .
ماکرون افزود: اجازه دادن به اتحادیه اروپا برای ادامه به اقدامات کنونی اش «خیانت» محسوب میشود و به همین دلیل قصد چنین کاری را ندارم؛ در غیر این صورت فرانسه یا با فرگزیت مواجه خواهد شد یا با حضور قوی مارین لوپن و حزب افراطی جبهه ملی فرانسه. مارین لوپن که از مخالفان جدی اتحادیه اروپا محسوب میشود، وعده داده است درصورت پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری، ماندن یا خروج فرانسه از این اتحادیه را که فرگزیت نام گرفته است، به همه پرسی بگذارد. او توانسته با شعارهایی همچون احیای دوباره سیستم کنترل بر مرزهای فرانسه با خروج از اتحادیه اروپا و جلوگیری از ورود مهاجران به این کشور، رای شمار قابل توجهی از فرانسویهای ساکن در روستاها و همچنین مناطق صنعتی را از آن خود کند.
مترجم: عماد عزتی - اقتصاد
منابع: فایننشال تایمز، بلومبرگ، یورو نیوز
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد