پیشنهادهایی برای پسا 22 اردیبهشت

وزیر امور خارجه کشورمان هم دیروز گفت: در صورت خروج آمریکا از برجام ما انتخاب‌های گسترده‌ای داریم که یکی از آنها خروج از برجام است.

محمدجواد ظریف با تأکید بر این‌که منافع ایران باید در برجام تضمین شود، تصریح کرد: اگر منافع ایران در برجام تضمین نشود و آمریکا بخواهد با روش‌های مختلف برای ایران فشار اقتصادی ایجاد کند، قطعا جمهوری اسلامی هم واکنش مناسب نشان خواهد داد.

وزیر امور خارجه با اشاره به واکنش ایران به احتمال خروج آمریکا از برجام اظهار کرد: ما انتخاب‌های گسترده‌ای داریم که یکی از آنها خروج از برجام است، انتخاب‌های شدیدتر و انتخاب‌های دیگری هم داریم، تکلیف نهایی روز بیست و دوم اردیبهشت تعیین خواهد شد.

ظریف در مورد تمدید موقت برجام از سوی طرف آمریکایی، گفت: در حال حاضر نمی‌توان دراین‌باره اظهارنظر کرد؛ باید منتظر ماند تا ترامپ تصمیم خود را در بیست و دوم اردیبهشت اعلام کند.

وزیر خارجه کشورمان پیش از این نیز در سخنانی سه راهکار پیش روی ایران را برای مقابله با آمریکا بیان کرده بود که عبارت بودند از: کنار گذاشتن توافق و از سرگیری و افزایش غنی‌سازی، پیگیری شکایت از سازوکار موجود در برجام یا خروج از ان‌پی‌تی.

سخنگوی وزارت امور خارجه هم دیروز در نشست خبری گفت: تمام گزینه‌های متصور در صورت خروج آمریکا از برجام، از قبل طراحی شده است و در نهایت آمریکا باید تاوان سنگینی بپردازد.

به گزارش خبرگزاری صداوسیما، بهرام قاسمی افزود: هنوز صحبت در مورد 22 اردیبهشت و این‌که ترامپ و هیات حاکمه آمریکا چه تصمیمی اتخاذ خواهند کرد زود است و هنوز باید صبر کرد و ما نیز مردم صبوری هستیم.

قاسمی با بیان این‌که خروج از برجام بسادگی امکانپذیر نیست، اظهار کرد: عملکرد ایران در قبال این اتفاق، اقدامی غیرقابل تصور و بشدت دردناک برای آمریکا خواهد بود.

سخنگوی وزارت خارجه با بیان این‌که خروج از برجام موجب پشیمانی آمریکا خواهد شد، افزود: تمام گزینه‌های متصور در این زمینه از قبل طراحی شده است و مقامات جمهوری اسلامی ایران درباره کلیت موضوع صحبت کردند.

وی تصریح کرد: آمریکا در صورت خروج از برجام باید تاوان سنگینی بپردازد.

جام‌جم در گفت‌وگو با نمایندگان مجلس به بررسی عملیاتی‌ترین راهکار مقابله با کارشکنی آمریکا پرداخته است:

برای آمریکا شرط بگذاریم

عبدالرضا مصری / نماینده کرمانشاه: در قانون برجام که مصوبه مجلس است ما اقدام متناسب را به دولت تکلیف کردیم حتی مجلس تصمیم گرفت برای این‌که نیازی به مصوبه خانه ملت نباشد و این روند طولانی نشود دولت به سرعت اقدام قاطعی درباره بدعهدی‌های طرف مقابل انجام دهد. بنابراین در شرایط کنونی به همه موارد اعلام‌شده از سوی دولت برای مقابله با خروج آمریکا از برجام اعتقاد دارم و هر سه گزینه را اجرایی می‌دانم. از سوی دیگر باید این نکته را مورد توجه قرار داد در صورتی ترامپ تصمیم به ماندن در برجام بگیرد ایران باید شرایطی را برای ترامپ معین کند.

یعنی حضور آمریکا در برجام باید مشروط به تعهداتی باشد که ما مشخص می‌کنیم. برجام یک توافق بین‌المللی است و شرط و شروطی دارد و ما هم تاکنون به همه تعهدات خود عمل کردیم اما طرف‌های مذاکره‌کننده تاکنون اقدام شایسته‌ای را در این زمینه انجام ندادند و حتی چوپ لای چرخ برجام گذاشتند.

تشدید پلکانی واکنش‌ها

حمیدرضا حاجی‌بابایی/ نماینده همدان: هر سه موضع اعلام شده از سوی آقای دکتر ظریف وزیر امورخارجه ایران برای واکنش احتمالی در برابر خروج آمریکا از برجام تناسب دارد. اما این‌که تقدم و تاخر با کدام گزینه باشد بستگی به سیاست‌های اعلامی جمهوری اسلامی دارد. به گمان ما با برجام و تعهد بین‌المللی که دادیم دست خود را بستیم و ترامپ با خروج از برجام دست ما را باز می‌کند و ما راحت می‌توانیم به هر میزان که می‌خواهیم غنی‌سازی کنیم و حتی از ان پی تی بیرون بیاییم. از سوی دیگر برجام با تمام زشتی‌ها و زیبایی‌هایش چون یک تعهد بین‌المللی بود قابل احترام است اما واقعیت این است که ما بواسطه پذیرش چنین تعهدی گام بلند هسته‌ای خود را متوقف کردیم اما آمریکا نه تنها به تعهدات خود عمل نکرد بلکه تحریم‌های بیشتری را اعمال کرد. بنابراین اتخاذ چنین مواضعی از سوی آقای ظریف جای تشکر دارد. خروج ترامپ از برجام محل تردید است اما او باید بداند در صورت خروج از برجام، دولت، مجلس و مردم با قدرت وارد صحنه خواهند شد.

بهره‌گیری از مکانیسم ماشه

علیرضا رحیمی/ عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی: همان طور که مقامات کشورمان اعلام کرده اند جمهوری اسلامی ایران برای هر گزینه‌ای آمادگی دارد، در همین زمینه یکی از گزینه‌ها می‌تواند برجام بدون آمریکا البته به شرط تامین منافع ملی کشورمان باشد. این نیز در صورتی می‌تواند گزینه مثبتی تلقی شود که اروپاییان بتوانند همگرایی خود را حفظ کرده و به برجام بدون حضور آمریکا پایبند بمانند.

همچنین از ظرفیت‌هایی که در برجام پیش‌بینی شده، مکانیزم شکایت به کمیسیون مشترک برجام است که باید به لحاظ حقوقی پررنگ‌تر شود، چرا که تا کنون شکایات ایران به کمیسیون مشترک برجام از طریق سندسازی و ارائه گزارش بوده است.

در ضمن مکانیسم ماشه‌ای که در مورد توسل آمریکا به آن مطرح می‌شود دو طرفه است، به این معنی که برای جمهوری اسلامی ایران نیز ظرفیت غنی سازی به لحاظ فنی می‌تواند قابل بررسی باشد.

خروج از ان‌پی‌تی در آخرین مرحله

جلال میرزایی/ نماینده ایلام: ما در انتخاب گزینه‌ها باید براساس پیامدها و اثری که روی منافع ملی ایران دارد اقدام کنیم. واقعیت این است اگر در شرایط فعلی ما به سمت خروج از برجام یا خروج از ان‌پی‌تی گام برداریم، ممکن است به شکل‌گیری اجماع علیه جمهوری اسلامی ایران میان قدرت‌های جهانی منجر شود. طبعا به وجود آمدن چنین شرایطی برای ما نفعی در بر نخواهد داشت. پیمودن مسیر به سمت خروج از برجام یا خروج از ان‌پی‌تی در وضعیتی می‌تواند شکل بگیرد که ایران هیچ راه حل دیگری برای این موضوع نداشته باشد و ناگزیر از این اقدام باشد. در چنین اوضاع و احوال باید به همان مکانیسمی که در برجام مورد اشاره قرار گرفته رجوع کنیم و هوشمندانه از آن برای انزوای آمریکا استفاده کنیم. این مساله را هم باید در نظر گرفت آمریکا از ابتدای انقلاب با ما رابطه مناسبی نداشته و انتظار تغییر در رفتار دولتمردان ایالات متحده را هم نباید داشت.

دلیل تاثیرگذاری تحریم‌های گذشته آمریکا روی اقتصاد ایران هم به خاطر همراهی‌های اروپا و حتی چین و روسیه بود. بنابراین اگر آمریکا به تنهایی اقدام به تحریم مجدد ایران کند در شرایط کنونی تاثیر چندانی روی اقتصاد ایران نخواهد گذاشت و می‌‌توان اوضاع را مدیریت کرد. بنابراین راهکار مناسب ادامه رایزنی‌ها با طرف‌های دیگر مذاکره کننده برجام است که همچنان روی استمرار آن تاکید دارند.

خروج از ان‌پی‌تی

محمدجواد جمالی / عضو کمیسیون امنیت ملی: یکی از گزینه‌های مطرح شده در صورت خروج آمریکا از برجام، خروج ایران از ان‌پی‌تی است. جمهوری اسلامی ایران تا کنون این معاهده را تصویب نکرده است اما در جهت نشان دادن حسن نیت خود ان پی تی را اجرا کرده و بر همین اساس می‌تواند با خروج از این معاهده، بیش از این به تعهداتش مطابق این معاهده عمل نکند. در عین حال باید توجه داشته باشیم یکی از مهم ترین گزینه‌هایی که در پیش داریم، این است که می‌توانیم توانایی هسته‌ای خود را به همان مرحله‌ای برسانیم که اتحادیه اروپا و آمریکا را مجبور به مذاکره با ایران کرد.

البته آمریکا مدت زمان بسیاری است که از برجام خارج شده اما با عدم اعلام رسمی این موضوع کشورمان را در حالت تعلیق نگه داشته است. این کشور قصد بهره‌برداری از مواهب برجام و در
عین حال واگذاری تبعات حقوقی نادیده گرفتن برجام بر ایران را دارد. ایران در چند سالی که از اجرای برجام می‌گذرد نشان داد اهل تعامل، مذاکره و خویشتنداری است و با اجرای برجام نشان دادیم در معاهدات بین‌المللی صادقانه برخورد می‌کنیم.

اما در این میان نه تنها آمریکا بلکه اروپا نیز در این اواخر به واسطه همراهی با شروط ترامپ در مورد برجام نشان دادند صداقت چندانی در ارتباط با برجام نداشته‌اند. چنین رفتاری از سوی عهدشکنان برجام موجب شد هیچ کشوری تا مدت‌ها به ایجاد توافقی با آنها اعتماد نداشته باشد.

غرب آسیا برای آمریکا ناامن خواهد شد

جهانبخش محبی‌نیا/ نماینده میاندوآب: به طور قطعی مشخص نیست ترامپ از برجام خارج شود و تلاش‌هایی هم از سوی اروپاییان و محافظه‌کاران میانه صورت می‌گیرد تا رئیس‌جمهور آمریکا را از اتخاذ اقدامی خلاف عرف، منطق و مغایر با اجماع جهانی بازدارد. اما در صورتی که ترامپ بخواهد با یک اقدام بی‌برنامه و خارج از عقلانیت علیه اجماع جهانی عمل کند، طبیعی است هرگونه اقدامی از سوی ایران متصور است. ما گزینه‌های مختلفی برای مواجهه با آمریکا در صورت خروج از برجام شامل از سرگیری فعالیت‌های هسته‌ای، خروج از ان پی تی و بهره‌گیری از مکانیزم برجام برای شکایت از عهدشکنان داریم اما فراتر از همه این گزینه‌ها اگر قرار باشد رئیس‌جمهور آمریکا قواعد منظمی را که در عرصه بین‌المللی تعریف کردند به هم بریزد، طبیعی است غرب آسیا برای همیشه برای آمریکا ناامن می‌شود و ادامه این روند باعث خواهد شد دایره این ناامنی از خاورمیانه هم فراتر برود. در شرایط کنونی ترامپ خود را اجیر آل‌سعود و اسرائیلی‌ها کرده و چشم واقعی برای دیدن مسائل خاورمیانه را ندارد و این بزرگ‌ترین بدبختی کاخ سفیدنشینان است.

بازگشت به مدیریت دهه 60

هدایت‌ا... خادمی/ نماینده ایذه و باغملک: در صورتی که آمریکا از برجام خارج شود طبیعی‌ترین اقدام بازگشت به همان شرایط گذشته و از سرگیری مجدد فعالیت‌های هسته‌ای است. البته امکان خروج از ان‌پی‌تی هم وجود دارد اما با توجه به این‌که کشوری هستیم که سعی می‌کنیم با دنیا تعامل داشته باشیم و تلاش می‌کنیم حاشیه‌های اضافه‌تری را برای خود درست نکنیم، طبیعی است نمی‌خواهیم بهانه‌ به دست دشمن مبنی بر احتمال ساخت سلاح هسته‌ای از سوی ایران بدهیم. اما به هر صورت طی این مدت بواسطه برجام ما ضرر کردیم و در حالی که به قول و تعهدات خود عمل کردیم با توجه به عهدشکنی‌های آنها بهره‌ای نبردیم. اما فراتر از همه گزینه‌ها و راهکارها گوش کردن به نصایح رهبر انقلاب و توجه و تکیه به توانمندی‌های داخلی و تولید ملی است. ما از یک درصد جمعیت و خاک دنیا برخورداریم اما از 7 درصد منابع دنیا بهره می‌بریم اما متاسفانه به خاطر مدیریت‌های نامناسب نتوانسته‌ایم به نتایج مطلوبی برسیم. بنابراین از بین بردن فساد اقتصادی و سپردن مدیریت به افراد کاردان با سلامت مالی و برگشت به مدیریت دهه 60 راهکار اصلی برای مقابله با چنین تهدیداتی است.

اجرای گزینه‌ها به صورت همزمان

غلامرضا کاتب/ نماینده گرمسار: در خصوص نقض برجام از سوی آمریکا و اروپا، قانون واکنش مناسب به آن را صراحتا مشخص کرده است. بنابراین امکان اجرایی کردن سه گزینه‌ای که آقای ظریف به آن اشاره داشتند و از سرگیری فعالیت‌های هسته‌ای خوشبختانه وجود دارد. حتی امکان اجرایی کردن این واکنش‌ها به صورت همزمان هم وجود دارد و تقدم و تاخری را نمی‌توان برای آن در نظر گرفت و انتخاب هر کدام از گزینه‌ها مانعی برای اجرایی کردن گزینه‌های دیگر نیست. ضمن این‌که آمریکا که ادعای سیاست‌ورزی و دیپلماسی در عرصه بین‌المللی را دارد باید پاسخگوی اقدمات خود برای بی ثباتی در جامعه بین‌الملل باشد. برجام توافقی جهانی است و آمریکا با قلدرمآبی و بی‌ثباتی سیاسی در عرصه اتخاذ مواضع بین‌المللی، آن را با خطر مواجه کرده است. جمهوری اسلامی ایران باید آثار و نتایج چنین اقداماتی از سوی آمریکا را با جامعه جهانی در میان بگذارد. آمریکا باید بداند ما از منافع ملی کشورمان هیچ گاه عقب‌نشینی نخواهیم کرد.

اجرایی کردن گزینه‌های پیش رو حق ما است

طیبه سیاووشی/ نماینده تهران: در صورت خروج آمریکا از برجام همه گزینه‌ها برای واکنش مناسب ایران علیه چنین اقدامی مورد بررسی قرار می‌گیرد اما در نهایت مراجع تصمیم‌گیر مشخص خواهند کرد کدام گزینه را در اولویت قرار دهند. ما این حق را داریم به دلیل بازی‌های رسانه‌ای وسیعی که ترامپ انجام می‌دهد گزینه‌‌هایمان را اجرایی کنیم. ما در قبال برجام تعهداتی در حوزه کاهش فعالیت‌های غنی‌سازی پذیرفتیم اما در عین حال این انتخاب را داریم که بعد از خروج آمریکا از برجام بحث غنی‌سازی را دوباره از سر بگیریم. در شرایط کنونی جامعه جهانی که دغدغه زیادی برای پایداری توافق برجام دارد منتظر روز 22 اردیبهشت و تصمیم رئیس‌جمهور آمریکا مبنی بر خروج از برجام یا ماندگاری بر سر این توافق است. بسیاری از سیاستمداران در پی آن هستند وی را نسبت به ادامه برجام متقاعد کنند. در کنار این موضوع برداشت من این است که آمریکا بعد از این تاریخ هم از برجام خارج نخواهد شد.

برجام را نادیده بگیریم

عبدالرضا هاشم‌زایی/ نماینده تهران: جمهوری اسلامی ایران نباید در بازی آمریکا، رژیم صهیونیستی و عربستان قرار گرفته و انفعالی عمل کند. برجام معاهده بین‌المللی است و چند کشور آن را امضا کرده‌اند، بنابراین در صورت خروج آمریکا از برجام، اعتبار بین‌المللی این کشور زیر سوال خواهد رفت.

در صورتی که آمریکا از برجام خارج شود، جمهوری اسلامی ایران نباید از برجام همچنین ان پی تی خارج شود، بر این اساس حداکثر اقدامی که می‌توانیم انجام دهیم، این است که فرض کنیم توافق هسته‌ای به نام برجام نداشته‌ایم و به این ترتیب به از سرگیری فعالیت‌های هسته‌ای خود
اقدام کنیم.

از سرگیری فعالیت‌ها با هماهنگی آژانس

مرتضی صفاری نطنزی / عضو کمیسیون امنیت ملی: در صورت خروج آمریکا از برجام یا اعمال تحریم‌های جدید، جمهوری اسلامی ایران هم باید فعالیت‌های هسته‌ای خود را از سر گرفته و اهداف خود را دنبال کند. از جمله این‌که در حوزه هسته‌ای که برخی فعالیت‌هایمان را متوقف کردیم، باید با هماهنگی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، بخشی از این فعالیت‌ها را از سر بگیریم و علاوه بر این باید فعالیت‌های دیپلماتیک خودمان را هم توسعه بیشتری بدهیم.

با توجه به شرایط موجود و تهدید آمریکا مبنی بر خروج از برجام، باید دستگاه دیپلماسی ایران به‌گونه‌ای در مجامع بین‌المللی عمل کند که کشورهای حاضر در برجام هرگونه اقدام آمریکا را در خروج از این توافق نامه بین‌المللی، تقبیح کرده و مقامات این کشور را به دلیل خروج از توافق هسته‌ای تحت‌فشار بگذارند.