بحران آب، فراچالش جهان آینده

به گزارش جام جم آنلاین، کشوری بنام ایران بنا به دو دلیل طبیعی و انسانی در حال تجربه عمیق ترین بحران سرزمینی بنام کم آبی است.

لذا هر اندازه که ذهن ایرانیان درگیر آشوبهای اقتصادی باشد و شرایط به لحاظ اجتماعی نرمال نباشد، نمی توان و نمی شود از لایه های پنهان یک تهدید جدی برای جامعه ایرانی چشم پوشی کرد.

این تهدید ویرانگر چیزی نیست جزء بحران کم آبی و درگیر شدن بخش وسیعی از جغرافیای این سرزمین با این مساله اساسی در کنار تغییرات آب و هوایی و اقلیمی طی ۲۵ سال اخیر که پهنه خشکسالی را به اندازه دو قرن اخیر در ایران تشدید کرده ، همراه با مسائل و معضلات گسترده انسانی در شیوه بهره برداری از این مایه حیاتی، دغدغه هایی است که در سال های اخیر حداقل در گفتار مورد توجه جدی بوده است.

شرایط فعلی سرزمین ایران به گونه است که تشنگی زمین و خشکی معنادار در مناطق مختلف ایران مشاهده می شود.

در چنین شرایطی یکی از جدی ترین مسائل پیش رو ، مساله عبور از بحران کم آبی و مدیریت بهینه منابع آبی کشور، ضرورت برنامه ریزی، تدوین راهبردهای موثر و وحدت رویه و هماهنگی همه جانبه، در ابعاد ملی است که اهمیت آن را بطور واضح آشکار می کند.

نقش همه مردم برای عبور از بحران کم آبی در وضع موجود الزامی است و در این میان مدیریت صحیح شرایطی فراسوی نگاه های سیاسی حاکم ، کنار گذاشتن مدیریت های سنتی، جایگزین کردن مدیریت های علمی، جوان و دلسوز را می طلبد تا قبل از این که دیر بشود، بحران آب در ایران مدیریت شود.

مواجهه با چالش های بی پایان فعلی کم آبی در ایران در کنار تغییرات گسترده مدیریتی ، تابع الزامات دیگری نیز هست که می توان بعنوان راهکارهای جدی مدنظر قرار داد:

۱.انتقال صنایع بزرگ صنعتی از نواحی مرکزی که بحران آب در آنها قطعی است، به سواحل خلیج فارس و دریای عمان.

۲. مطالعه و احداث بیش از بیست ایستگاه آب شیرین کن در طول ۲۰۳۷ کیلومتر سواحل جنوبی

۳.احیای هامون و جازموریان از طریق آب دریای عمان

۴. احیای دریاچه ارومیه یا حفظ پایداری حداقلی آن بواسطه انتقال ثابت آب زاب الصغیر

۵. توقف قطعی بلند مرتبه سازی در کلان شهرها و بویژه تهران و ممانعت از توسعه لجام گسیخته شهرها در اراضی کشاورزی

۶. انتقال گورستانهای بزرگ به مناطق بیابانی و جلوگیری از بلعیده شدن زمین های حاصلخیز بواسطه گسترش گورستان ها.

۷.تقویت دیپلماسی آب با کشورهای همسایه از سر اقتدار و با قاطعیت آمیخته به غیرت ایرانی

۸.ممانعت از طرحهای صنعتی در حوزه های آبریز حیاتی که گاها بواسطه فشارهای غیر منطقی سیاسی دنبال می شوند.

باید این حقیقت تلخ را پذیرفت که بحران آب در حال تحمیل شرایط سختی به کشور است که به هیچ وجه قابل چشم پوشی نیست.

دکتر کیومرث یزدان پناه درو

عضو هیات علمی دانشگاه تهران