عالیه شبیه خیلی از زن های ایرانی است

سال ها از تلویزیون دور بودید و با سریال «نفس» مجددا در این رسانه حضور پیدا کردید، چه شد که نقش عالیه را پذیرفتید؟

بعد از 14 یا 15 سال سریال بازی کردم که آن هم دلایل مختلفی داشت؛ نخست اینکه سریال نفس دارای کارگردانی بود که نشان داده بود کار خود را بلد است و سریال هایش دارای تماشاچی هستند. دوم اینکه گروه تولید این سریال از دوستان بسیار مورد اطمینان من بودند و با اطمینان از اینکه کاری خوبی خواهد بود در این مجموعه بازی کردم. همه دست اندرکاران این گروه درجه یک بودند، «نفس» نیز یک کار ویژه بود که حاضر شدم در آن بازی کنم. معتقدم که بازیگر خیلی نباید درباره نقشی بازی کرده صحبت کند، چون به هرحال تمام کاری که می‌بایست انجام دهد را انجام داده و نقش نیز به حدی مبرهن است که صحبت درباره آن بی‌معنی است.

متن این سریال از قبل نوشته شده بود و عالیه که من بازی کردم، تقریبا 80 درصد ویژگی های آن روی متن نوشته شده بود و 20 درصد باقی نیز با تعاملی که با آقای سامان داشتیم به آن رسیدیم و این شخصیت شکل گرفت. عالیه شبیه خیلی از زن‌های ایرانی، شرایط زندگی، بداخلاقی‌ها، تلخی‌ها و شیرینی رفتاری‌اش شبیه به مادرها و خواهرهایی است که در اطراف ما زندگی می کنند. خیلی مواقع پیش می‌آید که فکر می کنید که حتما باید یک کار ویژه را انجام دهید. به نظر من زمانی که همه چیز درست در کنار هم قرار بگیرد و شما آنها را اجرا کنید در واقع وظیفه خود را به درستی انجام داده اید.

زمان مطالعه فیلمنامه، این ویژگی های شخصیت عالیه بود که شما را بیشتر جذب کرد تا نقش را بپذیرید یا داستان، فضا و موضوع سریال؟

همه این موارد با هم دخیل بودند و من نمی توانم بین آنها تفکیک قائل شوم. سریال یک مقطع تاریخی خاص را روایت می کرد و داستان این خانواده، حضور عالیه و نفس کشیدن او در این فضا همگی دست به دست هم دادند که من این نقش را انتخاب کنم. به نظرم تمام شرایط باید در کنار هم خوب باشند. خیلی مواقع نقش، خوب است اما کلیت خراب است و به‌طور یقین نیز در این شرایط اثر خوبی تولید نمی‌شود.

شخصیت عالیه از حیث شخصیت‌پردازی چقدر با نقش هایی که بازی کرده اید تفاوت داشت؟

خیلی متفاوت است. به شخصه معتقدم تمام نقش هایی که بازی کرده ام هیچکدام به شبیه هم نیستند و اگر شباهتی هم هست صرف این است که به هر حال دارای وجوه اشتراکاتی هستند. این وجوه اشتراک این است که ایرانی هستند، زن هستند و شبیه بسیاری از زن هایی که ما می شناسیم. اگر تعداد زیادی زن در یک مکان قرار بگیرند ما در کلیت، همگی به هم شبیه هستیم، چون در یک شهر زندگی می کنیم، در یک مقطع سنی قرار داریم و به همین دلیل در کلیت با هم شبیه هستیم. ولی هنگامی که وارد جزئیات زندگی می شویم تازه آنجاست که تفاوت ها خود را نشان می دهند. به همین دلیل من گمان می کنم که عالیه نیز به همین شکل است و در جزیی شدن در یک سری رفتارهایش با سایر نقش ها تفاوت دارد.

بازی در سریال هایی مانند نفس که رویکرد تاریخی دارد و فضای دوره ای خاص مانند دهه 50 را به تصویر می کشد تا چه حد با مجموعه هایی تفاوت دارد که در دوره کنونی فیلمبرداری شده اند؟

خیلی سخت تر هستند. ساخت فیلم و سریال هایی که در یک دوره خاص واقع شده باشند کار را برای همه سخت می کند؛ از طراحی صحنه و لباس گرفته تا طراحی دکوپاژ و بازی. این شرایط در بازی و ساخت اثر تاثیر می گذارد، چون بازسازی زمانی که از دست رفته و بازسازی نوستالژی های موجود در ذهن افراد کار بسیار دشواری است و قطعا از اتفاق هایی که در زمان حال می افتند و امروزه با آن روبرو هستیم زمین تا آسمان تفاوت دارد.

شما ساخت سریال هایی مانند نفس را تا چد حد برای آشناسازی مردم با شرایط دورانی مثل دهه 50 مفید می دانید؟

در مجموع خیلی خوب است، چون این سریال ها به مرور تاریخ می پردازند. در آن دوره نسل هایی هنوز متولد نشده بودند و با دیدن این سریال ها به واقعیت و فضای آن دوره پی می برند، و تاریخ نیز همین گونه ثبت می شود.

کار با آقای سامان چطور بود؟ آیا از قبل شناختی درباره نگاه و رویکرد او در کارگردانی داشتید؟

خیلی لذت بردم. کار با ایشان یکی از افتخارات من است، کارگردانی که دقیقا می دانست چه می خواهد و به نقش و تمام سریال اشراف داشت. هر روز صبح با دکوپاژ سرِ صحنه فیلمبرداری می آمد و می دانست که چه می خواهد و ما نیز تکلیفمان معلوم بود. من از قبل شناختی از نگاه ایشان در کارگردانی نداشتم و تنها دو سریال اخیر ایشان (پروانه و ارمغان تاریکی) را دیده بودم و جزو بینندگان آن محسوب می شدم.

مسعود تقی آبادی

رسانه