یمنی‌ها چگونه «فشار حداکثری» را در هم شکستند؟

آیا مواضع دولت آمریکا در ضدیت با جنگ یمن، برگرفته از رویکرد حقوق بشری بایدن و همراهانش است یا در ماورای تلاش بایدن برای توقف جنگ در یمن، انگیزه‌های دیگری نهفته است؟روزنامه آمریکایی «واشنگتن پست» به نقل از یک مقام مسوول در وزارت خارجه آمریکا خبر داد که دولت «جو بایدن» رئیس جمهوری آمریکا به کنگره اطلاع داده که جنبش انصارالله یمن را از فهرست سازمان‌های تروریستی حذف می‌کند.

کریس مورفی، سناتور دموکرات ایالت کانکتیکت نیز مدعی شده که تصمیم بایدن برای حذف نام جنبش انصا‌رالله از فهرست سازمان‌های تروریستی گام خوب دیگر از سوی دولت وی به شمار می‌آید.

دولت دونالد ترامپ رئیس جمهوری سابق آمریکا در آخرین روز حضور خود در کاخ سفید جنبش انصارالله یمن را وارد فهرست سازمان‌های تروریستی کرد.

جو بایدن نیز در سخنرانی اخیر خود با انتقاد از اوضاع انسانی در یمن ادعا کرد که دولت او تلاش دارد جنگ در این کشور را متوقف کرده و از تیم ویژه خود در غرب آسیا خواسته برای حصول آتش‌بس در یمن اقدام کنند.

بایدن در این خصوص اظهار کرده است:«جنگ علیه یمن باید متوقف شود و ما همه‌ حمایت‌های خود از عملیات‌های تهاجمی در آنجا را متوقف می‌کنیم.»

بن بست در جنگ ۷ ساله

واقعیت امر این است که واشنگتن و ریاض هر دو در یمن به بن‌بست رسیده‌اند! ادعای دولت بایدن مبنی بر تلاش برای توقف جنگ در یمن که تا کمتر از دو ماه دیگر وارد هفتمین سال خود خواهد شد، در حالی است که این جنگ با چراغ سبز دولت باراک اوباما که بایدن معاون او بوده آغاز شد.

دولت سابق ‌آمریکا در جنگ شش ساله ائتلاف عربستان سودی علیه یمن حمایت نامحدودی از فروش تسلیحات مدرن گرفته تا ارائه کمک‌های مستشاری و اطلاعاتی به این ائتلاف ارائه کرده است که در نتیجه آن، دهها هزار یمنی جان‌باخته‌اند که هزاران نفر آنها کودکان و دانش‌آموزان هستند.

همچنین میانگین جمعیت زیر خط فقر به ۸۵ درصد رسیده و به دلیل حمله و محاصره ائتلاف، ۲۰ میلیون یمنی از فقدان امنیت غذایی در رنج هستند. نتیجه این همه کشتار و محاصره، چیزی جز استیصال واشنگتن و ریاض در یمن نبوده است.

مقاومت یمن چگونه دشمنان را زمینگیر کرد؟

مداخله نظامی در یمن در ۲۵ مارس ۲۰۱۵ میلادی برابر با ۶ فروردین ۱۳۹۴ با حمله هوایی ائتلافی از کشورهای متجاوز منطقه به رهبری عربستان سعودی به یمن با نام عملیات طوفان قاطعیت (به عربی: عملیة عاصِفة الحزم) و به درخواست رئیس جمهوری مستعفی و فراری یمن آغاز شد و از ۲ اردیبهشت آن سال، با نام عملیات احیای امید (عملیة إعادة الأمل) ادامه یافت.این عملیات نظامی، با پشتیبانی مطلق ایالات متحده صورت گرفت.

در ابتدا، هواپیماهای جنگنده ۵ کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس (عربستان سعودی، امارات متحده عربی، قطر، کویت و بحرین) به همراه مراکش، مصر، اردن و سودان در این حمله مشارکت داشتند و سومالی نیز اجازه استفاده از پایگاه‌های نظامی خود برای حمله را داده بود.

در ۲۳ ژانویه ۲۰۱۵، ملک عبدا... بن عبدالعزیز پادشاه سابق عربستان درگذشت و سلمان بن عبدالعزیز آل سعود قدرت را در دست گرفت.

محمد بن سلمان در همان زمان، در راس مسند وزارت دفاع سعودی‌ها قرار گرفت. بن‌سلمان در جلسات محرمانه، به دولت وقت آمریکا( دولت اوباما- بایدن ) و دولت‌های اروپایی تضمین داد که یمن را در عرض دو هفته تصرف کرده و آن را به حیاط خلوت ریاض و حامیان غربی آن تبدیل خواهد کرد.

سازمان تروریستی –جاسوسی موساد نیز به مقامات دولت اوباما تضمین داد که بن‌سلمان ( به عنوان مهره معتمد تل‌آویو در ریاض) قادر به سرکوب کامل انصارا... و سیطره بر یمن می‌باشد. از این رو آمریکا و کشورهای اروپایی( انگلیس، آلمان و فرانسه) درصدد آن برآمدند تا ضمن حمایت مطلق و کامل از جنگ یمن، فروش تسلیحات خود به سعودی‌ها را به صورت تصاعدی افزایش دهند.

در هر حال، عملیات نظامی گسترده عربستان سعودی، اکثر کشورهای حوزه همکاری خلیج فارس، آمریکا، کشورهای اروپایی و رژیم اشغالگر قدس علیه یمنی‌ها، در ظاهر جایی را برای پیروزی ملت یمن و انصارا... در این نبرد باقی نگذاشته بود اما قدرت مقاومت بار دیگر دشمنان امنیت و آزادی ملت یمن را در جای خود میخکوب کرد! مردم یمن و انصارا...، نه‌تنها به صورت همه‌جانبه در برابر اقدامات تجاوزکارانه ریاض و متحدان رژیم سعودی ایستادگی کردند، بلکه در ادامه توانستند با هدف قرار دادن پایگاه‌های نفتی و عمق استراتژیک عربستان، معادله نبرد را به سود خود دگرگون سازند.

هزینه‌هایی که بر سعودی‌ها تحمیل شد

نه تنها رژیم سعودی به هیچ یک از اهداف تعیین‌شده خود در یمن دست پیدا نکرد، بلکه با بدهی‌های انباشته شده خود (جهت اداره جنگ یمن) مواجه شد.

داده‌های دولتی در عربستان نشان می‌دهد که بدهی‌های این کشور طی ۶ سال و از زمان قدرت گرفتن سلمان بن عبدالعزیز از سال ۲۰۱۵ به بیش از نیم تریلیون دلار رسیده و ۲۱ برابر شده است.

بر اساس داده‌های دولت و موسسه پولی عربستان سعودی (ساما) در دوره مذکور ۲۳۸/۲ میلیارد دلار وام از خارج گرفته و از دارایی‌های ذخیره عمومی نیز ۲۷۸/۲ میلیارد دلار برداشت شده است که در مجموع به ۵۱۶/۴میلیارد دلار می‌رسد.

آخرین گزارش بانک مرکزی عربستان نشان می‌دهد که ادامه برداشت از دارایی‌های ذخیره ارزی این کشور تا پایان دسامبر سال ۲۰۲۰ به ۹/۱۹ درصد کاهش یافته است.

گزارش‌های منتشر شده توسط ساما نشان می‌دهد که کل دارایی‌های ذخیره شده در پایان سال ۲۰۱۴ بالغ بر ۷۳۲ میلیارد دلار بوده است، این بدان معناست که از زمان به قدرت رسیدن سلمان بن عبدالعزیز در ژانویه ذخایر عربستان بیش از ۳۸ درصد کاهش یافته و از ۲۰۱۵ تا دسامبر ۲۰۲۰ و فقط در ۶ سال
۳۴/۲۷۸ میلیارد دلار از این ذخایر کاسته شده است.

این در حالی است که دارایی‌های خالص خارجی در بانک مرکزی عربستان سعودی در ماه مارس که سریعترین سرعت کاهش را در مقایسه با ۲۰ سال گذشته داشته است، حدود ۲۷ میلیارد دلار کاهش را نشان می‌دهد.

بسیاری از شاهزادگان سعودی معتقدند اگر بن‌سلمان همین الان به جنگ یمن پایان ندهد، در آینده‌ای نزدیک هزینه‌های شکست ریاض در برابر یمنی‌ها به مراتب گسترده‌تر و متعاقبا جبران آن دشوارتر خواهد بود.

آتشی که انصارالله در لانه دشمنان مقاومت انداخت

امروز به سبب شکست سعودی‌ها در یمن و عدم عملیاتی‌شدن وعده بن‌سلمان مبنی بر اشغال یمن در عرض دو هفته (وعده‌ای که در سال ۲۰۱۵ میلادی از سوی وی داده شد)، رابطه دموکرات‌های آمریکا و ولیعهد سعودی شکرآب شده است.

در چنین شرایطی بایدن سعی دارد ضمن گرفتن ژستی حقوق بشری در یمن، صرفا دولت ترامپ را مسبب این بحران و نسل کشی گسترده معرفی کند! بر همگان مسجل است که دولت دموکرات اوباما، رژیم‌های سعودی و امارات را نسبت به استمرار جنایاتشان علیه ملت یمن ترغیب می‌کرد.

همچنین دموکرات‌ها حتی در دوران ریاست جمهوری ترامپ و زمانی که بسیاری از آنها در کسوت سناتور و نماینده در مجلس نمایندگان و سنا حضور داشتند، کمترین اقدامی در راستای جلوگیری از ارسال تسلیحات به سعودی‌ها صورت ندادند.

در چنین شرایطی بسیاری از مشاوران بایدن به وی توصیه کرده‌اند که بیش از این، هزینه‌های شکست واشنگتن در یمن را افزایش ندهد و از پایان‌دادن به جنگ یمن سخن به میان بیاورد. در نهایت، این معادله می‌تواند به برکناری بن‌سلمان از مسند قدرت و جایگزینی وی با مهره‌ای جدید همراه شود. دموکرات‌ها معتقدند که بن‌سلمان به سبب شکست در جنگ یمن و ماجرای قتل و مثله‌کردن جنازه جمال خاشقچی تحلیلگر منتقد سعودی، هزینه‌های زیادی برای حامی اصلی جنایات خود(کاخ سفید) ایجاد کرده است.

مقاومت یمنی‌ها و شکست استراتژی فشار حداکثری

مقاومت هوشمندانه یمنی‌ها در جدال موشکی، میدانی و دریایی با دشمنان‌شان، نتیجه و ثمره‌ای جز شکست جبهه ضد یمنی نداشت.

دولت دونالد ترامپ از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ میلادی، استراتژی محاصره حداکثری یمنی‌ها را جهت تسلیم‌ ساختن آنها در مقابل سعودی‌ها و متحدان ریاض به کار گرفت اما در نهایت راه به جایی نبرد. افرادی مانند مایک پمپئو وزیر خارجه دولت ترامپ و جان بولتون مشاور امنیت ملی سابق او معتقد بودند که اعمال فشارهای مستمر دولت ترامپ بر یمنی‌ها و حمایت مطلق وی از بن‌سلمان و تسلیح تمام عیار سعودی‌ها، منتج به تحقق پیروزی سریع و تضمین شده آمریکا و آل سعود در صنعا، عدن و دیگر نقاط یمن خواهد شد اما در نهایت چنین خواسته‌ای تحقق پیدا نکرد!

امروز، استراتژی فشار حداکثری و جنگ تمام عیار آمریکا، متحدان و مهره‌های آن علیه ملت مظلوم یمن، با شکستی همه‌جانبه همراه شده است.

این شکست، قطعا در صفحات تاریخ روابط بین‌الملل باقی خواهد ماند. تحقق پیروزی جبهه مقاومت در یمن، پرچم مقاومت را نزد افکار عمومی منطقه و جهان به اهتزاز درآوردند.

تحولات شش ساله اخبر در جنگ یمن، نه تنها نام مقاومت را زنده کرد، بلکه آن را به یک گفتمان فراگیر در منطقه مبدل ساخت.

اقدام کورکورانه ایالات متحده آمریکا در تحریم گروه‌هایی مانند انصارا... یمن نیز منبعث از خشم و نارضایتی واشنگتن از شکست در این کشور می‌باشد. دامنه پیروزی‌های منطقه‌ای، نظامی، گفتمانی و سیاسی جبهه مقاومت، محدود به نقطه فعلی نیز نخواهد ماند.

هنر جبهه مقاومت یمن این بود که به صورتی کاملا هوشمندانه تحرکات عربستان و حامیان و متحدان آن را رصد کرد و تسلیم نام آنها نشد.

از سوی دیگر، انصارا... و جبهه‌های مقاومت مردمی در یمن، در همان حین نبرد، با ذکاوت و معنویت و اقتداری مثال‌زدنی، راه دشمنان را در دستیابی به اهدافشان در این کشور سد کردند.

بدون شک مقاومت یمن این مسیر را تا تحقق پیروزی نهایی خود بر متجاوزین سعودی و حامیان غربی آن ادامه خواهد داد.

بازی خونین و خطرناکی که دموکرات‌ها و جمهوریخواهان آمریکا به صورت مشترک آن را در یمن و توسط عربستان کلید زده بودند، هم‌اکنون به پاشنه آشیل سیاست خارجی ایالات متحده تبدیل شده است. بی‌دلیل نیست که حتی رسانه‌های غربی از شکست رسمی سعودی‌ها در یمن خبر می‌دهند.

این همه جنایت قابل باور نیست

ریچارد فالک، گزارشگر ویژه سابق حقوق بشر سازمان ملل متحد نیز در گفت‌وگو با روزنامه جام‌جم، از ارزش مقاومت یمنی‌ها در برابر اقدامات عربستان سعودی و جنایات این کشور سخن می‌گوید:«این همه جنایات علیه یک ملت قابل باور نیست.

آنچه در طول شش سال اخیر در یمن گذشته، مصداق یک جنگ نامشروع است. این جنگ، منجر به محاصره اقتصادی و دارویی یمنی‌ها و کشتار هزاران کودک و زن بیگناه شده است.

متاسفانه سازمان ملل متحد نیز در این میان نمی‌تواند به وظیفه خود عمل کند، زیرا این سازمان خود در چنین مواردی به سبب نفوذ بازیگرانی مانند آمریکا به یک بازیگر سیاسی( و نه حقوقی) تبدیل می‌شود.

استاد حقوق بین‌الملل دانشگاه پرینستون در ادامه افزود: مگر می‌توان شواهد و مستنداتی که نشان‌دهنده روی‌دادن جنایاتی تمام عیار و غیر قابل کتمان در یمن می‌باشد را انکار کرد؟ سوال اصلی اینجاست که چرا سازمان‌های بین‌المللی به این جنایات ورود پیدا نمی‌کنند. واقعیت تلخ اینجاست که سازمان ملل در این میان، به عنوان یک بازیگر موثر عمل نمی‌کند و تحت تاثیر اراده و دستور آمریکا قرار می‌گیرد.

محمد علیزاده - بین الملل / روزنامه جام جم