داروها از کالاهای استراتژیک کشور هستند و کمبود یا نبودشان تاثیر جبرانناپذیری بر سلامت جامعه میگذارد؛ بهویژه در شرایط تحریم، این وضع تشدید شده و قیمت داروها بالاتر رفته است. در ایران ظرفیت تولید دارو حتی با واردکردن مواد مؤثره آن از کشورهای دیگر، از واردات خود دارو هزینه بهمراتب کمتری دارد. به این ترتیب علاوه بر رفع نیاز داخلی، نهتنها از ورود دارو بینیاز میشویم،بلکه چه بسا بتوانیم صادرات نیز داشته باشیم.
این همان ایدهای بود که زمینهساز تأسیس شرکت «گنجینه سلامت تارا» در سال ۹۶ شد. هدف بنیانگذاران این مجموعه، بومیسازی داروهای اروپایی-آمریکایی مورد نیاز بازار داخلی است که به علت تحریمها وارداتشان صورتنمیگیرد.
«ما در این مجموعه داروهای مورد نیاز کشور را از کشورهای اروپایی و آمریکا خریداری و سپس تلاش میکنیم با روشهای آنالیز معکوس نسخه ایرانی دارو را تولید کنیم. پس از اینکه دارو را تهیه کردیم، با کمک روشهای مختلف آنالیز و دادههای موجود از دارو، مواد موثره و تشکیل دهنده دارو را مشخص و سپس از دارو نمونهسازی میکنیم.»
اینها را مدیر عامل شرکت «گنجینه سلامت تارا» به جامجم میگوید. امیرحسین ورپشتی در خصوص فرآیند تهیه این داروها و مواد مؤثره آنها میگوید: «خرید و جمعآوری مواد موثره دارو برای ساخت نمونه هم کار سادهای نیست. بیشتر اوقات این مواد در کشور وجود ندارند و ما مجبوریم از دیگر کشورها آنها را
وارد کنیم. بعد مواد اولیه و موثره را ترکیب و نمونهسازی از دارو شروع میشود. نمونه بهدست آمده را برای آزمایشگاههایی ارسال میکنیم که مورد ارزیابی و تایید منظم عملکرد از سوی سازمان غذا و دارو و بر مبنای استاندارد بینالمللی پایهریزی شدهاند و در اصطلاح به آنها آزمایشگاههای آکرودیته گفته میشود. اگر جواب آزمایشگاه به نمونه اصلی و استانداردها نزدیک باشد، دارو وارد چرخه تولید میشود. در غیر این صورت چرخه نمونهسازی و ارسال به آزمایشگاه دوباره یا چندباره تکرار میشود. البته تمام این مراحلی که من در دو دقیقه گفتم، بیش از دو سال زمان میبرد.»
مدیر عامل شرکت گنجینه سلامت تارا با بیان مراحل تولید داروهای این شرکت ادامه میدهد: «تمرکز اصلی ما روی کیفیت محصولات از نظر تولید و بستهبندی است. ما بر خلاف دیگر محصولات در بازار به جای استفاده از پودر، از عصاره استفاده میکنیم که اثربخشی بیشتری دارد؛ کپسولهای دارویی ما بیرنگ هستند تا مصرفکننده داخل دارو و نداشتن ناخالصی آن را ببیند. برای مثال در یک کیلوگرم زردچوبه ۱۰گرم ماده موثره کورکومین وجود دارد. ولی در یک کیلوگرم پودر کورکومین ۸۰۰ گرم آن ماده موثره است. یعنی میتوان گفت یک کپسول پرشده با عصاره کورکومین، برابر است با ۸۰ کپسول پر شده با پودر زردچوبه.»
در حال حاضر این شرکت برای چهار دارو پروانه ساخت دریافت کرده است و به زودی شش هفت محصول دیگر نیز تا نیمه سال آینده پروانه ساخت خود را خواهند گرفت.
شرکت گنجینه سلامت تارا موفق شده است با تولید داخلی داروهایی که در ادامه نام میبریم حتی با وجود اینکه تمام مواد موثره را از خارج خریداری میکند، نسبت به واردات خود این داروها از کشورهای اروپایی و آمریکا، تا ۸۰درصد از خروج ارز دارویی از کشور جلوگیری کند.
مشتریان و صادرات دارو
شرکت گنجینه سلامت تارا در حال حاضر درصدی کوچک از نیاز بازار داخلی را تامین میکند و امیدوار است به زودی با مذاکرههای انجام شده، به کشورهایی مانند افغانستان، ارمنستان، عراق و ترکیه صادرات داشته باشد.
رفع نیاز جامعه مهمتر از سود ماست
مدیر عامل شرکت گنجینه سلامت تارا میگوید برای بومیسازی این محصولات مسیر دشوار و پیچیدهای را پشت سر گذاشتهاند و تصریح میکند: «ما نیز مانند بسیاری از کسبوکارهای دیگر در دو سه سال اول فعالیت مجبور بودیم از جیب خودمان خرج کنیم تا محصولاتمان به مرحله تولید برسند. در این مدت مسلما تراز مالی ما مثبت نبوده است و امکان استفاده از تسهیلات شرکتهای دانشبنیان معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری را نیز نداشتهایم. زیرا وام این نهاد به استارتآپهایی تعلق میگیرد که تراز مالیشان در دو سال اول مثبت بوده باشد.»
مهندس ورپشتی در ادامه میافزاید:«به ما پیشنهاد شد سراغ داروهای سادهتری مثل استامینوفن برویم که به وفور در بازار پیدا میشوند. به اینترتیب نیاز به صرف هزینه هنگفت برای تحقیقات نخواهیم داشت، تراز مالی شرکت مثبت خواهد شد و نیاز به گذراندن فرایند چند ساله نیز نخواهد بود؛ اما فایده این کار چیست وقتی نیازی از جامعه را برطرف نکنیم و فقط به فکر سود شخصیمان باشیم؟» مدیرعامل شرکت گنجینه سلامت تارا در رابطه با حمایتهای صورت گرفته به جامجم میگوید:« مدیران سازمان غذا و دارو خیلی خوب در این زمینه ظاهر شد و حمایتهای بسیار خوبی داشتند.»
ریحانه رادی - نشان ایرانی 2 / روزنامه جام جم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد