به گزارش گروه حوادث جام جم آنلاین از روزنامه جام جم، پنجشنبه درست پس از طلوع آفتاب بود که دهها نفر از افسران پلیس شهری ایالت ریودوژانیرو به ژاکارزینیو که منطقهای فقیرنشین و محل سکونت بسیاری از کارگران شهر است، حمله بردند.
آنها قاچاقچیان مواد مخدر از یکی از بدنامترین سازمانهای جنایی در برزیل با نام کوماندو ورملو را هدف گلوله قرار دادند و پس از کشته شدن اعضای این سازمان، اجساد به سرعت توسط پلیس جمع شدند. هنگامی که درگیری میان اعضای کوماندو ورملو و پلیس برزیل به پایان رسید، 24 نفر از اعضای این سازمان که پلیس آنها را یک عده جانی مینامید، به همراه یک افسر پلیس کشته شده بودند.
شهر ریودوژانیرو، که مرکز ایالتی به همین نام در برزیل میباشد، با جمعیت شش میلیون و 300 هزار نفری خود دومین شهر بزرگ برزیل بهشمار میآید. این شهر که از آن با عنوان شهر شگفتانگیز هم یاد میشود. یکی از نقاط مهم گردشگری در جهان است که هر ساله میزبان گردشگرهای بسیاری از سراسر دنیاست اما این تنها یک روی سکه است؛ فقر شدید، جنایات خشن و گسترده و ارتباط این جنایات با قاچاقچیان مواد مخدر یا شبهنظامیان، چهره دیگر ریو است. اما با وجود تمامی این اوصاف، درگیری اخیر پلیس با اعضای باند کوماندو ورملو چنان وحشتناک بود که موجب ایجاد ناراحتی زیادی بین ساکنان شهر شد و به گفته تحلیلگران، یکی از کشندهترین عملیات پلیس در این شهر را رقم زد.
این درگیری همچنین باعث شد تا چالش قدیمی برزیل، به مثابه آتشی زیر خاکستر، دوباره زبانه کشد. اکنون اختلافات دائمی برزیل به این مساله دامنزده که عنوان میکند یک مجرم خوب، یک مجرم مرده است.
گرایش شدید بسیاری از شهروندان برزیلی به سختگیری در برابر مجرمان و گرایش به شعار (قانون و نظم) باعث شد تا جائر بولسونارو، کاپیتان سابق ارتش ساکن در ریو، در رقابتهای انتخاباتی ریاستجمهوری برزیل در سال 2018، به موفقیت دست یابد.
دولت کلاودیو کاسترو، فرماندار ایالت ریو که از متحدین بولسونارو به شمار میآید، در بیانیهای که پس از این واقعه منتشر کرد، در عین ابراز تاسف از مرگ این عده، از عملیات اخیر پلیس حمایت کرد و آن را تلاشی بر مبنای تحقیقات بسیار و اطلاعات دقیق نامید که ماهها نیز به طول انجامیده است.
پلیس ریو در بیانیه پیشین خود اعلام کرده بود که هدف این حمله، از بین بردن باند جذب نوجوانان بوده و اشاره کرده این عملیات علیه سازمانی انجام گرفت که اعضای آن به اسلحه، نارنجک و جلیقه ضد گلوله مجهز بودهاند.
در تصاویری که از تلویزیون برزیل پخش شد، یک هلیکوپتر پلیس در حال پرواز بالای منطقه ژاکارزینیو دیده میشود و همچنین تعدادی از اعضای کوماندو ورملو که با اسلحههای پرقدرت خود، برای فرار از دست مأموران تلاش میکردند.
شلیک پلیس به فرد غیرمسلح
با گذشت چند روز از این عملیات، هنوز بحثها درباره آن داغ است. یکی از ساکنان به آسوشیتدپرس گفت که چگونه مردی حدود ساعت 8 صبح وارد خانه محقر خود شد در حالی که از زخم ناشی از شلیک گلوله خونریزی می کرد. او در اتاق دخترش پنهان شد اما پلیس بلافاصله پشت سر او وارد شد.
این فرد همچنین اظهار کرد که او و خانواده اش، خود شاهد بودند که نیروهای پلیس به این فرد غیر مسلح شلیک کردهاند.
در پی این واقعه، 50 نفر از ساکنان ژاکارزینیو در خیابان باریکی اجتماع کردند و بهدنبال اعضای کمیسیون حقوق بشر ایالتی که پس از این تیراندازیها برای بازرسی به محل آمده بودند، به راه افتادند. آنها در حالی که دست میزدند فریاد سر دادند: عدالت! عدالت!
گزینه دیگری نبود
فیلیپه کوری، کارآگاه پلیس مدنی ریو در واکنش به این اعتراضات گفت: کشتهشدگان این حمله همگی قاچاقچی یا مجرمانی بودند که سعی داشتند جان افسران پلیس ما را بگیرند و هیچ گزینه دیگری وجود ندارد. در این بین هیچ فرد مظنونی کشته نشده است. برخی از مظنونان به خانههای ساکنان افراد پناهنده شدهاند که شش نفر از آنها دستگیر شدهاند. وی گفت که طی این حمله پلیس 16 قبضه کلت کمری، 6 قبضه تفنگ، 12 قبضه نارنجک و یک اسلحه کمری کشف و ضبط کرد.
درخواست بررسی عملیات
لوئیز ایناسیو لولا دا سیلوا، رئیسجمهوری سابق برزیل و رقیب سیاسی بولسونارو، در این خصوص گفت که هر عملیاتی که به کشته شدن 24 نفر منجر شود، مخل امنیت عمومی بهشمار میآید.
دا سیلوا، که انتظار میرود در انتخابات سال آینده با بولسونارو رقابت داشته باشد، ادامه داد: دلیل خشونتهای گسترده موجود، نبود دولتی است که بتواند برای شهروندان تحصیلات و شغل را فراهم آورد.
دیدهبان حقوق بشر در برزیل و سازمان عفو بینالملل هم از دادستانهای عمومی خواستند که عملیات را بهطور کامل بررسی کنند.
به گزارش یورونیوز، ژورما ورنک، مدیر اجرایی عفو بینالملل در برزیل در این خصوص عنوان کرد: حتی اگر قربانیان مظنون به مشارکت در فعالیتهای جنایی باشند، که این امر اثبات نشده است، اعدامهایی از این نوع کاملا غیرقابل توجیه است.
مهدیه غفوری - حوادث / روزنامه جام جم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد